REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zarzut przedawnienia trzeba zgłosić

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Upływ przedawnienia roszczenia powoduje, że po upływie określonego w ustawie czasu wierzyciel nie może skutecznie dochodzić wykonania zobowiązania od osoby zobowiązanej.
W skutek upływu przedawnienia pracownik nie może skutecznie domagać się spełnienia przez pracodawcę jego obowiązków, np. zapłaty wynagrodzenia. Warunkiem uwzględnienia upływu przedawnienia jest jednak podniesienie przez pracodawcę zarzutu przedawnienia przed sądem.

Termin przedawnienia

Kodeks pracy zawierający własną regulację przedawnienia roszczeń, wprowadził jako zasadniczy termin przedawnienia roszczeń pracowniczych okres 3 lat. Zgodnie z art. 291 par. 1 k.p. roszczenia ze stosunku pracy ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Termin ten wiąże zarówno pracowników, jak i uprawnionych członków rodziny zmarłego pracownika dochodzących roszczeń od pracodawcy, np. w zakresie roszczeń członków rodziny zmarłego pracownika o zapłatę odprawy pośmiertnej. Wyjątek od ogólnego, trzyletniego terminu zawiera par. 5 art. 291 k.p. W myśl tego przepisu roszczenie stwierdzone prawomocnym orzeczeniem organu powołanego do rozstrzygania sporów, jak również roszczenie stwierdzone ugodą zawartą w trybie określonym w kodeksie przed takim organem, ulega przedawnieniu z upływem 10 lat od dnia uprawomocnienia się orzeczenia lub zawarcia ugody. Oznacza to znaczne przedłużenie okresu przedawnienia roszczeń stwierdzonych orzeczeniem lub ugodą. Jednakże przepis ten dotyczy tylko ugód zawartych przez organem uprawnionym do rozstrzygania sporów, czyli sądem lub komisją pojednawczą. Natomiast nie ma o­n zastosowania do ugód pozasądowych.
Istotne jest, że termin przedawnienia roszczeń określony w art. 291 k.p. odnosi się do wszelkich roszczeń ze stosunku pracy nawiązanego na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania i spółdzielczej umowy o pracę. Oznacza to, że terminy przedawnienia wskazane w art. 291 par. 1 k.p. odnoszą się zarówno do roszczeń o charakterze majątkowym, jak i do roszczeń niemajątkowych.

Tylko na zarzut

Upływ terminu przedawnienia nie jest już uwzględniany przez sąd pracy z urzędu, a jedynie na zarzut zgłoszony przez osobę wobec, której roszczenie przysługuje, czyli np. przez pracodawcę pozwanego pracownika. Kwestia ta wyraźnie została rozstrzygnięta przez SN w uchwale z 10 maja 2000 r. (III ZP 13/00 OSP2001/6/96), w której stwierdzono, że w sprawach o roszczenia ze stosunku pracy sąd nie uwzględnia z urzędu upływu terminu przedawnienia. Oznacza to, że jeśli pracodawca nieświadomy, że dochodzone roszczenie pracownika uległo już przedawnieniu, nie podniesie w toku procesu zarzutu przedawnienia, sąd samodzielnie nie uwzględni tego faktu.

Terminy zawite

Zauważyć należy, że poza instytucją przedawnienia roszczeń Kodeks pracy przewiduje także terminy zawite do dokonania pewnych czynności. Terminy te często są wadliwie utożsamiane z terminami przedawnienia, podczas gdy ich charakter jest zdecydowanie odmienny. Przede wszystkim bowiem upływ terminu zawitego, czyli inaczej prekluzyjnego, w przeciwieństwie do terminu przedawnienia roszczenia, powoduje definitywną utratę prawnej możliwości dokonania czynności niezbędnej do wywołania określonych skutków materialno-prawnych. Zatem upływ terminu zawitego powoduje wygaśnięcie uprawnienia do dokonania zastrzeżonej nim czynności. Istotne jest również, że upływ terminów zawitych sąd zobowiązany jest uwzględniać z urzędu, czyli nie czeka na zarzut pozwanego. Terminy te przewidują m.in. art. 231 par. 4, art. 38 par. 2, art. 48 par. 1, art. 52 par. 2 i 3, art. 53 par. 4, art. 74, art. 97 par. 21, art. 109 par. 1, art. 112 par. 2, art. 256 i art. 264 k.p.
Kodeks pracy przewiduje możliwość przywracania niektórych terminów zawitych. Tak jest w przypadku terminów określonych w art. 97 par. 21 k.p. (dotyczących sprostowania świadectwa pracy) i art. 264 k.p. (dotyczących wnoszenia odwołań do sądu pracy z związku z rozwiązaniem umowy o pracę oraz roszczenia o zawarcie umowy o pracę). Możliwość przywrócenia uchybionego terminu zawitego przez sąd pracy określa wyraźnie art. 265 k.p.

