Tematy - Sąd administracyjny - INFOR.PL

Podatnicy nie mogą być represjonowani za brak umiejętności przewidywania przyszłych poglądów prawnych judykatury na temat przepisów podatkowych - pisze prof. Witold Modzelewski.

Naczelny Sąd Administracyjny zdecydował 24 września 2018 r., że "niebanalny" problem opodatkowania podatkiem od nieruchomości elektrowni wiatrowych będzie rozstrzygnięty w uchwale składu siedmiu sędziów w "najszybszym możliwym" terminie.

Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale (podjętej w składzie 7 sędziów) 18 czerwca 2018 r. (sygn. akt I FPS 1/18) orzekł, że zawiadomienie podatnika na podstawie art. 70c Ordynacji podatkowej informujące, że z określonym co do daty dniem, „na skutek przesłanki z art. 70 § 6 pkt 1 Ordynacji podatkowej” nastąpiło zawieszenie biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego podatnika za wskazany okres rozliczeniowy, jest wystarczające do stwierdzenia, że nastąpiło zawieszenie biegu terminu przedawnienia tego zobowiązania na podstawie art. 70 § 6 pkt 1 Ordynacji podatkowej.

W ubiegłym roku sądy administracyjne wydały 27 tys. wyroków w sprawach podatkowych. Okazuje się, że w 25 proc. przypadków były to orzeczenia uchylające decyzje organów podatkowych. Jednak część sądowych rozstrzygnięć w sprawach podatkowych budzi zastrzeżenia tak podatników, jak i ekspertów. Ich zdaniem to efekt nie tylko profiskalnej wykładni, lecz także niedoskonałości przepisów.

W 2017 roku sądy administracyjne (WSA i NSA) wydały w sumie 27 tys. wyroków w sprawach podatkowych. Orzeczeń uchylających decyzje fiskusa było 25 proc. Część sądowych rozstrzygnięć w sprawach podatkowych budzi zastrzeżenia tak ekspertów, jak i samych podatników. Ich zdaniem to efekt nie tylko profiskalnej wykładni, lecz także niedoskonałości przepisów.

Zdaniem WSA odszkodowanie (ustalone stosownie do wartości wywłaszczonej nieruchomości) oraz podatek VAT są odrębnymi instytucjami prawa materialnego, między którymi jest tylko taki związek, że w razie spełnienia przesłanek określonych w ustawie VAT następuje opodatkowanie wywłaszczonego podatkiem od przeniesienia z nakazu organu władzy publicznej prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie. Podatek VAT jest wydarzeniem następczym w stosunku do ustalenia, na podstawie decyzji właściwego organu, odszkodowania za nieruchomość wywłaszczoną.

Zdaniem prof. Adama Mariańskiego, Przewodniczącego Krajowej Rady Doradców Podatkowych, tylko sądy administracyjne mogą stanowić ostatni bastion obrony i stać się jedyną, rzeczywistą nadzieją dla podatników.

Naczelny Sąd Administracyjny w kwietniu 2018 r. postanowieniem I FSK 1860/17 przedstawił do rozpoznania składowi siedmiu sędziów zagadnienie wykorzystywania przez organy skarbowe materiałów z podsłuchów rozmów w prowadzonych postępowaniach podatkowych. Temat ten budzi poważne wątpliwości, bowiem wykorzystanie tego typu materiału dowodowego w postępowaniu podatkowym prowadzonym np. w zakresie przestępstwa karuzelowego, powinno jednoznacznie wskazywać, że materiały te zostały zgromadzone w sposób legalny.

Zdaniem WSA w Poznaniu uchwała rady gminy w sprawie kierunków działania wójta winna mieć wyłącznie charakter programowy (intencyjny). Wyrokiem z dnia 8 marca 2018 roku (sygn. IV SA/Po 1053/17) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu stwierdził w całości nieważność uchwały jednej z wielkopolskich rad miast w sprawie ustanowienia kierunków działania prezydenta miasta dotyczących powstania na terenie miasta hali widowiskowo-sportowej.

Liczba uchyleń zaskarżonych decyzji, postanowień, interpretacji lub stwierdzeń ich nieważności przez sądy administracyjne z dnia 19 stycznia 2018 r. wynosi 12. Jeśli dodać do tego przychylenie się sądu do skargi na bezczynność dyrektora izby administracji skarbowej, to liczba ta wzrośnie do 13 przypadków orzeczeń o bezprawnych działaniach organów podatkowych w ciągu zaledwie jednego dnia roboczego.

