REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak ewidencjonować wydatki na prace badawczo-rozwojowe

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Zawarte w ustawie o rachunkowości i prawie podatkowym rozwiązania dotyczące aktywowania prac badawczych i rozwojowych wydają się analogiczne. Wnikliwa analiza wskazuje jednak na pewne różnice między nimi. Nakłady na realizację prac badawczo–rozwojowych to jedyny przypadek ujmowania w bilansie wartości niematerialnych i prawnych wytworzonych przez przedsiębiorstwo we własnym zakresie i na własne potrzeby.
Przepisy ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.) nie określają sposobu rozliczania kosztów takich prac. Aktywowanie i późniejsza prezentacja w bilansie nakładów na badania i rozwój wpływa na wynik finansowy i na sposób postrzegania przedsiębiorstwa na rynku. Jednak aktywowanie tych samych nakładów dla celów podatkowych skutkuje zwiększeniem bieżących obciążeń fiskalnych jednostki, ze względu na konieczność ich amortyzacji, która powoduje rozłożenie w czasie kosztów uzyskania przychodu.
Księgowe ujęcie kosztów zakończonych i niezakończonych prac rozwojowych
Artykuł 3 ust. 1 pkt 12 ustawy o rachunkowości dopuszcza ujmowanie w bilansie (aktywowanie) pozycji tylko wtedy, gdy jednostka jest przekonana co do tego, że ich użytkowanie przyniesie korzyści ekonomiczne.
Ustawa o rachunkowości zalicza do wartości niematerialnych i prawnych tylko i wyłącznie koszty zakończonych prac rozwojowych. Koszty niezakończonych prac rozwojowych, które spełniają warunki ogólnej definicji aktywów, określone w art. 3 ust. 1 pkt 12 ustawy to pozycja „Wartości niematerialne i prawne w budowie”, która odzwierciedla nakłady ponoszone na wytworzenie niematerialnych zasobów jednostki. Ostrożne podejście księgowe do ujmowania prac rozwojowych wynika z tego, że w razie niepowodzenia tych prac nie jesteśmy w stanie odzyskać nawet części poniesionych nakładów.
Nakłady poniesione na prace rozwojowe raz ujęte przez jednostkę w kosztach nie mogą być aktywowane, co oznacza brak możliwości odwrócenia dokonanego odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości (par. 59 MSR 38).
Definicja prac badawczych i prac rozwojowych
Artykuł 3 ust. 1 pkt 14 ustawy wskazuje, że do wartości niematerialnych i prawnych zalicza się m.in. koszty zakończonych prac rozwojowych, nie precyzując jednak zakresu tych prac. Zgodnie z MSR nr 38 „Aktywa niematerialne”, prace badawcze są nowatorskim i zaplanowanym poszukiwaniem rozwiązań podjętych z zamiarem zdobycia i przyswojenia nowej wiedzy naukowej i technicznej. Prace rozwojowe zdefiniowane zostały jako praktyczne zastosowanie odkryć badawczych lub też osiągnięć innej wiedzy w planowaniu lub projektowaniu produkcji nowych lub znacznie udoskonalonych materiałów, urządzeń, produktów, procesów technologicznych, systemów lub usług, które ma miejsce przed rozpoczęciem produkcji seryjnej lub zastosowaniem tych ostatnich.
Wśród prac badawczych dominują badania, których ostateczny rezultat nie nadaje się ostatecznie do gospodarczego wykorzystania. Aktywowanie kosztów prac badawczych byłoby sprzeczne z zasadą ostrożności oraz art. 3 ust 1 pkt 12 ustawy o rachunkowości. Skoro koszty ponoszone na etapie prac badawczych nie mogą być aktywowane, to ujmuje się je w ciężar kosztów okresu poniesienia.
Aktywa z tytułu podatku odroczonego
Stosowanie ostrożnego podejścia bilansowego (bieżącego zaliczania w koszty nakładów na badania i rozwój) oraz ostrożnego podejścia podatkowego (aktywowania kosztów rozwoju dla celów podatkowych i późniejszej amortyzacji) skutkuje koniecznością tworzenia aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego (ujemne różnice przejściowe).
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Warunki umożliwiające aktywowanie prac rozwojowych
Warunki umożliwiające aktywowanie prac rozwojowych określone są w art. 33 ust. 2 ustawy. Ich spełnienie gwarantuje, że nakłady przyczynią się do osiągnięcia w przyszłości korzyści ekonomicznych, a rozłożenie ich poprzez amortyzację na kolejne okresy zapewni współmierność kosztów i korzyści z nich uzyskiwanych. Ustawa o rachunkowości nakazuje bieżące ujmowanie w koszty nakładów ponoszonych na prace rozwojowe, pozostawiając firmom możliwość aktywowania wąskiego ich zakresu. Koszty zakończonych prac rozwojowych, poniesione przed podjęciem produkcji lub zastosowaniem technologii, zalicza się do wartości niematerialnych i prawnych, jeżeli:
• produkt lub technologia wytwarzania są ściśle ustalone, a dotyczące ich koszty prac rozwojowych wiarygodnie określone,
• techniczna przydatność produktu lub technologii została stwierdzona i odpowiednio udokumentowana i na tej podstawie jednostka podjęła decyzje o wytwarzaniu tych produktów lub stosowaniu technologii,
• koszty prac rozwojowych zostaną pokryte, według przewidywań, przychodami ze sprzedaży tych produktów lub z zastosowania technologii.
Regulacje podatkowe
Sposób rozliczania skutków podatkowych nakładów ponoszonych na działalność badawczo-rozwojową reguluje art. 16b ust. 2 pkt 3 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 z późn. zm.). Zawarte w tym przepisie kryteria są analogiczne do art. 33 ust. 2 ustawy o rachunkowości, jednak sposób rozliczania jest nieco odmienny.
Zasada ostrożności preferuje bieżące ujmowanie w koszty okresu wszelkich nakładów ponoszonych na działalność badawczo-rozwojową, pozostawiając jednostce możliwość aktywowania niewielkiej jej części. O sposobie rozliczenia kosztów prac rozwojowych dla celów podatkowych zadecydujemy po uzyskaniu wyniku prac. Jeśli nakłady przyniosły pozytywny efekt gospodarczy, wówczas zostaną zaliczone do wartości niematerialnych i prawnych i staną się kosztem uzyskania przychodu przez odpisy amortyzacyjne, jeżeli jednak efekt prac będzie negatywny, to całość nakładów jest jednorazowo kosztem uzyskania przychodu w momencie porażki.
Krzysztof Majczyk
Autor jest doradcą podatkowym


Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Ponad 500 zł dodatkowo za staż, co miesiąc. Jest ustawa, wypłaty w III kwartale 2025 r. [dla kogo, przez ile?]

Od 1 czerwca 2025 r. zaczęła obowiązywać ustawa z 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia (Dz.U. 2025 poz. 620). Regulacja wprowadza szereg uprawnień dla pracowników, osób bezrobotnych, pracodawców, urzędów pracy oraz osób z niepełnosprawnościami. Nowa ustawa daje możliwość otrzymania ponad 500 zł za staż. Poniżej szczegóły, bo trzeba wiedzieć, że regulacja nie jest skierowana dla tak wielu, jakby się mogło wydawać i na tak długo, jakby chciano.

Nowe kary dla kierowców 2025. Rząd właśnie przyjął projekt. Konfiskata auta, więzienie, dożywotni zakaz prowadzenia

Rządowa ofensywa przeciwko piratom drogowym! W dniu 3.07.2025 Rada Ministrów przyjęła projekt nowych przepisów dla kierowców, który ma skuteczniej walczyć z najgroźniejszymi przestępstwami na drogach. Koniec z brawurą, nielegalnymi wyścigami i lekceważeniem zakazów. Bandyci drogowi mogą spodziewać się surowych kar, w tym nawet przepadku pojazdu, dożywotniego zakazu prowadzenia i więzienia. Zmiany w Kodeksie karnym i Prawie o ruchu drogowym mają wejść w życie jeszcze w 2025 roku i stanowić punkt zwrotny w walce o bezpieczeństwo na polskich drogach.

Kiedy nauczycielowi trzeba wypłacić nagrodę jubileuszową? [Przykład]

W jakim terminie należy wypłacić nagrodę jubileuszową nauczycielowi? Jak obliczyć wysokość nagrody jubileuszowej?

