REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak dokumentować straty

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Straty, jakie podatnik ponosi w prowadzonej działalności gospodarczej, stanowią koszty podatkowe. Niestety, nie zawsze. Straty te trzeba też odpowiednio udokumentować. Samo oświadczenie podatnika nie jest z reguły wiarygodnym dowodem ich poniesienia.
INSTRUKCJA
ETAP 1
Zdobądź dokumenty
Przepisy ustaw o podatkach dochodowych, a także rozporządzenie w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów nie nakładają na podatników obowiązku dokumentowania poniesionych strat. Nie określają też formy, w jakiej miałoby to nastąpić. Z drugiej jednak strony podatkowa księga przychodów i rozchodów powinna odzwierciedlać wszystkie zdarzenia mające wpływ na prowadzoną działalność i wysokość zobowiązania podatkowego, a zatem również informować o poniesionych stratach. Do tego potrzebne są jednak dowody poniesienia strat. Brak tych ostatnich albo nawet ich niedostateczne uwiarygodnienie może – w toku kontroli podatkowej – skutkować podważeniem rzetelności księgi przychodów i rozchodów i określeniem wysokości obrotów w drodze oszacowania.
O konieczności posiadania odpowiednich dowodów przypominał wielokrotnie również Naczelny Sąd Administracyjny (m.in. w wyroku z 23 stycznia 1997 r., I SA/Wr 3114/95).
ETAP 2
Ustal, kiedy strata jest kosztem
Straty w majątku podatnika stanowią z reguły koszty podatkowe. Do kosztów nie można zaliczyć jedynie strat w środkach trwałych oraz wartościach niematerialnych i prawnych w części pokrytej sumą odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 16h ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 z późn. zm.). Tym samym tylko te straty, które nie zostały wcześniej wpisane w koszty uzyskania przychodów w sposób pośredni – poprzez odpisy amortyzacyjne – mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.
Do kosztów podatnik zaliczy też straty w środkach obrotowych. Nie zostały o­ne wymienione w katalogu negatywnym ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Kosztami podatkowymi nie będą tego rodzaju straty tylko wtedy, gdy przepis szczególny tak stanowi. Na fakt, że straty w środkach obrotowych nie zawsze będą mogły zostać zaliczone do kosztów podatkowych zwrócił uwagę także Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 17 grudnia 2002 r. (III SA 1152/01) podkreślając, że nie w każdej sytuacji straty w środkach obrotowych podatnika powinny być uznane za koszt uzyskania przychodów. Straty muszą być zawsze rzeczywiste i prawidłowo udokumentowane.
Pewne problemy z ustalaniem, kiedy strata jest kosztem, mogą pojawić się wtedy, gdy niedobory powstają na skutek kradzieży. Niedobory mogą być też efektem przyjęcia fałszywych banknotów. To, czy strata powstała w ten sposób zostanie zaliczona do kosztów podatkowych, zależy w dużej mierze od tego, czy podatnik dochował należytej staranności. Kosztem podatkowym będzie tylko taka utrata pieniędzy, do której dochodzi mimo odpowiedniego zabezpieczenia przetrzymywanej w kasie gotówki oraz sprawdzenia niekaralności osoby odpowiedzialnej. O należytej staranności trudno zaś mówić wtedy, gdy podatnik np. zostawia w samochodzie teczkę z pieniędzmi i dziwi się, że zostały o­ne skradzione. Podobnie wtedy, gdy ma miejsce rabunek pieniędzy przenoszonych w torbie.
Podatnicy muszą też pamiętać o tym, by w każdym przypadku poniesienia straty zawiadomić o tym fakcie organy ścigania i potwierdzić całe zdarzenie protokołem policji.
ETAP
Sprawdź, czy masz dowody
Skoro samo oświadczenie podatnika o poniesieniu straty nie wystarczy, należy postarać się o odpowiednie dowody. Takimi dowodami są najczęściej protokół zniszczenia (w większych jednostkach) albo protokół policyjny, czy nawet protokoły szkód potwierdzone przez straż pożarną lub instytucję ubezpieczeniową. Warto przy tym pamiętać, że protokół strat musi zawierać poza spisem zniszczonych towarów wycenionych w cenach ewidencyjnych netto także odzwierciedlenie poszczególnych przypadków w dacie zdarzenia, a nie poprzez wykazanie statystycznych braków na koniec miesiąca – podkreślił NSA w wyroku z 7 sierpnia 2001 r. (III SA 2041/00). Z protokołu powinno też jednoznacznie wynikać, czy strata powstała z winy pracownika czy może z innych powodów.
Stratę mogą potwierdzać także dokumenty stwierdzające zwrot towarów od nabywców w wyniku reklamacji. Fakt wystąpienia straty może potwierdzać także dokument wewnętrzny określający wysokość straty (przy szkodach w środkach obrotowych) czy dokument wewnętrzny likwidacji środka trwałego (przy szkodach w składnikach majątku trwałego).
Księgowanie straty
Strata powinna zostać odpowiednio zaksięgowana w podatkowej księdze przychodów i rozchodów. Przede wszystkim po stwierdzeniu powstania straty podatnik powinien nie tylko sporządzić odpowiedni dowód księgowy ze wskazaniem wysokości straty, ale także pomniejszyć koszty zakupu – jeśli strata dotyczy wydatków uprzednio zaliczonych w ciężar kosztów zakupu materiałów i towarów handlowych. Jeśli stracony składnik majątku nie został wcześniej zaewidencjonowany w kosztach, to zaistnienie straty spowoduje realne zwiększenie kosztów uzyskania przychodów. Gdy strata dotyczy składnika majątku trwałego, należy pamiętać o tym, by dokonać zapisów o likwidacji środka trwałego i przyczynach tego w ewidencji środków trwałych.
UWAGA
Dowodem poniesienia strat mogą być, na etapie postępowania dowodowego, zeznania świadków i opinie biegłych. Najlepiej jednak, gdy podatnik posiada protokół zniszczenia, protokół policyjny albo protokół szkód potwierdzony przez straż pożarną.
Anna Wojda

