Sanatorium? Kolejka (2025) dłuższa niż leczenie. Chyba że masz te dokumenty

• Jak długo czeka się na sanatorium z NFZ w 2025 roku?
• Nowe zasady: kto może zatwierdzić skierowanie do sanatorium od lipca 2025?
• Kto ma pierwszeństwo w kolejce do sanatorium?
• Jakie dokumenty trzeba mieć, by skrócić kolejkę do sanatorium?
• Jak wygląda proces przyznawania sanatorium z NFZ?
• Jak zwiększyć swoje szanse na wyjazd do sanatorium w 2025 roku?
• Ile kosztuje sanatorium z NFZ w 2025 roku?
• Kto nie płaci za pobyt w sanatorium?
• FAQ: Najczęściej zadawane pytania o sanatorium NFZ
• Podsumowanie: jak skrócić kolejkę do sanatorium?

Jak długo czeka się na sanatorium z NFZ w 2025 roku?

Chociaż leczenie uzdrowiskowe NFZ to dla wielu seniorów i pacjentów z przewlekłymi chorobami jedyna szansa na rehabilitację, kolejki są coraz dłuższe. Średni czas oczekiwania w 2025 roku wynosi od 8 do 18 miesięcy, w zależności od województwa i rodzaju schorzenia.

W niektórych przypadkach leczenie uzdrowiskowe może nadejść… za późno. Dlatego warto wiedzieć, jak można skrócić ten czas i jakie dokumenty zapewniają pierwszeństwo.

Nowe zasady: kto może zatwierdzić skierowanie do sanatorium od lipca 2025?

Od 1 lipca 2025 r. poszerza się lista lekarzy, którzy mogą zatwierdzać skierowania na leczenie uzdrowiskowe. Do tej pory mógł to zrobić jedynie specjalista w dziedzinie balneologii, rehabilitacji medycznej lub medycyny fizykalnej. Teraz – zgodnie z nowym rozporządzeniem – uprawnienia te zyskali również lekarze rodzinni, interniści, reumatolodzy oraz ortopedzi, pod warunkiem że ukończyli specjalny kurs z podstaw balneologii.

Zmiana ta ma skrócić czas oczekiwania na decyzję NFZ, który był zbyt długi z powodu braku specjalistów. Jak wynika z danych Funduszu, aż 25% skierowań było rozpatrywanych z ponad 30-dniowym opóźnieniem, a w niektórych województwach ten odsetek przekraczał 70%.

Od lipca lekarz musi określić na skierowaniu, czy pacjent ma odbyć leczenie w trybie stacjonarnym (z pobytem w sanatorium), czy ambulatoryjnym (bez noclegu) – np. dla osób mieszkających blisko uzdrowiska. Ułatwi to lepsze dopasowanie terapii do sytuacji pacjenta.

Dobra wiadomość dla tych, którzy już mają skierowanie: jeśli zostało wystawione przed 1 lipca 2025 r., zachowuje ważność i zostanie zrealizowane na dotychczasowych zasadach.

Kto ma pierwszeństwo w kolejce do sanatorium?

Według rozporządzenia Ministra Zdrowia i wytycznych NFZ pierwszeństwo w przyznawaniu leczenia uzdrowiskowego mają m.in.:

• kobiety w ciąży;
• osoby o znacznym stopniu niepełnosprawności;
• osoby o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji;
• Zasłużeni Honorowi Dawcy Krwi i Zasłużeni Dawcy Przeszczepu;
• inwalidzi wojenni i wojskowi; kombatanci;
• cywilne niewidome ofiary działań wojennych;
• działacze opozycji antykomunistycznej i osoby represjonowane z powodów politycznych;
• dzieci i młodzież do 18 r.ż., u których stwierdzono ciężki i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu;
• osoby deportowane do pracy przymusowej;
• uprawnieni żołnierze lub pracownicy, których ustalony procentowy uszczerbek na zdrowiu wynosi co najmniej 30%;
• weterani poszkodowani, których ustalony procentowy uszczerbek na zdrowiu wynosi co najmniej 30%;
• żołnierze zawodowi, o których mowa w art. 287 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny, w przypadku korzystania ze świadczeń w podmiotach leczniczych, dla których podmiotem tworzącym jest Minister Obrony Narodowej, oraz przez niego nadzorowanych;
• żołnierze pełniący terytorialną służbę wojskową, o których mowa w art. 325 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny, w przypadku korzystania ze świadczeń udzielanych w podmiotach leczniczych, dla których podmiotem tworzącym jest Minister Obrony Narodowej, oraz przez niego nadzorowanych.