Zdaniem profesora Witolda Modzelewskiego sądy administracyjne, badając zgodność z prawem decyzji podatkowych, powinny mieć obowiązek bronić poglądów prawnych obywatela, jeżeli stosuje on wprost przepisy podatkowe. Powinno się też w ramach sądów administracyjnych wydzielić takie, które będą zajmowały się tylko podatkami.

Wzrośnie wynagrodzenie doradców podatkowych za reprezentację przed sądami administracyjnymi – tak wynika z projektów dwóch rozporządzeń Ministerstwa Sprawiedliwości. Nastąpi ujednolicenie stawek dla wszystkich pełnomocników broniących podatnika przed sądami administracyjnymi: doradców podatkowych, adwokatów i radców prawnych.

Wyłączenie możliwości odwołania się do sądu administracyjnego od postanowień wydanych w ramach rozpatrzenia sprzeciwu przedsiębiorcy kontrolowanego w trybie przepisów rozdziału 5 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej jest niezgodne z Konstytucją. Tak orzekł Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 20 grudnia 2017 r. (sygn. SK 37/15).

Podatnik, który przegrał sprawę w polskim sądzie administracyjnym, może po orzeczeniu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej ubiegać się o wznowienie swojego postępowania, nawet jeśli nie był stroną w sprawie przed TSUE. Tak stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale z 16 października 2017 r., podjętej w składzie 7 sędziów.

Na warszawskich witrynach sklepowych nie zobaczymy już butelek z alkoholem. Naczelny Sąd Administracyjny w sprawie o sygn. akt II GSK 982/17 orzekł, że eksponowanie w oszklonej witrynie sklepowej – jako oknie wystawowym – znaków towarowych napojów alkoholowych stanowi niedozwoloną reklamę tych produktów.

W dniu 12 sierpnia 2017 r. weszły w życie przepisy ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych. Mają one usprawnić funkcjonowanie pracy sądów. Co się zmieniło?

Przedłużający się spór polityczny wokół ustawy o Sądzie Najwyższym odsunął na drugi plan debatę na temat rzeczywistych problemów wymiaru sprawiedliwości w sprawach podatkowych. Od 1981 r. – odkąd decyzje podatkowe objęte zostały kognicją NSA, a później WSA i NSA, praktykuję jako pełnomocnik i po tylu latach trochę wiem, jakie są wady i zalety naszej judykatury podatkowej oraz jakość sądowej kontroli decyzji organów podatkowych – pisze profesor Witold Modzelewski z Instytutu Studiów Podatkowych.

Przepisy Ordynacji podatkowej mówiące o zasadzie rozstrzygania wątpliwości co do treści przepisów prawa podatkowego na korzyść podatnika obowiązują już od roku. Instytucje podatkowe jednak bardzo niechętnie i rzadko decydowały się na uwzględnienie interesu podatnika poprzez zastosowanie tej nowej zasady.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w postanowieniu z dnia 7 marca 2017 r., uznał że bezczynność rady gminy w zakresie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu wójta (burmistrza, prezydenta miasta) nie podlega zaskarżeniu do sądu administracyjnego.

Naczelny Sąd Administracyjny unieważnił uchwały dotyczący opłat za zatrzymywanie się na przystankach. W związku z tym przewoźnicy domagają się nienależnie zapłaconych świadczeń. Co czeka samorządy?

„Środek odwoławczy nadany faksem jest wniesiony z chwilą określoną przez upoważnionego pracownika w adnotacji o wpływie pisma do sądu” – uznał Sąd Najwyższy w postanowieniu z 27 maja 2015 r., II CZ 20/15.

Spór kompetencyjny powstaje pomiędzy organami jednostek samorządu terytorialnego a organami administracji rządowej. Wśród sporów kompetencyjnych wyróżnić należy spór pozytywny i negatywny. Spory rozstrzygane są przez sąd administracyjny, a z wnioskiem wystąpić może strona, organ pozostający w sporze, jak również Rzecznik Praw Obywatelskich.

Dyrektorzy sądów podlegać będą Ministrowi Sprawiedliwości. Prezydent podpisał zmiany w Prawie o ustroju sądów powszechnych.

