REKLAMA
Dziennik Ustaw - rok 2019 poz. 359
ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI1)
z dnia 25 stycznia 2019 r.
w sprawie szkoleń z zakresu oceny materiału siewnego, wymagań do wykonywania tej oceny oraz nadzoru i kontroli pracy podmiotów dokonujących tej oceny2)
Na podstawie art. 83 ust. 1 ustawy z dnia 9 listopada 2012 r. o nasiennictwie (Dz. U. z 2017 r. poz. 633 oraz z 2018 r. poz. 650) zarządza się, co następuje:
§ 1. [Zakres przedmiotowy]
1) warunki lokalowe oraz wyposażenie techniczne niezbędne do wykonywania oceny laboratoryjnej materiału siewnego oraz uzyskania akredytacji w tym zakresie;
2) sprzęt wymagany do pobierania prób materiału siewnego;
3) szczegółowe warunki kadrowe, organizacyjne i techniczne, jakie powinny spełniać jednostki organizacyjne upoważnione przez wojewódzkiego inspektora ochrony roślin i nasiennictwa właściwego ze względu na siedzibę tych jednostek, do przeprowadzania szkoleń, o których mowa w art. 75 ust. 1 pkt 3 i art. 79 ust. 3 ustawy z dnia 9 listopada 2012 r. o nasiennictwie, zwane dalej „ośrodkami szkoleniowymi”;
4) programy szkolenia, o którym mowa w art. 75 ust. 1 pkt 3 i art. 79 ust. 3 ustawy z dnia 9 listopada 2012 r. o nasiennictwie, zwanej dalej „ustawą o nasiennictwie”;
5) warunki i sposób przeprowadzania egzaminu kończącego szkolenie, o którym mowa w art. 75 ust. 1 pkt 3 ustawy o nasiennictwie, zwane dalej „szkoleniem podstawowym”, oraz sposób przechowywania dokumentacji w tym zakresie;
6) wzór zaświadczenia o ukończeniu szkolenia podstawowego;
7) minimalną liczbę wykonanych ocen oraz minimalną liczbę pobranych prób w określonym czasie;
8) zakres oraz sposób wykonywania nadzoru nad:
a) upoważnionymi przez wojewódzkiego inspektora ochrony roślin i nasiennictwa pracownikami wojewódzkiego inspektoratu ochrony roślin i nasiennictwa do dokonywania oceny polowej materiału siewnego roślin rolniczych i warzywnych, zwanymi dalej „urzędowymi kwalifikatorami”,
b) osobami fizycznymi, które uzyskały akredytację wojewódzkiego inspektora ochrony roślin i nasiennictwa do dokonywania oceny polowej materiału siewnego roślin rolniczych i warzywnych kategorii kwalifikowany, z wyłączeniem sadzeniaków ziemniaka, zwanymi dalej „akredytowanymi kwalifikatorami”,
c) upoważnionymi przez wojewódzkiego inspektora ochrony roślin i nasiennictwa pracownikami wojewódzkiego inspektoratu ochrony roślin i nasiennictwa do pobierania prób materiału siewnego roślin rolniczych i warzywnych do oceny laboratoryjnej, zwanymi dalej „urzędowymi próbobiorcami”,
d) osobami fizycznymi, które uzyskały akredytację wojewódzkiego inspektora ochrony roślin i nasiennictwa w zakresie pobierania prób materiału siewnego kategorii elitarny lub kategorii kwalifikowany, z wyłączeniem sadzeniaków ziemniaka, zwanymi dalej „akredytowanymi próbobiorcami”,
e) laboratoriami wojewódzkich inspektoratów ochrony roślin i nasiennictwa dokonującymi oceny laboratoryjnej materiału siewnego roślin rolniczych i warzywnych, zwanymi dalej „urzędowymi laboratoriami”,
f) laboratoriami, które uzyskały akredytację wojewódzkiego inspektora ochrony roślin i nasiennictwa do oceny laboratoryjnej materiału siewnego roślin rolniczych i warzywnych, z wyłączeniem oceny weryfikacyjnej sadzeniaków ziemniaka, zwanymi dalej „akredytowanymi laboratoriami”;
9) zakres oraz sposób kontroli pracy podmiotów i laboratoriów wymienionych w pkt 8.
§ 2. [Wymogi dotyczące laboratorium ubiegającego się o uzyskanie akredytacji]
1) składać się co najmniej z dwóch suchych i utrzymywanych w czystości pomieszczeń oraz wydzielonego archiwum prób;
2) być oświetlone światłem naturalnym lub sztucznym, zapewniającym właściwe warunki wykonywania oceny laboratoryjnej materiału siewnego;
3) być wyposażone w:
a) instalację elektryczną i wodno-kanalizacyjną,
b) podstawowy sprzęt laboratoryjny, w szczególności w:
– mechaniczny rozdzielacz do nasion,
– wagę laboratoryjną o dokładności ważenia 0,01 g i nośności 1,5–2,0 kg,
– wagę analityczną o dokładności ważenia 0,0001 g,
– mikroskop stereoskopowy lub lupę o co najmniej dziesięciokrotnym powiększeniu,
– sprzęt do pomiaru temperatury,
– drobny sprzęt, w szczególności pęsety, igły preparacyjne, lancety, lupy, tacki, szalki, kuwety, naczynka wagowe, eksykatory, szufelki i łopatki.
§ 3. [Pozostałe wymogi]
1) w przypadku oceny materiału siewnego roślin zbożowych w:
a) chłodnię o regulowanym zakresie temperatury w przedziale 5–10°C (+/–2°C),
b) pomieszczenie lub komorę kiełkowniczą z możliwością utrzymywania stałej temperatury 20°C (+/–2°C) lub możliwością regulacji w przedziale 20–30°C (+/–2°C),
c) śrutownik laboratoryjny z kompletem sit do jego kalibracji,
d) suszarkę laboratoryjną o regulowanym zakresie temperatury w przedziale 100–200°C (+/–1°C);
2) w przypadku oceny materiału siewnego roślin pastewnych w:
a) pomieszczenie lub komorę kiełkowniczą z możliwością utrzymywania stałej temperatury 20°C (+/–2°C) lub możliwością regulacji temperatury w przedziale 10–30°C (+/–2°C) oraz z regulowanym systemem oświetlenia lub kiełkownik Jacobsena,
b) chłodnię o regulowanym zakresie temperatury w przedziale 5–10°C (+/–2°C),
c) dmuchawę laboratoryjną wraz z próbkami kalibrażowymi – w przypadku oceny traw; dmuchawa laboratoryjna przed użyciem podlega kalibracji, która jest ważna nie dłużej niż 10 dni;
3) w przypadku oceny materiału siewnego roślin oleistych i włóknistych w:
a) pomieszczenie lub komorę kiełkowniczą z możliwością utrzymywania stałej temperatury 20°C (+/–2°C) lub możliwością regulacji temperatury w przedziale 20–30°C (+/–2°C) oraz z regulowanym systemem oświetlenia lub kiełkownik Jacobsena,
b) chłodnię o regulowanym zakresie temperatury w przedziale 5–10°C,
c) sprzęt i aparaturę do wykonywania badań mikrobiologicznych umożliwiających przeprowadzenie badań zdrowotności – w przypadku oceny lnu zwyczajnego, soi, słonecznika oraz konopi;
4) w przypadku oceny materiału siewnego buraka pastewnego i cukrowego w:
a) pomieszczenie lub komorę kiełkowniczą z możliwością utrzymania stałej temperatury w przedziale 15–30°C (+/–2°C),
b) płuczkę do nasion,
c) suszarkę lub bibułę do suszenia nasion po płukaniu,
d) suszarkę laboratoryjną o regulowanym zakresie temperatury w przedziale 100–200°C (+/–1°C);
5) w przypadku oceny materiału siewnego roślin warzywnych w:
a) pomieszczenie lub komorę kiełkowniczą z możliwością regulacji temperatury w przedziale 15–30°C (+/–2°C) oraz z regulowanym systemem oświetlenia lub kiełkownik Jacobsena,
b) chłodnię o regulowanym zakresie temperatury w przedziale 5–15°C;
6) w przypadku oceny materiału szkółkarskiego – w sprzęt i aparaturę do wykonywania badań laboratoryjnych, w szczególności testu ELISA i testów biologicznych materiału szkółkarskiego, umożliwiających uzyskiwanie poprawnych i powtarzalnych wyników tych badań;
7) w przypadku oceny sadzeniaków ziemniaka:
a) w przypadku wykonywania oceny w próbie oczkowej, w szczególności w:
– pomieszczenie do przechowywania prób bulw ziemniaka,
– noże łyżeczkowe do wycinania oczek z bulw,
– pojemniki do traktowania wycinków regulatorami wzrostu,
– ciemne pomieszczenie do podkiełkowania wycinków,
– szklarnię oraz podłoże do wyprowadzania roślin w próbie oczkowej,
– drobny sprzęt laboratoryjny,
b) w przypadku wykonywania oceny testem ELISA w:
– praskę do wyciskania soku z liści,
– aparaturę i odczynniki do wykonywania testu ELISA, w tym destylarkę lub demineralizator do wody, cieplarkę, płytki, kolorymetr co najmniej optyczny, odczynniki, przeciwciała i roztwory buforowe dla oznaczanych wirusów.
