Tematy - Prawa autorskie majątkowe - INFOR.PL

Komisję Prawa Autorskiego powołuje minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego. Ekspert podpowiada jak przebiega postępowanie przed KPA oraz według jakich zasad jest prowadzone.

Kiedy naruszenie prawa autorskiego może rodzić odpowiedzialność karną? Kiedy można oczekiwać pomocy? Co zrobić, aby nie popełnić przestępstwa w zakresie prawa autorskiego? Ekspert udziela odpowiedzi na powyższe pytania.

Funkcjonowanie na rynku twórców, artystów, wykonawców, producentów lub organizacji radiowych i telewizyjnych jest skomplikowane również ze względu na trudną materię jaką są prawa autorskie i pokrewne. Istnieje możliwość powołania specjalnych organizacji które mają na celu wspomaganie tych podmiotów.

W obrocie coraz częściej mamy do czynienia z problemami związanymi z prawami autorskimi. Ekspert radzi jakie zasady rządzą prawami do nadań programów oraz pierwszych wydań.

W istocie majątkowych praw autorskich zawiera się przede wszystkim ich odpłatność. Ta ich cecha w sposób pośredni umożliwia ochronę praw twórców. Poniżej ekspert, podając pomocne przykłady, wyjaśnia to zagadnienie.

Prawa autorskie, jako prawa o charakterze majątkowym, mogą być przenoszone na inne osoby. Przejście majątkowych praw autorskich może przebiegać różnymi drogami. Poniżej ekspert opisuje prawną regulację tego zagadnienia.

Urzędy Kontroli Skarbowej informują o kontynuowaniu rozpoczętych w marcu 2011 r. kontroli legalności oprogramowania komputerowego. Choć może to budzić zdziwienie jest to jedno z zadań kontroli skarbowej oprócz kontroli przestrzegania prawa podatkowego, czy kontroli gospodarowania środkami publicznymi oraz środkami pochodzącymi z Unii Europejskiej i międzynarodowych instytucji finansowych.

Pracodawca, którego pracownik stworzył utwór w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy, co do zasady nabywa z chwilą przyjęcia utworu autorskie prawa majątkowe.

Firma świadczy usługi informatyczne. Zatrudnia programistów i grafików komputerowych. Pracownicy ci tworzą w ramach obowiązków pracowniczych utwory w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim oraz prawach pokrewnych (np. programy komputerowe, grafiki oraz animacje komputerowe, a także artykuły dla prasy na tematy związane z działalnością wnioskodawcy oraz technologiami informatycznymi, materiały przeznaczone na strony www wnioskodawcy czy inne materiały marketingowe wnioskodawcy związane z jego działalnością). Czy do wynagrodzeń tych pracowników można zastosować 50% koszty uzyskania przychodu?

Podatnik prowadzi w Polsce jednoosobową firmę, która zajmuje się m.in. pisaniem programów komputerowych na zlecenie różnych firm. Firmom tym za swoje usługi wystawia faktury VAT. Prowadzi księgę przychodów i rozchodów, rozlicza się na zasadach ogólnych. Podatnik chciałby sprzedawać tworzone przez siebie programy komputerowe za pośrednictwem amerykańskiego, ogólnodostępnego portalu internetowego.

Internet umożliwia prowadzenie drobnej działalności zarobkowej praktycznie każdemu. Jest to zazwyczaj działalność, która nie ma prowadzić do założenia firmy i ma mieć charakter uboczny w stosunku do np. aktywności zawodowej internauty. Osoby, które podejmują tego typu aktywność i nie chcą działać w szarej strefie, mają problem z zakwalifikowaniem osiągniętych przychodów do odpowiedniego ich źródła w rozumieniu ustaw podatkowych.

Zagadnienie rzetelności dziennikarskiej łączy się ze starannością zawodową dziennikarza. Zaniedbanie obowiązku należytej staranności i rzetelności zawodowej stanowić może podstawę pociągnięcia dziennikarza do odpowiedzialności zawodowej lub cywilnej.

Odpowiedzialność za zniesławienie w prasie przewiduje art. 212 kodeksu karnego (dalej k.k.). Przestępstwo to nazywane jest często w literaturze i orzecznictwie "pomówieniem" lub "zniesławieniem".

