MOPS 2025 – świadczenia dla osób z niepełnosprawnością. Pełna lista dodatków i zasiłków

• Świadczenie wspierające (nowe od 2024/2025)
• Świadczenie pielęgnacyjne (przysługuje opiekunom dzieci)
• Zasiłek stały
• Zasiłek okresowy
• Zasiłek celowy
• Zasiłek pielęgnacyjny
• Specjalny zasiłek opiekuńczy
• Dodatek mieszkaniowy
• Inne formy pomocy i lokalne programy
• Podstawa prawna

W 2025 roku system pomocy społecznej dla osób z niepełnosprawnością został rozszerzony o nowe formy wsparcia oraz zaktualizowane o wyższe stawki. Wprowadzono świadczenie wspierające, podwyższono świadczenia pielęgnacyjne, zasiłki stałe i dodatki mieszkaniowe, a także doprecyzowano zasady przyznawania pomocy lokalnej. W artykule znajdziesz kompleksowe zestawienie obowiązujących świadczeń finansowych oraz usług, które można uzyskać w MOPS i GOPS w 2025 roku.

Świadczenie wspierające (nowe od 2024/2025)

Świadczenie wspierające przysługuje osobom dorosłym z niepełnosprawnością, które uzyskają co najmniej 70 punktów w ocenie poziomu potrzeby wsparcia, dokonywanej przez wojewódzki zespół orzekający. W odróżnieniu od wielu innych form pomocy, świadczenie to nie jest uzależnione od dochodu i może funkcjonować jako uzupełnienie lub alternatywa dla renty socjalnej. Jego wprowadzenie w 2024 roku, a następnie rozszerzenie w 2025 r., stanowi element szerszej reformy systemu wsparcia dla osób z poważnymi ograniczeniami w codziennym funkcjonowaniu.

Wysokość świadczenia zależy od procentowego przelicznika renty socjalnej i jest corocznie waloryzowana. Po podwyżce z marca 2025 roku świadczenie może wynosić od około 752 zł (co odpowiada 40% renty socjalnej) do maksymalnie 4 134 zł miesięcznie (220%). Jednocześnie obowiązują istotne ograniczenia. Świadczenie wspierające nie może być pobierane równolegle z innymi formami pomocy o podobnym charakterze, takimi jak świadczenie pielęgnacyjne czy specjalny zasiłek opiekuńczy. Wykluczone z otrzymywania tej formy wsparcia są także osoby przebywające całodobowo w placówkach opiekuńczych.

Zobacz także: Jak komisja przyznaje punkty, gdy ubiegasz się o świadczenie wspierające? Sprawdź, ile możesz dostać w 2025 i 2026 roku

Świadczenie pielęgnacyjne (przysługuje opiekunom dzieci)

Świadczenie pielęgnacyjne kierowane jest do rodziców lub opiekunów, którzy sprawują stałą opiekę nad dzieckiem z niepełnosprawnością. Od 2024 roku zasady przyznawania tego świadczenia zostały zliberalizowane, obecnie można je łączyć z pracą zarobkową, co stanowi istotną zmianę względem wcześniejszych przepisów. Świadczenie nie jest uzależnione od dochodu, jednak nie może być łączone ze świadczeniem wspierającym. Nie przysługuje również w przypadku, gdy dziecko przebywa w placówce zapewniającej całodobową opiekę.

Od 1 stycznia 2025 roku kwota świadczenia wynosi 3287 zł miesięcznie i podlega corocznej waloryzacji. W przypadku opieki nad więcej niż jednym dzieckiem z niepełnosprawnością, kwota ta wzrasta o 100 procent na każde kolejne dziecko. Przykładowo przy opiece nad dwojgiem dzieci świadczenie wynosi 6574 zł. Nowelizacja przepisów umożliwiająca łączenie świadczenia z zatrudnieniem otworzyła drogę do większej elastyczności w łączeniu obowiązków opiekuńczych z aktywnością zawodową, co stanowi ważne wsparcie dla wielu rodzin.

Zasiłek stały

Przysługuje osobom pełnoletnim całkowicie niezdolnym do pracy z powodu wieku lub całkowitej niezdolności do pracy oraz osobom niezdolnym do samodzielnej egzystencji, których dochód nie przekracza kryterium ustawowego. Wynosi ono 1313 zł dla osoby samotnie gospodarującej i 823 zł na osobę w rodzinie Zasiłek stanowi różnicę między 130% kryterium dochodowego a rzeczywistym dochodem, przy czym minimalna kwota wynosi 100 zł, a maksimum 1229 zł miesięcznie. Zasiłek jest świadczeniem ciągłym (bez określonego terminu), ale jego wypłata ustaje np. w razie umieszczenia osoby w domu pomocy społeczne.

Zasiłek okresowy

Kierowany jest do osób i rodzin, które przejściowo nie są w stanie utrzymać się z powodu długotrwałej choroby, niepełnosprawności, bezrobocia, braku prawa do renty lub oczekiwania na pierwsze wynagrodzenie. Wysokość zasiłku to różnica między kryterium dochodowym (1010 zł dla samotnie gospodarujących lub 823 zł na osobę w rodzinie) a dochodem osoby/rodziny. Zasiłek nie może być niższy niż 20 zł miesięcznie. Przysługuje na okres ustalony przez ośrodek pomocy (maksymalnie 6 miesięcy); może być wypłacany nawet po podjęciu zatrudnienia, przez okres do dwóch miesięcy.

