REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Szkoda wyrządzona przez pracownika

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Pracodawca może dochodzić od pracownika odszkodowania za wyrządzaną jego zachowaniem szkodę, jeżeli wykaże okoliczności uzasadniające jego winę.


Pracownik, który swoim zachowaniem związanym z wykonywaniem obowiązków służbowych wyrządza pracodawcy szkodę, ponosi odpowiedzialność, głównie materialną. Jest to odpowiedzialność na zasadach ogólnych, w przeciwieństwie do odpowiedzialności szczególnej, którą pracownik ponosi za szkodę wyrządzoną w powierzonym mu mieniu.
Odpowiedzialność pracownika za szkodę wyrządzoną pracodawcy została uregulowana w art. 114–122 Kodeksu pracy. Polega o­na na ponoszeniu przez pracownika negatywnych dla niego skutków majątkowych z powodu wyrządzenia pracodawcy szkody, spowodowanej zawinionym naruszeniem obowiązków pracowniczych. Jest to odpowiedzialność osobista, która sprowadza się do zapłaty przez pracownika odszkodowania pieniężnego.
Wcześniej muszą jednak zostać spełnione łącznie cztery przesłanki, o których mowa w art. 114 i 115 ww. kodeksu. Są to:
• bezprawność zachowania pracownika;
• wina;
• szkoda;
• związek przyczynowy.
ważne
Wymóg łącznego spełnienia przesłanek odpowiedzialności pracownika za szkodę wyrządzoną pracodawcy oznacza, że muszą o­ne wystąpić jednocześnie, tj. wszystkie razem. Brak jakiejkolwiek z nich wyłącza odpowiedzialność pracownika w tym zakresie.

Bezprawność zachowania pracownika

Zgodnie z art. 114 k.p. bezprawność zachowania pracownika polega zarówno na niewykonaniu, jak i nienależytym wykonaniu obowiązków pracowniczych. W tym miejscu należy jednak podkreślić, że w niektórych sytuacjach mimo wyrządzenia szkody bezprawność zachowania pracownika może być wyłączona. Przepisy Kodeksu pracy wskazują tylko jedną okoliczność wyłączającą odpowiedzialność pracownika. Jest to działanie „w granicach dopuszczalnego ryzyka”.
Przez działanie ryzykowne należy rozumieć zachowanie o niepewnych, trudnych do konkretnego sprecyzowania skutkach, które jednak zostało podjęte dla dobra pracodawcy, zgodnie z doświadczeniem życiowym i posiadaną wiedzą oraz wyższym prawdopodobieństwem przysporzenia pracodawcy korzyści od prawdopodobieństwa powstania szkody.
Co do „ryzyka związanego z działalnością pracodawcy”, o którym również mowa w art. 117 § 2 k.p., pracownikowi nie można przypisać winy za powstanie jakichkolwiek szkód bez- pośrednio związanych z działalnością pracodawcy.

Wina

Jest to druga przesłanka prowadząca do odpowiedzialności materialnej pracownika, a polega na naruszeniu nałożonych na pracownika obowiązków. Wina rozumiana jest jako wina umyślna, która prowadzi do odpowiedzialności w pełnej wysokości, oraz wina nieumyślna, która tę odpowiedzialność ogranicza.
Pracownik wyrządza szkodę z winy umyślnej, gdy nie wykonuje lub nienależycie wykonuje swoje obowiązki w celu wyrządzenia pracodawcy szkody (pracownik chce wyrządzić szkodę – zamiar bezpośredni) albo gdy szkodę przewiduje i godzi się na nią (pracownik tak naprawdę nie chce wyrządzić szkody, ale dopuszcza możliwość jej wystąpienia i godzi się z tym – zamiar ewentualny).
przykład
Zofia J., zatrudniona w jednym z poznańskich sklepów z porcelaną, uchyliła się od wykonania obowiązku odpowiedniego zabezpieczenia dostarczonego towaru, co w konsekwencji doprowadziło do jego częściowego zniszczenia. Za powstałą w ten sposób szkodę Zofia J. poniosła odpowiedzialność finansową w pełnej wysokości, ponieważ jej wina miała charakter umyślny. Wynika to z faktu, że Zofia J. wiedziała o konieczności zabezpieczenia towaru i negatywnych skutkach zaniechania tej czynności, a mimo to nie podjęła stosownego działania.
Szkodę nieumyślną pracownik wyrządza wówczas, gdy co prawda przewiduje możliwość powstania szkody, ale bezpodstawnie przypuszcza, że jej uniknie (lekkomyślność), bądź pracownik nie przewiduje szkody, ale mógł i powinien przewidzieć możliwość jej wyrządzenia (niedbalstwo).
Ciężar dowodu winy pracownika spoczywa na pracodawcy. Pracodawca jest obowiązany wykazać okoliczności uzasadniające odpowiedzialność pracownika oraz wysokość powstałej szkody.