Często zdarza się, że dobra osobiste osoby fizycznej, chronione zapisami kodeksu cywilnego (dalej k.c.) zostają naruszone poprzez opublikowanie nierzetelnych, nieprawdziwych informacji w artykule prasowym.

Jeżeli chodzi o sposób udzielenia odmowy informacji z uwagi na to, że wnioskowana informacja nie ma charakteru informacji publicznej to ustawa o dostępie do informacji publicznej (dalej u.d.i.p.) nie precyzuje takiej sytuacji.

Ustawodawca nie zawarł żadnej legalnej definicji informacji przetworzonej w ustawie o dostępie do informacji publicznej (dalej u.d.i.p.), ale na temat tej kwestii często wypowiadały się w swoich orzeczeniach Sądy Administracyjne.

Ograniczenie w stosowaniu i wykonywaniu prawa dostępu do informacji publicznej wprowadza ustawa o dostępie do informacji publicznej (dalej u.d.i.p.).

Prawo do żądania publikacji sprostowania służy wyłącznie przeciwko redaktorowi naczelnemu. Ustawa prawo prasowe (dalej pr. pr.) nie zajmuje się przy tym szczegółowo kwestiami dotyczącymi struktury wewnętrznej redakcji, niemniej jednak precyzuje kto jest, czy może być redaktorem naczelnym.

Zgodnie z przyjętą definicją, za informację publiczną należy uznać każdą wiadomość wytworzoną przez szeroko rozumiane władze publiczne, a także inne podmioty, które tę władzę realizują, bądź gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa, w zakresie tych kompetencji.

Odpowiedź na pytanie, czy Internet jest prasą, nie jest jednoznaczna, należy bowiem rozważyć, czy w świetle uregulowań prawa prasowego (dalej pr. pr.) można w niektórych przypadkach, uznać Internet za prasę. W szczególności, czy strony internetowe stanowią prasę w rozumieniu ustawy.

Przesłanki odmowy opublikowania sprostowania możemy podzielić na obligatoryjne i fakultatywne wymienione w art. 33 prawa prasowego (dalej pr. pr.).

Zgodnie z treścią art. 4 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej (dalej u.d.i.p). można wymienić katalog podmiotów obowiązanych do udostępniania obywatelom informacji publicznej.

Odpowiedź na pytanie, czy umowę cywilnoprawną należy traktować jako informację publiczną, należy rozpocząć od wskazania art. 4 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej (dalej u.d.i.p.), który przedstawia katalog podmiotów obowiązanych do udostępniania obywatelom informacji publicznej.

Prawo autorskie zajmuje się zagadnieniami związanymi z utworami - czyli każdym przejawem działalności twórczej o indywidualnym charakterze, niezależnie od jego wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia, oraz ich ochroną, uprawnieniami przysługującymi twórcy oraz zasadami udzielania licencji. Utworem może być przede wszystkim fotografia, rzeźba, program komputerowy, ale także np. przedstawienia sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne.

W społecznym ujęciu Internet wydaje się "ziemią niczyją" gdzie ochrona prawna jest mocno iluzoryczna. Stąd masowość kradzieży intelektualnej do niedawna pozostającej na dobrą sprawę bez echa. Ostatnio (zwłaszcza w zakresie dziennikarstwa internetowego) twórcy coraz częściej sięgają do instrumentów ochrony prawnej broniąc własnej własności intelektualnej.

Problematyka kodów źródłowych coraz częściej pojawia się w kontekście prawa autorskiego. Czy tworząc na zamówienie np. System Zarządzania Treścią winno się również przekazać kod źródłowy jeśli nie wynika to z umowy? Aby przedstawić kwestie związane z kodem źródłowym należy przede wszystkich pokrótce scharakteryzować kod źródłowy.

Prosta informacja prasowa, jako jeden z typów utworów nie korzystających z ochrony praw autorskich wymyka się jednoznacznym definicjom. Posiłkować należy się w tym wypadku orzecznictwem sądów i zwyczajem.

Łatwy dostęp do zdjęć w internecie przekłada się w prosty sposób na liczne nadużycia w tej dziedzinie. Należy pamiętać o tym, że sam fakt, iż zdjęcie jest umieszczone w internecie nie oznacza, że możemy z nich korzystać na własnej stronie.