Jakie dokumenty trzeba mieć, by skrócić kolejkę do sanatorium?

Jeśli chcesz, by Twój wniosek został potraktowany priorytetowo, musisz dołączyć odpowiednie zaświadczenia do skierowania od lekarza. Poniżej lista dokumentów, które mogą pomóc:

Uwaga: Dokumenty muszą być aktualne, najlepiej z ostatnich 6 miesięcy, i dołączone w momencie składania skierowania.

Jak wygląda proces przyznawania sanatorium z NFZ?

Dostanie się do sanatorium z NFZ to kilkuetapowy proces, który może potrwać nawet kilkanaście miesięcy. Oto jak wygląda krok po kroku:

1. Skierowanie od lekarza

Aby ubiegać się o leczenie uzdrowiskowe z NFZ, potrzebne jest skierowanie od lekarza. Od 1 lipca 2023 roku leczenie uzdrowiskowe można rozpocząć tylko na podstawie e-skierowania. Wystawia je lekarz, a pacjent nie musi robić nic więcej.

Po wystawieniu e-skierowania:

• jest ono automatycznie przekazywane do odpowiedniego oddziału NFZ – nie trzeba go dostarczać osobiście ani wysyłać pocztą,
• na Internetowym Koncie Pacjenta (IKP) od razu pojawia się informacja o skierowaniu i statusie sprawy – możesz śledzić online, na jakim etapie rozpatrywania się znajduje.

Tylko w wyjątkowych sytuacjach lekarz może wypisać papierowe skierowanie, np. gdy:

• kieruje pacjenta na leczenie uzdrowiskowe poza granicami Polski,
• nie ma dostępu do internetu, więc nie może skorzystać z systemu e-zdrowia.

W skierowaniu powinno znaleźć się uzasadnienie medyczne – najlepiej, jeśli jest poparte dodatkowymi dokumentami, np. wypisem ze szpitala.

2. Weryfikacja przez NFZ

Wypełnione skierowanie trafia do wojewódzkiego oddziału Funduszu, gdzie zostaje ocenione pod kątem:

• formalnym (czy zawiera wszystkie dane),
• medycznym (czy są wskazania do leczenia w sanatorium).

Jeśli masz dokumenty potwierdzające pierwszeństwo (np. orzeczenie o niepełnosprawności), warto je dołączyć – mogą znacznie skrócić czas oczekiwania.

3. Decyzja i przydział

Jeśli są wolne miejsca, NFZ wyznacza termin i konkretne sanatorium. Gdy ich brakuje – trafiasz na listę oczekujących.

W 2025 roku na wyjazd trzeba czekać średnio od 8 do 18 miesięcy, choć zależy to od województwa, pory roku i rodzaju schorzenia.

Jak zwiększyć swoje szanse na wyjazd do sanatorium w 2025 roku?

Czas oczekiwania na leczenie uzdrowiskowe z NFZ może wynosić nawet kilkanaście miesięcy, ale nie musi. Istnieją konkretne sposoby, by zwiększyć swoje szanse na szybszy wyjazd do sanatorium. Sprawdź, co możesz zrobić, aby nie czekać latami w kolejce.

Wnioskuj o skierowanie do sanatorium jak najszybciej po wyjściu ze szpitala

Jeśli właśnie zakończyłeś leczenie szpitalne lub rehabilitację, nie zwlekaj z wystąpieniem o sanatorium. Lekarz prowadzący może wypisać e-skierowanie już przy wypisie ze szpitala. Warto o to poprosić.

Dlaczego to ważne? Wnioski składane tuż po pobycie w szpitalu są często traktowane priorytetowo, ponieważ pacjent wymaga dalszej rehabilitacji. To jeden z najskuteczniejszych sposobów, jak szybciej dostać się do sanatorium z NFZ.

Dołącz dokumenty potwierdzające pierwszeństwo do sanatorium

Samo e-skierowanie to za mało, by uzyskać szybki termin. Jeśli chcesz skrócić kolejkę do sanatorium NFZ, dołącz do wniosku dokumenty, które dają Ci prawo do leczenia poza kolejnością.

