REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Skanujesz kody QR musisz wiedzieć, że cyberprzestępcy teraz wolą je od fałszywych linków

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Czerwona lampka szczególnie powinna się nam zapalić, jeśli po zeskanowaniu kodu QR jesteśmy proszeni o pobranie pliku, aplikacji lub aktualizacji
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Kod QR to wygoda, zwłaszcza w płatnościach. Do tego stopnia, że wkrótce ma zastąpić całkowicie np. kasowniki a środkach komunikacji publicznej – już teraz „kupno biletu” w tej formie jest bardzo popularne. W autobusie kod podmienić trudno, ale już na parkomacie czy na stronie internetowej – to łatwe. A dla nas o tyle trudne, że fałszywy kod QR wykryć jest znacznie trudniej niż fałszywy link.

Czerwona lampka szczególnie powinna się nam zapalić, jeśli po zeskanowaniu kodu QR jesteśmy proszeni o pobranie pliku, aplikacji lub aktualizacji.

REKLAMA

Kod QR: gdzie skanujemy najczęściej

REKLAMA

70 proc. Polaków powyżej 18 r.ż. skanowało kod QR, a 64 proc. z nich robi to regularnie. Są one coraz popularniejsze, używa się ich m.in. do płatności online. Ten fakt wykorzystują również cyberprzestępcy, którzy za pomocą takich fałszywych piktogramów wyłudzają dane osobowe, uzyskują dostęp do kart płatniczych czy bankowości internetowej, albo infekują telefon złośliwym oprogramowaniem – ostrzegają eksperci serwisu ChronPESEL.pl.

Polacy najczęściej skanują kody QR w sklepach i drogeriach (38 proc.), na stronach internetowych (37 proc.) i w środkach transportu (26 proc.) – wynika z badania HX Study, zleconego przez agencję Starcom, we współpracy z ekspertami NextTechNow oraz firmami AMS i Hashting. Nie uszło to uwadze cyberprzestępców, którzy zaczęli tworzyć podrobione piktogramy przekierowujące nieświadome zagrożenia osoby do fałszywych stron internetowych. Zjawisko stało się na tyle powszechne, że zyskało własną nazwę – quishing. W Polsce znane są już przypadki wykorzystania quishingu np. do wyłudzania danych poprzez umieszczenie podrobionych naklejek z kodami QR na parkomatach. 

Gdzie skanowanie kodu QR wiąże się z dużym ryzykiem

REKLAMA

Kody QR to kwadratowe obrazy z szeregiem czarno-białych wzorów, które są umieszczane w Internecie, gazetach, broszurach lub na plakatach. Umożliwiają zapisanie dużej ilości danych na małej powierzchni. Zeskanowanie tego rodzaju znaku graficznego pozwala przejść bezpośrednio na stronę internetową czy do aplikacji, co znacznie oszczędza nasz czas.
Za ich pomocą właściciele smartfonów mogą m.in. realizować płatności online, skasować bilet komunikacji miejskiej czy przeglądać menu restauracji. Dla co drugiego Polaka najistotniejszym powodem wykorzystywania kodów QR jest szybkość dostępu do informacji (51 proc.). Następnie główną przyczyną jest możliwość uzyskania zniżek lub rabatów (45 proc.), dostęp do dodatkowych informacji (31 proc.), a także brak konieczności dotykania ekranu lub ulotki (27 proc.) – wynika z badania HX Study. 

Skanowanie kodów QR w sklepie czy restauracji jest raczej bezpieczne, ale w miejscach publicznych musimy zachować szczególną ostrożność, ponieważ nie mamy pewności, że cyberprzestępcy ich nie podmienią.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Oszuści mogą np. umieścić fałszywe naklejki na parkomatach czy plakatach na przystanku. W ten sposób można zamaskować niebezpieczne linki, a następnie przy dokonywaniu przez nas płatności przekierować np. na łudząco przypominającą prawdziwą stronę banku – ostrzegają eksperci serwisu ChronPESEL.pl. 

Quishing: tak atakują cyberprzestępcy korzystających z kodów QR

Cyberprzestępcy za pomocą quishingu mogą np. zaatakować kierowców płacących za parkowanie. W ubiegłym roku na niektórych parkomatach w Krakowie umieszczono fałszywe kody QR, które umożliwiły oszustom przechwycenie danych z kart płatniczych. Wykorzystana do wyłudzenia strona internetowa bardzo przypominała witrynę Zarządu Dróg Miasta Krakowa. W efekcie część kierowców straciła pieniądze. 

