Co powinni wiedzieć uczniowie i nauczyciele

Ocena nie tylko z religii wpłynie na średnią

 - Nie chodziłem i nie będę chodził na lekcje religii - mówi Michał Forek, gimnazjalista z Wrocławia. Dlaczego?

- Chociaż jestem osobą wierzącą, to nie mogę porozumieć się z księdzem, nie chcę też być oceniany za udział w niedzielnej mszy, a przede wszystkim nie chcę mieć trójki na świadectwie - wyjaśnia Michał.

Dodaje, że jego ksiądz nie lubi uczniów, którzy z nim dyskutują. Wszyscy pozostali dostają piątki lub szóstki.

Tymczasem od tego roku szkolnego stopień z religii lub etyki, a także z innych przedmiotów dodatkowych, np. języków obcych, wychowania w rodzinie, będzie wliczany do średniej ocen. Od niej zaś zależy, czy uczeń otrzyma świadectwo z wyróżnieniem, stypendium naukowe oraz czy dostanie się do szkoły średniej. Zdaniem Ireny Dzierzgowskiej, byłego wiceministra edukacji, powinno się w ogóle zrezygnować z wpisywania oceny z religii na świadectwie.

- Uczniowie nieuczęszczający na religię zazwyczaj nie mają etyki, a na świadectwie otrzymują kreskę przy religii oraz o jedną ocenę mniej - wyjaśnia Irena Dzierzgowska.

Zajęcia z religii lub etyki są organizowane przez szkołę na życzenie rodziców lub pełnoletnich uczniów. Szkoła musi je wpisać do planu, jeśli na lekcje będzie uczęszczało co najmniej siedmiu uczniów. W przypadku, gdy rodzic nie chce, aby jego dziecko chodziło na religię czy etykę, wystarczy, że powie o tym wychowawcy. Nie musi przy tym składać żadnego oświadczenia na piśmie.

Podstawa prawna

- Rozporządzenie ministra edukacji narodowej z 13 lipca 2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz.U. Nr 130, poz. 906).

Lektury i matematyka

Od 1 września w szkołach obowiązuje nowy kanon lektur szkolnych i nowa podstawa programowa z matematyki. Lektury według nowego kanonu będą jednak omawiać tylko uczniowie pierwszych klas. W wyższych, aż do zakończenia edukacji, będzie realizowany dotychczasowy wykaz. Tym razem poloniści podkreślają, że Ryszard Legutko, minister edukacji, dodał licealistom prawie osiemnaście nowych lektur, ale nie zwiększył liczby godzin języka polskiego.

Natomiast zmiany w programie nauczania matematyki obejmą wszystkich uczniów. W ich efekcie już szóstoklasiści, a nie gimnazjaliści, będą uczyć się o bryłach obrotowych. Natomiast gimnazjaliści poznają twierdzenie Talesa, o którym wcześniej uczyli się licealiści.

- Zmiana programowa z matematyki była konieczna ze względu na wprowadzenie od 2010 roku obowiązkowego egzaminu z tego przedmiotu na maturze - podkreśla minister Ryszard Legutko.

Jednak w efekcie tych zmian nieaktualne stały się podręczniki do matematyki oraz języka polskiego.

Wydawcy książek zapowiadają jednak, że nie będzie zmian w podręcznikach, bo zabrania im tego ustawa o systemie oświaty. Jednak postarają się jak najszybciej przygotować pomoce dydaktyczne dla nauczycieli, zwłaszcza do matematyki. Piotr Marciszuk, prezes Polskiej Izby Książki, wyjaśnia, że pomogą one nauczycielom zorientować się, czego powinni uczyć, a z czego muszą zrezygnować.

Marek Legutko, dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, dodaje, że w piątek na stronach internetowych komisji (www.cke.edu.pl) zostanie opublikowany poradnik dla uczniów i nauczycieli na temat dostosowania wymogów egzaminacyjnych do zmian w programie. Dzięki temu nauczyciele będą wiedzieli, na jakie tematy zwracać szczególną uwagę.

Podstawa prawna

- Rozporządzenie ministra edukacji narodowej z 23 sierpnia 2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół. (Dz.U. Nr 157, poz. 1100).

Komórki tylko wyłączone

Statuty szkół, uchwalane przez rady pedagogiczne po zasięgnięciu opinii rady rodziców i samorządu uczniowskiego, muszą określać warunki korzystania z telefonów komórkowych i innych urządzeń elektronicznych. Większość szkół zwykle nakazuje wyłączenie telefonów komórkowych czy mp3 na lekcjach. Zdarzają się jednak i takie placówki, które zakazują przynoszenia telefonów do szkoły. Urszula Przybylska-Zioło z Ministerstwa Edukacji Narodowej wyjaśnia, że statut szkoły nie może całkowicie zabronić korzystania z telefonów na jej terenie.

- Czy dyrektor szkoły ma prawo odebrać uczniowi telefon komórkowy i oddać go dopiero po zakończeniu roku szkolnego - pyta mama gimnazjalisty, która chce pozostać anonimowa. Nauczyciel zabrał aparat jej synowi, ponieważ odebrał sms-a na lekcji.

Grażyna Puchalska z biura prasowego Komendy Głównej Policji jest zdziwiona, że takie zdarzenie miało miejsce. W ten sposób nauczyciel bowiem dopuścił się przestępstwa polegającego na przywłaszczeniu sobie cudzej rzeczy. Grażyna Puchalska dodaje jednak, że statut szkoły powinien także przewidywać postępowanie w przypadku naruszenia zakazu korzystania z telefonu. Jeśli takich zasad brakuje, aparat powinien być zwrócony po lekcjach uczniowi lub jego rodzicom.

