REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak dokumentować straty

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Straty, jakie podatnik ponosi w prowadzonej działalności gospodarczej, stanowią koszty podatkowe. Niestety, nie zawsze. Straty te trzeba też odpowiednio udokumentować. Samo oświadczenie podatnika nie jest z reguły wiarygodnym dowodem ich poniesienia.
INSTRUKCJA
ETAP 1
Zdobądź dokumenty
Przepisy ustaw o podatkach dochodowych, a także rozporządzenie w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów nie nakładają na podatników obowiązku dokumentowania poniesionych strat. Nie określają też formy, w jakiej miałoby to nastąpić. Z drugiej jednak strony podatkowa księga przychodów i rozchodów powinna odzwierciedlać wszystkie zdarzenia mające wpływ na prowadzoną działalność i wysokość zobowiązania podatkowego, a zatem również informować o poniesionych stratach. Do tego potrzebne są jednak dowody poniesienia strat. Brak tych ostatnich albo nawet ich niedostateczne uwiarygodnienie może – w toku kontroli podatkowej – skutkować podważeniem rzetelności księgi przychodów i rozchodów i określeniem wysokości obrotów w drodze oszacowania.
O konieczności posiadania odpowiednich dowodów przypominał wielokrotnie również Naczelny Sąd Administracyjny (m.in. w wyroku z 23 stycznia 1997 r., I SA/Wr 3114/95).
ETAP 2
Ustal, kiedy strata jest kosztem
Straty w majątku podatnika stanowią z reguły koszty podatkowe. Do kosztów nie można zaliczyć jedynie strat w środkach trwałych oraz wartościach niematerialnych i prawnych w części pokrytej sumą odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 16h ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 z późn. zm.). Tym samym tylko te straty, które nie zostały wcześniej wpisane w koszty uzyskania przychodów w sposób pośredni – poprzez odpisy amortyzacyjne – mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.
Do kosztów podatnik zaliczy też straty w środkach obrotowych. Nie zostały o­ne wymienione w katalogu negatywnym ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Kosztami podatkowymi nie będą tego rodzaju straty tylko wtedy, gdy przepis szczególny tak stanowi. Na fakt, że straty w środkach obrotowych nie zawsze będą mogły zostać zaliczone do kosztów podatkowych zwrócił uwagę także Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 17 grudnia 2002 r. (III SA 1152/01) podkreślając, że nie w każdej sytuacji straty w środkach obrotowych podatnika powinny być uznane za koszt uzyskania przychodów. Straty muszą być zawsze rzeczywiste i prawidłowo udokumentowane.
Pewne problemy z ustalaniem, kiedy strata jest kosztem, mogą pojawić się wtedy, gdy niedobory powstają na skutek kradzieży. Niedobory mogą być też efektem przyjęcia fałszywych banknotów. To, czy strata powstała w ten sposób zostanie zaliczona do kosztów podatkowych, zależy w dużej mierze od tego, czy podatnik dochował należytej staranności. Kosztem podatkowym będzie tylko taka utrata pieniędzy, do której dochodzi mimo odpowiedniego zabezpieczenia przetrzymywanej w kasie gotówki oraz sprawdzenia niekaralności osoby odpowiedzialnej. O należytej staranności trudno zaś mówić wtedy, gdy podatnik np. zostawia w samochodzie teczkę z pieniędzmi i dziwi się, że zostały o­ne skradzione. Podobnie wtedy, gdy ma miejsce rabunek pieniędzy przenoszonych w torbie.
Podatnicy muszą też pamiętać o tym, by w każdym przypadku poniesienia straty zawiadomić o tym fakcie organy ścigania i potwierdzić całe zdarzenie protokołem policji.
ETAP
Sprawdź, czy masz dowody
Skoro samo oświadczenie podatnika o poniesieniu straty nie wystarczy, należy postarać się o odpowiednie dowody. Takimi dowodami są najczęściej protokół zniszczenia (w większych jednostkach) albo protokół policyjny, czy nawet protokoły szkód potwierdzone przez straż pożarną lub instytucję ubezpieczeniową. Warto przy tym pamiętać, że protokół strat musi zawierać poza spisem zniszczonych towarów wycenionych w cenach ewidencyjnych netto także odzwierciedlenie poszczególnych przypadków w dacie zdarzenia, a nie poprzez wykazanie statystycznych braków na koniec miesiąca – podkreślił NSA w wyroku z 7 sierpnia 2001 r. (III SA 2041/00). Z protokołu powinno też jednoznacznie wynikać, czy strata powstała z winy pracownika czy może z innych powodów.
Stratę mogą potwierdzać także dokumenty stwierdzające zwrot towarów od nabywców w wyniku reklamacji. Fakt wystąpienia straty może potwierdzać także dokument wewnętrzny określający wysokość straty (przy szkodach w środkach obrotowych) czy dokument wewnętrzny likwidacji środka trwałego (przy szkodach w składnikach majątku trwałego).
Księgowanie straty
Strata powinna zostać odpowiednio zaksięgowana w podatkowej księdze przychodów i rozchodów. Przede wszystkim po stwierdzeniu powstania straty podatnik powinien nie tylko sporządzić odpowiedni dowód księgowy ze wskazaniem wysokości straty, ale także pomniejszyć koszty zakupu – jeśli strata dotyczy wydatków uprzednio zaliczonych w ciężar kosztów zakupu materiałów i towarów handlowych. Jeśli stracony składnik majątku nie został wcześniej zaewidencjonowany w kosztach, to zaistnienie straty spowoduje realne zwiększenie kosztów uzyskania przychodów. Gdy strata dotyczy składnika majątku trwałego, należy pamiętać o tym, by dokonać zapisów o likwidacji środka trwałego i przyczynach tego w ewidencji środków trwałych.
UWAGA
Dowodem poniesienia strat mogą być, na etapie postępowania dowodowego, zeznania świadków i opinie biegłych. Najlepiej jednak, gdy podatnik posiada protokół zniszczenia, protokół policyjny albo protokół szkód potwierdzony przez straż pożarną.
Anna Wojda