– Zapłacić za parkowanie czy bilet wstępu po zeskanowaniu kodu QR można w wielu parkach narodowych, np. kierowcy mogą skorzystać z tej opcji przy wejściu do Tatrzańskiego Parku Narodowego czy Karkonoskiego Parku Narodowego. Jednak tablice z piktogramami często stoją w odludnych miejscach, gdzie oszuści bardzo łatwo mogą je podmienić. Tymczasem przez cały rok tymi szlakami wędruje tysiące turystów, którzy mogą być poważnie narażeni na quishing – ostrzega Bartłomiej Drozd, ekspert serwisu ChronPESEL.pl.

Wyłudzenie danych do kart płatniczych podczas wnoszenia opłat za parkowanie to nie jedyny pomysł cyberprzestępców. W ubiegłym roku mieszkańcy Warszawy znajdowali za wycieraczkami swoich samochodów mandaty z kodami QR. Po zeskanowaniu kierowca był przekierowywany na fałszywą stronę, na której mógł pozostawić własne dane. W ten sposób oszuści mogą nie tylko uzyskać dostęp do loginów płatniczych, lecz także imienia, nazwiska, numeru PESEL lub dowodu osobistego, które można wykorzystać np. do zaciągnięcia kredytu. Kolejnym zagrożeniem może być zainfekowanie smartfona złośliwym oprogramowaniem. Wówczas przestępcy zyskują dostęp do wielu zgromadzonych na nich danych.

Cyberoszuści działają, a ty nic nie wiesz

W pierwszych dziewięciu miesiącach 2023 r. w Wielkiej Brytanii odnotowano ponad 400 cyberprzestępstw przy użyciu fałszywych kodów QR. To o około 300 więcej w porównaniu do 2020 r. – wynika z danych organizacji Action Fraud udostępnionych stacji BBC.

Mimo że w Polsce nie prowadzi się osobnych statystyk dla przestępstw z wykorzystaniem quishingu, problem jest bez wątpienia bardzo poważny, skoro przed tym zagrożeniem ostrzega Ministerstwo Cyfryzacji, Zespół Reagowania na Incydenty Bezpieczeństwa Komputerowego Komisji Nadzoru Finansowego (CSIRT KNF) czy Zespół Szybkiego Reagowania na Incydenty Komputerowe (CERT). 

Ponadto najczęściej dowiadujemy się o oszustwie z opóźnieniem. Wyjątkiem jest oczywiście sytuacja, gdy z konta bankowego znikają pieniądze. Ale gdy przestępcy przejmą nasze dane osobowe pozostawione na fałszywym formularzu albo zainfekują złośliwym oprogramowaniem smartfona, to często ich ofiary mogą nie skojarzyć negatywnych skutków takich działań z zeskanowaniem fałszywego piktogramu, np. na parkingu w czasie ferii zimowych.

Nie używaj funkcji automatycznego skanowania QR

Kiedy więc mamy do czynienia z kodem QR umieszczonym w miejscu publicznym, lepiej wejść na stronę internetową usługodawcy i zapłacić za jej pośrednictwem. W taki sposób można bezpiecznie kupować bilety wstępu do parków narodowych.

Jak instruuje Bartłomiej Drozd, należy pamiętać, że kody QR to również linki i zeskanowanie znaku graficznego może być tak samo niebezpieczne jak otwarcie odnośnika otrzymanego mailem czy SMS-em. Każdy może nakleić fałszywy piktogram na parkomat, plakat na przystanku czy sklepową lub restauracyjną witrynę. Warto więc wyłączyć w smartfonie opcję automatycznego skanowania kodów QR bądź samodzielnie wpisać adres strony w przeglądarkę i upewnić się, że cyberprzestępcy nie podmienili podobnie wyglądających liter.

– Należy również bardzo ostrożnie podawać dane osobowe lub loginy do bankowości internetowej, szczególnie podczas dokonywania płatności– wyjaśnia Bartłomiej Drozd.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
500 plus na badania dla każdego Polaka powyżej 20 roku życia. Nowe świadczenie dostępne już od 5 maja

Mowa o nowym programie „Moje zdrowie – bilans zdrowia osoby dorosłej”, który będzie realizowany od 5 maja 2025 r. przez wszystkie placówki podstawowej opieki zdrowotnej oraz laboratoria diagnostyczne wpisane do ewidencji Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych, w ramach którego, każda osoba powyżej 20 roku życia, będzie mogła bezpłatnie (na koszt NFZ) wykonać badania laboratoryjne o łącznej wartości od ok. 230 zł do niemal 500 zł – w zależności od wskazań lekarskich i wieku pacjenta.

Donald Trump spotkał się z Karolem Nawrockim w Gabinecie Owalnym Białego Domu. "You will win"

Prezydent Stanów Donald Trump spotkał się w czwartek 1 maja 2025 r. z kandydatem na prezydenta RP Karolem Nawrockim - podał Biały Dom. Nawrocki relacjonował, że D. Trump przepowiadał mu wygraną w wyborach.