EKSPER RADZI


Czy każda strata zwiększa koszty podatkowe
Marek Kolibski, prawnik w Kancelarii Ożóg i Stolarek Spółka Doradztwa Podatkowego
Kiedy straty w majątku podatnika stanowią koszty uzyskania przychodów? Czy każda strata może zostać zaliczona do kosztów?
NIE. W praktyce wiele wątpliwości powstaje na tle problemu tzw. likwidacji nie w pełni umorzonych nakładów na inwestycje w obcym środku trwałym. Obie ustawy o podatku dochodowym stanowią, że nie zalicza się do kosztów podatkowych strat w środkach trwałych oraz wartościach niematerialnych i prawnych w części pokrytej sumą odpisów amortyzacyjnych. Do kosztów podatkowych nie zalicza się także strat powstałych w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, jeżeli środki te utraciły przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju działalności. W związku z tymi ograniczeniami najwięcej kontrowersji wzbudza możliwość uznania, że likwidacja (strata) środka trwałego to także sytuacja, w której nakłady poniesione przez podatnika na ulepszenie obcego środka trwałego nie mogą być amortyzowane wskutek rozwiązania umowy najmu lub dzierżawy nieruchomości, a podatnik jest zobowiązany wydać właścicielowi nieruchomość.
Stanowisko organów podatkowych jest w tym przypadku dwojakie. Z jednej strony dopuszcza się możliwość uznania, że likwidacja to nie tylko fizyczne unicestwienie danego środka trwałego, ale też jego wycofanie z ewidencji np. wskutek rozwiązania umowy najmu (dzierżawy). W takim przypadku niezamortyzowana wartość inwestycji w obcym środku trwałym stanowi koszt podatkowy, o ile oczywiście likwidacja nie ma związku ze zmianą rodzaju działalności.
Zgodnie z odmiennym stanowiskiem organów podatkowych, gdy umowa najmu obcego środka trwałego zostanie rozwiązana, niezamortyzowana część inwestycji w obcych środkach trwałych nie stanowi kosztów uzyskania przychodu, ponieważ nie jest to strata środka trwałego, lecz wydanie środka trwałego właścicielowi z mocy prawa. Poniesione koszty na ulepszenie obcego środka trwałego może zrekompensować jedynie właściciel nieruchomości, dokonując zwrotu niezamortyzowanej kwoty. W tym przypadku zwrot nakładów nie będzie stanowił kosztów uzyskania przychodów do wysokości stanowiącej różnicę między wartością początkową inwestycji w obcym środku trwałym a sumą dokonanych odpisów amortyzacyjnych zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów. Do przychodów nie zalicza się zwróconych wydatków niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów. Tymi zwróconymi wydatkami byłyby wydatki poniesione na obcy środek trwały, które do rozwiązania umowy najmu nie zostały zamortyzowane.
Mimo że przeważa to drugie stanowisko organów podatkowych (podziela go także Ministerstwo Finansów) zasadne jest uznanie, iż za stratę w środku trwałym należy też uznać utratę prawa do korzystania z nakładów poniesionych na obcy środek trwały w sytuacji, gdy podatnik traci tytuł prawny (wskutek np. rozwiązana umowy najmu) do obcego środka trwałego. Tezę te uzasadnia chociażby to, że ustawy podatkowe inwestycje w obcych środkach trwałych określają również jako środki trwałe.
Not. awoj


Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Senat: Komornik łatwiej sprzeda Twoje mieszkanie. Jak nie dasz rady z kredytem

Zasadą staje się bowiem licytacja elektroniczna nieruchomości przez komornika. Ustawa nowelizująca odpowiednio kodeksu postępowania cywilnego jest w Senacie.