§ 4. [Pomieszczenia wchodzące w skład akredytowanego laboratorium]
2. Szklarnie, o których mowa w ust. 1, powinny być:
1) oświetlone światłem naturalnym lub sztucznym o natężeniu zapewniającym właściwe warunki wykonywania oceny materiału szkółkarskiego;
2) wyposażone w instalację grzewczą i wentylacyjną.
3. Pomieszczenia do oddzielnego przechowywania materiału szkółkarskiego, o których mowa w ust. 1, powinny być zabezpieczone siatką uniemożliwiającą przedostawanie się owadów.
4. Pole badawcze, o którym mowa w ust. 1, powinno być ogrodzone oraz uprawiane w sposób zabezpieczający je przed przenoszeniem chorób i szkodników.
§ 5. [Sprzęt stosowany do pobierania prób materiału siewnego]
1) próbobierz Nobbego:
a) typu A o średnicy 10 mm, mający zastosowanie do koniczyn i gatunków o podobnej wielkości nasion,
b) typu B o średnicy 14 mm, mający zastosowanie do pszenicy i gatunków o podobnej wielkości nasion,
c) typu C o średnicy 20 mm, mający zastosowanie do grochu i gatunków o podobnej wielkości nasion;
2) próbobierz laskowy przeznaczony do pobierania prób materiału siewnego znajdującego się w opakowaniach typu big-bag lub kontenerach:
a) o średnicy wewnętrznej cylindra nie mniejszej niż 25 mm oraz otworach szczelinowych na całej długości roboczej cylindra,
b) o poprzecznych przegrodach między otworami szczelinowymi – w przypadku pionowego stosowania,
c) spiralny, bez przegród poprzecznych do pobierania prób nasion mniejszych niż ziarniaki pszenicy znajdujących się w opakowaniach typu big-bag do stosowania pionowego
– o długości zapewniającej, że będzie sięgał dna opakowania – w przypadku pionowego stosowania albo przeciwległego boku opakowania – w przypadku poziomego lub ukośnego stosowania;
3) rozdzielacz wielokanalikowy (glebowy) o wielkości dostosowanej do wielkości pobieranej próby ogólnej, mający nie mniej niż 18 kanalików.
2. Jeżeli próbobierz laskowy, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, nie sięga dna opakowania, opakowanie dzieli się na mniejsze opakowania.
§ 6. [Baza dydaktyczna]
1) sale wykładowe;
2) środki dydaktyczne, w szczególności pomoce audiowizualne, takie jak: prezentacje multimedialne, filmy szkoleniowe, przeźrocza;
3) materiały szkoleniowe;
4) miejsca do prowadzenia zajęć praktycznych, w tym:
a) plantacje nasienne poszczególnych grup roślin uprawnych – do prowadzenia szkolenia w zakresie oceny polowej materiału siewnego oraz pobierania prób sadzeniaków ziemniaka do oceny weryfikacyjnej,
b) magazyny z materiałem siewnym przechowywanym w różnych opakowaniach wraz z wyposażeniem do pobierania prób – do prowadzenia szkolenia w zakresie pobierania prób materiału siewnego,
c) pomieszczenia wyposażone, w zależności od rodzaju materiału siewnego poddanego ocenie, w materiały, sprzęt i aparaturę, określone w § 3 – do prowadzenia szkolenia w zakresie wykonywania badań laboratoryjnych przez analityków nasiennych,
d) pomieszczenia wyposażone w stoły sortownicze, wagi magazynowe o dokładności ważenia co najmniej 5 g i nośności nie mniejszej niż 10 kg oraz w plandeki uniemożliwiające osiewanie się gleby i innych drobnych zanieczyszczeń, pojemniki umożliwiające zważenie wysortowanych bulw ziemniaka i zanieczyszczeń, termometry, kalibrownice o kwadratowych oczkach, noże, stół do sporządzania dokumentacji oraz standardowe bulwy ziemniaka z wadami podlegające ocenie lub kolorowe plansze przedstawiające te wady wraz ze szczegółowym ich opisem – do prowadzenia szkolenia w zakresie oceny cech zewnętrznych sadzeniaków ziemniaka.
2. W celu przeprowadzenia szkolenia w zakresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 4 lit. d, oraz egzaminu praktycznego, o którym w mowa w § 9 ust. 4 pkt 5, ośrodek szkoleniowy powinien zapewnić dostęp do odpowiedniej ilości bulw ziemniaka.
§ 7. [Wymogi dotyczące osób prowadzących szkolenia]
§ 8. [Program szkolenia podstawowego oraz szkolenia doskonalącego]
1) oceny polowej materiału siewnego jest określony w załączniku nr 1 do rozporządzenia;
2) pobierania prób materiału siewnego jest określony w załączniku nr 2 do rozporządzenia;
3) oceny polowej i pobierania prób materiału szkółkarskiego jest określony w załączniku nr 3 do rozporządzenia;
4) wykonywania badań laboratoryjnych przez analityków nasiennych jest określony w załączniku nr 4 do rozporządzenia;
5) oceny cech zewnętrznych sadzeniaków ziemniaka jest określony w załączniku nr 5 do rozporządzenia.
§ 9. [Egzamin]
2. Część teoretyczna jest przeprowadzana w formie pisemnego testu.
3. Zaliczenie części teoretycznej następuje po udzieleniu przez osobę przystępującą do egzaminu nie mniej niż 75% poprawnych odpowiedzi.
4. Część praktyczna, w zależności od zakresu przeprowadzonego szkolenia, polega odpowiednio na:
1) samodzielnym dokonaniu przez osobę przystępującą do egzaminu dwóch ocen polowych materiału siewnego (po jednej dla każdej metody), zgodnie z metodami określonymi w przepisach wydanych na podstawie art. 51 pkt 4 ustawy o nasiennictwie;
2) rozpoznaniu przez osobę przystępującą do egzaminu materiału siewnego danego gatunku oraz pobraniu prób z pięciu partii materiału siewnego znajdujących się nie mniej niż w 3 typach opakowań;
3) pobraniu przez osobę przystępującą do egzaminu próby do oceny weryfikacyjnej z jednej plantacji;
4) przeprowadzeniu przez osobę przystępującą do egzaminu analiz pięciu prób testowych materiału siewnego zgodnie z metodyką określoną przez Międzynarodowy Związek Oceny Nasion (ISTA) oraz z przepisami wydanymi na podstawie art. 40 pkt 3 ustawy o nasiennictwie, zwanymi dalej „wymaganiami szczegółowymi”;
5) samodzielnym dokonaniu przez osobę przystępującą do egzaminu oceny cech zewnętrznych sadzeniaków ziemniaka dwóch partii, zgodnie z metodami określonymi w przepisach wydanych na podstawie art. 51 pkt 4 ustawy o nasiennictwie oraz wymaganiami szczegółowymi.
5. Zaliczenie części praktycznej następuje po poprawnym dokonaniu przez osobę przystępującą do egzaminu czynności, o których mowa w ust. 4.
§ 10. [Wzór zaświadczenia o ukończeniu szkolenia podstawowego]
§ 11. [Minimalna liczba wykonanych ocen]
1) 25 prób materiału siewnego roślin zbożowych;
2) po 15 prób materiału siewnego pozostałych grup roślin.