Studia a rynek pracy 2025: jakie kierunki wybrać, gdzie studiować i czy warto kontynuować naukę po licencjacie? [WYWIAD]

Wyniki tegorocznego raportu ELA rzucają nowe światło na wybory edukacyjne młodych Polaków. O tym, które dane zaskoczyły ekspertów, jaką rolę odgrywa doświadczenie zawodowe i dlaczego warto odłożyć studia magisterskie w czasie – opowiada dr hab. Magdalena Jelonek, prof. UEK, socjolog i ekspertka ds. metodologii badań i ewaluacji polityk publicznych.

REKLAMA

Sprzedaż w 2030 r. czyli kompetencje przyszłości. Jaki musi być handlowiec za 5 lat?

Sprzedaż dynamicznie się zmienia. Bywa, że klient kończy rozmowę z handlowcem w środku ofertowej formułki. Dziś, a jeszcze bardziej za 5 lat, klienci potrzebują rozmowy, zrozumienia, uważnego słuchania i pomocy. Coraz ważniejsza jest uczciwość i działanie zgodnie z wartościami. O czym dziś musi wiedzieć handlowiec, aby w 2030 r. posiadał wszystkie wymagane kompetencje?

1700 zł dla każdego? Bezwarunkowy Dochód Podstawowy w Polsce – co to oznacza dla Ciebie i budżetu?

Wyobraź sobie: co miesiąc 1700 zł na Twoim koncie – bez pytań, bez wniosków, dla każdego. Brzmi jak science fiction? Właśnie to proponują niektórzy eksperci, chcąc zastąpić dzisiejsze świadczenia rodzinne, w tym 800 plus, jednym, powszechnym przelewem. Wyjaśniamy, skąd ten pomysł, ile by to kosztowało budżet państwa i dlaczego wywołuje tak gorące dyskusje w Polsce.

Obowiązkowe windy w każdym budynku mieszkalnym, który ma co najmniej dwie kondygnacje. To tylko jedna ze zmian, która nas czeka

Ministerstwo Rozwoju i Technologii opublikowało projekt zmian w przepisach technicznych dotyczących budynków. Chodzi o to, by były one lepiej dopasowane do dzisiejszych potrzeb – zarówno jeśli chodzi o bezpieczeństwo, efektywność energetyczną, jak i dostępność dla osób z niepełnosprawnościami. Trwają konsultacje publiczne, a dokument jest już dostępny na stronie Rządowego Centrum Legislacji.

Przeniesienie pracownika do innego działu. Co z wypowiedzeniem zmieniającym i odprawą?

W praktyce może się zdarzyć, iż pracodawca przenosi pracownika do innego działu, aby uniknąć zwolnień. Jak dokonać tego zgodnie z prawem? Kiedy nie jest potrzebne wypowiedzenie zmieniające? Czy przenoszonemu pracownikowi trzeba wypłacić odprawę?

REKLAMA

Orzeczenie o niepełnosprawności 2025: Sprawdź listę 150 chorób dających prawo do stałej opieki i rehabilitacji

Lista 150 chorób, które automatycznie uprawniają do wskazań w punktach 7 i 8 orzeczenia o niepełnosprawności, to prawdziwe ułatwienie dla chorych i ich rodzin. Oznacza to, że osoby z tymi schorzeniami – po potwierdzeniu diagnozy – zyskują prawo do stałej opieki oraz pierwszeństwo w rehabilitacji społecznej i zawodowej, bez konieczności szczegółowego udowadniania swojej niesamodzielności.

Od 1 do 30 tys. złotych kary grzywny dla pracodawcy za pracę w upał. Ale zasady będą jeszcze ostrzejsze. Kiedy zmiany wejdą w życie?

Od 1 do 30 tys. złotych kary grzywny dla pracodawcy za pracę w upał przekraczający 32 lub 35 st. Ale zasady będą jeszcze ostrzejsze. Kiedy zmiany wejdą w życie? Miały zacząć obowiązywać od 1 czerwca 2025 r. Okazuje się, że wejdą ale najwcześniej po 1 stycznia 2027 r.

REKLAMA