Od 2500 zł do 4500 zł na rower (ale nie wyprodukowany w Chinach) do wzięcia dla każdego (bez względu na wysokość dochodów). Kiedy zostanie uruchomiony nowy program dopłat NFOŚiGW?

• Program „Mój rower elektryczny”, czyli jeden z programów priorytetowych NFOŚiGW
• Program „Mój rower elektryczny” – jakie rowery zostaną objęte dofinansowaniem?
• Program „Mój rower elektryczny” – dofinansowaniem nie zostaną objęte problematyczne elektryki z Chin. Brak szans na dopłatę, to jednak nie jedyne, na co powinni uważać ich nabywcy
• Program „Mój rower elektryczny” – kto skorzysta ze wsparcia?
• Program „Mój rower elektryczny” – jaka będzie wysokość dofinansowania?
• Program „Mój rower elektryczny” – jakie będą pozostałe warunki dofinansowania?
• Program „Mój rower elektryczny” – kiedy rozpocznie się nabór wniosków?

Program „Mój rower elektryczny”, czyli jeden z programów priorytetowych NFOŚiGW

W dniu 25 lutego br. zakończyły się konsultacje społeczne projektu nowego programu priorytetowego Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (dalej: NFOŚiGW) – „Mój rower elektryczny”. Celem programu jest obniżenie zużycia paliw emisyjnych w transporcie (zmniejszenie emisji CO2 o co najmniej 8 052 Mg/rok, PM10 – o co najmniej 0,058 Mg/rok oraz tlenków azotu – o co najmniej 17,03 Mg/rok) oraz wspieranie zdrowego trybu życia wśród uczestników ruchu, którzy zamiast samochodami – będą poruszać się rowerami elektrycznymi, w których napęd elektryczny pełni jedynie funkcję pomocniczą, a poza tym – są pojazdami poruszanymi siłą mięśni osoby nim jadącej. Ponadto – program ma zapewnić dostępność środków na rowery elektryczne zwłaszcza dla osób wykluczonych transportowo, tj. m.in. dla osób starszych, czy z terenów wiejskich. „Zależy nam na tym, że te osoby, które korzystają dziś z rowerów zwykłych, mogły przesiąść się na elektryczne i żeby było im łatwiej np. dojeżdżać do pracy” – podkreślił wiceprezes NFOŚiGW, Paweł Augustyn.

Przewidywany budżet programu to 50 mln zł. Środki na realizację programu, pierwotnie miały pochodzić z unijnego Funduszu Modernizacyjnego, którego celem jest wspieranie dziesięciu państw UE (w tym m.in. Polski) o niższych dochodach, w ich transformacji w kierunku neutralności klimatycznej. Europejski Bank Centralny (EBI), do którego przekazywane są propozycje programów finansowanych z ww. instrumentu (tj. z unijnego Funduszu Modernizacyjnego), celem uzyskania zgody na uruchomienie takiego programu – odmówił jednak wypłaty środków na ten cel. W związku z powyższym – NFOŚiGW musiało znaleźć alternatywne źródło finansowana programu, którym najprawdopodobniej stanie się fundusz niskoemisyjnego transportu. Pomimo odmowy finansowania programu przez EBI – wiceprezes NFOŚiGW – pod koniec stycznia br. (jak donosił PAP¹), zapowiedział jednak, że – program powinien zostać ogłoszony na początku drugiego kwartału 2025 r. Tak się co prawda nie stało, a na stronie jednego z samorządów, na początku lipca br., pojawiła się informacja, że nabór wniosków może być planowany na III kwartał 2025 r., jednak NFOŚiGW poinformował INFOR, iż na dzień dzisiejszy – nie jest jeszcze znana dokładna data uruchomienia programu.

Według szacunków NFOŚiGW – dofinansowaniem ma zostać objętych co najmniej 17 333 szt. pojazdów.

Program „Mój rower elektryczny” – jakie rowery zostaną objęte dofinansowaniem?