Szkoda

Przez szkodę należy rozumieć taki uszczerbek w majątku pracodawcy, który nie nastąpiłby w normalnych okolicznościach, tj. gdyby pracownik prawidłowo wykonywał swoje obowiązki. Należy pamiętać, że szkoda może zostać wyrządzona umyślnie bądź nieumyślnie. Za szkodę wyrządzoną nieumyślnie pracownik odpowiada w granicach rzeczywistej straty, tzn. do wysokości wyrządzonej szkody (art. 115 k.p.). Inaczej wygląda sytuacja w przypadku umyślnego wyrządzenia szkody. Tutaj odpowiedzialność jest posunięta dalej i obejmuje również utracone przez pracodawcę korzyści. Jest to odpowiedzialność w pełnej wysokości (art. 112 k.p.).

Związek przyczynowy

Warunkiem koniecznym odpowiedzialności materialnej pracownika jest występowanie związku przyczynowego między działaniem pracownika a szkodą. Pracownik odpowiada tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego wynikła szkoda. Oznacza to, że pracownik ponosi odpowiedzialność tylko i wyłącznie wtedy, gdy między jego zachowaniem a powstałą szkodą zachodzi związek. W praktyce wykazanie tego związku jest stosunkowo trudne. Sytuacja komplikuje się jeszcze bardziej w przypadku wyrządzenia pracodawcy szkody przez kilku pracowników. Zgodnie z art. 118 k.p. każdy z takich pracowników ponosi odpowiedzialność za część szkody stosownie do przyczynienia się do niej i stopnia winy. Często jednak ustalenie stopnia winy i przyczynienia się poszczególnych pracowników do powstania szkody jest wręcz niemożliwe. Wówczas wszyscy odpowiadają w częściach równych.

Naprawienie szkody

Zaistnienie wszystkich opisanych powyżej przesłanek prowadzi do odpowiedzialności na zasadach ogólnych, tj. odpowiedzialności materialnej za szkodę wyrządzoną pracodawcy. W praktyce sprowadza się to do wypłacenia pracodawcy odszkodowania pieniężnego. Ustawodawca ogranicza jednak jego wysokość do trzymiesięcznego wynagrodzenia przysługują- cego pracownikowi w dniu wyrządzenia szkody. Wyjątkowo umyślne wyrządzenie szkody prowadzi do pokrycia jej w pełnej wysokości (art. 122 k.p.).

Michał Graczyk

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Autyzm lub ADHD przemilczany w rekrutacji. Dlaczego kandydaci o tym nie mówią

Osoby z autyzmem, ADHD czy inną formą neuroatypową nie mówią o tym fakcie podczas procesu rekrutacyjnego. Dlaczego? Okazuje się, że większy odsetek osób neuroatypowych częściej szuka pracy niż osób neuronormatywnych.

Niekorzystna specustawa dla wcześniejszych emerytów - pozorne wykonanie wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. Zadowolone będą osoby nieobjęte tymi przepisami

Po opublikowaniu w dniu 3 marca 2025 r. założeń projektu ustawy o ustalaniu wysokości emerytur z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych dla osób, które do 6 czerwca 2012 r. przeszły na emerytury wcześniejsze na stronach Rządowego Centrum Legislacji ukazał się długo oczekiwany projekt tej ustawy datowany na 4 czerwca 2025 r.