PRZYKŁAD 1

Nasza czytelniczka w Przedsiębiorstwie C. nabyła prawo do trzynastki za rok 2001. Pracodawca odmówił jej wypłaty tego wynagrodzenia, twierdząc, że nie ma do niego prawa. Pracownica pogodziła się ze stanowiskiem pracodawcy. Później zasięgnęła porady i wniosła pozew do sądu. Złożyła go 4 stycznia 2006 roku. W toku procesu Przedsiębiorstwo C. nie zgłosiło zarzutu przedawnienia tego roszczenia. Sąd uwzględnił powództwo pracownicy mimo, że jej roszczenie było już przedawnione.

PRZYKŁAD 2

Czytelnik w związku z przejściem na emeryturę nabył prawo do odprawy emerytalnej, która stała się wymagalna 15 grudnia 2001 r. Pracodawca nie wypłacił mu odprawy z uwagi na złą sytuację ekonomiczną. Ponieważ czytelnik liczył, że pracodawca ponownie go zatrudni, nie występował z pozwem o zapłatę. Po uzyskaniu od pracodawcy informacji, że nie będzie zatrudniony, złożył pozew 2 maja 2004 r. W odpowiedzi na pozew, pracodawca podniósł zarzut przedawnienia roszczenia. Sąd uwzględnił zarzut i oddalił powództwo, gdyż pozew został złożony po upływie terminu przedawnienia, który wynosi 3 lata od daty wymagalności.

PRZYKŁAD 3

Pracownik był zatrudniony w spółce X na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony. Spółka rozwiązała z nim umowę o pracę i 1 września 2004 r. wręczyła mu wypowiedzenie umowy, podając jako przyczynę małe zaangażowanie w pracy. Pracownik, czekając na nową pracę, nie wniósł odwołania do sądu. Dopiero 22 grudnia 2004 r. gdy uznał, że nie ma szans na uzyskanie pracy, złożył pozew domagając się przywrócenia do pracy. Sąd oddalił powództwo podnosząc, że zostało złożone po terminie do wniesienia odwołania od wypowiedzenia umowy o pracę, który w myśl art. 264 par. 1 k.p. wynosi 7 dni od doręczenia.

Ryszard Sadlik
Autor jest sędzią Sądu Rejonowego w Kielcach

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wybory prezydenckie 2025 coraz bliżej. Sprawdź, jak głosować poza miejscem zamieszkania. Nie przegap terminów!

Już 18 maja odbędzie się pierwsza tura wyborów prezydenckich. Jeśli w dniu głosowania nie będziesz w swoim miejscu zameldowania, masz jeszcze kilka dni, by złożyć odpowiednie wnioski. Wyjaśniamy, jak zagłosować korespondencyjnie, przez pełnomocnika lub w innym lokalu – i do kiedy trzeba to załatwić.

Koniec z absurdem tylko 2 dni zwolnienia od pracy na wszystkie dzieci i obojga rodziców – od teraz dodatkowy dzień wolny na każde kolejne dziecko?

Na 1 dziecko – 2 dni wolne, na 2 dzieci – 3 dni wolne, na 3 dzieci – 4 dni wolne, a na 4 i więcej – 5 dni wolne, z zachowaniem prawa do pełnego wynagrodzenia, a za odmowę zwolnienia od pracy w ramach ww. puli – 30 tys. zł kary dla pracodawcy. O zmianę art. 188 kodeksu pracy – w dniu 12 kwietnia br., zawnioskowały do Ministry Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Rzeczniczka Praw Dziecka i Okręgowa Rada Adwokacka, powołując się m.in. na naruszenie przez ww. przepis konstytucyjnej zasady równości. Czy położy to kres absurdowi tylko 2 dni zwolnienia od pracy na wszystkie dzieci i obojga rodziców?

