REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy można dochodzić odsetek od ZUS

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ryszard Sadlik
Ryszard Sadlik

REKLAMA

Ubezpieczeni mogą skutecznie dochodzić od ZUS zapłaty odsetek z tytułu opóźnienia w przyznaniu lub wypłacie świadczenia, chyba że powstałe opóźnienie zostało spowodowane okolicznościami, za które ZUS nie ponosi odpowiedzialności.
Zgodnie z art. 85 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2007 r. nr 11, poz. 74 ze zm.), jeżeli ZUS - w terminach przewidzianych w przepisach określających zasady przyznawania i wypłacania świadczeń pieniężnych z ubezpieczeń społecznych lub świadczeń zleconych do wypłaty na mocy odrębnych przepisów albo umów międzynarodowych - nie ustalił prawa do świadczenia lub nie wypłacił tego świadczenia, jest obowiązany do wypłaty odsetek od tego świadczenia w wysokości odsetek ustawowych określonych przepisami prawa cywilnego. Nie dotyczy to jednak przypadku, gdy opóźnienie w przyznaniu lub wypłaceniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które ZUS nie ponosi odpowiedzialności (np. opóźnieniem wnioskodawcy w przedstawieniu niezbędnych dokumentów lub innych dowodów czy podaniem błędnego adresu).

Na jakich zasadach wypłaca się odsetki?

Na podstawie delegacji zawartej w art. 85 ust. 2 ww. ustawy wydane zostało rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 1 lutego 1999 r. w sprawie szczegółowych zasad wypłacania odsetek za opóźnienie w ustaleniu lub wypłacie świadczeń z ubezpieczeń społecznych (DzU z 1999 r. nr 12, poz. 104). Rozporządzenie to przewiduje m.in., że odsetki wypłaca się za okres od dnia następującego po upływie terminu na ustalenie prawa do świadczeń lub ich wypłaty, przewidzianego w przepisach określających zasady przyznawania i wypłacania świadczeń - do dnia wypłaty świadczeń. Przy czym jeżeli świadczenie jest wypłacane osobie uprawnionej za pośrednictwem poczty lub na rachunek bankowy, za dzień wypłaty świadczeń uważa się dzień przekazania należności na pocztę lub do banku.

W przypadku świadczeń wynikających z ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2004 r. nr 39, poz. 353 ze zm.) istotne znaczenie ma art. 118 ust. 1. Przepis ten stanowi, że organ rentowy wydaje decyzję w sprawie prawa do świadczenia lub ustalenia jego wysokości po raz pierwszy w ciągu 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji, z uwzględnieniem ust. 2 i 3 ww. artykułu oraz art. 120. Natomiast w razie ustalenia prawa do świadczenia lub jego wysokości orzeczeniem organu odwoławczego za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uważa się również dzień wpływu prawomocnego orzeczenia organu odwoławczego (art. 118 ust. 1a ww. ustawy). Oznacza to, że ZUS spóźni się np. z wypłatą renty z tytułu niezdolności do pracy lub emerytury dopiero wówczas, gdy nie wypłaci świadczenia w terminie 30 dni od daty wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji, a w przypadku gdy sprawa toczyła się przed sądem, w terminie 30 dni od daty wpływu do ZUS prawomocnego orzeczenia sądu. Właśnie to ostatnie uregulowanie budziło w praktyce istotne wątpliwości, gdyż stanowi ono nieuzasadnione uprzywilejowanie ZUS. Jego treść powoduje, że może on bez żadnych konsekwencji powodować np. przedłużanie postępowania sądowego, nie obawiając się, że będzie musiał wówczas wypłacić wysokie odsetki za opóźnienie.