Akademia Wsparcia: bezpłatne szkolenia dla samorządów o nowych standardach opieki nad dziećmi do lat 3

W ramach ogólnopolskiego programu „Akademia Wsparcia – krajowy system wspierania rozwoju opieki wczesnodziecięcej w Polsce 2024–2026” Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej oraz partnerzy wojewódzcy zapraszają przedstawicieli gmin i powiatów na szkolenia dotyczące nadzoru i kontroli nad instytucjami opieki nad dziećmi do lat 3. Zajęcia odbywają się w całym kraju, a udział jest bezpłatny.

Pracownik nie przychodzi do pracy - co robić? Jak go zwolnić?

Jeśli pracownik nie przychodzi do pracy nie wywiązuje się ze swoich podstawowych obowiązków. Pracodawca może nałożyć na niego kary porządkowe. Jak go zwolnić? Znaczenie ma tutaj rodzaj nieobecności. Jeśli jest usprawiedliwiona, pracodawca posłuży się inną podstawą prawną, a jeśli jest nieusprawiedliwiona, może zwolnić go dyscyplinarnie.

Kancelaria, która słucha i sprzedaje - jak budować nowoczesną markę w zgodzie z wartościami?

Marketing kancelarii to nie fast food. Budowanie marki kancelarii to proces na lata. Przemyślana i wdrażana na bieżąco strategia, długoterminowe i krótkoterminowe plany, odpowiednio dobrane narzędzia - brzmi jak wyzwanie. Czy to się opłaca?

REKLAMA

Nowa ustawa o stażach zmienia zasady gry – koniec darmowych praktyk?

„Zobowiązanie organizatora stażu do wypłacania miesięcznego świadczenia pieniężnego dla stażystów, ustalanego w wysokości minimalnej równej 35% przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w poprzednim kwartale” - taki zapis znalazł się w projekcie ustawy o stażach. Co jeszcze nowego czeka stażystów i praktykantów?

Punkty 5, 6, 7 i 8 w orzeczeniu o niepełnosprawności – co oznaczają i jak je zdobyć w 2025 r.

Brak jednego zapisu w orzeczeniu o niepełnosprawności może oznaczać stratę kilku tysięcy złotych rocznie. To właśnie punkty 5, 6, 7 i 8 w części "Wskazania do ulg i uprawnień" decydują o dostępie do świadczeń, ulg podatkowych, sprzętu medycznego czy usług opiekuńczych. W 2025 roku ich znaczenie jeszcze wzrosło, ponieważ weszły w życie nowe przepisy oraz rekomendacje dla komisji orzekających. Sprawdź, co oznaczają poszczególne punkty, jak je zdobyć i jak działać, jeśli w Twoim orzeczeniu któregoś z nich brakuje.

Ostrzeżenie ZUS przed oszustami: wygląda jak oficjalna korespondencja z ZUS, ale to phishing

ZUS ostrzega ubezpieczonych przed oszustami, którzy wysyłają fałszywe wiadomości e-mail. Wygląda to jak oficjalna korespondencja z ZUS, ale to phishing. Może skutkować kradzieżą danych osobowych, haseł i przejęciem kontroli nad komputerem, także kont bankowych ofiary.

Jest decyzja! 10 listopada dniem wolnym od pracy. Jednak nie dla wszystkich

Premier zdecydował, że 10 listopada 2025 roku będzie dniem wolnym od pracy dla urzędników państwowych. Dzięki tej decyzji pracownicy służby cywilnej będą mieli czterodniowy weekend, który potrwa od soboty 8 listopada do wtorku 11 listopada, czyli Narodowego Święta Niepodległości. Oto szczegóły.

REKLAMA

Nowy urlop w Kodeksie pracy. 105 dni wolnego płatnego w 100 proc. Sprawdź, komu przysługuje!

W 2025 roku wprowadzono do Kodeksu pracy nowy rodzaj urlopu, który przeznaczony jest dla rodziców wcześniaków oraz dzieci, które po urodzeniu wymagają dłuższego pobytu w szpitalu. Maksymalny czas jego trwania wynosi 15 tygodni. Oto szczegóły.

Dokumentacja medyczna na komisję. Jakie dokumenty są potrzebne do uzyskania orzeczenia o niepełnosprawności?

Uzyskanie orzeczenia o niepełnosprawności to nie tylko formalność, ale często warunek otrzymania świadczeń, ulg podatkowych czy zniżek komunikacyjnych. Żeby komisja mogła wydać decyzję, potrzebujesz pełnej i aktualnej dokumentacji medycznej. Sprawdź, jakie dokumenty musisz przygotować, gdzie je zdobyć i dlaczego ich kompletność ma kluczowe znaczenie dla szybkiego rozpatrzenia wniosku.

REKLAMA