Zatrudnianie cudzoziemców, Kontrola

Dnia 1 czerwca weszły w życie ważne przepisy zmieniające zasady legalnego zatrudniania cudzoziemców w Polsce. Zmiany można przedstawić w 6 głównych punktach. Oto najważniejsze przepisy prawne.

W pierwszym kwartale 2025 roku pracownicy ZUS z Pomorza przeprowadzili ponad 2,5 tysiąca kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich. Co dziesiąta kontrola zakończyła się odebraniem prawa do zasiłku. Okazuje się jednak, że nie tylko ZUS miał prawo do takich działań – również pracodawcy weryfikowali, czy zwolnienia były wykorzystywane zgodnie z przepisami.

Na tym świecie pewne są tylko śmierć i podatki, mawiał uczony i polityk amerykański Benjamin Franklin. Do końca kwietnia mieliśmy czas na złożenie PIT-ów. Teraz skarbówka zabrała się za ich sprawdzanie. Czy zwolniona z podatku darowizna przekazana na przykład przez rodziców dzieciom może się skończyć kłopotami ze skarbówką? Okazuje się, że tak. Bo fiskus nie ma litości dla błędów formalnych. Tym, którym błąd się trafi, urząd wlepia kary, które mogą być ogromne.

Nowe przepisy dotyczące zasad zatrudniania cudzoziemców w Polsce zaczną obowiązywać od 1 czerwca 2025 roku. Regulacje określają warunki, na jakich możliwe będzie legalne powierzenie pracy obcokrajowcom. Sprawdzamy, czy nowe przepisy wprowadzają ułatwienia i w jaki sposób zmieniają procedurę zatrudniania cudzoziemców.

Coraz popularniejsze rowery elektryczne – bo o nie chodzi, mogą przysporzyć ich nieświadomym właścicielom niemałych problemów. Określone parametry pojazdu, mogą bowiem przesądzić o tym, że tak naprawdę ma się do czynienia z motorowerem, a nie z rowerem wyposażonym w pomocniczy napęd elektryczny. Z tymi pierwszymi natomiast – wiąże się cały szereg obowiązków formalno-prawnych, za których niedopełnienie grożą surowe konsekwencje. W kwietniu br., ruszyły pierwsze kontrole i zostały wystawione pierwsze mandaty w tym zakresie, przez krakowską drogówkę.

Konfederacja Lewiatan od lat przedstawia propozycje zmian, które mają zmniejszyć liczbę skomplikowanych regulacji. Odejście od obowiązku stosowania umowy pisemnej w przepisach prawa pracy czy też skrócenie czasu trwania procedur legalizujących pobyt i pracę cudzoziemców oraz uproszczenie wymogów przy zmianie warunków ich zatrudnienia – to tylko niektóre z postulatów deregulacyjnych.

Według ZUS zmniejsza się liczba zawieranych umów o dzieło. W 2024 r. została przekazana najmniejsza liczba formularzy oraz umów zgłoszonych do ZUS od początku funkcjonowania rejestru umów o dzieło. Zanotowano jednak wzrost umów o dzieło zawieranych z cudzoziemcami.

Nowe przepisy o zatrudnianiu cudzoziemców wejdą w życie najprawdopodobniej w maju lub czerwcu 2025 roku. Nie będzie m.in. obowiązkowego testu rynku pracy. Planowana jest pełna elektronizacja legalizacji pracy cudzoziemca w Polsce. Jakie jeszcze zmiany przewidziane są na ten rok?

W ciągu ostatniego roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych wziął pod lupę polskie firmy transportowe i rozpoczął szczegółowe kontrole, które są odczuwalne przez branżę. Dla ekspertów nie jest to zaskoczeniem, bo to efekt rozpoznania przez ZUS trików stosowanych w firmach tej branży.

Senat zajmie się ustawą o warunkach zatrudniania cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Rzecznik MŚP minister Agnieszka Majewska zwraca uwagę na przepisy niekorzystne dla przedsiębiorców.

W ostatnich latach Polska stała się jednym z krajów, do którego napływa coraz więcej pracowników z zagranicy. Niedobory kadrowe w wielu branżach, rosnące zapotrzebowanie na siłę roboczą oraz zmiany demograficzne sprawiają, że polscy przedsiębiorcy coraz chętniej sięgają po zagranicznych specjalistów oraz pracowników fizycznych.

Prawie 1,2 mln cudzoziemców objętych jest w Polsce ubezpieczeniami społecznymi. Z tej liczby niemal 800 tys. obcokrajowców pochodzi z Ukrainy. Prawie 700 tys. cudzoziemców pracuje na podstawie umowy o pracę.

