O 33,48 mld zł więcej na świadczenia dla emerytów i rencistów w 2026 r. – podwyżki i zupełnie nowe świadczenia dla seniorów [znamy szczegóły budżetu państwa na rok 2026]

• O 33,48 mld zł więcej w 2026 r. na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, czyli – m.in. na świadczenia dla emerytów i rencistów [projekt budżetu państwa na rok 2026]
• Waloryzacja i podwyżki świadczeń, renta wdowia, wzrost kwoty zasiłku pogrzebowego a także 13 i 14 emerytury – tego mogą spodziewać się seniorzy w 2026 r.
• Na jakim etapie jest obecnie rozpatrzenie rządowego projektu ustawy budżetowej na rok 2026?

O 33,48 mld zł więcej w 2026 r. na Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, czyli – m.in. na świadczenia dla emerytów i rencistów [projekt budżetu państwa na rok 2026]

W projekcie ustawy budżetowej na rok 2026 (druk sejmowy nr 1749) koszty Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (dalej: FUS), z którego wypłacane są emerytury i renty, oszacowano na kwotę przeszło 505 mld zł (505.008.460 tys. zł), co oznacza wzrost o 33,48 mld (33.482.987 tys. zł), tj. o 7,1%, w stosunku do planu na rok 2025 (który opiewał na 471.525.473 tys. zł).

Podstawową pozycję kosztów FUS, w kwocie przeszło 488 mld zł (tj. 96,8% ogółu kosztów), stanowią wypłaty świadczeń takich jak:

• emerytury,
• renty,
• dodatki do emerytur i rent: pielęgnacyjne, dla sierot zupełnych i za tajne nauczanie, a także
• zasiłki: chorobowe, macierzyńskie, pogrzebowe itd.

W stosunku do ustawy budżetowej na rok 2025, łączna kwota przeznaczona na wypłaty ww. świadczeń, wzrośnie o ponad 32 mld zł, tj. o 7,1%, co jest w głównej mierze rezultatem prognozowanej waloryzacji świadczeń emerytalno-rentowych, wypłaty przez cały 2026 rok tzw. renty wdowiej (implementacja przedmiotowego świadczenia nastąpiła z dniem 1 lipca 2025 r.), wzrostu podstawy wymiaru pozostałych świadczeń pieniężnych finansowanych z FUS wynikającego z prognozowanego wzrostu wynagrodzeń, a także podwyższenia kwoty zasiłku pogrzebowego z 4 tys. zł do 7 tys. zł.

Waloryzacja i podwyżki świadczeń, renta wdowia, wzrost kwoty zasiłku pogrzebowego a także 13 i 14 emerytury – tego mogą spodziewać się seniorzy w 2026 r.

W projekcie budżetu państwa na 2026 r. zabezpieczono finansowanie:

• skutków waloryzacji świadczeń emerytalno-rentowych, która będzie miała miejsce 1 marca 2026 r. (w tym waloryzacji świadczeń emerytalno-rentowych funkcjonariuszy oraz od 1 stycznia 2026 r. – waloryzacji uposażeń sędziów i prokuratorów w stanie spoczynku) – na ten cel przewidziano 22 mld zł;
• całorocznych kosztów (ok. 7 mld zł) wypłaty tzw. renty wdowiej, której funkcjonowanie przewiduje ustawa z dnia 26 lipca 2024 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw. Ww. ustawa dała możliwość pobierania łącznie renty rodzinnej oraz innego świadczenia emerytalno-rentowego, np. emerytury czy renty z tytułu niezdolności do pracy. Przepisy weszły w życie 1 stycznia 2025 r., a wypłata świadczeń na ich podstawie ma miejsce od 1 lipca 2025 r. Jedno ze świadczeń jest wypłacane w całości, a drugie w wysokości 15% (od 1 stycznia 2027 r. natomiast – wysokość wypłaty drugiego ze świadczeń wzrośnie do poziomu 25%);

Więcej na temat renty wdowiej i związanych z nią postulatów, można przeczytać w poniższym artykule:

• podwyższenia kwoty zasiłku pogrzebowego do wysokości 7000 zł, co oznacza jej wzrost o 75% w stosunku do dotychczasowej wysokości 4000 zł (kwota ta będzie ponadto podlegała waloryzacji od dnia 1 marca, jeżeli odpowiedni wskaźnik waloryzacji będzie wyższy niż 105). Łączny koszt podwyższenia kwoty zasiłku pogrzebowego w 2026 r. to 1,2 mld zł. Zwiększenie kwoty zasiłku pogrzebowego ma miejsce na podstawie ustawy z dnia 9 maja 2025 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw, która wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2026 r. Świadczenie w zwiększonej kwocie, będzie przysługiwało z tytułu pokrycia kosztów pogrzebu osób, których śmierć nastąpi od dnia wejścia w życie ustawy, czyli nie wcześniej niż od 1 stycznia 2026 r. Pierwsza waloryzacja zasiłku – o ile wskaźnik waloryzacji będzie wyższy niż 105 – zostanie natomiast przeprowadzona już w marcu 2026 r.

Więcej na temat wzrostu kwoty zasiłku pogrzebowego, można przeczytać w poniższym artykule:

Ponadto, w projekcie budżetu państwa na 2026 r., zabezpieczono niezbędne środki na kontynuację działań z zakresu polityki społeczno-gospodarczej, w tym w szczególności na:

• sfinansowanie wypłaty dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego dla emerytów i rencistów (tzw. 13 emerytury) oraz kolejnego dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego dla emerytów i rencistów (tzw. 14 emerytury), które ukierunkowane jest na dalszą poprawę sytuacji finansowej emerytów i rencistów, w szczególności najuboższych świadczeniobiorców – na ten cel przewidziano łącznie ok. 31,8 mld zł.

W uzasadnieniu projektu budżetu zastrzeżono jednocześnie, że w 2026 r. nie przewiduje się wykorzystania środków Funduszu Rezerwy Demograficznej na uzupełnienie niedoboru funduszu emerytalnego wynikającego z przyczyn demograficznych. Miernik demograficzny został natomiast oszacowany na 2026 r. na 0,75%, co oznacza – stosunek liczby osób objętych ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym w systemie powszechnym do liczby osób w wieku produkcyjnym. Miernik ten, prezentuje wskaźnik obciążenia demograficznego, silnie determinujący sytuację finansową Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Na jakim etapie jest obecnie rozpatrzenie rządowego projektu ustawy budżetowej na rok 2026?

9 października 2025 r., w Sejmie odbywa się I czytanie rządowego projektu ustawy budżetowej na rok 2026. Uzasadnienie projektu przedstawia Minister Finansów i Gospodarki Andrzej Domański.

Podstawa prawna:

• Rządowy projekt ustawy budżetowej na rok 2026 (druk sejmowy nr 1749)
• Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 1631 z późn. zm.)