Jakie są skutki zakupu, a następnie zwrotu przedmiotu podlegającego pcc

RADA

Zapłata pcc będzie zależała od tego, czy sprzedaż monety podlegała opodatkowaniu VAT, czy była zwolniona z tego podatku. Jeżeli nie została opodatkowana VAT i jednocześnie nie była od niego zwolniona, to musi Pan zapłacić pcc oraz złożyć deklarację PCC-3. Podatek należy zapłacić według stawki 2% od wartości rynkowej nabytej monety w terminie 14 dni od dnia zakupu monety. Jeżeli zakupiona moneta nie będzie zawierała cech, właściwości, o których istnieniu był Pan przekonany na podstawie informacji udzielonych przez sprzedawcę i zostanie zwrócona, to będzie Pan mógł wystąpić o zwrot zapłaconego pcc. Zwrot monety należy udokumentować pisemnym oświadczeniem uzasadniającym przyczyny zwrotu.

UZASADNIENIE

Problem Pana dotyczy zarówno skutków zakupu monety, jak i ewentualnego jej zwrotu. Przedstawiamy je kolejno.

Skutki zakupu monety

Zawarcie umowy sprzedaży monety, tak jak innych rzeczy ruchomych, zasadniczo powoduje opodatkowanie tej transakcji pcc. Konieczność opodatkowania takiej sprzedaży pcc zależy jednak od tego, czy z tytułu dokonywanej sprzedaży jedna ze stron umowy była opodatkowana lub zwolniona w zakresie VAT. W przypadku sprzedaży rzeczy ruchomych obowiązuje zasada, że opodatkowanie jednej ze stron umowy sprzedaży VAT bądź zwolnienie jej z tego podatku automatycznie wyłącza taką sprzedaż spod opodatkowania pcc. Należy także pamiętać, że sprzedaż rzeczy ruchomej, której wartość rynkowa wynosi mniej niż 1000 zł, jest zwolniona z pcc. Jeżeli natomiast żadna ze stron transakcji nie opodatkowuje jej VAT oraz nie traktuje sprzedaży jako zwolnionej z tego podatku, a także wartość sprzedawanej rzeczy przewyższa 1000 zł, to taka umowa podlega opodatkowaniu pcc.

Podatnikiem jest w tym przypadku kupujący, przy czym należy zwrócić uwagę, że do końca 2006 r. podatnikami byli zarówno kupujący, jak i sprzedawca. Jeżeli więc moneta została zakupiona w 2006 r., to obie strony umowy sprzedaży odpowiadają solidarnie za zapłatę podatku.

Podatek wynosi 2% i jest naliczany od wartości rynkowej nabytej rzeczy. Istotne jest, że może wystąpić różnica pomiędzy kwotą faktycznie zapłaconą przez Czytelnika za monetę na aukcji internetowej a kwotą odpowiadającą wartości rynkowej takiej monety.

W razie zaistnienia takiej różnicy należy kierować się wartością rynkową przedmiotu umowy, którą należy ustalić według przeciętnych cen stosowanych w obrocie monetami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, z dnia dokonania czynności, bez odliczania długów i ciężarów. Zarówno złożenie deklaracji PCC-3, jak i zapłata podatku powinny nastąpić w terminie 14 dni od dnia zawarcia umowy sprzedaży.

Skutki zwrotu monety

Jeżeli po otrzymaniu monety stwierdzi Pan, że nie zawiera ona cech, właściwości, o których występowaniu był przekonany z informacji udzielonych przez sprzedającego, to oznacza, że zawarł Pan umowę pod wpływem błędu. Zakładając, że nie kupiłby Pan monety, posiadając wiedzę o jej rzeczywistym stanie, przysługuje Panu prawo do uchylenia się od skutków prawnych swojego oświadczenia woli, w wyniku którego doszło do zawarcia umowy sprzedaży. W takiej sytuacji może Pan, w terminie roku od chwili wykrycia błędu, złożyć sprzedawcy oświadczenie w formie pisemnej, że uchyla się Pan od skutków prawnych swego pierwotnego oświadczenia woli o zakupie monety, ze względu na działanie pod wpływem błędu.

W razie złożenia takiego oświadczenia przysługuje Panu zwrot zapłaconego pcc. Zwrot nie nastąpi jednak, jeżeli wystąpi Pan o jego uzyskanie po upływie 5 lat od końca roku, w którym podatek został zapłacony.

PRZYKŁAD

10 stycznia 2007 r. osoba fizyczna kupiła na aukcji internetowej monetę za 10 000 zł. Wartość rynkowa monety tego samego rodzaju wynosi 12 000 zł. Sprzedawca będący osobą fizyczną nabył monetę w drodze spadku i nie zajmuje się zawodowo sprzedażą takich przedmiotów. 13 marca 2007 r. kupujący dowiedział się od rzeczoznawcy, że moneta nie została wybita przez mennicę krakowską, o czym kupujący był zapewniany przez sprzedającego przed dokonaniem zakupu monety.

Sprzedaż monety nie podlega w omawianej sytuacji VAT, gdyż sprzedawca nie jest podatnikiem od towarów i usług z tytułu dokonanej sprzedaży. Wartość monety przekracza kwotę 1000 zł uzasadniającą zastosowanie zwolnienia przewidzianego w ustawie o pcc.

W terminie do 24 stycznia 2007 r. kupujący powinien złożyć do Naczelnika Urzędu Skarbowego właściwego ze względu na swoje miejsce zamieszkania deklarację PCC-3 i zapłacić podatek.

Kupujący powinien obliczyć podatek od wartości rynkowej monety, tj. od kwoty 12 000 zł, a nie od kwoty faktycznie zapłaconej. Podatek wyniesie 240 zł (12 000 zł × 2%).

Ponieważ kupujący zawarł umowę działając pod wpływem błędu, to będzie mu przysługiwać uprawnienie do uchylenia się od skutków złożonego przez niego oświadczenia w związku z zawarciem umowy. Powinien do 13 marca 2008 r. złożyć stosowne oświadczenie sprzedawcy. Po jego złożeniu będzie się mógł ubiegać o zwrot podatku, nie później jednak niż do 31 grudnia 2012 r. W tym celu należy złożyć pisemny wniosek do właściwego naczelnika urzędu skarbowego.

Podstawa prawna

- art. 2 pkt 4, art. 3 ust. 1 pkt 1, art. 4 ust. 1 pkt 1, art. 6 ust. 2, art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a), art. 9 pkt 6, art. 10 ust. 1, art. 11 ust. 1 pkt 1, art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych - j.t. Dz.U. z 2005 r. Nr 41, poz. 399; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 222, poz. 1629

- art. 84 i 88 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. Nr 16, poz. 93; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 133, poz. 935

Krzysztof Wojciechowski

doradca podatkowy ze Spółki Doradztwa Podatkowego „Manugiewicz, Trzaska i Wspólnicy” Sp. z o.o.