REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wszystko zależy od tego, czy zmiana układu jest korzystna

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Zmiana zakładowego układu zbiorowego pracy może powodować zmiany warunków pracy lub płacy pracowników objętych tym układem. Jeżeli zmiany te są niekorzystne dla pracowników, pracodawca powinien dać im wypowiedzenia zmieniające. Jeśli tego nie zrobi, do pracowników nadal będą miały zastosowanie poprzednie, korzystniejsze dla nich zapisy układu zbiorowego.

Zasady postępowania pracodawcy w razie zmiany treści układu zbiorowego pracy określa art. 24113 k.p. Przepis ten przewiduje, że korzystniejsze postanowienia układu, z dniem jego wejścia w życie, zastępują z mocy prawa wynikające z dotychczasowych przepisów prawa pracy warunki umowy o pracę lub innego aktu stanowiącego podstawę nawiązania stosunku pracy (par. 1). Natomiast postanowienia układu mniej korzystne dla pracowników wprowadza się w drodze wypowiedzenia pracownikom dotychczasowych warunków umowy o pracę lub innego aktu stanowiącego podstawę nawiązania stosunku pracy. Przy wypowiedzeniu dotychczasowych warunków umowy o pracę lub innego aktu stanowiącego podstawę nawiązania stosunku pracy nie mają zastosowania przepisy ograniczające dopuszczalność wypowiadania warunków takiej umowy lub aktu (par. 2).
Korzystne czy niekorzystne
W praktyce często powstają problemy z określeniem, czy dana zmiana treści układu zbiorowego pracy jest korzystna, czy też niekorzystna dla pracowników, a tym samym, czy rodzi obowiązek pracodawcy składania pracownikom wypowiedzeń zmieniających ich dotychczasowe warunki pracy lub płacy. Dlatego też, decydując się na dokonanie zmian postanowień układu zbiorowego, pracodawcy powinni przyjrzeć się im wnikliwie. A przy dokonywaniu ich oceny kierować się przede wszystkim tym, co jest korzystne dla konkretnego pracownika, a nie całej załogi. Miarodajna jest treść każdej pojedynczej umowy o pracę w zestawieniu z treścią nowych postanowień układowych.
Oznacza to, że o tym, co należy uznać za korzystniejsze dla pracownika, muszą decydować kryteria obiektywne, a nie oceny subiektywne (przekonania stron stosunku pracy). Dlatego też np. przedłużenie czasu pracy czy skrócenie czasu urlopu będzie uznawane za postanowienie niekorzystne, choćby nawet dany pracownik uważał je dla siebie za pożądane ze względu na zwiększony ekwiwalent pieniężny.
Zestawiać należy postanowienia umowne i układowe, które są ze sobą powiązane w stopniu umożliwiającym ich porównanie. Dlatego też np. skrócenie czasu pracy byłoby dla pracowników korzystne tylko w tym przypadku, gdyby nie towarzyszyło mu zmniejszenie wynagrodzenia.
Poszczególne postanowienia trzeba oceniać odrębnie
Pracodawca powinien mieć też na uwadze, że żadne postanowienie układu, mające znaczenie samodzielne, nie może ulec pogorszeniu, choćby równolegle występowały korzystne zmiany dotyczące innych warunków. Tak też wskazywał Sąd Najwyższy w uchwale 7 sędziów z 15 września 2004 r. (III PZP 3, OSNP 2005/4/49), podnosząc, że wprowadzenie układem zbiorowym pracy mniej korzystnych dla pracowników warunków nabywania i ustalania wysokości niektórych składników wynagrodzenia za pracę wymaga wypowiedzenia dotychczasowych warunków umowy o pracę także wtedy, gdy ukształtowane nowym układem wynagrodzenie nie uległo obniżeniu (art. 24113 par. 2 k.p.). Ocena korzystności (bądź jej braku) nie może mieć przy tym charakteru globalnego. Nie dotyczy zatem w ogólności wszystkich, lecz poszczególnych, odpowiadających sobie postanowień.
Jeżeli zaś chodzi o wynagrodzenie, to pracodawca, dokonując zmian zasad jego ustalania, powinien brać pod uwagę postanowienia dotyczące poszczególnych składników wynagrodzenia i badać, czy warunki przyznania takiego lub innego dodatku są korzystniejsze czy mniej korzystne dla pracowników.
PRZYKŁAD
W wyniku zmiany postanowień układu zbiorowego pracy pracodawca Ewy P. zaczął stosować nowe, niekorzystne dla niej zasady obliczania dodatku stażowego. Równocześnie jednak podwyższył jej wynagrodzenie zasadnicze. Wskutek tej zmiany Ewa P. po upływie roku zaczęła otrzymywać niższe wynagrodzenie niż wynikające z wcześniejszych zasad wynagradzania. Ponieważ pracodawca nie zastosował wobec niej wypowiedzenia zmieniającego, Ewa P. uznała, że stosowanie nowych, niekorzystnych dla niej zapisów układu zbiorowego pracy jest bezzasadne. Wniosła następnie pozew do sądu pracy, domagając się zasądzenia odszkodowania z powodu nieuzasadnionego obniżenia jej wynagrodzenia. Sąd podzielił jej argumenty.
Trzeba porównać starą i nową sytuację pracownika
W uzasadnieniu uchwały z 25 czerwca 1975 r. (I PZP 15/75, OSNCP 1976 nr 3, poz. 53) Sąd Najwyższy stwierdził, że wprowadzenie w zakładzie pracy nowego schematu organizacyjnego, powodującego zmianę stanowiska pracownika, wymaga wypowiedzenia mu warunków pracy i płacy, chociażby aktualnie nie uległy o­ne pogorszeniu. SN wyjaśnił tu, że aby udzielić prawidłowej odpowiedzi na pytanie, czy w konkretnej sprawie zachodzi konieczność wypowiedzenia pracownikom warunków płacy, należy porównać sytuację pracownika przed zmianą warunków jego pracy i po ich zmianie. Przy czym sam fakt, że w wyniku reorganizacji i zmian w taryfikatorze pracownik na nowym stanowisku otrzymuje aktualnie podwyżkę wynagrodzenia, nie przesądza jeszcze o braku potrzeby dokonywania wypowiedzenia zmieniającego. Należy bowiem sprawdzić, czy w wyniku nowego zaszeregowania pracownika nie traci o­n w przyszłości możliwości awansowych, które miał przed podwyżką, np. na skutek tego, że górna granica płacy przewidzianej dla danego stanowiska jest obecnie niższa.
PRZYKŁAD
Adam Z. pracował na stanowisku suwnicowego z wynagrodzeniem miesięcznym w kwocie 2000 zł. Według układu zbiorowego pracy był o­n zaszeregowany w pozycji 5, która przewidywała wynagrodzenie od 1600 do 2800 zł. W wyniku wprowadzonej zmiany układu zbiorowego pracy jego stanowisko zostało zakwalifikowane do pozycji 6, gdzie wynagrodzenie określono w granicach od 2000 do 2500 zł. W takim przypadku pracodawca, dokonując zmiany układu zbiorowego pracy, powinien złożyć Adamowi Z. wypowiedzenie zmieniające jego warunki pracy, gdyż nowe zapisy układu zbiorowego pracy są dla niego niekorzystne. Według nowego zaszeregowania jego stanowiska może o­n bowiem w przyszłości uzyskać mniejszy wzrost wynagrodzenia niż to przewidywały poprzednie regulacje układowe.