Dofinansowaniem ma zostać objęty zakup nowego, wyprodukowanego nie wcześniej niż 24 miesiące przed datą zakupu (włącznie z baterią, której data produkcji to również maksymalnie 24 miesiące przed datą zakupu):

1. roweru elektrycznego, przez który należy rozumieć – zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 47 ustawy z dnia 20.06.1997 r. - prawo o ruchu drogowym – pojazd o szerokości nieprzekraczającej 0,9 m poruszany siłą mięśni osoby jadącej tym pojazdem, wyposażony w uruchamiany naciskiem na pedały pomocniczy napęd elektryczny zasilany prądem o napięciu nie wyższym niż 48 V o znamionowej mocy ciągłej nie większej niż 250 W, którego moc wyjściowa zmniejsza się stopniowo i spada do zera po przekroczeniu prędkości 25 km/h,
2. roweru elektrycznego transportowego (cargo), przez który należy rozumieć pojazd zbudowany lub przystosowany do przewozu towarów lub osób, spełniający jednocześnie ww. definicję roweru elektrycznego (z wyłączeniem rowerów wieloosobowych np. typu tandem, które kwalifikują się do dofinansowania jako rower elektryczny) lub
3. elektrycznego wózka rowerowego, przez który należy rozumieć – zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 47a ustawy z dnia 20.06.1997 r. - prawo o ruchu drogowym – pojazd o szerokości powyżej 0,9 m przeznaczony do przewozu osób lub rzeczy poruszany siłą mięśni osoby jadącej tym pojazdem, wyposażony w uruchamiany naciskiem na pedały pomocniczy napęd elektryczny zasilany prądem o napięciu nie wyższym niż 48 V o znamionowej mocy ciągłej nie większej niż 250 W, którego moc wyjściowa zmniejsza się stopniowo i spada do zera po przekroczeniu prędkości 25 km/h.

Każdy pojazd kwalifikujący się do objęcia wsparciem w ramach programu, będzie musiał ponadto spełniać następujące, dodatkowe wymogi:

1. pojazd i jego wyposażenie będą musiały spełniać wymogi rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 31.12.2002 roku w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia (t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 502 z późn. zm.) oraz posiadać normę EN15194 udokumentowaną przez:
2. 1. zamieszczenie informacji na fakturze zakupu/paragonie imiennym,
   2. oświadczenie sprzedawcy/producenta lub
   3. dokumentację zdjęciową oznakowania roweru (naklejka z normą EN15194 i numer ramy);
2. pojazd będzie musiał być wyposażony w akumulator w technologii litowo-jonowej lub podobnej, o pojemności minimum 10Ah, umieszczony w sposób utrudniający jego wyciągnięcie osobom postronnym;
3. pojazd będzie musiał być wyprodukowany w UE (wsparciem nie zostaną zatem objęte popularne na rynku rowery elektryczne wyprodukowane w Chinach, a miejsce produkcji będzie musiało zostać udokumentowane poprzez zamieszczenie stosownej informacji na fakturze zakupu/paragonie imiennym lub przez oświadczenie sprzedawcy/producenta w tym przedmiocie) oraz posiadać certyfikat CE (przy czym – bateria będzie musiała ponadto być zgodna z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1542);
4. uruchomienie wspomagającego napędu elektrycznego będzie musiało następować wyłącznie po rozpoczęciu pedałowania (z wyjątkiem funkcji tzw. walk assist). Ponadto – po zaprzestaniu pedałowania, silnik elektryczny powinien przestać wspomagać napęd i nie powinno być możliwości jazdy wyłącznie z użyciem silnika elektrycznego, bez pedałowania;
5. rower będzie musiał posiadać możliwość ładowania baterii przy pomocy domowego gniazdka elektrycznego (napięcie 230 V, częstotliwość 50 Hz, rodzaj prądu: przemienny);
6. w przypadku roweru elektrycznego transportowego (cargo) oraz elektrycznego wózka rowerowego – minimalna ładowność (w ramach specjalnej przestrzeni transportowej, stanowiącej konstrukcyjną całość z ramą roweru) będzie musiała wynosić 60 kg (wagi samego ładunku). Dofinansowaniu nie będą podlegać pojazdy z odrębną przyczepą oraz
7. pojazd będzie musiał być wyposażony w zestaw elementów niezbędnych do ładowania akumulatora (jak np. kable, adapter czy ładowarkę).