Dłuższe terminy ważności niektórych orzeczeń o niepełnosprawności (7 lat) i inne zmiany w orzekaniu o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności – projekt rozporządzenia MRPiPS

W dniu 30 kwietnia 2025 r. opublikowano projekt rozporządzenia ministra rodziny, pracy i polityki społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Celem tej nowelizacji jest doprecyzowanie zasad wydawania orzeczeń o niepełnosprawności oraz o stopniu niepełnosprawności, a także wydłużenie okresów ważności tych orzeczeń. Co się dokładnie zmieni i od kiedy?

Skarbówka robi pogrom. Sprawdzają to teraz na potęgę i prześwietlają nas pięć lat wstecz. Kara to nawet 30 tysięcy złotych

Zaległości w podatkach prześwietlane są nawet pięć lat wstecz, a wlepiane kary sięgają nawet 20-30 tysięcy złotych. Urzędy skarbowe biorą po lupę właścicieli lokali i mieszkań oferowanych na popularnych portalach, takich jak Booking.com oraz Airbnb. Fiskus nie ma litości dla tych, którzy trudnią się krótkoterminowym najmem, ale zyskiem z państwem dzielić się nie chcą.

REKLAMA

Ukrywanie majątku przed komornikiem: czy grozi za to więzienie? Komornik wyjaśnia

Coraz więcej dłużników lokuje swoje pieniądze na aplikacjach takich jak Revolut czy Zen. Czy to bezpieczne rozwiązanie? Niekoniecznie. W Polsce celowe ukrywanie majątku przed egzekucją komorniczą może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych, w tym kary pozbawienia wolności.

Grill na balkonie? Uważaj - może kosztować Cię nawet 5 500 zł, a ognisko w ogrodzie - nawet 11 500 zł

Można śmiało powiedzieć, że majówka to narodowe święto grilla (a w nieco mniejszym zakresie - również ogniska). Mieszkańcy bloków - z przyczyn oczywistych - mogą zdecydować się wyłącznie na to pierwsze, a posiadacze własnych ogródków - rozniecić nieco większy płomień. Czy jednak takie przyjemności - w obrębie własnych balkonów i ogródków są legalne? Okazuje się, że nie w każdym przypadku, a ich nieroztropnych amatorów, mogą niekiedy spotkać niemiłe konsekwencje.

Rząd szykuje zmiany w emeryturach – grupa pracowników popracuje do 70 roku życia

Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad projektem zmian w przepisach, które mają wydłużyć maksymalny wiek pełnienia funkcji przez komorników sądowych oraz ich asesorów. Zgodnie z planowanymi regulacjami, osoby wykonujące te zawody miałyby obowiązek pozostawać aktywne zawodowo nawet do 70. roku życia.

Groźna nimfa kleszcza. Jak się chronić po spacerze w lesie? Ekspert radzi

Nimfa kleszcza, choć wielkości główki od szpilki, może przenosić groźne choroby. Dlatego po powrocie z lasu warto dokładnie obejrzeć ciało, wytrzepać ubrania i wziąć prysznic – przypomina główny inspektor sanitarny Paweł Grzesiowski.

REKLAMA

1200 zł podwyżki emerytury i (jednak!) 64 tys. zł wyrównania dla 120 tys. emerytów (bez pomijania roczników 1949-1952) – jest zupełnie nowa specustawa przeliczeniowa dot. wyroku TK z 4 czerwca 2024 r.

W dniu 29 kwietnia 2025 r. do laski marszałkowskiej został złożony poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, który zakłada ponowne przeliczenie emerytur (i ich podwyżkę) oraz wypłatę wyrównań za okres pobierania świadczeń w zaniżonej wysokości dla wszystkich emerytów objętych zakresem podmiotowym wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. (sygn. akt sygn. akt SK 140/20). W przeciwieństwie do tego co proponuje rząd – specustawa przeliczeniowa w tej wersji – nie pozbawia emerytów prawa do wyrównania (w wysokości 64 tys. zł dla każdego uprawnionego) i obejmuje również poszkodowane kobiety z roczników 1949-1952, które MRPiPS chce pozbawić nie tylko ww. wyrównania, ale również podwyżki bieżących świadczeń emerytalnych.

Co z podwyżkami dla nauczycieli od września? Są pierwsze odpowiedzi na postulaty ZNP

Związek Nauczycielstwa Polskiego apeluje o 10 proc. podwyżki dla nauczycieli od września tego roku. Rząd na razie nie odpowiedział na te żądania, ale pojawiły się już pierwsze komentarze samorządowców. Uważają oni, że mogliby wypłacić podwyżki, ale musi zostać spełniony jeden, podstawowy warunek.

REKLAMA