Także niekorzystna zmiana postanowień układu zbiorowego pracy dotycząca nagrody jubileuszowej wymaga dokonania wypowiedzenia zmieniającego. Zwracał na to uwagę SN w wyroku z 6 sierpnia 1998 r. (I PKN 227/98, OSNAPiUS 1999 nr 17, poz. 543) stwierdzając, że zmiana na niekorzyść pracownika zasad nabycia prawa do nagrody jubileuszowej wynikających z zakładowego układu zbiorowego pracy (zakładowego regulaminu wynagradzania) wymagała dokonania wypowiedzenia warunków płacy. W uzasadnieniu SN przypomniał, że prawo do nagrody jubileuszowej jest elementem stosunku pracy, wówczas gdy wynika z umowy o pracę lub z przepisów prawa pracy, dlatego też pogorszenie warunków uzyskania nagrody wymaga zawsze dokonania wypowiedzenia warunków płacy.
Podobnie należy oceniać sytuację w razie wprowadzania w układzie zbiorowym pracy niekorzystnych zmian w zakresie zasad przyznawania dodatków funkcyjnych. Zmiana taka również wymaga dokonania pracownikom wypowiedzenia dotychczasowych warunków umowy o pracę. Tak też wskazywał SN w wyroku z 24 marca 1999 r. (I PKN 628/98, OSNAPiUS 2000 nr 10, poz. 380).
Ryszard Sadlik


Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Koszt budowy domu 2025 - ile kosztuje budowa domu w 2025 roku? Jaki jest koszt budowy domu 150 m² pod klucz?

Budowa domu w 2025 roku znów staje się bardziej przewidywalna, choć tanio już było. Jak podają eksperci Extradom.pl, po latach dynamicznych wzrostów cen rynek budowlany stabilizuje się. Ile kosztuje budowa domu w 2025 roku? Jakie są prognozy na 2026 rok? Jakie są koszty budowy domu pod klucz? Odpowiadamy na najważniejsze pytania inwestorów.

Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia a co pozostaje bez zmian [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

Nowy obowiązek dla dzieci na rowerach i hulajnogach – kaski już wkrótce wymagane!

Podczas posiedzenia Krajowej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego zapadła ważna decyzja dotycząca bezpieczeństwa najmłodszych użytkowników dróg. Uchwała zakłada obowiązek noszenia kasków ochronnych przez dzieci i młodzież do 16. roku życia podczas jazdy rowerem, hulajnogą elektryczną oraz urządzeniami transportu osobistego.

Koszty budowy domu jednorodzinnego 2025-2026. Jak zmieniają się ceny działek, materiałów budowlanych? Na czym można zaoszczędzić?

Czy w 2020 roku można było przewidzieć, że budowa domu w Polsce zdrożeje o blisko połowę w ciągu zaledwie pięciu kolejnych lat? Eksperci Extradom.pl przedstawili prognozy na najbliższą przyszłość, oparte o analizę kosztów budowy domu od 2021 do 2025 roku.

REKLAMA

Nawet 2 688 zł dofinansowania na turnus rehabilitacyjny PFRON 2025. Terminy, lista ośrodków, zasady przyznania

Czy osoby z orzeczeniem o niepełnosprawności mają zniżkę na turnus? Jaki stopień niepełnosprawności uprawnia do dofinansowania? Gdzie złożyć wniosek i jakie dokumenty trzeba przygotować? W tym poradniku znajdziesz wszystkie aktualne informacje o zasadach udziału w turnusach rehabilitacyjnych w 2025 roku. Wyjaśniamy, kto może liczyć na pokrycie kosztów pobytu, nawet do 40% przeciętnego wynagrodzenia, kiedy możliwy jest wyjazd z opiekunem i jak krok po kroku załatwić formalności w PCPR.

Ile zarabiają lekarze w publicznej służbie zdrowia? Od kilku tysięcy złotych na umowie o pracę do 100 tys. zł i więcej za jedną fakturę wystawioną szpitalowi

Lekarz w publicznym systemie ochrony zdrowia może liczyć na zarobki od kilku tysięcy złotych na umowie o pracę do 100 tys. zł i więcej za jedną fakturę wystawioną szpitalowi. Najmniej zarabiają lekarze na początku drogi zawodowej. Kontrowersje budzą niektóre kontrakty lekarzy specjalistów.

Sprzedajesz na Vinted lub OLX? Sprawdź, kiedy musisz zapłacić podatek dochodowy

Coraz więcej osób sprzedaje ubrania i inne używane rzeczy przez internet – to szybki sposób na dodatkowy dochód i porządki w szafie. Niestety, niewiele z nich zdaje sobie sprawę, że niektóre transakcje wiążą się z obowiązkiem podatkowym. W artykule obalamy najczęstsze mity na temat opodatkowania sprzedaży online i tłumaczymy, kiedy fiskus może upomnieć się o swoje.

Nowe zawody w klasyfikacji od 2026 roku. MRPiPS opublikowało projekt rozporządzenia [Projekt z 9 lipca 2025 r.]

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej opublikowało projekt nowego rozporządzenia dotyczącego klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy. Dokument trafił 14 lipca 2025 r. do konsultacji publicznych i opiniowania. Nowe przepisy mają wejść w życie 1 stycznia 2026 roku.

REKLAMA

PFRON dofinansowanie 2025. Program Aktywny samorząd – sprawdź, co daje orzeczenie o niepełnosprawności

Masz orzeczenie o niepełnosprawności? Sprawdź, z jakich form wsparcia możesz skorzystać w 2025 roku dzięki programowi "Aktywny samorząd". PFRON – co to za instytucja i co może dofinansować? Wyjaśniamy, kto może skorzystać z pomocy, co się należy z PFRON, jak złożyć wniosek i do kiedy trwa nabór. W 2025 roku zwiększono budżet programu i uproszczono procedury – wszystkie wnioski można złożyć online w systemie SOW, bez wychodzenia z domu. W artykule tłumaczymy, co oznacza skrót PFRON, jakie są warunki i limity, a także czy PFRON zwraca za leki, okulary, lub sprzęt medyczny.

Europa stawia na migrantów. Polska się starzeje i wyludnia – co dalej?

Rekordowa liczba ludności w Unii Europejskiej – 450,4 mln osób – to efekt rosnącej imigracji, która rekompensuje spadek urodzeń i przewagę zgonów. Europa starzeje się, a migranci łagodzą demograficzny kryzys. Polska, z ujemnym bilansem ludności, stoi dziś na rozdrożu.

REKLAMA