EKSPER RADZI


Czy każda strata zwiększa koszty podatkowe
Marek Kolibski, prawnik w Kancelarii Ożóg i Stolarek Spółka Doradztwa Podatkowego
Kiedy straty w majątku podatnika stanowią koszty uzyskania przychodów? Czy każda strata może zostać zaliczona do kosztów?
NIE. W praktyce wiele wątpliwości powstaje na tle problemu tzw. likwidacji nie w pełni umorzonych nakładów na inwestycje w obcym środku trwałym. Obie ustawy o podatku dochodowym stanowią, że nie zalicza się do kosztów podatkowych strat w środkach trwałych oraz wartościach niematerialnych i prawnych w części pokrytej sumą odpisów amortyzacyjnych. Do kosztów podatkowych nie zalicza się także strat powstałych w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, jeżeli środki te utraciły przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju działalności. W związku z tymi ograniczeniami najwięcej kontrowersji wzbudza możliwość uznania, że likwidacja (strata) środka trwałego to także sytuacja, w której nakłady poniesione przez podatnika na ulepszenie obcego środka trwałego nie mogą być amortyzowane wskutek rozwiązania umowy najmu lub dzierżawy nieruchomości, a podatnik jest zobowiązany wydać właścicielowi nieruchomość.
Stanowisko organów podatkowych jest w tym przypadku dwojakie. Z jednej strony dopuszcza się możliwość uznania, że likwidacja to nie tylko fizyczne unicestwienie danego środka trwałego, ale też jego wycofanie z ewidencji np. wskutek rozwiązania umowy najmu (dzierżawy). W takim przypadku niezamortyzowana wartość inwestycji w obcym środku trwałym stanowi koszt podatkowy, o ile oczywiście likwidacja nie ma związku ze zmianą rodzaju działalności.
Zgodnie z odmiennym stanowiskiem organów podatkowych, gdy umowa najmu obcego środka trwałego zostanie rozwiązana, niezamortyzowana część inwestycji w obcych środkach trwałych nie stanowi kosztów uzyskania przychodu, ponieważ nie jest to strata środka trwałego, lecz wydanie środka trwałego właścicielowi z mocy prawa. Poniesione koszty na ulepszenie obcego środka trwałego może zrekompensować jedynie właściciel nieruchomości, dokonując zwrotu niezamortyzowanej kwoty. W tym przypadku zwrot nakładów nie będzie stanowił kosztów uzyskania przychodów do wysokości stanowiącej różnicę między wartością początkową inwestycji w obcym środku trwałym a sumą dokonanych odpisów amortyzacyjnych zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów. Do przychodów nie zalicza się zwróconych wydatków niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów. Tymi zwróconymi wydatkami byłyby wydatki poniesione na obcy środek trwały, które do rozwiązania umowy najmu nie zostały zamortyzowane.
Mimo że przeważa to drugie stanowisko organów podatkowych (podziela go także Ministerstwo Finansów) zasadne jest uznanie, iż za stratę w środku trwałym należy też uznać utratę prawa do korzystania z nakładów poniesionych na obcy środek trwały w sytuacji, gdy podatnik traci tytuł prawny (wskutek np. rozwiązana umowy najmu) do obcego środka trwałego. Tezę te uzasadnia chociażby to, że ustawy podatkowe inwestycje w obcych środkach trwałych określają również jako środki trwałe.
Not. awoj


Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
MSWiA: Schrony w Polsce. Stan na dziś (1000 obiektów) i plany na przyszłość wydania 5 mld zł na schrony

Polska przygotowuje się na ewentualny konflikt zbrojny tworząc sieć schronów. Środki przeznaczone na to wynoszą 5 mld zł.