- Najpierw było nawoływanie do niepłacenia i likwidacji abonamentu RTV i nazywanie go "haraczem ściąganym z ludzi", a teraz mam zapłacić karę? – oburzają się ci, którzy dowiadują się, że może do nich zapukać pracownik Poczty Polskiej i skasować na ponad 800 złotych. 

Od początku stycznia obowiązują zmiany związane z podwyżką minimalnego wynagrodzenia oraz przepisami dotyczącymi zasiłków chorobowych. Zmiany te przyniosły korzyści finansowe dla pracowników i nowe wyzwania dla pracodawców oraz ZUS. Wyższa płaca minimalna, która wynosi 4666 zł brutto, wpłynęła na wyższą podstawę wymiaru zasiłku chorobowego oraz na większe wypłaty podczas zwolnień lekarskich. Czy większe świadczenia chorobowe mogą sprzyjać nadużyciom? Eksperci podkreślają konieczność zaostrzenia kontroli.

Podczas webinaru „Kontrole PIP 2025 – poradnik dla pracodawców” ekspertka, inspektor prawa pracy z wieloletnim doświadczeniem, podpowie, jak przygotować się do planowanych w 2025 roku kontroli PIP i na co się przygotować, by zarówno przebieg, jak i efekt kontroli był dla pracodawcy pomyślny.

Program Czyste Powietrze został zawieszony i wciąż nie wiadomo kiedy – a nawet na jakich zasadach – będzie można ponownie ubiegać się o pieniądze na wymianę nieekologicznych pieców czy termomodernizację. Nie zostały za to zawieszone kontrole zasadności przyznanych dotacji.

Remontują mieszkania, jeżdżą na zagraniczne wakacje, pracują na całego, w taki sposób niektórzy „kurują się” na zwolnieniach lekarskich. Zakład Ubezpieczeń Społecznych, który tropi zdrowych chorych od nowego roku zamierza przykręcić kontrolną śrubę. Inspektorzy zyskają nowe uprawnienia. 

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Polski. Rząd wycofał się z przepisu, który wprowadzał obowiązek zawierania przez przedsiębiorców umów o pracę z cudzoziemcami.

Pracownicy z Nigerii, Kenii i Zimbabwe stają się istotnym wsparciem dla polskiego rynku pracy, szczególnie w sektorach wymagających wytrzymałości i tężyzny fizycznej, takich jak przemysł, logistyka, budownictwo. Proces legalizacji zatrudnienia, choć wymagający i czasochłonny, jest fundamentem długotrwałej współpracy, która pozwala skuteczne wypełniać luki kadrowe.

Spór o kontrole w firmach. Ministra Agnieszka Dziemianowicz-Bąk zaczyna reformę i ośmiesza inną, która się jeszcze nawet nie zaczęła. Brak porozumienia między ministrami staje się specjalnością tego rządu. Nie jest to jednak śmieszne, ale skandaliczne, bo za pieniądze podatników. 

Trwają prace nad zmianą przepisów regulujących zasady kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy. Obecnie obowiązujące regulacje są zbyt ogólnikowe i niedostosowane do dzisiejszych potrzeb. Projektowana nowelizacja doprecyzuje prawa i obowiązki dotyczące kontroli zwolnień lekarskich.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej proponuje, aby od stycznia 2025 r. cudzoziemcy starający się o zatrudnienie w Polsce otrzymali wymagane zezwolenie tylko wówczas, gdy będzie ono objęte umową o pracę. Ta propozycja spotkała się krytyką niektórych organizacji pracodawców i przedsiębiorców.

Polska przyciąga pracowników z całego świata – to odpowiedź na zmiany gospodarcze, społeczne, kulturowe, a także klimatyczne. Przedsiębiorstwa zatrudniają coraz więcej osób pochodzących m.in. z Azji, co pozwala zapełnić luki kadrowe, ale także w świetle rosnących kosztów, w tym presji płacowej, obniżyć choćby potężne wydatki związane z wynagrodzeniami.  Jak zatrudnić pracowników z krajów azjatyckich? Oto miniprzewodnik.

Od maja 2024 r. toczą się w rządzie prace legislacyjne nad projektem nowej ustawy o dostępie cudzoziemców do rynku pracy. Projekt przygotował Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Nowa ustawa ma od 2025 roku kompleksowo uregulować zasady dostępu cudzoziemców do rynku pracy w Polsce, wydawania zezwoleń i innych kwestii w tym zakresie. W ostatnich dniach krytyczne uwagi do tego projektu złożyły min. resorty rozwoju i technologii oraz rolnictwa i rozwoju wsi.

Nie tylko skarbówka kontroluje i nakłada kary za złamanie przepisów. I nie tylko Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Do akcji coraz częściej wkracza też Urząd Ochrony Danych Osobowych – UODO, a kontrole kończą się karami – nawet w milionach złotych.