Dofinansowaniem w ramach programu, nie zostaną natomiast objęte pojazdy:

1. posiadające tzw. manetkę gazu, czyli dźwigni potencjometru wyzwalającej wspomaganie bez udziału nacisku na pedały (z wyjątkiem funkcji tzw. walk assist);
2. do których producent dołącza dźwignię potencjometru jako element służący do samodzielnego montażu przez użytkownika po zakupie roweru lub
3. które umożliwiają zmianę progu zaprzestania wspomagania elektrycznego z domyślnych 25 km/h na wyższą wartość (przy czym dotyczy to pojazdów, w których zmiana ta może być dokonana na poziomie oprogramowania, z poziomu interfejsu użytkownika, jak i poprzez fizyczną ingerencję w układ elektroniczny).

Program „Mój rower elektryczny” – dofinansowaniem nie zostaną objęte problematyczne elektryki z Chin. Brak szans na dopłatę, to jednak nie jedyne, na co powinni uważać ich nabywcy

Dofinansowaniem nie zostaną zatem objęte m.in. rowery wyprodukowane w Chinach, które ponadto nierzadko przysparzają niemałych problemów ich nieświadomym użytkownikom. Zgodnie z przytoczoną już wyżej definicją roweru, zawartą w ustawie prawo o ruchu drogowym – jest nim wyłącznie pojazd, który może być wyposażony w pomocniczy napęd elektryczny o napięciu nie wyższym niż 48 V i o znamionowej mocy ciągłej nie większej niż 250 W. W praktyce, często zdarza się jednak, że rowery pochodzące z Chin, są wyposażone w napędy o wyższej mocy – co może wydawać się atrakcyjne amatorom szybszej jazdy. W takiej sytuacji, powinni oni jednak być świadomi, że nie mają do czynienia z rowerem elektrycznym, a z motorowerem.

Zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 46 ustawy prawo o ruchu drogowym – motorowerem jest pojazd dwu- lub trójkołowy zaopatrzony w silnik spalinowy o pojemności skokowej nieprzekraczającej 50 cm3 lub w silnik elektryczny o mocy nie większej niż 4 kW, którego konstrukcja ogranicza prędkość jazdy do 45 km/h.

Z zakupem motoroweru wiąże się jednak dużo więcej formalności, niż z zakupem roweru elektrycznego, przed dopełnieniem których nie można poruszać się nim po drogach, tj.:

1. motorower wymaga rejestracji – musi posiadać dokument stwierdzający dopuszczenie go do ruchu (dowód rejestracyjny) i tablicę rejestracyjną (art. 71 ust. 1 i 2 ustawy prawo o ruchu drogowym),
2. motorower objęty jest obowiązkowym ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych – zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 22.05.2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych – stanowi pojazd mechaniczny, niezależnie od tego czy zaopatrzony jest w silnik spalinowy czy elektryczny oraz
3. do poruszania się na nim konieczne jest posiadanie prawa jazdy kategorii AM.

Nieświadomy nabywca „chińczyka” z mocnym silnikiem elektrycznym (tj. o mocy większej niż 250 W), który wyruszy nim na drogę bez uprzedniego dopełnienia powyższych formalności – będzie musiał liczyć się z poważnymi konsekwencjami. Już za sam brak ubezpieczenia OC – grozi mu kara sięgająca nawet 1 560 zł. Brak rejestracji pojazdu w ciągu 30 dni od daty jego nabycia, wiąże się z kolei z ryzykiem obciążenia karą w wysokości 500 zł, natomiast prowadzenie pojazdu bez wymaganych do tego uprawnień lub pomimo braku dopuszczenia do ruchu (czyli bez jego wcześniejszej rejestracji) – stanowi wykroczenie, zagrożone karą aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny nie niższej niż 1500 złotych.

Program „Mój rower elektryczny” – kto skorzysta ze wsparcia?

O dofinansowanie w ramach programu „Mój rower elektryczny”, na zakup pojazdów wyprodukowanych w UE, będą mogły ubiegać się wyłącznie pełnoletnie osoby fizyczne, przy czym każdy wnioskodawca będzie mógł otrzymać dofinansowanie wyłącznie na jeden pojazd. Jednokrotne, ponowne otrzymanie dofinansowania przez tego samego beneficjenta, na inny pojazd spełniający wymagania programu – będzie możliwe wyłącznie w przypadku kradzieży dofinansowanego roweru. Aby uniknąć oszustw w tym zakresie – w przypadku kradzieży pojazdu dofinansowanego w ramach programu – wymagane jednak będzie zgłoszenie tego faktu na policję oraz przedłożenie do NFOŚiGW potwierdzenia złożenia tego zawiadomienia.