Polskie prawo karne nie zawiera odrębnej regulacji dotyczącej wprost rozpowszechniania i pobierania plików z internetu w sytuacji, w której nie mamy do nich praw. Oznacza to odpowiednie stosowanie innych regulacji, które sprawiają że sytuacja osób rozpowszechniających i pobierających "nielegalne" pliki z internetu nie jest równa.

W przypadku Internetu należy pamiętać o podstawowej zasadzie – prawo autorskie obowiązuje tak w realnej rzeczywistości jak i w rzeczywistości wirtualnej. Nie ma odrębnego prawa internetowego – o czym nie zawsze pamiętamy.

Podstawowa różnica między pobieraniem, a rozpowszechnianiem plików w Internecie sprowadza się do tego, iż pobieranie jest w niektórych przypadkach przez prawo dozwolone, natomiast rozpowszechnianie bez zgody Twórcy zawsze jest zagrożone sankcjami prawnymi

Artykuł 4 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych wymienia w sposób enumeratywny kategorie dóbr niematerialnych, które nie stanowią przedmiotu prawa autorskiego, zatem nie będą chronione jako utwory prawa autorskiego (mimo iż będą lub też mogą być utworami). Zgodnie z ust.2 w/w artykułu należą do nich m.in. urzędowe dokumenty, materiały, znaki i symbole.

Mimo gwarantowanej w Konstytucji zasady wolności słowa i prasy, nie wszystko co znajdziemy w prasie korzysta z ochrony prawnej. Jeśli publikacja zawiera błędy lub przekłamania na nasz temat, możemy domagać się sprostowania i zamieszczenia odpowiedzi.

To, co najczęściej kojarzy się z promocją czy reklamą danego produktu, to krótkie, acz treściwe i wpadające w pamięć hasło całej kampanii czy też pojedyncze hasło promocyjne. Właściwe hasło może przybliżyć dany produkt, spowodować iż produkt będziemy lepiej kojarzyć itp.Wymyślenie hasła promocyjnego, które będzie charakteryzowało całą kampanię czy też pojedynczą działalność promocyjną, to niezwykle trudne zadanie.

To co niejednokrotnie stanowi o sile jakiegoś produktu bądź o jego dobrej sprzedaży to pomysł na kampanię reklamową. Powstaje jednak pytanie czy taki pomysł na kampanię reklamową, eventową czy społeczną jest chroniony przez prawo?

Sporządzając umowę na przeniesienie praw autorskich czy udzielenie licencji- należy pamiętać o kilku ważnych elementach- nie uwzględnienie ich w umowie, może skutkować tym, że nie będzie ona miała takiego charakteru jak myśleliśmy.

Wydawcy korzystający z utworów, wobec których wygasły prawa autorskie, nie mogą tego robić za darmo- muszą zapłacić od 5 do 8 % wpływów brutto na rzecz Funduszu Promocji Twórczości.

Przede wszystkim należy się zastanowić czy fotografia może być utworem. W zasadzie do XIX w (a nawet do początku XX wieku) uznawano iż fotografie nie są wynikiem działalności twórczej. Cóż może być bowiem twórczego w naciśnięciu migawki? Okazuje się jednak iż wraz z rozwojem fotografii zaczęto fotografie traktować jako sztukę – co, w efekcie, przełożyło się na ochronę takiej fotografii.

Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych reguluje w art. 11 istotę utworu zbiorowego. Autorskie prawa majątkowe do dzieła zbiorowego przysługują producentowi lub wydawcy.

Roszczenia majątkowe wynikające z naruszenia autorskich praw osobistych oraz autorskich praw majątkowych przedawniają się zgodnie z Kodeksem cywilnym po upływie lat dziesięciu lub trzech.

Dozwolony użytek stanowi ograniczenie treści autorskich praw majątkowych. Daje możliwość do korzystania z chronionego utworu bez zgody uprawnionego. Wyróżnia się dozwolony użytek osobisty i publiczny.

Prawo autorskie przewiduje możliwość wypowiedzenia lub odstąpienia od umowy licencyjnej i umowy o przeniesienie praw autorskich. Możliwość taką ma zarówno twórca jak i podmiot zamawiający (nabywca praw oraz licencjobiorca).

Umowy licencyjne są to umowy uprawniające do korzystania z utworu. Twórca może udzielić licencję wyłączną lub licencję niewyłączną.

