REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Pracownicy na mocy przepisów prawa pracy mogą korzystać ze zwolnień od wykonywania pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.


Czas nieświadczenia pracy przez pracownika może m.in. wynikać ze zwolnień określonych przepisami Kodeksu pracy. Zwolnienia od wykonywania pracy mogą być ponadto określone postanowieniami układów zbiorowych pracy lub regulaminów pracy obowiązujących u danego pracodawcy. Nie wszystkie z tych zwolnień dają pracownikowi prawo do wynagrodzenia za czas ich trwania. Prawo do wynagrodzenia za czas nieświadczenia pracy przez pracownika musi wynikać z obowiązujących przepisów prawa pracy lub przepisów wewnętrznych obowiązujących u danego pracodawcy.
Wśród zwolnień od pracy uprawniających pracownika do wynagrodzenia z tego tytułu wyróżniamy: zwolnienia na poszukiwanie pracy, badania lekarskie, zwolnienia od pracy pracownika będącego krwiodawcą na czas oznaczony przez stację krwiodawstwa w celu oddania krwi, zwolnienia ze względów osobistych.

Zwolnienia na poszukiwanie pracy

W okresie co najmniej 2-tygodniowego wypowiedzenia umowy o pracę dokonanego przez pracodawcę pracownikowi przysługuje prawo do zwolnienia na poszukiwanie pracy, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia na:
• 2 dni robocze – w okresie 2-tygodniowego i 1-miesięcznego wypowiedzenia,
• 3 dni robocze – w okresie 3-miesięcznego wypowiedzenia, a także w przypadku skrócenia okresu wypowiedzenia z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy z przyczyn niedotyczących pracowników (art. 37 k.p.).
Za czas takiego zwolnienia od wykonywania pracy pracownikowi przysługuje wynagrodzenie. Wysokość takiego wynagrodzenia ustalona jest na podstawie § 5 rozporządzenia z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy (DzU nr 62, poz. 289). Zgodnie z tym przepisem przy ustalaniu wynagrodzenia za czas zwolnienia pracownika na poszukiwanie pracy stosuje się zasady obowiązujące przy ustalaniu wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy. Jednak składniki wynagrodzenia ustalane w wysokości przeciętnej oblicza się z miesiąca, w którym zwolnienie przypadło. Pozostałe zasady ustalania wynagrodzenia za czas takiego zwolnienia są określone w rozporządzeniu urlopowym.


przykład
Zatrudniamy pracownika w niepełnym wymiarze czasu pracy (1/2 etatu). Czy pracownik ten ma prawo do zwolnienia na poszukiwanie pracy? Co będzie, gdy z takiego zwolnienia nie skorzysta?
Prawo do zwolnienia na poszukiwanie pracy w wymiarze określonym przepisami Kodeksu pracy przysługuje pracownikom niezależnie od wymiaru ich zatrudnienia u danego pracodawcy. A zatem ,pracownik zatrudniony na 1/2 etatu ma również prawo do zwolnienia na poszukiwanie pracy w wymiarze uzależnionym od długości okresu wypowiedzenia.
W przypadku gdy pracownik uprawniony do takiego zwolnienia nie skorzysta z tego prawa w okresie wypowiedzenia, nie przysługuje mu żadne dodatkowe wynagrodzenie ani odszkodowanie.


Do zwolnienia na poszukiwanie pracy nie mają prawa pracownicy, których stosunek pracy rozwiązuje się w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy.