2. Minimalna liczba wykonanych ocen polowych materiału siewnego w okresie roku wynosi w przypadku:
1) roślin rolniczych – nie mniej niż 300 ha lub 10 plantacji;
2) roślin warzywnych – nie mniej niż 20 ha lub 5 plantacji;
3) materiału szkółkarskiego – nie mniej niż u 3 dostawców.
3. Minimalna liczba pobranych prób materiału siewnego w okresie roku wynosi nie mniej niż:
1) 15 prób do oceny laboratoryjnej lub oceny tożsamości i czystości odmianowej – w przypadku materiału siewnego roślin rolniczych i warzywnych, z wyłączeniem sadzeniaków ziemniaka;
2) 10 prób do oceny weryfikacyjnej – w przypadku sadzeniaków ziemniaka.
4. Minimalna liczba partii sadzeniaków ziemniaka, na których przeprowadzono ocenę cech zewnętrznych w okresie roku, wynosi nie mniej niż 10.
§ 12. [Kontrola wykonywana przez wojewódzkiego inspektora]
1) przestrzegania terminów dokonywania oceny materiału siewnego;
2) dokumentacji dotyczącej dokonanej oceny materiału siewnego:
a) pod względem zgodności jej sporządzenia z przepisami wydanymi na podstawie art. 51 ustawy o nasiennictwie,
b) w zakresie przestrzegania terminu przekazywania jej wojewódzkiemu inspektorowi po dokonaniu oceny;
3) stanu technicznego stosowanego sprzętu i urządzeń.
§ 13. [Osoby kontrolowane przez wojewódzkiego inspektora]
1) akredytowanych kwalifikatorów:
a) uczestnicząc w ocenie lub dokonując oceny kontrolnej nie mniej niż 5% ocenionych plantacji,
b) pobierając próby materiału siewnego nie mniej niż z 5% plantacji roślin obcopylnych zakwalifikowanych do oceny czystości i tożsamości odmianowej;
2) urzędowych kwalifikatorów, dokonując czynności, o których mowa w pkt 1 lit. a;
3) akredytowanych próbobiorców:
a) uczestnicząc w pobieraniu prób materiału siewnego,
b) pobierając próby kontrolne nie mniej niż z 5% partii materiału siewnego zgłoszonych do oceny laboratoryjnej i porównując wyniki z próbami pobranymi przez akredytowanego próbobiorcę;
4) urzędowych próbobiorców, dokonując czynności, o których mowa w pkt 3 lit. a;
5) akredytowanych kwalifikatorów dokonujących oceny cech zewnętrznych sadzeniaków ziemniaka:
a) uczestnicząc w ocenie lub
b) dokonując oceny kontrolnej nie mniej niż 5% ocenionych partii;
6) urzędowych kwalifikatorów, dokonując czynności, o których mowa w pkt 5 lit. a.
§ 14. [Kontrola pracy laboratoriów]
2. W ramach kontroli pracy akredytowanych laboratoriów poddaje się badaniu kontrolnemu co najmniej 5% duplikatów prób gatunków roślin zbożowych, nie mniej jednak niż 25 prób, a w przypadku pozostałych gatunków roślin uprawnych – 5% duplikatów prób ocenionych w kontrolowanym laboratorium.
3. Duplikaty prób, o których mowa w ust. 2, przechowuje się przez rok od dnia wystawienia świadectwa lub sporządzenia informacji.
4. Kontrola pracy akredytowanych laboratoriów obejmuje również kontrolę pracy analityków nasiennych, w tym:
1) kierownika laboratorium w zakresie:
a) organizacji pracy laboratorium,
b) prawidłowości wystawiania świadectw i sporządzania informacji,
c) prowadzenia ewidencji prób przyjętych do oceny laboratoryjnej oraz przebiegu i wyników analiz,
d) przechowywania protokołów pobrania prób i kopii wystawionych świadectw lub sporządzonych informacji;
2) pozostałych analityków nasiennych w zakresie:
a) prawidłowości wykonywania czynności związanych z oceną laboratoryjną materiału siewnego,
b) prowadzenia zapisów dotyczących przebiegu i wyników poszczególnych analiz.
5. W ramach kontroli pracy akredytowanych laboratoriów sprawdza się prawidłowość wykonywania przez laboratorium analiz prób testowych materiału siewnego przekazanych przez wojewódzkiego inspektora lub przez laboratorium wskazane przez Głównego Inspektora Ochrony Roślin i Nasiennictwa.
6. Do kontroli pracy urzędowych laboratoriów przepisy ust. 1 i 5 stosuje się odpowiednio.
§ 15. [Protokół kontroli]
2. Z kontroli pracy urzędowych i akredytowanych laboratoriów sporządza się protokół kontroli.
§ 16. [Częstotliwość kontroli]
§ 17. [Wejście w życie]
Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi: J. Ardanowski
1) Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi kieruje działem administracji rządowej - rolnictwo, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 27 czerwca 2018 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi (Dz. U. poz. 1250).
2) Niniejsze rozporządzenie w zakresie swojej regulacji wdraża:
1) dyrektywę Rady 66/401/EWG z dnia 14 czerwca 1966 r. w sprawie obrotu materiałem siewnym roślin pastewnych (Dz. Urz. WE L 125 z 11.07.1966, str. 2298, z późn. zm. - Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3, t. 1, str. 55);
2) dyrektywę Rady 66/402/EWG z dnia 14 czerwca 1966 r. w sprawie obrotu materiałem siewnym roślin zbożowych (Dz. Urz. WE L 125 z 11.07.1966, str. 2309, z późn. zm. - Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3, t. 1, str. 66);
3) dyrektywę Rady 2002/54/WE z dnia 13 czerwca 2002 r. w sprawie obrotu materiałem siewnym buraka (Dz. Urz. WE L 193 z 20.07.2002, str. 12, z późn. zm. - Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3, t. 36, str. 292);
4) dyrektywę Rady 2002/55/WE z dnia 13 czerwca 2002 r. w sprawie obrotu materiałem siewnym warzyw (Dz. Urz. WE L 193 z 20.07.2002, str. 33, z późn. zm. - Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3, t. 36, str. 313);
5) dyrektywę Rady 2002/57/WE z dnia 13 czerwca 2002 r. w sprawie obrotu materiałem siewnym roślin oleistych i włóknistych (Dz. Urz. WE L 193 z 20.07.2002, str. 74, z późn. zm. - Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3, t. 36, str. 354).
3) Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 2 maja 2014 r. w sprawie szkoleń z zakresu oceny materiału siewnego, wymagań do wykonywania tej oceny oraz nadzoru i kontroli pracy podmiotów dokonujących tej oceny (Dz. U. poz. 697), które na podstawie art. 10 ustawy z dnia 16 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o nasiennictwie oraz ustawy o ochronie roślin (Dz. U. poz. 2246) traci moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.