Warto je dołączyć nawet do e-skierowania. Można je złożyć elektronicznie przez Internetowe Konto Pacjenta lub przekazać do NFZ.

Ile kosztuje sanatorium z NFZ w 2025 roku?

Leczenie uzdrowiskowe w sanatorium z NFZ jest bezpłatne, ale pacjent musi pokryć część kosztów związanych z pobytem – przede wszystkim zakwaterowania i wyżywienia. Wysokość dopłaty zależy od rodzaju pokoju, sezonu (niski lub wysoki) oraz trybu leczenia (stacjonarne lub ambulatoryjne).

Poniżej stawki dopłat dziennych obowiązujące od 1 marca 2025 r.:

Uwaga: osoby o niskich dochodach mogą ubiegać się o dofinansowanie z MOPS, GOPS lub PFRON.

Ambulatoryjne leczenie uzdrowiskowe (bez noclegu) jest całkowicie bezpłatne. Pacjent pokrywa jedynie dojazd i ewentualne koszty wyżywienia, jeśli korzysta z niego na miejscu.

Kto nie płaci za pobyt w sanatorium?

Dzieci i młodzież kierowane na leczenie uzdrowiskowe w ramach NFZ nie ponoszą żadnych kosztów związanych z zakwaterowaniem i wyżywieniem. Niezależnie od sezonu i rodzaju pokoju. Co ważne, z całkowicie bezpłatnego pobytu w sanatorium korzystają również osoby należące do określonych grup uprawnionych, m.in.:

• Honorowi Dawcy Krwi i Dawcy Przeszczepu,
• kombatanci i inwalidzi wojenni,
• weterani działań poza granicami kraju,
• pracownicy resortu obrony narodowej, którzy doznali uszczerbku na zdrowiu w związku z pracą,
• osoby z orzeczoną koniecznością stałej lub częściowej opieki,
• osoby narażone zawodowo na działanie azbestu.

Dla tych pacjentów NFZ pokrywa zarówno koszty leczenia, jak i zakwaterowania z wyżywieniem, niezależnie od standardu pokoju czy sezonu. Warto jednak zawsze dołączyć odpowiednie dokumenty potwierdzające uprawnienia – najlepiej już na etapie składania skierowania.

FAQ: Najczęściej zadawane pytania o sanatorium NFZ

Czy można zrezygnować z przydziału do sanatorium?

Tak, możesz zrezygnować z przydziału, ale powinieneś to zrobić jak najszybciej, najlepiej pisemnie i z podaniem przyczyny. NFZ bierze pod uwagę poważne, udokumentowane powody (np. nagła choroba, wypadek). Nieuzasadniona rezygnacja lub brak stawiennictwa może skutkować tym, że będziesz musiał czekać dłużej na kolejny przydział.

Co zabrać ze sobą do sanatorium?

Oprócz ubrań i rzeczy osobistych, pamiętaj o:

• Dokumentach: Dowód osobisty, skierowanie do sanatorium, wyniki badań, historia choroby.
• Lekach: Wszystkie przyjmowane leki na cały okres pobytu, najlepiej z zapasem.
• Wygodnym obuwiu i stroju do ćwiczeń i spacerów.
• Płynie do kąpieli/stroju kąpielowym, jeśli przewidziane są zabiegi wodne.
• Karcie NFZ lub dowodzie ubezpieczenia.

Jak sprawdzić termin sanatorium i kolejkę NFZ?

Status swojego skierowania i miejsce w kolejce możesz sprawdzić online na Internetowym Koncie Pacjenta (IKP) na stronie pacjent.gov.pl w zakładce "Skierowania" lub kontaktując się telefonicznie z oddziałem NFZ właściwym dla Twojego miejsca zamieszkania.

Podsumowanie: jak skrócić kolejkę do sanatorium?

Nie każdy musi czekać ponad rok na sanatorium. Jeśli masz odpowiednie dokumenty – orzeczenie, legitymację lub świeże wypisanie ze szpitala – możesz znaleźć się na początku kolejki. Warto działać świadomie, bo w wielu przypadkach różnica to kilka tygodni zamiast kilkunastu miesięcy.