Badania lekarskie

Pracownicy podlegają obowiązkowym okresowym badaniom lekarskim. W przypadku niezdolności do pracy trwającej dłużej niż 30 dni spowodowanej chorobą, pracownik podlega ponadto kontrolnym badaniom lekarskim w celu ustalenia zdolności do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku (art. 229 k.p.). Na pracodawcy ciąży obowiązek kierowania pracowników na takie badania, a na pracownikach – poddania się wymaganym badaniom.


przykład
Czy kierując zatrudnionego w naszej firmie pracownika na badania lekarskie możemy zlecić mu te badania po godzinach pracy?
Nie, zgodnie z przepisami Kodeksu pracy badania lekarskie przeprowadza się w godzinach pracy, chyba że nie ma takiej możliwości. Pracownik kierowany na takie badania jest zwalniany z pracy w celu ich odbycia. Ponadto za czas takiego zwolnienia z obowiązku wykonywania pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia, a w razie przejazdu na te badania do innej miejscowości przysługują mu należności na pokrycie kosztów przejazdów według zasad obowiązujących przy podróżach służbowych.


Pracodawca jest również obowiązany zwalniać pracowników na czas niezbędny do przeprowadzenia obowiązkowych badań lekarskich i szczepień ochronnych określonych przepisami o zwalczaniu chorób zakaźnych, o zwalczaniu gruźlicy oraz o zwalczaniu chorób wenerycznych. Obowiązek ten wynika z § 9 rozporządzenia z 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (DzU nr 60, poz. 281).

Pracownik krwiodawcą

Pracodawca jest obowiązany zwolnić od pracy pracownika będącego krwiodawcą na czas oznaczony przez stację krwiodawstwa w celu oddania krwi. Pracodawca jest również obowiązany zwolnić od pracy pracownika będącego krwiodawcą na czas niezbędny do przeprowadzenia zleconych przez stację krwiodawstwa okresowych badań lekarskich, jeżeli nie mogą być o­ne wykonane w czasie wolnym od pracy (§ 12 rozporządzenia z 15 maja 1996 r.). Za czas tych zwolnień pracownikowi przysługuje wynagrodzenie na takich samych zasadach, jak przy pozostałych zwolnieniach od pracy.


przykład
Zatrudniamy pracownika, który jest krwiodawcą. Jak często taki pracownik może oddawać krew? Czy są jakieś normy?
Zasady oddawania krwi zostały określone w załączniku nr 2 do rozporządzenia Ministra Zdrowia z 18 kwietnia 2005 r. w sprawie warunków pobierania krwi od kandydatów na dawców krwi i dawców krwi (DzU nr 79, poz. 691). Zgodnie z tymi wytycznymi krew może być pobierana nie częściej niż 6 razy w roku od mężczyzn i nie częściej niż 4 razy w roku od kobiet, z tym że przerwa między pobraniami nie może być krótsza niż 8 tygodni.

Zwolnienia pracowników ze względów osobistych

Zgodnie z § 15 rozporządzenia z 15 maja 1996 r. na pracodawcy ciąży obowiązek zwolnienia pracownika z obowiązku świadczenia pracy na czas obejmujący:
• 2 dni – w razie ślubu pracownika lub urodzenia się jego dziecka albo zgonu i pogrzebu małżonka pracownika lub jego dziecka, ojca, matki, ojczyma lub macochy,
• 1 dzień – w razie ślubu dziecka pracownika albo zgonu i pogrzebu jego siostry, brata, teściowej, teścia, babki, dziadka, a także innej osoby pozostającej na utrzymaniu pracownika lub pod jego bezpośrednią opieką.
Podobnie jak w przypadkach omówionych wcześniej pracownik ma prawo do wynagrodzenia za czas takiego zwolnienia od pracy.

Magdalena Kasprzak
Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Autyzm lub ADHD przemilczany w rekrutacji. Dlaczego kandydaci o tym nie mówią

Osoby z autyzmem, ADHD czy inną formą neuroatypową nie mówią o tym fakcie podczas procesu rekrutacyjnego. Dlaczego? Okazuje się, że większy odsetek osób neuroatypowych częściej szuka pracy niż osób neuronormatywnych.

Niekorzystna specustawa dla wcześniejszych emerytów - pozorne wykonanie wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. Zadowolone będą osoby nieobjęte tymi przepisami

Po opublikowaniu w dniu 3 marca 2025 r. założeń projektu ustawy o ustalaniu wysokości emerytur z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych dla osób, które do 6 czerwca 2012 r. przeszły na emerytury wcześniejsze na stronach Rządowego Centrum Legislacji ukazał się długo oczekiwany projekt tej ustawy datowany na 4 czerwca 2025 r.