Dnia 10 lutego 2017 r. zwykły skład Naczelnego Sądu Administracyjnego rozpoznający sprawę o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem NSA o sygn. akt I FSK 2165/13 postanowił (sygn. akt I FSK 1541/16) przedstawić do rozpoznania składowi siedmiu sędziów tego Sądu następujące zagadnienie prawne budzące poważne wątpliwości: "Czy podstawą wznowienia postępowania, o której mowa w art. 272 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2016 r. poz. 718, ze zm.) może być orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, wydane w trybie pytania prejudycjalnego, nawet jeżeli to orzeczenie nie zostało doręczone stronie wnoszącej skargę o wznowienie postępowania?" Niniejszy artykuł zawiera propozycję odpowiedzi na to pytanie, przy uwzględnieniu zarówno treści jak i celu wymienionego w nim przepisu powołanej ustawy (zwana dalej „PPSA”).

Rada Ministrów przyjęła 7 marca 2017 roku projekt ustawy o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez ministra sprawiedliwości. Minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro twierdzi, że celem zmian jest m.in. o przyspieszenie postępowań sądowych i sprawność organizacyjną. Zapowiada też kolejne projekty: ws. Sądu Najwyższego i Ustroju sądów powszechnych.

Ostatnie orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego (uchwała z października i wyroki z listopada 2016 r.) dopuszcza możliwość zaskarżania przez podatników VAT postanowienia organów podatkowych o przedłużeniu terminu na zwrot VAT oraz postanowienie o przedłużeniu kontroli - uważa radca prawny Jakub Prusiński.

Wprowadzenie mediacji administracyjnej, instytucji milczącego załatwienia sprawy oraz obowiązku informowania, jakie konkretnie przesłanki nie zostały spełnione przez wnioskodawcę - zakłada projekt noweli kodeksu postępowania administracyjnego, przyjęty przez rząd.

Bardzo potrzebną i ważną dla nas kwestią jest przyznanie doradcom podatkowym prawa występowania przed sądami administracyjnymi w togach. Brakuje nam tej regulacji i będziemy o nią zabiegać – mówi Jadwiga Glumińska-Pawlic, przewodnicząca Krajowej Izby Doradców Podatkowych.

Kwestią sporną nie jest pytanie czy ZUS może kontrolować i kwestionować zawieranie umów o dzieło (w szczególności pod kątem opłacanych składek), lecz to w jaki sposób swoje ustawowe uprawnienia realizuje.

Urzędy skarbowe każą rozdzielać podatnikom dochód wynikający z należności głównej od wpływów wynikających z odsetek czy kar umownych. Natomiast sądy administracyjne odrzucają takie stanowisko urzędów skarbowych i każą traktować odsetki czy należności karne identycznie jak należność główną.

Prawie każdy zadaje dziś pytanie, dlaczego w naszym kraju czas jest wrogiem a nie sojusznikiem naprawy systemu podatkowego, który po latach „doskonalenia” przez ustawodawcę i sądy jest potworem coraz mniej zrozumiałym a często po prostu głupim.

Od września 2016 roku składanie pism procesowych będzie możliwe przez internet, a postępowanie dowodowe będzie mogło być przeprowadzone z wykorzystaniem środków komunikacji na odległość.

Wpis stosunkowy lub stały pobiera się od pism wszczynających postępowanie przed sądem administracyjnym sprawy typu zażalenie lub skarga (np. kasacyjna lub o wznowienie postępowania). W sprawach, gdzie przedmiotem zaskarżenia są należności pieniężne pobierany jest wpis stosunkowy - w innych sprawach pobierany jest przez sąd wpis stały.

W związku z uchwałą, jaką wydał Naczelny Sąd Administracyjny istnieje obecnie obawa, czy strony spraw przed sądami administracyjnymi lub urzędami będą mogły wnosić w terminie pisma do tych instytucji. Czy zatem strony postępowań przed sądami administracyjnymi będą miały problem z terminowym wnoszeniem pism do sądu?

W Polsce faktycznie nie ma już prawa podatkowego w tradycyjnym lub potocznym tego słowa znaczeniu – twierdzi profesor Witold Modzelewski. I dodaje, że nikt - poza ustawodawcą - nie może „poprawiać” przepisów podatkowych.

Jak postępowanie sądowoadministracyjne wygląda po nowelizacji, która weszła w życie 15 sierpnia 2015 r.? Analiza zmian, które wprowadziła nowelizacja, ma zasadniczo jeden, wspólny mianownik – jest to usprawnienie postępowania administracyjnego.