Podstawa prawna

- Rozporządzenie ministra edukacji narodowej z 9 lutego 2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz.U. Nr 35, poz. 222).

Ocena z zachowania

Od tego roku szkolnego uczeń, który po raz trzeci z rzędu otrzyma naganną ocenę roczną z zachowania, nie będzie promowany do następnej klasy. Rada pedagogiczna będzie mogła ponadto podjąć uchwałę o pozostawieniu w tej samej klasie ucznia, który drugi raz z rzędu otrzymał naganną ocenę. Dotychczas ocena z zachowania nie decydowała o tym, czy uczeń zdał do następnej klasy. Skłonnym do wybryków już za dwa lata może grozić powtarzanie klasy.

Profesor Elżbieta Putkiewicz z Wydziału Pedagogicznego Uniwersytetu Warszawskiego ma nadzieję, że nauczyciele nie będą nadużywać tego przepisu. Jej zdaniem brak promocji nie rozwiąże problemów wychowawczych. Pozostawienie w tej samej klasie osoby, która jeszcze całkowicie nie odwróciła się od szkoły i społeczeństwa, może wręcz spotęgować negatywne zachowanie.

Podstawa prawna

- Rozporządzenie ministra edukacji narodowej z 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy (Dz.U. Nr 83, poz. 562).

Koniec amnestii maturalnej

W 2008 roku, aby zdać maturę, będzie trzeba zdobyć co najmniej 30 proc. punktów z przedmiotów obowiązkowych. Nie będzie już obowiązywała tzw. amnestia maturalna. Uczeń, który nie zda egzaminu wyłącznie z jednego przedmiotu, będzie mógł jedynie zdać w sierpniu poprawkę (z tego samego przedmiotu i na tym samym poziomie). Dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej ustalił już terminy poprawkowych egzaminów. W przyszłym roku egzaminy pisemne odbędą się 26 sierpnia, a ustne od 25 do 29 sierpnia. Tego egzaminu nie można mylić z dodatkowym, przeprowadzanym dla tych maturzystów, którzy z uzasadnionych przyczyn nie mogli wziąć udziału w majowych egzaminach maturalnych.

Warto też pamiętać, że uczniowie drugich klas gimnazjum muszą przyłożyć się do nauki języka obcego. Będą musieli go zdać na egzaminie gimnazjalnym w 2009 roku. Uczeń będzie musiał wybrać język, który w danej szkole jest nauczany jako obowiązkowy.

Podstawa prawna

- Rozporządzenie ministra edukacji narodowej z 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz.U. Nr 83, poz. 562).

Rady rodziców obowiązkowe

Od tego roku rodzice dzieci chodzących do szkoły muszą utworzyć radę rodziców, reprezentującą ich w kontaktach m.in. z organem prowadzącym szkołę, sprawującym nadzór, czy radą pedagogiczną. Wybory powinny być przeprowadzone na pierwszym zebraniu według zasad ustalonych przez radę pedagogiczną lub poprzednią radę. To rady rodziców w szkołach podstawowych i gimnazjach w porozumieniu z dyrektorem szkoły określają wzór jednolitego stroju. Ponadto rada rodziców w porozumieniu z dyrektorem określa dni, w których noszenie mundurka nie jest wymagane ze względu na szczególną organizację zajęć dydaktyczno-wychowawczych.

Maciej Osuch, społeczny rzecznik praw ucznia, podkreśla, że rada rodziców ma także prawo wnioskować do dyrektora szkoły o ocenę pracy każdego nauczyciela szkoły, a do kuratora oświaty o ocenę dyrektora. Jego zdaniem uprawnienie to wykorzystywane jest jednak niezwykle rzadko. Tymczasem jest to jedna ze skuteczniejszych metod pozbycia się złych nauczycieli. Dyrektor szkoły może bowiem zwolnić nawet nauczyciela mianowanego, który uzyskał drugą ocenę negatywną.

Podstawa prawna

- Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572).

BEZPIECZEŃSTWO W SZKOLE

Za bezpieczeństwo w szkole odpowiadają: dyrekcja szkoły, jej pracownicy, władze oświatowe i lokalne oraz różnego rodzaju instytucje kontrolujące. Od nowego roku szkolnego w każdej placówce został także powołany pełnomocnik ds. bezpieczeństwa. Resort edukacji jednak nie określił, co będzie należało do jego obowiązków. Szkoła ponosi odpowiedzialność za uczniów nie tylko podczas lekcji, ale również w trakcie przerw. Oznacza to, że jeśli np. religia nie jest na pierwszej lub ostatniej lekcji, to osobom niebiorącym w niej udziału szkoła musi zapewnić opiekę lub inne zajęcia. Dzieci przebywające na terenie szkoły powinny być pod stałą opieką. Niedopuszczalne jest prowadzenie jakichkolwiek zajęć bez nadzoru upoważnionej osoby.

15 września 2007 r. mija termin składania wniosków o stypendium socjalne

15 października 2007 r. mija termin składania wniosku o dostosowanie warunków egzaminu do indywidualnych potrzeb zdającego

8 kwietnia 2008 r. sprawdzian szóstoklasistów

22-23 kwietnia 2008 r. egzamin gimnazjalny

20 czerwca 2008 r. zakończenie roku szkolnego

Najważniejsze zmiany dla uczniów

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

JOLANTA GÓRA

jolanta.gora@infor.pl