Firmy chcą zatrudniać księgowych, ale… nie mają kogo! Brakuje ekspertów z doświadczeniem

Mimo stabilnej sytuacji kadrowej i rosnących wynagrodzeń, aż 84% księgowych przyznaje: znalezienie doświadczonego specjalisty to dziś prawdziwe wyzwanie. Barometr nastrojów 2025 pokazuje, że firmy częściej planują rekrutację niż redukcje – ale idealny kandydat musi dziś mieć znacznie więcej niż tylko znajomość Excela.

Polacy zaciskają pasa. Najnowszy raport pokazuje, na czym oszczędzamy najczęściej

Aż 37,2% Polaków deklaruje ograniczenie wydatków na elektronikę – wynika z najnowszego raportu. W czołówce oszczędzanych kategorii znalazły się też meble, odzież i materiały budowlane. Eksperci wskazują na wysokie ceny, niską częstotliwość zakupów oraz zmieniające się priorytety konsumenckie.

REKLAMA

Wysokość opłat za krew i jej składniki w 2026 r. [PROJEKT RESORTU ZDROWIA z 3 czerwca 2025 r.]

6 czerwca 2025 r. do uzgodnień i konsultacji publicznych trafił projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie określenia wysokości opłat za krew i jej składniki w 2026 r. Resort zdrowia ma czas na określenie tych opłat do 30 czerwca 2025 r.

Nawet 185 tys. zł na samochód dla osoby z niepełnosprawnością. Rusza druga tura naboru wniosków PFRON 2025

Druga i zarazem ostatnia w tym roku tura naboru wniosków w programie "Samodzielność – Aktywność – Mobilność!" rozpocznie się 1 sierpnia 2025 r. To szansa na uzyskanie nawet 85 proc. dopłaty do zakupu samochodu przystosowanego do potrzeb osoby z niepełnosprawnością ruchową. Sprawdź limity, warunki i checklistę, która ułatwi Ci wypełnienie elektronicznego wniosku w systemie SOW.

Pozew o zachowek. Co powinien zawierać i gdzie złożyć dokumenty?

Jak napisać pozew o zachowek, by uniknąć błędów, które mogą spowolnić lub utrudnić dochodzenie należności? To ważne informacje dla osób, które zostały pominięte w testamencie lub otrzymały mniej niż im się należało.

Podwyżki pracowników samorządowych z wyrównaniem od 1 marca 2025 r. Rozporządzenie w Dzienniku Ustaw [STAWKI]

30 maja 2025 r. w Dzienniku Ustaw RP zostało opublikowane rozporządzenie podwyższające kwoty minimalnego miesięcznego poziomu wynagrodzenia zasadniczego pracowników samorządowych zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Rozporządzenie koryguje także katalog stanowisk.

REKLAMA

Bez księgowych ani rusz. Przedsiębiorcy doceniają ich nie tylko za rachunki, ale i za wsparcie strategiczne

Aż 75% przedsiębiorców w Polsce darzy swoje księgowe i księgowych dużym zaufaniem, a 71% uważa, że ich wiedza realnie wpływa na sukces firmy – wynika z najnowszego badania. Księgowi stają się dziś nie tylko strażnikami finansów, ale i partnerami w rozwoju biznesu.

Prezydent Andrzej Duda podpisał ważną ustawę. Prosiła go o to ministra z rządu Tuska

Prezydent Andrej Duda podpisał ustawę o jawności cen mieszkań, po wcześniejszym spotkaniu z minister Katarzyną Pełczyńską–Nałęcz. Nowe regulacje nakładają na deweloperów obowiązek prowadzenia stron internetowych, na których podawane mają być ceny mieszkań od początku sprzedaży do jej zakończenia.

REKLAMA