Kwalifikacje nauczycieli do zmiany. Związkowcy wyliczają poważne wady projektu

MEN zmienia przepisy dotyczące kwalifikacji nauczycieli. Związkowcy z KSOiW NSZZ "Solidarność" uważają, że projekt rozporządzenia budzi poważne wątpliwości i niesie "istotne zagrożenia dla jakości kształcenia oraz sytuacji kadrowej w polskim systemie oświaty". Apelują o przeprowadzenie szerokich konsultacji społecznych, aby "uniknąć negatywnych skutków dla systemu edukacji".

UWAGA: maturę można zdawać w domu. Jest komunikat CKE

Wprawdzie nie doszło jeszcze do tego, że maturę można zdawać zdalnie (na szczęście), ale okazuje się, że można ją zdawać w domu. Są na to przepisy, jest specjalny wniosek, a poszczególne Okręgowe Komisje Egzaminacyjne wydają w tym zakresie wytyczne.

REKLAMA

Zmiany w wypłatach 800 plus. ZUS przesuwa w maju terminy przelewów. Kiedy pieniądze trafią do rodziców?

Jak to jest z tym przelewaniem 800 plus na konta rodziców? Wedle harmonogramu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, pieniądze wypłacane są w dziesięciu określonych terminach. Bywa, że z powodu takiego a nie innego ułożenia dat, przelewy robione są wcześniej. Tak właśnie będzie w maju.

Czy 04.05.2025 r. to niedziela handlowa, handel bez zakazu, zakupy w Lidlu i Biedronce, w galeriach, wszystkie sklepy otwarte czy tylko Żabka

Długi weekend, święto w czwartek 1 maja i w sobotę 3 maja to mocno ograniczone możliwości zakupowe. Zarówno w czwartek jak i w sobotę sklepy nieczynne. W sobotę 03.05.2025 r. można je zrobić tylko w małych sklepach osiedlowych, a z sieciowych głównie w Żabce. A jak będzie w niedzielę 04.05.2025 r. - można wybrać się do Lidla lub Biedronki albo wręcz do galerii handlowej na duże tygodniowe zakupy?

MRPiPS: nowe rozwiązania na rzecz osób z niepełnosprawnościami i przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności. Termin do 20 maja 2025 r. na składanie dokumentów

Rok 2025 jest wyjątkowo obfitujący w zmiany prawa czy też projekty zmian w zakresie uprawnień dla osób z niepełnosprawnościami i ogólnie dla całego systemu orzecznictwa. Ale to nie koniec! Idą kolejne zmiany i to na z góry określone lata: na 2026, 2027 a nawet 2028 r. Perspektywa odległa - to fakt, ale takie działania jak zapowiada resort pracy wymagają długiej perspektywy. Udało się dotrzeć do informacji, z których wynika, że MRPiPS ogłasza program: "Przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności". Co będzie obejmował program, do kogo jest skierowany i co można zyskać?

Jakie dokumenty trzeba mieć przy sobie na maturze?

Egzaminy maturalne 2025 rozpoczną się już niebawem. Główna sesja egzaminacyjna zaplanowana jest na okres od 5 do 22 maja 2025 r. Jakie dokumenty trzeba mieć przy sobie na maturze? Co w przypadku, gdy zapomni się dokumentów?

REKLAMA

Znieważenie flagi państwowej – co grozi za obrazę symboli narodowych?

Flaga państwowa to jeden z najważniejszych symboli każdego kraju – wyraża tożsamość narodową, suwerenność, a także dumę z historii i wspólnoty obywatelskiej. W Polsce ochrona flagi jest zagwarantowana przepisami prawa, a jej znieważenie jest przestępstwem. Warto więc wiedzieć, czym jest znieważenie flagi Rzeczypospolitej Polskiej, jakie formy może przybrać oraz jakie sankcje grożą za tego rodzaju działanie.

2610,72 zł w maju z ZUS dla prawie 130 tys. osób [NOWE ŚWIADCZENIE]. Dodatkowo wyrównanie od stycznia 2025

2610,72 zł w maju z ZUS dla prawie 130 tys. osób. Co istotne osoby, który mają prawo do tego nowe dodatku dostaną również wyrównanie od 1 stycznia 2025 r. Wysokość dodatku wynosiła w styczniu i lutym 2025 r. 2520 zł, a od marca jest to 2610,72 zł. Na konta świadczeniobiorców wpłyną więc w maju spore pieniądze.

REKLAMA