Załączniki do rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi
z dnia 25 stycznia 2019 r. (poz. 359)
Załącznik nr 1
PROGRAM SZKOLENIA W ZAKRESIE OCENY POLOWEJ MATERIAŁU SIEWNEGO
Tabela 1
| Program szkolenia podstawowego w zakresie oceny polowej poszczególnych grup roślin uprawnych | |||
| Czas trwania szkolenia | Grupa roślin | ||
| zbożowe | pastewne | oleiste i włókniste | |
| AGROTECHNIKA | |||
| 3 godz. | Zagadnienia: 1) podstawy ogólnej uprawy roli oraz roślin zbożowych; 2) zasady zmianowania roślin oraz płodozmian dla roślin zbożowych, z uwzględnieniem specyfiki gatunku oraz wymagań związanych z produkcją dobrej jakości materiału siewnego; 3) zabiegi uprawowe poprzedzające zakładanie plantacji nasiennych roślin zbożowych; 4) owies głuchy oraz inne gatunki chwastów mające wpływ na jakość wytwarzanego materiału siewnego; 5) choroby i szkodniki charakterystyczne dla poszczególnych gatunków roślin zbożowych, mające wpływ na jakość wytwarzanego materiału siewnego. | Zagadnienia: 1) podstawy ogólnej uprawy roli oraz poszczególnych grup roślin pastewnych; 2) zasady zmianowania roślin oraz płodozmian, z uwzględnieniem specyfiki gatunku oraz wymagań związanych z produkcją dobrej jakości materiału siewnego poszczególnych grup roślin pastewnych: a) bobowatych grubonasiennych, b) bobowatych drobnonasiennych, c) wiechlinowatych (traw), d) innych gatunków; 3) zabiegi uprawowe poprzedzające zakładanie plantacji nasiennych roślin; 4) chwasty mające wpływ na jakość wytwarzanego materiału siewnego; 5) choroby i szkodniki charakterystyczne dla poszczególnych grup roślin pastewnych, mające wpływ na jakość wytwarzanego materiału siewnego. | Zagadnienia: 1) podstawy ogólnej uprawy roli oraz poszczególnych gatunków roślin oleistych i włóknistych; 2) zasady zmianowania roślin oraz płodozmian dla roślin oleistych i włóknistych, z uwzględnieniem specyfiki gatunku oraz wymagań związanych z produkcją dobrej jakości materiału siewnego poszczególnych gatunków roślin oleistych i włóknistych; 3) zabiegi uprawowe poprzedzające zakładanie plantacji nasiennych; 4) chwasty mające wpływ na jakość wytwarzanego materiału siewnego; 5) choroby i szkodniki charakterystyczne dla poszczególnych gatunków roślin oleistych i włóknistych, mające wpływ na jakość wytwarzanego materiału siewnego roślin oleistych i włóknistych. |
| NASIENNICTWO | |||
| 3 godz. w przypadku roślin zbożowych oraz oleistych i włóknistych 5 godz. w przypadku roślin pastewnych | Zagadnienia: 1) prawidłowe prowadzenie plantacji nasiennych poszczególnych gatunków roślin zbożowych, uwzględniające wymagania dla gatunku, w szczególności w zakresie izolacji przestrzennej; 2) specyfika i zasady produkcji materiału siewnego odmian mieszańcowych roślin zbożowych, ze szczególnym uwzględnieniem kukurydzy oraz żyta; 3) pielęgnacja plantacji nasiennych, w szczególności stosowanie zabiegów ochrony roślin oraz przeprowadzanie niezbędnej selekcji; 4) szacowanie wielkości zbioru nasion poszczególnych gatunków roślin zbożowych; 5) zasady zbioru materiału siewnego; 6) zagadnienia związane z przerobem nasion, w szczególności suszenie, czyszczenie i zaprawianie; 7) dokumentacja dotycząca wytwarzania materiału siewnego. | Zagadnienia: 1) prawidłowe prowadzenie plantacji nasiennych poszczególnych grup roślin pastewnych, uwzględniające wymagania dla gatunku, w szczególności w zakresie izolacji przestrzennej; 2) pielęgnacja plantacji nasiennych, w szczególności stosowanie zabiegów ochrony roślin oraz przeprowadzanie niezbędnej selekcji; 3) pielęgnacja plantacji nasiennych gatunków: a) wieloletnich oraz b) o dwuletnim cyklu produkcji, w tym prowadzonych metodą bezwysadkową; 4) szacowanie wielkości zbioru nasion poszczególnych grup roślin pastewnych: a) bobowatych grubonasiennych, b) bobowatych drobnonasiennych, c) wiechlinowatych (traw), d) innych gatunków; 5) zasady zbioru materiału siewnego; 6) zagadnienia związane z przerobem nasion, w szczególności suszenie, czyszczenie i zaprawianie; 7) dokumentacja dotycząca wytwarzania materiału siewnego. | Zagadnienia: 1) prawidłowe prowadzenie plantacji nasiennych poszczególnych gatunków roślin oleistych i włóknistych, uwzględniające wymagania dla gatunku, w szczególności w zakresie izolacji przestrzennej; 2) specyfika i zasady produkcji materiału siewnego odmian mieszańcowych roślin oleistych i włóknistych; 3) specyfika i zasady produkcji materiału siewnego mieszańców złożonych rzepaku; 4) specyfika i zasady produkcji materiału siewnego konopi; 5) pielęgnacja plantacji nasiennych, w szczególności stosowanie zabiegów ochrony roślin oraz przeprowadzanie ewentualnej selekcji; 6) pielęgnacja plantacji nasiennych gatunków o dwuletnim cyklu produkcji, w tym prowadzonych metodą bezwysadkową; 7) szacowanie wielkości zbioru roślin oleistych i włóknistych; 8) zasady zbioru materiału siewnego, z uwzględnieniem specyfiki gatunku; 9) zagadnienia związane z przerobem nasion, w szczególności suszenie, czyszczenie i zaprawianie; 10) dokumentacja dotycząca wytwarzania materiału siewnego. |
| ODMIANOZNAWSTWO | |||
| 6 godz., w tym 4 godz. szkolenie praktyczne | Zagadnienia: 1) biologiczne cechy charakterystyczne dla poszczególnych gatunków roślin zbożowych; 2) urzędowy opis odmiany; 3) podstawowe cechy wyróżniające poszczególne odmiany; 4) zasady rozpoznawania odmian; 5) informacje z oceny tożsamości. | Zagadnienia: 1) biologiczne cechy charakterystyczne dla poszczególnych gatunków roślin pastewnych: a) strączkowych grubonasiennych, b) bobowatych drobnonasiennych, c) wiechlinowatych (traw), d) innych gatunków; 2) urzędowy opis odmiany; 3) podstawowe cechy wyróżniające poszczególne odmiany; 4) zasady rozpoznawania odmian; 5) informacje z oceny tożsamości. | Zagadnienia: 1) biologiczne cechy charakterystyczne dla poszczególnych gatunków roślin oleistych i włóknistych; 2) urzędowy opis odmiany; 3) podstawowe cechy wyróżniające poszczególne odmiany; 4) zasady rozpoznawania odmian; 5) informacje z oceny tożsamości. |
| PRZEPISY DOTYCZĄCE NASIENNICTWA | |||
| 3 godz. | Zagadnienia: 1) przepisy ustawy o nasiennictwie; 2) przepisy ustawy o ochronie roślin dotyczące nasiennictwa; 3) przepisy wykonawcze do ustawy o nasiennictwie; 4) szczegółowe wymagania dotyczące wytwarzania i jakości materiału siewnego roślin zbożowych. | Zagadnienia: 1) przepisy ustawy o nasiennictwie; 2) przepisy ustawy o ochronie roślin dotyczące nasiennictwa; 3) przepisy wykonawcze do ustawy o nasiennictwie; 4) szczegółowe wymagania dotyczące wytwarzania i jakości materiału siewnego roślin pastewnych: a) bobowatych grubonasiennych, b) bobowatych drobnonasiennych, c) wiechlinowatych (traw), d) innych gatunków. | Zagadnienia: 1) przepisy ustawy o nasiennictwie; 2) przepisy ustawy o ochronie roślin dotyczące nasiennictwa; 3) przepisy wykonawcze do ustawy o nasiennictwie; 4) szczegółowe wymagania dotyczące wytwarzania i jakości materiału siewnego poszczególnych gatunków roślin oleistych i włóknistych. |
| METODYKI OCENY POLOWEJ | |||
