Gdy pracownik nie może wykorzystać części urlopu z powodu choroby

Jeżeli pracownik nie wykorzystał części urlopu wypoczynkowego z powodu:
- czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby,
- odosobnienia w związku z chorobą zakaźną,
- odbywania ćwiczeń wojskowych albo przeszkolenia wojskowego przez czas do 3 miesięcy,
- urlopu macierzyńskiego,
pracodawca jest obowiązany udzielić mu go w terminie późniejszym. Mówi o tym art. 166 kodeksu pracy.

W określonych powyżej przypadkach mamy do czynienia z sytuacją, gdy pracownik rozpoczął już wykorzystywanie urlopu, ale nie mógł go dalej kontynuować z powodu wystąpienia przeszkód wymienionych w art. 166 kodeksu pracy. Lista przyczyn uzasadniających przesunięcie na termin późniejszy niewykorzystanej jeszcze części urlopu ma charakter wyczerpujący, a więc zamknięty. Oznacza to przede wszystkim, że inne przyczyny, które mogłyby usprawiedliwiać nieobecność pracownika w swojej firmie, nie mogą skutecznie uzasadniać przesunięcia niewykorzystanej jeszcze części urlopu wypoczynkowego na inny, późniejszy termin.

Urlopu wypoczynkowego niewykorzystanego z powodu przeszkód wymienionych w art. 166 kodeksu pracy pracodawca powinien udzielić pracownikowi bądź bezpośrednio po planowanym pierwotnie zakończeniu urlopu wypoczynkowego, bądź w innym, późniejszym terminie. Trzeba jednak pamiętać, że termin wykorzystania urlopu wypoczynkowego nie może przypadać później niż do końca pierwszego kwartału następnego roku kalendarzowego (tak mówi art. 168 kodeksu pracy).

Oczywiste jest przy tym, że termin wykorzystania niedokończonego urlopu wypoczynkowego wymaga przeprowadzenia uzgodnień między pracodawcą a zainteresowanym pracownikiem. W przypadku gdy wykorzystywany właśnie urlop wypoczynkowy został przerwany przez urlop macierzyński, to kobieta ma prawo do wykorzystania na jej wniosek pozostałej części urlopu wypoczynkowego bezpośrednio po zakończeniu urlopu macierzyńskiego. Tę samą regułę stosuje się w przypadku ojców korzystających z urlopu macierzyńskiego.

Przy okazji należy podkreślić, że okresy niezdolności do pracy oraz odosobnienia w związku z chorobą zakaźną liczone są w dniach kolejno po sobie następujących.

Oznacza to uwzględnienie, poza dniami roboczymi, także niedziel, świąt oraz dni dodatkowo wolnych od pracy, podczas gdy urlop wypoczynkowy liczony jest w dniach roboczych (art.154 kodeksu pracy). Zasadę tę najlepiej zilustruje przykład. Jeżeli zatem zwolnienie lekarskie w czasie urlopu wypoczynkowego obejmuje piątek, wolną sobotę, niedzielę oraz poniedziałek, to przesunięciu na inny termin podlegają dwa niewykorzystane dni urlopu wypoczynkowego, czyli piątek i poniedziałek.

Trzeba pamiętać, że warunkiem skorzystania z części niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego w innym terminie jest zawiadomienie swojego pracodawcy o zaistnieniu przyczyny wymienionej w art. 166 kodeksu pracy. Niezbędne jest też oczywiście przedstawienie dokumentacji potwierdzającej zaistnienie przyczyny wymienionej w art. 166 kodeksu pracy. Praktycznie sprowadza się to do tego, że pracownik powinien przedstawić stosowne zaświadczenie lekarskie potwierdzające czasową niezdolność do pracy podczas wykorzystywanego urlopu wypoczynkowego wskutek choroby lub wezwanie z wojska do odbycia (w czasie urlopu wypoczynkowego) ćwiczeń wojskowych albo przeszkolenia wojskowego przez czas do 3 miesięcy.

Jerzy Wratny