Postępowanie przed sądami administracyjnymi. Od 15 sierpnia 2015 r. obowiązują zmiany w ustawie o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Nowelizacja dotyczy usprawnienia, uproszczenia i zapewnienia szybkości postępowania przed sądami administracyjnymi.

W połowie sierpnia 2015 r. wejdzie w życie znowelizowane prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Ale już dziś widać, że pozostanie luka w przepisach. Naczelny Sąd Administracyjny nadal będzie musiał orzekać w sprawach przedawnionych, jeśli podatnik nie podniesie w skardze kasacyjnej zarzutu przedawnienia. Inaczej jest tylko na etapie skargi do sądu I instancji.

Po nowelizacji prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, która wchodzi w życie 15 sierpnia 2015 r., sąd będzie mógł nakazać wydanie decyzji o określonej treści. Najgorsze byłoby, gdyby organy traktowały to jako zdjęcie z siebie ciężaru odpowiedzialności za rozstrzygnięcia w sprawach wątpliwych i kontrowersyjnych – ostrzegali uczestnicy debaty zorganizowanej w redakcji DGP.

Zdaniem Najwyższej Izby Kontroli izby celne i urzędy skarbowe, poza nielicznymi przypadkami, prawidłowo wykonywały wyroki sądów administracyjnych. NIK zwraca jednak uwagę, że w sytuacji gdy wyrok był korzystny dla organów podatkowych, jego wykonanie przebiegało sprawniej. Od 2013 r. gwałtownie rośnie liczba decyzji podatkowych uchylanych przez sądy administracyjne. Zdaniem NIK wynika to przede wszystkim z błędów po stronie organów podatkowych oraz niskiej jakości prawa.

Prezydent Bronisław Komorowski podpisał nowe Prawo restrukturyzacyjne. Głównym celem przedmiotowej ustawy jest wprowadzenie skutecznych instrumentów pozwalających na przeprowadzenie restrukturyzacji przedsiębiorstwa dłużnika i zapobieżenie jego likwidacji. Nowe regulacje będą obowiązywać od 1 stycznia 2016 r.

W Sejmie trwają prace nad nowymi regulacjami w procedurze przed sądami administracyjnymi. Zgodnie z proponowanymi zmianami, odrzucenie skargi kasacyjnej wniesionej w postępowaniu sądowoadministracyjnym z uwagi na braki ma być poprzedzone wezwaniem do usunięcia tych braków w wyznaczonym przez sąd siedmiodniowym terminie.

Oddanie pisma innemu podmiotowi niż Poczta Polska S.A., pomimo, iż posiada on uprawnienia do prowadzenia działalności pocztowej, nie prowadzi automatycznie do zachowania terminu do dokonania czynności procesowej. Oznacza to, iż osoba, która chcąc wnieść pismo do sądu administracyjnego, nadaje przesyłkę ostatniego dnia terminu, korzystając przy tym z usług dowolnego operatora innego niż Poczta Polska S.A., tak naprawdę uchybia temu terminowi.

Zgodnie z nowelą, która - jak uzasadniano - idzie z duchem trendu europejskiego, sądy administracyjne uzyskają prawo do zobowiązania urzędu, by wydał wskazaną w wyroku decyzję lub postanowienie. Sąd będzie też mógł określić na to urzędowi termin, a urząd będzie musiał zawiadomić sąd o wykonaniu wyroku.

Zgodnie z projektowanymi zmianami sądy administracyjne mają uzyskać uprawnienia do zobowiązania urzędu do wydania wskazanej decyzji lub postanwienia, w określonym przez sąd terminie.

Sądy administracyjne będą mogły nakazywać urzędom zmianę zaskarżonej przez obywatela decyzji; dziś mogą tylko polecać urzędom ponowne zbadanie sprawy. Takie zmiany zakłada projekt reformy, która wkrótce trafi do drugiego czytania w Sejmie.

Po przyjęciu ustawy o wspieraniu polubownych metod rozwiązywania sporów, resort gospodarki podejmie pracę nad głębszymi zmianami w przepisach dot. arbitrażu, może nawet w formie nowej ustawy, zadeklarował wiceminister w MG Mariusz Haładyj.

Sąd administracyjny nie może, co do zasady, wydać orzeczenia na niekorzyść skarżącego, chyba że stwierdzi naruszenie prawa skutkujące stwierdzeniem nieważności zaskarżonego aktu lub czynności. Wobec interpretacji indywidualnych sąd nie może stwierdzić nieważności, zatem w sprawach skarg na indywidualne interpretacje przepisów prawa podatkowego nie stosuje się zakazu rozstrzygania na niekorzyść skarżącego.

