Czy pracodawca musi zwrócić koszty zakupu soczewek kontaktowych

Obowiązek zagwarantowania pracownikom okularów korygujących wzrok wynika z par. 8 ust. 2 rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz.U. nr 148, poz. 973). Przepis ten nie jest jednoznaczny. Powstają np. wątpliwości, czy istnieje obowiązek zapewniania jedynie okularów ze szkłami korekcyjnymi, czy również tych, które chronią przed szkodliwym promieniowaniem monitora (np. tzw. zerówek jedynie ze szkłami z warstwą antyrefleksyjną). Nie jest również rozstrzygnięta kwestia refundowania zakupu szkieł kontaktowych.

Przepis wyraźnie stanowi, iż pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom okulary korygujące wzrok. Pojęcie soczewek czy szkieł kontaktowych nie pojawia się w przepisach. Stąd stanowcze głosy ekspertów, że ich zakupu pracodawca nie jest obowiązany refundować.

Należy jednak pamiętać o generalnej zasadzie, iż pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom bezpieczne i higieniczne warunki pracy. Ponadto wskazane rozporządzenie implementuje do prawa polskiego Dyrektywę Wspólnot Europejskich 90/270/EWG dotyczącą minimalnych wymagań w dziedzinie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia przy pracy z urządzeniami wyposażonymi w monitory ekranowe. Przepisy dyrektywy nie rozstrzygają, iż chodzi jedynie o okulary. Zgodnie z nią pracodawca ma zapewnić urządzenia korygujące. W tym pojęciu z pewnością mieszczą się soczewki kontaktowe.

Analizując zatem przepis rozporządzenia w kontekście pozostałych obowiązujących przepisów i zasad prawnych, można przyjąć, że pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom soczewki kontaktowe, zgodne z zaleceniem lekarza, jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego. Tak dobrane szkła kontaktowe muszą spełniać taki sam cel, jak okulary korygujące wzrok.

Pracodawca wciąż jednak może powołać się na literalne brzmienie przepisu - w takim przypadku pracownik będzie mógł dochodzić swoich praw przed sądem pracy.

Anna Krakowiak, prawnik, Kancelaria Prawna Chałas i Wspólnicy

ANNA KRAKOWIAK

prawnik, Kancelaria Prawna Chałas i Wspólnicy