| 6 godz., w tym 4 godz. szkolenie praktyczne | Zagadnienia: 1) terminy dokonywania oceny polowej; 2) zakres dokonywania oceny; 3) liczba ocen stanu plantacji nasiennych i zakres czynności dokonywanych przez kwalifikatora w każdej z ocen; 4) metodyki oceny plantacji nasiennych roślin zbożowych; 5) istotne różnice i zasady określające zastosowanie odpowiedniej metodyki do poszczególnych gatunków (w tym kukurydzy); 6) szczegółowa ocena według norm procentowych; 7) szczegółowa ocena według norm powierzchni; 8) ocena występowania owsa głuchego. | Zagadnienia: 1) terminy dokonywania oceny polowej; 2) zakres dokonywania oceny; 3) liczba ocen stanu plantacji nasiennych i zakres czynności dokonywanych przez kwalifikatora w każdej z ocen; 4) metodyki oceny plantacji nasiennych roślin pastewnych: a) bobowatych grubonasiennych, b) bobowatych drobnonasiennych, c) wiechlinowatych (traw), d) innych gatunków; 5) istotne różnice i zasady określające zastosowanie odpowiedniej metodyki do poszczególnych gatunków; 6) szczegółowa ocena według norm procentowych; 7) szczegółowa ocena według norm powierzchni; 8) ocena występowania owsa głuchego. | Zagadnienia: 1) terminy dokonywania oceny polowej; 2) zakres dokonywania oceny; 3) liczba ocen stanu plantacji nasiennych i zakres czynności dokonywanych przez kwalifikatora w każdej z ocen; 4) metodyki oceny plantacji nasiennych roślin oleistych i włóknistych; 5) istotne różnice i zasady określające zastosowanie odpowiedniej metodyki do poszczególnych gatunków; 6) szczegółowa ocena według norm procentowych; 7) szczegółowa ocena według norm powierzchni; 8) ocena występowania owsa głuchego. |
| Czas trwania szkolenia | Grupa roślin | ||
| burak cukrowy i pastewny | rośliny warzywne | ziemniak | |
| AGROTECHNIKA | |||
| 2 godz. w przypadku buraka cukrowego i pastewnego oraz ziemniaka 6 godz. w przypadku roślin warzywnych | Zagadnienia: 1) podstawy ogólnej uprawy roli i uprawy buraka; 2) zasady zmianowania roślin oraz płodozmian dla buraka, z uwzględnieniem specyfiki gatunku oraz wymagań związanych z produkcją dobrej jakości materiału siewnego; 3) zabiegi uprawowe poprzedzające zakładanie plantacji nasiennych; 4) chwasty mające wpływ na jakość wytwarzanego materiału siewnego; 5) choroby i szkodniki mające wpływ na jakość wytwarzanego materiału siewnego; 6) specyfika uprawy gatunku, z uwzględnieniem dwuletniego cyklu rozwoju buraka. | Zagadnienia: 1) podstawy ogólnej uprawy roli i poszczególnych gatunków roślin warzywnych; 2) zasady zmianowania roślin oraz płodozmian dla roślin warzywnych, z uwzględnieniem specyfiki poszczególnych gatunków oraz wymagań związanych z produkcją dobrej jakości materiału siewnego; 3) plantacje nasienne prowadzone pod osłonami; 4) zabiegi uprawowe poprzedzające zakładanie plantacji nasiennych roślin warzywnych; 5) chwasty mające wpływ na jakość wytwarzanego materiału siewnego; 6) choroby i szkodniki roślin warzywnych mające wpływ na jakość wytwarzanego materiału siewnego; 7) specyfika uprawy gatunków roślin warzywnych o dwuletnim cyklu rozwoju. | Zagadnienia: 1) podstawy ogólnej uprawy roli, z uwzględnieniem specyfiki uprawy ziemniaka; 2) zasady zmianowania roślin oraz płodozmian uwzględniający specyfikę gatunku oraz wymagań związanych z produkcją dobrej jakości sadzeniaków ziemniaka; 3) zabiegi uprawowe poprzedzające zakładanie plantacji nasiennych ziemniaka; 4) zagadnienia związane z organizmami kwarantannowymi związanymi z wytwarzaniem materiału siewnego ziemniaka, w szczególności Clavibacter, Synchytrium, Meloidogyne, Globodera, Ralstonia; 5) choroby i szkodniki ziemniaka inne niż kwarantannowe, w szczególności choroby wirusowe ziemniaka, czarna nóżka, ryzoktonioza, stonka ziemniaczana, mszyce jako wektory wirusów. |
| NASIENNICTWO | |||
| 4 godz. | Zagadnienia: 1) prawidłowe prowadzenie plantacji nasiennych uwzględniające wymagania dla gatunku, w szczególności w zakresie izolacji przestrzennej; 2) specyfika i zasady produkcji materiału siewnego buraka, z uwzględnieniem odmian mieszańcowych; 3) pielęgnacja plantacji nasiennych, w szczególności stosowanie zabiegów ochrony roślin oraz przeprowadzanie niezbędnej selekcji; 4) przechowywanie wysadków buraka oraz uprawa metodą bezwysadkową; 5) szacowanie wielkości zbioru materiału siewnego; 6) zasady zbioru materiału siewnego; 7) zagadnienia związane z przerobem nasion, w szczególności suszenie, czyszczenie i zaprawianie; 8) dokumentacja dotycząca wytwarzania materiału siewnego. | Zagadnienia: 1) prawidłowe prowadzenie plantacji nasiennych uwzględniające wymagania dla poszczególnych gatunków, w szczególności w zakresie izolacji przestrzennej; 2) specyfika i zasady produkcji materiału siewnego gatunków o dwuletnim cyklu rozwoju oraz odmian mieszańcowych; 3) pielęgnacja plantacji nasiennych, w szczególności stosowanie zabiegów ochrony roślin oraz przeprowadzanie niezbędnej selekcji; 4) przechowywanie wysadków gatunków o dwuletnim cyklu rozwoju oraz uprawa metodą bezwysadkową; 5) szacowanie wielkości zbioru materiału siewnego; 6) zasady zbioru materiału siewnego poszczególnych gatunków roślin warzywnych; 7) zagadnienia związane z przerobem nasion, w szczególności suszenie, czyszczenie i zaprawianie; 8) dokumentacja dotycząca wytwarzania materiału siewnego. | Zagadnienia: 1) prawidłowe prowadzenie plantacji nasiennych uwzględniające wymagania dla ziemniaka; 2) podstawowe choroby wirusowe mające znaczenie gospodarcze; 3) problem mszyc jako wektorów wirusów; 4) specyfika i zasady produkcji sadzeniaków ziemniaka; 5) pielęgnacja plantacji nasiennych, w szczególności stosowanie zabiegów zwalczania szkodników, chorób grzybowych, desykacja; 6) wykonywanie na plantacji nasiennej niezbędnej selekcji; 7) mikrorozmnażanie; 8) zasady etykietowania sadzeniaków ziemniaka; 9) pobieranie prób do laboratoryjnej oceny zdrowotności; 10) warunki zastosowania uproszczonej oceny laboratoryjnej; 11) przechowywanie i przerób sadzeniaków ziemniaka, w tym zasady sortowania; 12) dokumentacja dotycząca wytwarzania sadzeniaków ziemniaka. |
| ODMIANOZNAWSTWO | |||
| 7 godz., w tym 5 godz. szkolenie praktyczne | Zagadnienia: 1) biologiczne cechy charakterystyczne dla poszczególnych gatunków; 2) podstawowe cechy poszczególnych odmian; 3) urzędowy opis odmiany; 4) rozpoznawanie odmian; 5) informacje z oceny tożsamości. | Zagadnienia: 1) biologiczne cechy charakterystyczne dla poszczególnych gatunków; 2) podstawowe cechy poszczególnych odmian; 3) urzędowy opis odmiany; 4) rozpoznawanie odmian; 5) informacje z oceny tożsamości. | Zagadnienia: 1) charakterystyka gatunku; 2) podstawowe cechy poszczególnych odmian, w tym „kiełki świetlne”; 3) urzędowy opis odmiany; 4) rozpoznawanie odmian przez obserwację roślin, kiełków oraz bulw. |
| PRZEPISY DOTYCZĄCE NASIENNICTWA | |||
| 3 godz. | Zagadnienia: 1) przepisy ustawy o nasiennictwie; 2) przepisy ustawy o ochronie roślin dotyczące nasiennictwa; 3) przepisy wykonawcze do ustawy o nasiennictwie; 4) szczegółowe wymagania dotyczące wytwarzania i jakości materiału siewnego buraka. | Zagadnienia: 1) przepisy ustawy o nasiennictwie; 2) przepisy ustawy o ochronie roślin dotyczące nasiennictwa, w tym wymagania specjalne dla niektórych gatunków roślin warzywnych; 3) przepisy wykonawcze do ustawy o nasiennictwie; 4) szczegółowe wymagania dotyczące wytwarzania i jakości materiału siewnego dla poszczególnych grup roślin warzywnych. | Zagadnienia: 1) przepisy ustawy o nasiennictwie; 2) przepisy ustawy o ochronie roślin dotyczące ziemniaka; 3) przepisy wykonawcze do ustawy o nasiennictwie; 4) przepisy wykonawcze do ustawy o ochronie roślin w zakresie organizmów kwarantannowych i kontroli fitosanitarnej, dotyczące ziemniaka; 5) przepisy dotyczące raka ziemniaka; 6) szczegółowe wymagania dotyczące wytwarzania i jakości sadzeniaków ziemniaka. |
| METODYKI OCENY POLOWEJ | |||
| w przypadku buraka cukrowego i pastewnego oraz roślin warzywnych 6 godz., w tym 2 godz. szkolenie praktyczne w przypadku ziemniaka 8 godz., w tym 4 godz. szkolenie praktyczne | Zagadnienia: 1) terminy dokonywania oceny polowej; 2) zakres dokonywania oceny; 3) liczba ocen stanu plantacji nasiennych i zakres czynności dokonywanych przez kwalifikatora w każdej z ocen; 4) metodyka oceny plantacji nasiennych buraka, z uwzględnieniem odmian mieszańcowych oraz odmian o różnej ploidalności, prowadzonych metodą: a) tradycyjną, b) bezwysadkową; 5) szczegółowa metodyka oceny cech zewnętrznych wysadków buraka. | Zagadnienia: 1) terminy dokonywania oceny polowej; 2) zakres dokonywania oceny; 3) liczba ocen stanu plantacji nasiennych i zakres czynności dokonywanych przez kwalifikatora w każdej z ocen; 4) metodyka oceny plantacji nasiennych roślin warzywnych, z uwzględnieniem odmian mieszańcowych; 5) metodyka oceny plantacji nasiennych gatunków o dwuletnim cyklu rozwoju, prowadzonych metodą: a) tradycyjną, b) bezwysadkową; 6) metodyka oceny plantacji nasiennych roślin warzywnych prowadzonych pod osłonami. | Zagadnienia: 1) terminy dokonywania oceny polowej plantacji nasiennych ziemniaka; 2) zakres dokonywania oceny; 3) liczba ocen stanu plantacji nasiennych i zakres czynności dokonywanych przez kwalifikatora w każdej z ocen, z uwzględnieniem oceny plantacji nasiennej zgłoszonej do uproszczonej oceny laboratoryjnej; 4) metodyka oceny plantacji nasiennych ziemniaka; 5) metodyka oceny procesu mikrorozmnażania; 6) pobieranie prób do oceny weryfikacyjnej. |
Tabela 2
| Program szkolenia doskonalącego w zakresie oceny polowej dla wszystkich grup roślin łącznie | |||
| Lp. | Zagadnienia | Czas trwania szkolenia (godz.) | Uwagi |
| 1 | Ocena jakości pracy kwalifikatorów w poprzednim sezonie (omówienie uwag) | 0,5 | seminarium |
| 2 | Przepisy dotyczące nasiennictwa | 0,5 | wykład |
| 3 | Metody oceny polowej materiału siewnego | 1 | wykład |
| 4 | Odmianoznawstwo | 2 | szkolenie praktyczne |
| 5 | Metody oceny polowej materiału siewnego | 2 | szkolenie praktyczne |
| Razem czas trwania szkolenia: | 6 |
| |
Załącznik nr 2
PROGRAM SZKOLENIA W ZAKRESIE POBIERANIA PRÓB MATERIAŁU SIEWNEGO
Tabela 1
| Program szkolenia podstawowego w zakresie pobierania prób materiału siewnego | |||
| Lp. | Zagadnienia | Czas trwania szkolenia (godz.) | Uwagi |
| 1 | Podstawy nasionoznawstwa roślin uprawnych | 2 | wykład |
| 2 | Prawodawstwo dotyczące pobierania prób i oceny nasion | 1 | wykład |
| 3 | Zasady pobierania prób i podstawy statystyki | 2 | wykład |
| 4 | Pobieranie prób a jednolitość partii | 1 | wykład |
| 5 | Badanie jednolitości partii; tolerancje w nasiennictwie | 1 | wykład |
| 6 | Automatyczny sposób pobierania prób | 1 | wykład |
| 7 | Sprzęt i zasady wydzielania próby; prowadzenie dokumentacji | 2 | szkolenie praktyczne |
| 8 | Pobieranie prób z pojemników – sprzęt i zasady pobierania | 1 | szkolenie praktyczne |
| 9 | Pobieranie prób ze strumienia nasion oraz z małych opakowań | 3 | szkolenie praktyczne |
| 10 | Pobieranie prób z worków, kontenerów i opakowań typu big-bag | 2 | szkolenie praktyczne |
| 11 | Nadzorowanie automatycznego sposobu pobierania prób | 1 | szkolenie praktyczne |
| Razem czas trwania szkolenia: | 17 |
| |
Tabela 2
| Program szkolenia doskonalącego w zakresie pobierania prób materiału siewnego | |||
| Lp. | Zagadnienia | Czas trwania szkolenia (godz.) | Uwagi |
| 1 | Ocena jakości pracy próbobiorców w poprzednim sezonie (omówienie uwag) | 1,5 | seminarium |
| 2 | Prawodawstwo dotyczące pobierania prób i oceny nasion | 1,5 | wykład |
| 3 | Zasady pobierania prób | 0,5 | wykład |
| 4 | Badanie jednolitości partii; tolerancje w nasiennictwie | 1 | wykład |
| 5 | Sprzęt i zasady wydzielania próby; prowadzenie dokumentacji | 1,5 | szkolenie praktyczne |
| Razem czas trwania szkolenia: | 6 |
| |
Załącznik nr 3
PROGRAM SZKOLENIA W ZAKRESIE OCENY POLOWEJ I POBIERANIA PRÓB MATERIAŁU SZKÓŁKARSKIEGO
Tabela 1
| Program szkolenia podstawowego w zakresie oceny polowej i pobierania prób materiału szkółkarskiego | |||
| Lp. | Zagadnienia | Czas trwania szkolenia (godz.) | Uwagi |
| 1 | Pomologia roślin sadowniczych – cechy charakterystyczne odmian, rozpoznawanie odmian | 3 | wykład |
| 2 | Choroby i szkodniki materiału szkółkarskiego | 2 | wykład |
| 3 | Zasady i sposoby produkcji materiału szkółkarskiego | 2 | wykład |
| 4 | Przepisy dotyczące rejestracji i ochrony prawnej odmian roślin sadowniczych, oceny polowej oraz pobierania prób materiału szkółkarskiego | 2 | wykład |
| 5 | Zasady i metody oceny polowej materiału szkółkarskiego | 3 | wykład |
| 6 | Zasady i metody pobierania prób materiału szkółkarskiego | 2 | wykład |
| 7 | Ocena polowa materiału szkółkarskiego – rozpoznawanie odmian, ocena polowa różnych rodzajów materiału szkółkarskiego | 6 | szkolenie praktyczne |
| 8 | Pobieranie prób materiału szkółkarskiego | 1 | szkolenie praktyczne |
| Razem czas trwania szkolenia | 21 |
| |
Tabela 2
| Program szkolenia doskonalącego w zakresie oceny polowej i pobierania prób materiału szkółkarskiego | |||
| Lp. | Zagadnienia | Czas trwania szkolenia (godz.) | Uwagi |
| 1 | Ocena jakości pracy kwalifikatorów i próbobiorców w poprzednim sezonie (omówienie uwag) | 0,5 | seminarium |
| 2 | Nowe odmiany roślin sadowniczych – cechy charakterystyczne, rozpoznawanie | 0,5 | wykład |
| 3 | Choroby i szkodniki materiału szkółkarskiego | 1 | wykład |
| 4 | Przepisy dotyczące rejestracji i ochrony prawnej odmian roślin sadowniczych, oceny polowej oraz pobierania prób materiału szkółkarskiego | 1 | wykład |
| 5 | Ocena polowa materiału szkółkarskiego; rozpoznawanie odmian, ocena polowa różnych rodzajów materiału szkółkarskiego, pobieranie prób materiału szkółkarskiego | 3 | szkolenie praktyczne |
| Razem czas trwania szkolenia: | 6 |
| |
Załącznik nr 4
PROGRAM SZKOLENIA W ZAKRESIE WYKONYWANIA BADAŃ LABORATORYJNYCH PRZEZ ANALITYKÓW NASIENNYCH
I. Część ogólna
1. Program szkolenia dotyczy:
1) roślin zbożowych;
2) roślin pastewnych, w tym:
a) bobowatych grubonasiennych,
b) bobowatych drobnonasiennych,
c) wiechlinowatych (traw),
d) innych gatunków roślin;
3) roślin oleistych i włóknistych;
4) buraka cukrowego i pastewnego;
5) roślin warzywnych.
2. Program szkolenia obejmuje zagadnienia z zakresu:
1) przepisów dotyczących nasiennictwa;
2) biologii roślin uprawnych i chwastów charakterystycznych dla danej grupy roślin;
3) sposobu dokumentowania przebiegu analiz oraz prowadzenia dokumentacji laboratoryjnej;
4) wykonywania oceny laboratoryjnej zgodnie z metodyką określoną przez Międzynarodowy Związek Oceny Nasion (ISTA);
5) sposobu korzystania ze sprzętu i aparatury laboratoryjnej.
II. Część szczegółowa
A. Program szkolenia podstawowego dla analityków nasiennych
1. Zakres wykonywania badań laboratoryjnych materiału siewnego (czas trwania – 15 godzin) obejmuje:
1) wybrane zagadnienia z przepisów dotyczących nasiennictwa w zakresie oceny laboratoryjnej materiału siewnego;
2) prowadzenie dokumentacji laboratoryjnej oraz wydawanie świadectw lub informacji po zakończeniu oceny laboratoryjnej materiału siewnego;
3) wybrane zagadnienia z botaniki, w szczególności:
a) budowę nasion roślin uprawnych i chwastów,
b) charakterystyczne organizmy szkodliwe dla danej grupy roślin uprawnych,
c) budowę morfologiczną roślin jednoliściennych i dwuliściennych;
4) metody oceny laboratoryjnej materiału siewnego dla poszczególnych gatunków;
5) sposób postępowania ze sprzętem i aparaturą laboratoryjną, w szczególności prowadzenie zapisów przebiegu temperatur, kalibrację wag, rozdzielaczy;
6) wykonanie analiz czystości i oceny zdolności kiełkowania oraz innych oznaczeń zgodnie z wymaganiami szczegółowymi.
2. Zakres szkolenia praktycznego dotyczącego wykonywania badań laboratoryjnych materiału siewnego:
1) roślin zbożowych obejmuje:
a) rozróżnianie gatunków zbóż, definicje nasion czystych (czas trwania – nie mniej niż 1,5 godziny),
b) wydzielanie próby laboratoryjnej z próby średniej oraz zasady ważenia próby (czas trwania – nie mniej niż 0,5 godziny),
c) zasady wykonywania analizy czystości (czas trwania – nie mniej niż 6 godzin), w tym:
– podział na frakcje,
– rodzaje zanieczyszczeń,
– dodatkowe badania wykonywane na nasionach czystych (wielokrotne jednostki nasienne, masa 1000 nasion),
– zasady obliczeń,
d) zasady oznaczania zawartości nasion innych gatunków roślin zgodnie z wymaganiami szczegółowymi dla poszczególnych gatunków, w tym identyfikację owsa głuchego i fatuoidów homo- i heterozygotycznych (czas trwania – nie mniej niż 4 godziny),
e) ocenę zdolności kiełkowania nasion (czas trwania – nie mniej niż 6 godzin), w tym:
– podłoże i warunki kiełkowania,
– przerywanie spoczynku,
– odliczanie nasion,
– wysiew nasion,
– klasyfikację siewek,
– wykonanie obliczenia,
f) oznaczanie wilgotności (czas trwania – nie mniej niż 2 godziny), w tym:
– naważanie,
– śrutowanie,
– ważenie,
– obliczanie,
g) zestawienie wyników i porównanie z wymaganiami szczegółowymi, wydanie świadectw lub informacji (czas trwania – nie mniej niż 0,5 godziny);
2) roślin pastewnych – bobowatych grubonasiennych obejmuje:
a) rozróżnianie gatunków roślin, definicje nasion czystych (czas trwania – nie mniej niż 1,5 godziny),
b) wydzielanie próby laboratoryjnej z próby średniej i zasady ważenia próby (czas trwania – nie mniej niż 0,5 godziny),
c) zasady wykonywania analizy czystości (czas trwania – nie mniej niż 6 godzin), w tym:
– podział na frakcje,
– rodzaje zanieczyszczeń,
– zasady obliczeń,
d) zasady oznaczania zawartości nasion innych gatunków roślin, zgodnie z wymaganiami szczegółowymi dla poszczególnych gatunków (czas trwania – nie mniej niż 4 godziny),
e) oznaczanie zawartości nasion gorzkich w łubinach (czas trwania – nie mniej niż 1 godzina),
f) ocenę zdolności kiełkowania nasion (czas trwania – nie mniej niż 6 godzin), w tym:
– podłoże i warunki kiełkowania,
– przerywanie spoczynku,
– odliczanie nasion,
– wysiew nasion,
– klasyfikację siewek,
– wykonanie obliczenia,
g) zestawienie wyników i porównanie z wymaganiami szczegółowymi, wydanie świadectw lub informacji (czas trwania – nie mniej niż 1 godzina);
3) roślin pastewnych – bobowatych drobnonasiennych obejmuje:
a) rozróżnianie gatunków roślin, definicje nasion czystych (czas trwania – nie mniej niż 3 godziny),
b) wydzielanie próby laboratoryjnej z próby średniej oraz zasady ważenia próby (czas trwania – nie mniej niż 0,5 godziny),
c) zasady wykonywania analizy czystości (czas trwania – nie mniej niż 6 godzin), w tym:
– podział na frakcje,
– rodzaje zanieczyszczeń,
– zasady obliczeń,
d) zasady oznaczania zawartości nasion innych gatunków roślin, zgodnie z wymaganiami szczegółowymi dla poszczególnych gatunków (czas trwania – nie mniej niż 7 godzin),
e) ocenę zdolności kiełkowania nasion (czas trwania – nie mniej niż 7 godzin), w tym:
– podłoże i warunki kiełkowania,
– przerywanie spoczynku,
– odliczanie nasion,
– wysiew nasion,
– klasyfikację siewek,
– wykonanie obliczenia,
f) zestawienie wyników i porównanie z wymaganiami szczegółowymi, wydanie świadectw lub informacji (czas trwania – nie mniej niż 0,5 godziny);
4) roślin pastewnych – wiechlinowatych (traw) obejmuje:
a) rozróżnianie gatunków roślin, definicje nasion czystych (czas trwania – nie mniej niż 7 godzin),
b) wydzielanie próby laboratoryjnej z próby średniej oraz zasady ważenia próby (czas trwania – nie mniej niż 0,5 godziny),
c) zasady wykonywania analizy czystości (czas trwania – nie mniej niż 6 godzin), w tym:
– podział na frakcje,
– rodzaje zanieczyszczeń,
– zasady obliczeń,
d) kalibrację i stosowanie dmuchawy (czas trwania – nie mniej niż 4 godziny),
e) zasady oznaczania zawartości nasion innych gatunków roślin, zgodnie z wymaganiami szczegółowymi dla poszczególnych gatunków (czas trwania – nie mniej niż 4 godziny),
f) ocenę zdolności kiełkowania nasion (czas trwania – nie mniej niż 7 godzin), w tym:
– podłoże i warunki kiełkowania,
– przerywanie spoczynku,
– odliczanie nasion,
– wysiew nasion,
– klasyfikację siewek,
– wykonanie obliczenia,
g) zestawienie wyników i porównanie z wymaganiami szczegółowymi, wydanie świadectw lub informacji (czas trwania – nie mniej niż 0,5 godziny);
5) roślin pastewnych – innych gatunków obejmuje:
a) rozróżnianie gatunków roślin, definicje nasion czystych (czas trwania – nie mniej niż 3 godziny),
b) wydzielanie próby laboratoryjnej z próby średniej oraz zasady ważenia próby (czas trwania – nie mniej niż 0,5 godziny),
c) zasady wykonywania analizy czystości (czas trwania – nie mniej niż 6 godzin), w tym:
– podział na frakcje,
– rodzaje zanieczyszczeń,
– zasady obliczeń,
d) zasady oznaczania zawartości nasion innych gatunków roślin, zgodnie z wymaganiami szczegółowymi dla poszczególnych gatunków (czas trwania – nie mniej niż 7 godzin),
e) ocenę zdolności kiełkowania nasion (czas trwania – nie mniej niż 7 godzin), w tym:
– podłoże i warunki kiełkowania,
– przerywanie spoczynku,
– odliczanie nasion,
– wysiew nasion,
– klasyfikację siewek,
– wykonanie obliczenia,
f) zestawienie wyników i porównanie z wymaganiami szczegółowymi, wydanie świadectw lub informacji (czas trwania – nie mniej niż 0,5 godziny);
6) buraka cukrowego i pastewnego obejmuje:
a) definicje nasion czystych dla nasion i nasion otoczkowanych (czas trwania – nie mniej niż 1,5 godziny),
b) wydzielanie próby laboratoryjnej z próby średniej i zasady ważenia próby (czas trwania – nie mniej niż 0,5 godziny),
c) zasady wykonywania analizy czystości (czas trwania – nie mniej niż 3 godziny), w tym:
– podział na frakcje – nasiona i otoczki,
– rodzaje zanieczyszczeń organicznych,
– zasady obliczeń,
d) zasady oznaczania zawartości nasion innych gatunków roślin zgodnie z wymaganiami szczegółowymi (czas trwania – nie mniej niż 1 godzina),
e) ocenę zdolności kiełkowania nasion (czas trwania – nie mniej niż 6 godzin), w tym:
– podłoże i warunki kiełkowania,
– odliczanie nasion,
– płukanie i suszenie nasion,
– wysiew nasion,
– klasyfikację siewek,
– wykonanie obliczenia,
f) oznaczanie wilgotności (czas trwania – nie mniej niż 1 godzina), w tym:
– naważanie,
– ważenie,
– wykonywanie obliczania,
g) zestawienie wyników i porównanie z wymaganiami szczegółowymi, wydanie świadectw lub informacji (czas trwania – nie mniej niż 0,5 godziny);
7) roślin oleistych i włóknistych obejmuje:
a) rozróżnianie gatunków, definicje nasion czystych (czas trwania – nie mniej niż 2 godziny),
b) wydzielanie próby laboratoryjnej z próby średniej oraz zasady ważenia próby (czas trwania – nie mniej niż 0,5 godziny),
c) zasady wykonywania analizy czystości (czas trwania – nie mniej niż 3,5 godziny), w tym:
– podział na frakcje,
– rodzaje zanieczyszczeń,
– zasady obliczeń,
d) zasady oznaczania zawartości nasion innych gatunków roślin, zgodnie z wymaganiami szczegółowymi dla poszczególnych gatunków (czas trwania – nie mniej niż 4 godziny),
e) oznaczanie zdrowotności nasion (czas trwania – nie mniej niż 2 godziny),
f) ocenę zdolności kiełkowania nasion (czas trwania – nie mniej niż 6 godzin), w tym:
– podłoże i warunki kiełkowania,
– przerywanie spoczynku,
– odliczanie nasion,
– wysiew nasion,
– klasyfikację siewek,
– wykonanie obliczenia,
g) zestawienie wyników i porównanie z wymaganiami szczegółowymi, wydanie świadectw lub informacji (czas trwania – nie mniej niż 0,5 godziny);
8) roślin warzywnych obejmuje:
a) rozróżnianie gatunków, definicje nasion czystych (czas trwania – nie mniej niż 3 godziny),
b) wydzielanie próby laboratoryjnej z próby średniej i zasady ważenia próby (czas trwania – nie mniej niż 0,5 godziny),
c) zasady wykonywania analizy czystości (czas trwania – nie mniej niż 3,5 godziny), w tym:
– podział na frakcje,
– rodzaje zanieczyszczeń,
– zasady obliczeń,
d) zasady oznaczania zawartości nasion innych gatunków roślin, zgodnie z wymaganiami szczegółowymi dla poszczególnych gatunków (czas trwania – nie mniej niż 1 godzina),
e) ocenę zdolności kiełkowania nasion (czas trwania – nie mniej niż 7 godzin), w tym:
– podłoże i warunki kiełkowania,
– przerywanie spoczynku,
– odliczanie nasion,
– wysiew nasion,
– klasyfikację siewek,
– wykonanie obliczenia,
f) zestawienie wyników i porównanie z wymaganiami szczegółowymi, wydanie świadectw lub informacji (czas trwania – nie mniej niż 0,5 godziny).
B. Program szkolenia podstawowego dla analityków nasiennych, którzy ubiegają się o akredytację w zakresie badań laboratoryjnych materiału siewnego innej grupy roślin
1. Zakres szkolenia w zakresie badań laboratoryjnych materiału siewnego:
1) wybrane zagadnienia z przepisów dotyczących nasiennictwa w zakresie oceny laboratoryjnej materiału siewnego;
2) prowadzenie dokumentacji laboratoryjnej oraz wydawanie świadectw lub informacji po zakończeniu oceny laboratoryjnej materiału siewnego;
3) metody oceny laboratoryjnej materiału siewnego dla poszczególnych gatunków.
2. Czas trwania szkolenia, o którym mowa w ust. 1, wynosi nie mniej niż 8 godzin.
3. Zakres szkolenia praktycznego w zakresie oceny laboratoryjnej materiału siewnego obejmuje wymagania określone w lit. A ust. 2 dla wybranej grupy roślin.
C. Program szkolenia doskonalącego dla analityków nasiennych
1. Zakres szkolenia w zakresie badań laboratoryjnych materiału siewnego:
1) wybrane zagadnienia z przepisów dotyczących nasiennictwa w zakresie oceny laboratoryjnej materiału siewnego oraz omówienie nieprawidłowości stwierdzonych w poprzednim sezonie oceny;
2) prowadzenie dokumentacji laboratoryjnej oraz wydawanie świadectw lub informacji po zakończeniu oceny laboratoryjnej materiału siewnego;
3) metody oceny laboratoryjnej materiału siewnego dla poszczególnych gatunków;
4) wykonanie oznaczenia co najmniej jednego parametru jakościowego określonego w wymaganiach szczegółowych w zakresie jakości materiału siewnego.
2. Czas trwania szkolenia, o którym mowa w ust. 1, wynosi nie więcej niż 6 godzin.
Załącznik nr 5
PROGRAM SZKOLENIA W ZAKRESIE OCENY CECH ZEWNĘTRZNYCH SADZENIAKÓW ZIEMNIAKA
Tabela 1
| Program szkolenia podstawowego w zakresie oceny cech zewnętrznych sadzeniaków ziemniaka | |||
| Lp. | Zagadnienia | Czas trwania szkolenia (godz.) | Uwagi |
| 1 | Zasady produkcji nasiennej ziemniaka – lokalizacja, zmianowanie, agrotechnika i przechowywanie sadzeniaków | 2 | wykład |
| 2 | Charakterystyka odmian ziemniaka z uwzględnieniem cech zewnętrznych bulw | 1 | wykład |
| 3 | Choroby ziemniaka, w tym objawy na bulwach, ich szkodliwość i rozpoznawanie oraz objawy wad fizjologicznych i uszkodzeń mechanicznych na bulwach | 2 | wykład |
| 4 | Szkodniki glebowe, w tym objawy na bulwach, ich szkodliwość i rozpoznawanie oraz wpływ na jakość sadzeniaków | 2 | wykład |
| 5 | Przepisy dotyczące nasiennictwa, wymagania w zakresie wytwarzania i jakości sadzeniaków ziemniaka, metodyka oceny cech zewnętrznych, wymagana dokumentacja | 2 | wykład |
| 6 | Wykonanie oceny cech zewnętrznych dwóch partii sadzeniaków ziemniaka | 4 | szkolenie praktyczne |
| Razem czas trwania szkolenia | 13 |
| |
Tabela 2
| Program szkolenia doskonalącego w zakresie oceny cech zewnętrznych sadzeniaków ziemniaka | |||
| Lp. | Zagadnienia | Czas trwania szkolenia (godz.) | Uwagi |
| 1 | Ocena jakości pracy kwalifikatorów w poprzednim sezonie przy wykonywaniu oceny cech zewnętrznych (omówienie uwag) | 1,5 | seminarium |
| 2 | Przepisy dotyczące nasiennictwa, wymagania w zakresie wytwarzania i jakości sadzeniaków ziemniaka, metodyka oceny cech zewnętrznych, wymagana dokumentacja | 0,5 | wykład |
| 3 | Choroby i szkodniki ziemniaka, w tym objawy na bulwach, ich szkodliwość i rozpoznawanie oraz objawy wad fizjologicznych i mechanicznych na bulwach | 1 | wykład |
| 4 | Charakterystyka odmian ziemniaka z uwzględnieniem cech zewnętrznych bulw | 1 | wykład |
| 5 | Przeprowadzenie oceny cech zewnętrznych partii sadzeniaków ziemniaka | 2 | szkolenie praktyczne |
| Razem czas trwania szkolenia | 6 |
| |
Załącznik nr 6
WZÓR – ZAŚWIADCZENIE
- Data ogłoszenia: 2019-02-25
- Data wejścia w życie: 2019-03-12
- Data obowiązywania: 2021-01-01
REKLAMA