Sąd administracyjny nie może wydać orzeczenia na niekorzyść skarżącego, chyba że stwierdzi naruszenie prawa skutkujące stwierdzeniem nieważności zaskarżonego aktu lub czynności. Czy indywidualna interpretacja podatkowa podlega zasadzie refromationis in peius?

Jak uprawdopodobnić spowodowanie znacznej szkody poprzez wykonanie decyzji administracyjnej? Warto pamiętać o tym, iż uprawdopodobnienie to nie to samo co udowodnienie.

Sąd administracyjny

Judykatura podatkowa w Polsce a poglądy prawne podatników

Podatek od elektrowni wiatrowych - będzie uchwała 7 sędziów NSA

Zawiadomienie o zawieszeniu biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego - uchwała NSA

Sądy administracyjne uchylają decyzje organów podatkowych

Wyroki sądów administracyjnych w sprawach podatkowych - tylko 25% korzystnych dla podatników

VAT przy wywłaszczeniu nieruchomości na drogę gminną

Sądy administracyjne jako ostatni bastion obrony praw podatników

Podsłuchy w postępowaniach podatkowych - 7 sędziów NSA oceni, czy są legalne

Wytyczne dla wójta

Sądy orzekają o bezprawnych działaniach organów podatkowych

Co powinno się zmienić w sądowej kontroli decyzji podatkowych

Wyższe wynagrodzenie dla doradców podatkowych za reprezentację przed sądami

Kontrola przedsiębiorcy - brak możliwości odwołania się do sądu administracyjnego niezgodny z Konstytucją

Wyrok TSUE podstawą wznowienia postępowania przez sądem administracyjnym

Butelki z alkoholem znikną ze sklepowych witryn

Przepisy ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych weszły w życie 12 sierpnia 2017 r.

W judykaturze podatkowej jest coraz mniej PRAWA, a jeszcze mniej SPRAWIEDLIWOŚCI

Instytucje podatkowe rzadko odwołują się do klauzuli rozstrzygania wątpliwości na korzyść podatnika

Wygaśnięcie mandatu wójta - wyrok WSA

Stawki za korzystanie z przystanków oraz dworców

Dokumenty nadane faksem a upływ terminów sądowych

Negatywny oraz pozytywny spór kompetencyjny – postępowanie administracyjne

Zmiany w Prawie o ustroju sądów powszechnych - Minister zwierzchnikiem dyrektorów

Wznowienie postępowania sądowo-administracyjnego – w oczekiwaniu na uchwałę NSA

Zmiany w sądach - projekt nowelizacji ustawy o KRS

Zaskarżenie przedłużania terminu zwrotu VAT

Ułatwienia w kontaktach z administracją

Doradcy podatkowi chcą występować przed sądami w togach

Czy ZUS ma prawo kwestionować umowy o dzieło?

Odsetki karne należy traktować jak należność główną

Patologie polskiego systemu podatkowego - dlaczego trwają, kto je chroni

Pisma procesowe będzie można składać przez internet

Koszty postępowania przed sądami administracyjnymi

Terminowe wnoszenie pism do sądu administracyjnego

Nikt nie ma prawa wydawać „prawotwórczych wyroków” w dziedzinie podatkowej

Uprawnienia sądów administracyjnych od połowy sierpnia 2015

Postępowanie przed sądami administracyjnymi - zmiany w procedurze

Zarzut przedawnienia podatnik musi przed NSA zgłosić samemu

Zmiana prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi od 15 sierpnia 2015 r. - skutki dla podatników

Coraz więcej decyzji podatkowych jest uchylanych przez sądy administracyjne

Nowe Prawo restrukturyzacyjne od 1 stycznia 2016 r.

Zmiany w procedurze przed sądami administracyjnymi

Wysłanie pisma do sądu administracyjnego ostatniego dnia terminu

Sąd administracyjny nakaże zmianę decyzji

Sądy administracyjne z większymi uprawnieniami

Sąd administracyjny będzie mógł nakazać zmianę decyzji

Zmiany w prawie arbitrażowym

Skargę na interpretację podatkową sąd może rozstrzygnąć na niekorzyść skarżącego

Orzeczenie w sprawie indywidualnej interpretacji podatkowej na niekorzyść podatnika

Spowodowanie znacznej szkody poprzez wykonanie decyzji administracyjnej