Zasiłek celowy

Jest to jednorazowe świadczenie na niezbędne potrzeby życiowe, takie jak zakup żywności, leków, opału, odzieży czy drobnych napraw w mieszkaniu. Może też pokryć koszty pogrzebu. Zasiłek przysługuje osobom, których dochody nie przekraczają 1010 zł (samotni) lub 823 zł na osobę w rodzinie. W szczególnie uzasadnionych przypadkach można go przyznać także po przekroczeniu tych progów jako specjalny zasiłek celowy. Kwota świadczenia ustalana jest indywidualnie w zależności od potrzeb i możliwości ośrodka; przepisy nie określają maksymalnej stawki.

Zasiłek pielęgnacyjny

Otrzymują go dzieci z niepełnosprawnością, osoby ze znacznym stopniem niepełnosprawności, osoby powyżej 75 roku życia oraz osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, o ile niepełnosprawność powstała przed 21 rokiem życia. Jego wysokość to 215,84 zł miesięcznie. Świadczenie nie jest zależne od dochodu. Zasiłku nie otrzymają osoby przebywające w całodobowej placówce oraz te, które pobierają dodatek pielęgnacyjny z ZUS.

Specjalny zasiłek opiekuńczy

To świadczenie skierowane jest do osób, które przed 31 grudnia 2023 r. pobierały specjalny zasiłek opiekuńczy i kontynuują opiekę nad dorosłą osobą z niepełnosprawnością. Po zmianach przepisów nie przyjmuje się nowych wniosków, lecz istniejące świadczenia są utrzymywane. Wysokość zasiłku to 620 zł miesięcznie. Obowiązuje także kryterium dochodowe: dochód rodziny opiekuna nie może przekroczyć 764 zł na osobę.

Dodatek mieszkaniowy

Dodatek rekompensuje część kosztów utrzymania mieszkania (czynsz, opłaty eksploatacyjne). W 2025 r. mogą go otrzymać osoby, które mają tytuł prawny do lokalu i spełniają kryteria dochodowe oraz metrażowe. Średni miesięczny dochód z ostatnich trzech miesięcy wnioskującego nie może przekroczyć 3272,69 zł dla gospodarstwa jednoosobowego ani 2454,52 zł na osobę w gospodarstwie wieloosobowym. Rada gminy może podwyższyć limit o 20%.

Lokal nie może przekraczać określonego metrażu (np. 35 m² dla jednej osoby, 40 m² dla dwóch osób; powierzchnię zwiększa się o 5 m² na każdą kolejną osobę); przekroczenie do 30% metrażu jest akceptowane, a w przypadku osób z niepełnosprawnością poruszających się na wózku nawet do 50%. Dodatek przyznawany jest na 6 miesięcy i wypłacany jest właścicielowi mieszkania lub zarządcy budynku; może wymagać przeprowadzenia wywiadu środowiskowego.

Inne formy pomocy i lokalne programy

Poza ogólnokrajowymi świadczeniami pieniężnymi, osoby z niepełnosprawnością mogą skorzystać także z szerokiego katalogu usług wspierających oferowanych przez gminy. W ramach lokalnych programów MOPS i GOPS zapewniają nie tylko pomoc opiekuńczą, ale również np.:

• Usługi opiekuńcze i specjalistyczne – MOPS może zorganizować codzienną pomoc w domu osoby z niepełnosprawnością (pomoc w higienie, przygotowaniu posiłków, kontaktach z lekarzem). Zakres i koszt usługi ustala gmina.
• Asystent osobisty osoby z niepełnosprawnością – program finansowany ze środków Funduszu Solidarnościowego, oferujący pomoc w dojazdach, załatwianiu spraw urzędowych czy uczestnictwie w życiu społecznym.
• Opieka wytchnieniowa – pozwala czasowo odciążyć opiekunów poprzez zapewnienie podopiecznym profesjonalnej opieki zastępczej.
• Programy lokalne i zniżki – wiele gmin finansuje dodatkowe świadczenia: bezpłatne przejazdy komunikacją miejską, dopłaty do leków, rehabilitację, dofinansowanie zakupu sprzętu ortopedycznego czy adaptacji mieszkań. Warto sprawdzić ofertę w swojej gminie.

Podstawa prawna

• Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. 2024 poz. 182 z późn. zm.) – reguluje zasady udzielania świadczeń z MOPS, w tym świadczeń pieniężnych i niepieniężnych.
• Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. 2024 poz. 44 z późn. zm.) – określa prawa osób z niepełnosprawnościami, m.in. do świadczeń pielęgnacyjnych i innych form wsparcia.
• Rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 14 lipca 2022 r. w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego (Dz.U. 2022 poz. 1557) –reguluje sposób oceny sytuacji osoby ubiegającej się o świadczenia.