Program „Mój rower elektryczny” – jaka będzie wysokość dofinansowania?

W ramach programu, będzie można otrzymać:

• w przypadku zakupu roweru elektrycznego – zwrot do 50% kosztów kwalifikowanych, lecz nie więcej niż 2,5 tys. zł, a
• w przypadku zakupu roweru elektrycznego transportowego (cargo) lub elektrycznego wózka rowerowego – zwrot do 50% kosztów kwalifikowanych, lecz nie więcej niż 4,5 tys. zł.

Koszt kwalifikowany ma stanowić cena nabycia pojazdu wyszczególniona na fakturze VAT lub potwierdzającym zakup paragonie imiennym, przy czym – aby zakwalifikować się do programu – pojazd będzie musiał zostać nabyty w tzw. okresie kwalifikowalności wydatków (tj. od 4 lipca 2024 r. do 30 maja 2029 r.).

Dofinansowanie ma być przy tym wypłacane jako refundacja, po zakupie pojazdu. Pełną kwotę zakupu roweru, będzie więc trzeba najpierw samemu „wyłożyć”.

Program „Mój rower elektryczny” – jakie będą pozostałe warunki dofinansowania?

Poza spełnieniem warunków w zakresie zakupu odpowiedniego pojazdu, wśród pozostałych warunków dofinansowania, w programie zostały ponadto uwzględnione:

1. konieczność oznakowania pojazdu w okresie jego trwałości (tj. w okresie 2 lata od daty jego zakupu),
2. zakaz finansowania nabycia pojazdu z wykorzystaniem leasingu oraz
3. objęcie dofinansowaniem wyłącznie zakupu pojazdu w wersji standardowej, bez dodatkowych elementów wyposażenia, oferowanych przez producenta lub sprzedawcę jako opcja „zamienna”.

Program „Mój rower elektryczny” – kiedy rozpocznie się nabór wniosków?

Na chwilę obecną, musimy jeszcze poczekać na ogłoszenie ostatecznej wersji programu przez NFOŚiGW. Konieczne jest również ustalenie przez NFOŚiGW nowego źródła finansowania programu, w związku z odmową udzielenia wsparcia przez EBI. NFOŚiGW nie udało się dotrzymać terminu uruchomienia programu zapowiadanego przez wiceprezesa Pawła Augustyna na II kwartał 2025 r., a na stronie jednego z samorządów, na początku lipca br., pojawiła się informacja, że nabór wniosków może być planowany na III kwartał 2025 r., jednak NFOŚiGW poinformował INFOR, iż na dzień dzisiejszy – nie jest jeszcze znana dokładna data uruchomienia programu.

W przedmiocie dokładnego terminu rozpoczęcia naboru w ramach programu, w dniu 3 czerwca 2025 r., do Ministerstwie Klimatu i Środowiska, została również wystosowana interpelacja poselska (nr 10042), która na dzień dzisiejszy pozostaje bez odpowiedzi ze strony resortu (w dniu 9 lipca br. – wiceminister klimatu i środowiska Krzysztof Bolesta, przedłużył termin na udzielenie przez resort odpowiedzi na ww. interpelację). Warto jednak, aby osoby zainteresowane skorzystaniem z dofinansowania, na bieżąco śledziły temat, aby nie przeoczyły momentu uruchomienia programu, ponieważ pula środków będzie znacznie ograniczona (szacuje się, że wsparciem w ramach programu, ma zostać objęty zakup ok. 17 333 szt. pojazdów) i po jej wyczerpaniu – kolejne wnioski nie będą już przyjmowane.

Sposób składania i rozpatrywania wniosków w ramach programu, ma zostać określony w dokumentach naboru, które zostaną zamieszczone na stronie internetowej NFOŚiGW.

¹ PAP Biznes, Program dopłat do zakupu roweru elektrycznego może być ogłoszony w II kw. – NFOŚiGW, 28.01.2025 r.

Postawa prawna:

• Ustawa z dnia 20.06.1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 1251 z późn. zm.)
• Ustawa z dnia 22.05.2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (t.j. Dz.U. z 2025 r, poz. 367)
• Ustawa z dnia 20.05.1971 r. Kodeks wykroczeń (t.j. Dz.U. z 2025 r., poz. 734)