Umowa przenosi na nabywcę autorskie prawa majątkowe, których jednocześnie wyzbywa się twórca. Musi ona być zawarta w formie pisemnej, aby była ważna

Nie wszystko to, co jest tworem rąk i intelektu człowieka korzysta z ochrony jaką daje prawo autorskie. Dotyczy to w szczególności aktów prawnych i dokumentów urzędowych.

Pytanie o odpowiedzialność dostawców usług internetowych pojawia się zawsze w kontekście wymiany plików muzycznych jak również w kontekście ściągania filmów z Internetu.

Wykonywanie zdjęć podczas imprez i spotkań czy eventów to oddzielny problem prawny. W tym wypadku bowiem mamy do czynienia z problematyką wykorzystywania wizerunku.

Jedną z najbardziej skomplikowanych kwestii prawa autorskiego jest płacenie tantiem. Ustawa bowiem odpowiada na pytanie komu i w jakim zakresie się one należą.

Nieodzownym warunkiem sprzedaży produktów czy usług są dziś zarówno reklama jak i promocja czy wszelkiego rodzaju działania marketingowe.

W Polsce działa kilkanaście organizacji zbiorowego zarządzania. Najbardziej znana z nich to ZAiKS i ZASP.

Prawa autorskie majątkowe

Jak przebiega postępowanie przed Komisją Prawa Autorskiego?

Ochrona praw autorskich i pokrewnych - odpowiedzialność karna

Czym są organizacje zbiorowego zarządzania prawami autorskimi?

Prawa do nadań programów oraz pierwszych wydań – porada

Jaka jest istota majątkowych praw autorskich? - odpłatność

Jak przenosić autorskie prawa majątkowe?

Kontrola skarbowa sprawdza także legalność oprogramowania

W jakich sytuacjach pracodawcom przysługują autorskie prawa majątkowe?

Kiedy pracownicy będą mieli prawo do 50% kosztów uzyskania przychodów

Jak rozliczyć sprzedaż aplikacji i programów komputerowych na amerykańskim portalu

Jak zakwalifikować przychód ze sprzedaży zdjęć

Rzetelność dziennikarska, a naruszenie dóbr osobistych

Odpowiedzialność karna związana ze zniesławieniem publikacją w prasie

Uprawnienia osoby fizycznej związane z naruszeniem jej dóbr osobistych artykułem prasowym

Forma odmowy udzielenia informacji publicznej

Informacja publiczna przetworzona

Odmowa udzielania informacji publicznej prasie

Sprostowanie – kto jest odpowiedzialny ze jego publikację?

Informacja publiczna i dziennikarskie prawo do informacji

Internet jako prasa

Odmowa publikacji sprostowania – warunki formalno-prawne

Podmioty zobowiązane do udzielania informacji publicznej

Umowy zawierane przez urzędy – czy są informacją publiczną

Prawo autorskie a prawo pracy

Zapożyczanie (kradzież tekstów) w Internecie

Kod źródłowy a prawo autorskie

Prosta informacja prasowa a prawo autorskie

Wykorzystywanie zdjęć na stronach internetowych

Odpowiedzialność karna i cywilna za rozpowszechnianie plików w internecie

Cytowanie w Internecie

P2P a prawo autorskie

Materiały i dokumenty urzędowe a prawo autorskie

Sprostowania i odpowiedzi w polskim prawie prasowym

Slogan reklamowy jako utwór – problematyka ochrony hasła reklamowego

Pomysły w prawie autorskim – czy są chronione

Jak napisać dobrą umowę prawno-autorską- o czym warto pamiętać?

Fundusz Martwej Ręki - w prawie autorskim

Starych fotografii czar…

Utwór zbiorowy

Kiedy przedawniają się roszczenia w prawie autorskim?

Dozwolony użytek chronionych utworów

Kiedy można odstąpić od umowy licencyjnej lub ją wypowiedzieć?

Umowa licencyjna

Umowa o przeniesienie praw autorskich

Co nie jest chronione prawami autorskimi?

Odpowiedzialność dostawców usług internetowych

Zdjęcia podczas eventów

Koncert, imprezy „na żywo” – komu i za co płacimy?

Inspiracje i pomysły w reklamie czyli jak reklamować w zgodzie z prawem

Organizacją zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi