Kinga Piwowarska

Przedsiębiorcy zmagają się z ciągłymi zmianami czy to w obszarze podatków, prawa pracy, ubezpieczeń społecznych czy też co do innych kwestii formalno-prawnych. Oczywiście jest wiele głosów krytycznych co do nadmiernego formalizmu przy prowadzeniu działalności gospodarczej w Polsce, ale i tak w ostatnich latach wiele się zmieniło, na skutek elektronizacji procesu działalności gospodarczej. Miał miejsce proces transformacji tradycyjnych/ papierowych procedur związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej w formy elektroniczne, co znacznie ułatwia funkcjonowanie przedsiębiorstw. Teraz przyszedł czas na kolejne zmiany dla przedsiębiorców i to od 1 lipca 2025 r. Co będzie dalej z kasami fiskalnymi?

Od 1 czerwca 2025 r. zaczęła obowiązywać ustawa z 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia (Dz.U. 2025 poz. 620). Regulacja wprowadza szereg uprawnień dla pracowników, osób bezrobotnych, pracodawców, urzędów pracy oraz osób z niepełnosprawnościami. Nowa ustawa daje możliwość otrzymania ponad 500 zł za staż. Poniżej szczegóły, bo trzeba wiedzieć, że regulacja nie jest skierowana dla tak wielu, jakby się mogło wydawać i na tak długo, jakby chciano.

W III kwartale 2025 r. obowiązują już cztery istotne i nowe ustawy w obszarze prawa pracy. Przyglądamy się jednej z nich w zakresie zmian w zatrudnieniu jakie weszły na skutek tych nowych regulacji. Chodzi o istotną instytucję bo o umowę o pracę! To dokument, który ma kluczowe znaczenie dla stosunku pracy. Zmiany, które zaszły w umowach o pracę są naprawdę znaczące i co gorsza generują koszty dla pracodawców. Pocieszające jest jednak to, że zmiany dotyczą tylko wybranych grup pracowników, nie wszystkich zatrudnionych osób.

Ostatnio mamy w Polsce upały czy też nagłe burze i nawałnice. Pojawił się pomysł, aby w Polsce, tak jak wdraża się to w innych krajach, wprowadzić dodatkowy i 100% płatny "urlop pogodowy" z powodu złych warunków meteorologicznych czy wręcz anomalii pogodowych. Coraz częściej mamy do czynienia z wichurami, pożarami, nawałnicami, śnieżycami, burzami, powodziami czy mrozem lub upałem. Czy taki urlop wejdzie w Polsce, a jeśli tak, to czy jeszcze w 2025 r.?

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ogłosił nabór wniosków w nowym programie – do rozdysponowania dla beneficjentów jest aż 1,3 mld zł. Program będzie dostępny wyłącznie w czterech województwach, nie zakwalifikuję się więc do niego tak wiele podmiotów jak pierwotnie przypuszczano. Warto poznać szczegóły tego nowego programu, bo można dostać spore pieniądze na modernizację budynku, obejmującą m.in. systemy grzewcze ale i kanalizację - a jak wiadomo w Polsce wciąż jest z tym problem, w niektórych gminach.

Nie do 5 000 zł a do 46 000 zł. Aż 9. krotnie poszła w górę wysokość grzywny za wykroczenia przeciwko przepisom ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Kto zyska a kto straci i dlaczego tak się stało? Ustawodawca reaguje na bieżącą sytuację na rynku pracy. Tym samym znowelizowano najistotniejszą ustawą w obszarze ubezpieczeń społecznych jaką jest ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 350, dalej jako: ustawa). Zatem za co można nałożyć taką grzywnę?

Lipiec 2025 r. przyniósł ważne zmiany w prawie pracy i ubezpieczeń społecznych. Zmiany mają wpływ na sytuację pracowników, pracodawców, osób z niepełnosprawnościami, przedsiębiorców, osób bezrobotnych, stażystów i dla wielu innych grup. Wchodzi w życie sporo nowych przepisów - jedne są bardziej niszowe - bo dotyczące np. zatrudnienia w służbach, a drugie mniej, odnoszące się do wielu osób. Przypominamy też jakie są ważne terminy kadrowo-płacowe, które powinny być dochowane w lipcu 2025 r.

Już od 1 lipca 2025 r. dla bardzo dużej grupy zawodowej w Polsce wejdą w życie istotne zmiany w zakresie ewidencji czasu wolnego, ewidencji czasu pracy, służby w nocy i zasad rozliczania i odbierania dni wolnych. Wszystko za sprawą tzw. równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Dopiero teraz dostosowano ustawę i rozporządzenie do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1158 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów oraz uchylającą dyrektywę Rady 2010/18/UE (Dz. Urz. UE L 188 z 12.07.2019, str. 79).

Mało osób ma świadomość, a szczególnie osób starszych, że polityka senioralna w naszym kraju jest do tego stopnia rozwinięta, że jest specjalna ustawa o osobach starszych. Ustawa choć krótka to dość istotna dla praw seniorów, którzy mają ukończony 60 rok życia, czyli są tzw. seniorami 60 plus. Ustawa jest też istotna z perspektywy obowiązków państwa względem seniorów. Co zatem daje to prawo?

Czy życie zaczyna się po 50-tce? Jedni powiedzą tak, drudzy powiedzą nie. Tak czy inaczej od 1 czerwca 2025 r. opłaca się zatrudniać 50-latków i seniorów. To ważne, bo przyjmuje się, że w najtrudniejszej sytuacji na rynku pracy znajdują się: kobiety, osoby długotrwale bezrobotne, osoby o niskich kwalifikacjach, osoby z niepełnosprawnościami i właśnie osoby w wieku 50 lat i więcej. Aż 63% bezrobotnych w wieku 50+ stwierdziło, że główną przeszkodą w znalezieniu przez nich pracy jest wiek. Z drugiej strony Główny Urząd Statystyczny podaje, że obecnie co czwarta osoba w wieku produkcyjnym przekroczyła 50. rok życia. Liczba aktywnych na rynku pracy 50-latków stale rośnie i do 2030 roku może stanowić nawet jedną trzecią osób aktywnych zawodowo, dane za 2024. Pomimo tego, na polskim rynku pracy wciąż ma miejsce ageizm. Dofinansowanie do wynagrodzenia i zmiany w zatrudnianiu osób po 50. roku życia. Tak, to możliwe. Wszystko to dlatego, że dotychczasowe regulacje obowiązywały już od 20 lat, co sprawiło, że od 2004 r. było 200 nowelizacji ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Czas na zmiany, w tym zmiany w zatrudnianiu osób po 50. roku życia. Rozwijający i zmieniający się rynek pracy wymusił wręcz sam opracowanie nowych regulacji, które będą odpowiadać na aktualne potrzeby osób poszukujących pracy, bezrobotnych oraz przedsiębiorców. Istnieje konkretna grupa podmiotów, które otrzymają spore wsparcie. Co zatem nas czeka w 2025 r., 2026 i w latach kolejnych?

Co dalej ze świadczeniem 800 plus? Jest pomysł nowej formy wsparcia dla seniorów. Miałoby to być nawet 800 plus na rzecz seniorów ale i 800 plus dla 50. latków. Za co? Za każde wychowane i pracujące dziecko, które płaci podatki w Polsce. Inna opcja to dodatek emerytalny dla seniorów albo nawet zwrot od dzieci na rzecz rodziców 800 plus. To postulat, który wzbudza skrajne emocje i może wywołać debatę publiczną na temat sprawiedliwości pokoleniowej w systemie świadczeń. Czy taki postulat ma szanse na realizację? Czym jest sprawiedliwość społeczna? Czym jest zasada lex retro non agit? Jak seniorzy udowodniliby, że rzeczywiście taką opiekę sprawowali nad dzieckiem? Czy przyniesie to więcej wydatków czy też korzyści dla polskiego budżetu? Od kiedy i za jakie lata świadczenie miałoby być wypłacane? Są głosy za i przeciw - jak we wszystkim. Padł ciekawy pomysł jednorazowej rekompensaty, która byłaby formą odszkodowania, za utracony dochód, jednak wydaje się, że suma powinna obejmować jedynie damnumem emergens, bez lucrum cessans. Tak czy inaczej - 800 plus dla seniorów czy nawet 50. latków: kto miałby ustalić? Pytań jest wiele, podobnie jak wątpliwości. Jednak czy nowe propozycje znajdą odzwierciedlenie w regulacjach prawnych w 2026 r.? O tym w pewnym sensie zdecyduje Prezydent RP odpowiadając na najnowszą petycję.

W dniu 1 czerwca 2025 r. weszła w życia ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa reguluje szereg uprawnień dla osób bezrobotnych, pracodawców, urzędów pracy, osób z niepełnosprawnościami. W związku z wejściem przepisów w życie pojawiła się możliwość uzyskania aż 518 zł premii, od 1 czerwca 2025 r. co miesiąc za staż. Premia finansowa będzie wypłacana przez starostę. Niestety świadczenie nie jest skierowane dla wszystkich, ale i tak będzie istniała spora grupa beneficjentów, a regulacja jest korzystna, ponieważ daje możliwość aktywizacji zawodowej.

Przyszło lato a wraz z nim upały. Dotychczas wiele osób mogło tylko pomarzyć o klimatyzacji, jednak teraz może stać się to faktem. Dzięki dopłatom wiele osób już tego lata będzie mogło poczuć ulgę od coraz to wyższych temperatur w Polsce. Istnieje możliwość ubiegania się o dofinansowanie do posiadania klimatyzacji, nie tylko w domu jednorodzinnym ale i w mieszkaniach. Poniżej najważniejsze zasady i informacje dotyczące programu.

W 2025 r. na mocy obwieszczenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, tak jak w 2024 r., również przysługuje dodatek na zagospodarowanie. I to w niemałej wysokości bo: 4542 zł dla osób z orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności ale też 2272 zł dla osób bez orzeczonej niepełnosprawności. Pieniądze mogą być przeznaczone na różne cele. Nie należy mylić tego dodatku na zagospodarowanie z zasiłkiem na zagospodarowanie.

Od 28 czerwca 2025 r. czekają nas kolosalne zmiany dot. takich usług i produktów: bankomaty, terminale płatnicze, wpłatomaty, laptopy, smartfony, tablety, automaty biletowe, routery, modemy, piloty i inne. Taki cel stawia przed państwami członkowskimi Europejski Akt o Dostępności oraz polska ustawa, ale jak to zrobić i co się zmieni?

Dodatek wiejski: nie tylko dla nauczycieli? Dodatek za pracę na terenie wiejskim ma charakter dodatku socjalnego, tak więc wiele grup podkreśla, że też chce takie świadczenie. Wystarczy 10% z podstawy wynagrodzenia. Czy o dodatek wiejski zawalczą pracownicy w palcówkach zdrowia, w sklepach, na poczcie, w policji, strażacy, rolnicy, wdowy, sołtysi, pracownicy samorządu - nie tylko nauczyciele. Rozważamy czy jest szansa na to, aby wprowadzić dodatki do wynagrodzenia, tzw. wiejskie dodatki, dla pracowników pracujących na wsiach czy w małych miasteczkach (do 5 000 mieszkańców).

Już jakiś czas temu zaszły zmiany w Kołach Gospodyń Wiejskich (KGW) i to nie małe. Kobiety 60+ mieszkające na wsi wiedzą już, że w jednej miejscowości może być więcej niż jedno KGW. Czy powoduje to nieuczciwą konkurencję KGW? Czy ma to wpływ na dotację? Ponadto przypominamy o konkursie: „Polska wieś jakiej nie znasz” organizowanego przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Konkurs trwa od 18 czerwca do 30 września 2025 roku.

Przepisami ius cogens (zatem bezwzględnie obowiązującymi) w prawie pracy są przepisy dot. udzielania tzw. urlopu okolicznościowych w określonej rozporządzeniem ilości dni. Jednak niektórzy pracodawcy idą dalej i w związku z udzielaniem urlopu okolicznościowego udzielają także okolicznościowe świadczenia - nagrody. Takie okolicznościowe nagrody, tak jak przy urlopie, przysługują w zw. ze ślubem, śmiercią bliskiej osoby z rodziny czy też w zw. z narodzinami dziecka. Mając na względzie zasadę uprzywilejowania pracownika, społeczno-gospodarcze przeznaczenie prawa, zasady współżycia społecznego i funkcję ochronną prawa pracy - jak najbardziej takie praktyki są dozwolone. Ba, wręcz pożądane przez wielu pracowników, którzy cenią sobie różnego rodzaju przywileje i dodatkowe uprawnienia.

Wciąż piszemy o uprawnieniach dla seniorów czy dla 50. latków - teraz przyszedł czas zająć się młodymi osobami. Zasadniczo to one pracują na aktualne świadczenia emerytów czy rencistów, ale przecież na tym polega solidarność społeczna, solidarność pokoleniowa. Warto zwrócić uwagę na najnowsze przepisy, które weszły w życie w czerwcu 2025 r., a dokładnie na rozdział 10. ustawy z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia (Dz.U. z 2025 r. poz. 620, dalej jako: ustawa). Rozdział 10. nazywa się dokładnie tak: "Wsparcie dla osób do 30. roku życia". Na jakie zatem wsparcie i pomoc z budżetu państwa czy samorządów mogą liczyć młode osoby?

W najnowszym komunikacje biuro Rzecznika Spraw Obywatelskich podzieliło się kolejną kontrowersyjną sprawą. Tym razem w obiegu prawnym funkcjonuje tytuł wykonawczy, który nie miał merytorycznych podstaw, jest niesprawiedliwy i krzywdzący. Dla kogo? Wtedy jeszcze dla dziecka, teraz już dla pełnoletniej kobiety. Chodzi o to, że córka wraz z matką ma płacić dług za lokal komunalny, mimo że córka przebywała przez kilka lat w domu dziecka i formalnie nie mieszkała w mieszkaniu, a matka miała do niej ograniczone prawa. Rzecznik Praw Obywatelskich złożył skargę nadzwyczajną, bo nakaz sądu mógł dość istotnie naruszyć prawa obywatelskie konstytucyjnie zagwarantowane.