Firmy chcą zatrudniać księgowych, ale… nie mają kogo! Brakuje ekspertów z doświadczeniem

Mimo stabilnej sytuacji kadrowej i rosnących wynagrodzeń, aż 84% księgowych przyznaje: znalezienie doświadczonego specjalisty to dziś prawdziwe wyzwanie. Barometr nastrojów 2025 pokazuje, że firmy częściej planują rekrutację niż redukcje – ale idealny kandydat musi dziś mieć znacznie więcej niż tylko znajomość Excela.

Polacy zaciskają pasa. Najnowszy raport pokazuje, na czym oszczędzamy najczęściej

Aż 37,2% Polaków deklaruje ograniczenie wydatków na elektronikę – wynika z najnowszego raportu. W czołówce oszczędzanych kategorii znalazły się też meble, odzież i materiały budowlane. Eksperci wskazują na wysokie ceny, niską częstotliwość zakupów oraz zmieniające się priorytety konsumenckie.

REKLAMA

Wysokość opłat za krew i jej składniki w 2026 r. [PROJEKT RESORTU ZDROWIA z 3 czerwca 2025 r.]

6 czerwca 2025 r. do uzgodnień i konsultacji publicznych trafił projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie określenia wysokości opłat za krew i jej składniki w 2026 r. Resort zdrowia ma czas na określenie tych opłat do 30 czerwca 2025 r.

Nawet 185 tys. zł na samochód dla osoby z niepełnosprawnością. Rusza druga tura naboru wniosków PFRON 2025

Druga i zarazem ostatnia w tym roku tura naboru wniosków w programie "Samodzielność – Aktywność – Mobilność!" rozpocznie się 1 sierpnia 2025 r. To szansa na uzyskanie nawet 85 proc. dopłaty do zakupu samochodu przystosowanego do potrzeb osoby z niepełnosprawnością ruchową. Sprawdź limity, warunki i checklistę, która ułatwi Ci wypełnienie elektronicznego wniosku w systemie SOW.

Pozew o zachowek. Co powinien zawierać i gdzie złożyć dokumenty?

Jak napisać pozew o zachowek, by uniknąć błędów, które mogą spowolnić lub utrudnić dochodzenie należności? To ważne informacje dla osób, które zostały pominięte w testamencie lub otrzymały mniej niż im się należało.

Podwyżki pracowników samorządowych z wyrównaniem od 1 marca 2025 r. Rozporządzenie w Dzienniku Ustaw [STAWKI]

30 maja 2025 r. w Dzienniku Ustaw RP zostało opublikowane rozporządzenie podwyższające kwoty minimalnego miesięcznego poziomu wynagrodzenia zasadniczego pracowników samorządowych zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Rozporządzenie koryguje także katalog stanowisk.

REKLAMA

Bez księgowych ani rusz. Przedsiębiorcy doceniają ich nie tylko za rachunki, ale i za wsparcie strategiczne

Aż 75% przedsiębiorców w Polsce darzy swoje księgowe i księgowych dużym zaufaniem, a 71% uważa, że ich wiedza realnie wpływa na sukces firmy – wynika z najnowszego badania. Księgowi stają się dziś nie tylko strażnikami finansów, ale i partnerami w rozwoju biznesu.

Prezydent Andrzej Duda podpisał ważną ustawę. Prosiła go o to ministra z rządu Tuska

Prezydent Andrej Duda podpisał ustawę o jawności cen mieszkań, po wcześniejszym spotkaniu z minister Katarzyną Pełczyńską–Nałęcz. Nowe regulacje nakładają na deweloperów obowiązek prowadzenia stron internetowych, na których podawane mają być ceny mieszkań od początku sprzedaży do jej zakończenia.

REKLAMA