MOPS a umiarkowany stopień niepełnosprawności – świadczenia i prawa w 2025 roku

Masz orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności? W 2025 roku możesz liczyć na wsparcie z MOPS i PCPR, od zasiłków, przez usługi opiekuńcze, aż po dofinansowania z PFRON. Sprawdź, jakie prawa Ci przysługują, ile wynoszą świadczenia i w jakich sytuacjach opiekun może ubiegać się o pomoc finansową. Dzięki aktualnym przepisom osoby z umiarkowanym stopniem nie muszą obawiać się braku wsparci, system oferuje realną pomoc finansową i organizacyjną, która ułatwia codzienne życie i zwiększa samodzielność.

Główny Inspektor Pracy: Nie będziemy likwidować wszystkich umów cywilnoprawnych

Nowe uprawnienia Państwowej Inspekcji Pracy budzą obawy wielu pracodawców. Inspektorzy zyskają m.in. dostęp do danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Krajowej Administracji Skarbowej oraz możliwość prowadzenia kontroli zdalnie. Najważniejsza z planowanych zmian dotyczy przekształcania umów cywilnoprawnych w umowy o pracę. Na jakich zasadach będzie się to odbywało?

Nowelizacja ustawy o dochodach JST: dokładniejsze naliczanie PIT i CIT dla samorządów od 2026 roku [Projekt]

Do opiniowania trafił projekt ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Nr w wykazie prac UD304). Projekt nowelizacji ma na celu dokładniejsze dopasowanie dochodów osiąganych przez poszczególnych podatników do właściwej jednostki samorządu terytorialnego (JST).

REKLAMA

Bon ciepłowniczy 2025/2026. Do 1750 zł jeszcze w tym roku, a w 2026 roku nawet 3500 zł. Sprawdź, czy się kwalifikujesz do otrzymania tego wsparcia

Rządowa propozycja, przygotowana przez Ministerstwo Energii, dotycząca wprowadzenia bonu ciepłowniczego i powiązanych zmian w prawie została przegłosowana przez Sejm. Nowe regulacje mają pomóc około 420 tysiącom gospodarstw domowych w radzeniu sobie ze zwiększonymi kosztami energii.

Podlaski Bon Turystyczny. Czy w 2026 roku będzie kontynuacja popularnego programu?

Zarząd województwa podlaskiego chce, by w budżecie na 2026 rok znalazły się środku na kontynuację programu Podlaski Bon Turystyczny. W trzech turach popularnego programu turyści wygenerowali 13 tys. 921 bonów. Najchętniej korzystali z tego mieszkańcy województw: mazowieckiego, łódzkiego i śląskiego.

Świadczenie pracy podczas zwolnienia lekarskiego a wynagrodzenie chorobowe

Tylko lekarz może skrócić zwolnienie lekarskie. Jeśli taka sytuacja nie miała miejsca, a pracownik w okresie orzeczonej niezdolności do pracy z powodu choroby świadczył pracę, to nie ma prawa do wynagrodzenia chorobowego za cały okres zwolnienia lekarskiego.

Przeprowadzka dla niższych podatków? Możesz nieświadomie zmienić prawo spadkowe i narazić rodzinę na kłopoty

Coraz więcej Polaków wybiera Cypr, Maltę czy Dubaj, by obniżyć podatki. Ale mało kto zdaje sobie sprawę, że taka decyzja może diametralnie zmienić zasady dziedziczenia majątku. Różnica między rezydencją podatkową a miejscem zwykłego pobytu w prawie spadkowym sprawia, że nieprzemyślana zmiana może kosztować rodzinę lata sporów i ogromne pieniądze.

REKLAMA

208 chorób dających bezterminowe orzeczenie o niepełnosprawności 2025 – pełna lista i zasady

Nie każda choroba daje prawo do orzeczenia o niepełnosprawności na stałe. W 2025 roku lista 208 jednostek schorzeń została podzielona na dwie grupy: część daje bezterminowe orzeczenie automatycznie, inne jedynie wskazania do rehabilitacji lub wsparcia czasowego. Sprawdź, jakie są różnice i co zrobić, aby nie stracić prawa do świadczeń.

Znalazłeś pracę, ale ją straciłeś? Nowe przepisy pozwalają bezrobotnym wrócić do zasiłku

1 czerwca 2025 roku weszła w życie nowa ustawa o rynku pracy, która wprowadza zmiany dotyczące powrotu do zasiłku dla bezrobotnych. Zgodnie z nowymi przepisami, osoba bezrobotna, która podjęła pracę lub rozpoczęła działalność gospodarczą, będzie mogła ponownie ubiegać się o zasiłek, jeśli spełni ustalone kryteria. Jakie? Oto szczegóły.

REKLAMA