Orzeczenie Trybunału

Z uwagi na powyższe warto zwrócić uwagę na dotyczący tej kwestii wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 11 września 2007 r. (P 11/07), w którym orzeczono, że art. 118 ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych rozumiany w ten sposób, że za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uznaje się dzień wpływu prawomocnego orzeczenia tylko w sytuacji, gdy za nieustalenie tych okoliczności nie ponosi odpowiedzialności organ rentowy jest zgodny z art. 32 ust. 1 Konstytucji RP oraz nie jest niezgodny z art. 45 ust. 1 Konstytucji RP. Oznacza to, że Trybunał Konstytucyjny uznał art. 118 ust. 1a ww. ustawy za zgodny z Konstytucją RP, ale tylko w takim zakresie, w jaki ZUS nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie okoliczności niezbędnych do wydania konkretnej decyzji. W takim przypadku ubezpieczony będzie miał prawo do odsetek za opóźnienie tylko wtedy, gdy wypłata nie nastąpi w ciągu 30 dni od wpływu prawomocnego orzeczenia sądu do ZUS. Natomiast, w przypadku gdy nieustalenie okoliczności niezbędnych do wydania konkretnej decyzji będzie wynikiem zaniedbania przez ZUS, wówczas należy uznać, że przepis art. 118 ust. 1a ww. ustawy nie powinien mieć zastosowania jako niezgodny z Konstytucją RP.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Warto zaznaczyć, że dotychczas Sąd Najwyższy wskazywał, że wydanie przez organ rentowy niezgodnej z prawem decyzji odmawiającej wypłaty świadczenia w sytuacji, gdy było możliwe wydanie decyzji zgodnej z prawem, w szczególności, gdy ubezpieczony wykazał wszystkie przesłanki świadczenia, oznacza, że opóźnienie w spełnieniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które organ rentowy ponosi odpowiedzialność, choćby nie można było mu zarzucić niestaranności w wykładni i zastosowaniu prawa (wyrok Sądu Najwyższego z 25 stycznia 2005 r. I UK 159/04, OSNP 2005/19/308). Oznacza to, że jeżeli ZUS wydał bezprawną decyzję o odmowie wypłaty świadczenia, w sytuacji gdy możliwe było wydanie decyzji zgodnej z prawem przyznającej świadczenie, to powstałe opóźnienie jest następstwem okoliczności, za które ZUS ponosi odpowiedzialność i jest zobowiązany do zapłaty odsetek.

Przykład

Adam Z. wystąpił z wnioskiem o rentę z tytułu niezdolności do pracy. ZUS pomimo złożenia przez ubezpieczonego wszystkich wymaganych dokumentów oraz stwierdzeniu, że jest on całkowicie niezdolny do pracy, odmówił mu przyznania renty, stwierdzając, że niezdolność do pracy powstała po upływie 18 miesięcy od ustania ubezpieczenia. Adam Z. wystąpił do sądu z odwołaniem od tej decyzji. Sąd na podstawie istniejącego materiału dowodowego zmienił zaskarżoną decyzję ZUS, przyznając Adamowi Z. rentę z tytułu niezdolności do pracy. Sąd ustalił bowiem, że ubezpieczony ma 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych i jest całkowicie niezdolny do pracy, nie ma więc w myśl art. 57 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS znaczenia, kiedy powstała niezdolność do pracy. Po otrzymaniu renty Adam Z. wystąpił do ZUS z żądaniem zapłaty odsetek za opóźnienie. Gdy ZUS odmówił, złożył odwołanie do sądu, który uwzględnił jego żądanie dotyczące odsetek, uznając, że ZUS odpowiada za powstałe opóźnienie.

ZUS mógłby uwolnić się od obowiązku wypłaty odsetek, gdyby wykazał, że opóźnienie w wypłacie świadczenia było następstwem okoliczności, za które nie ponosi odpowiedzialności. Innymi słowy, nie ma obowiązku zapłaty odsetek, gdy opóźnienie to jest wynikiem okolicznościach od niego niezależnych.

Ryszard Sadlik

sędzia Sądu Rejonowego w Kielcach

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Ważny apel ZUS do Polaków. Nie róbcie tego w czerwcu, bo stracicie duże pieniądze

Nadal pracować czy już nie. Z tym dylematem mierzą się ci, którzy osiągnęli emerytalny wiek. Jeśli już ktoś zdecyduje się na pożegnanie z zawodowym życiem, nie bez znaczenia jest moment przejścia na zasłużony odpoczynek. Niektóre miesiące pod tym względem są po prostu fatalne. Do takich należy czerwiec. Decyzja o przejściu teraz na ZUS-owską pensję może oznaczać stratę nawet kilkuset złotych w skali miesiąca. W skali roku to naprawdę duże pieniądze.

WZON. Tata nie wstaje z łóżka i Komisja przyznała mu 78 punktów wsparcia. Poniżenie osób niepełnosprawnych

Kolejny list czytelnika Infor.pl o nieprawidłowościach (jego zdaniem) w procesie przyznawania punktów przez WZON, od których zależy wysokość świadczenia wspierającego albo w ogóle jego przyznanie. Publikowaliśmy wcześniej listy np.: 1) osoby niewidomej, która otrzymała 61 punktów oraz osoby sparaliżowanej od pasa w dół z ... 43 punktami. Obie osoby to niepełnosprawność w stopniu znacznym, orzeczenia o niepełnosprawności stałe.

Zmiana terminu wypłaty ekwiwalentu za urlop [PROJEKT MRPiPS z 10 czerwca 2025]

W środę, 11 czerwca 2025 r. do uzgodnień, konsultacji publicznych i opiniowania trafił projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Projekt zakłada m.in. zmianę przepisów dotyczących wypłaty ekwiwalenty za urlop.

Karol Nawrocki odebrał uchwałę PKW o wyborze na urząd prezydenta

Karol Nawrocki odebrał uchwałę PKW w sprawie stwierdzenia wyniku wyboru prezydenta RP, którą podczas uroczystości na Zamku Królewskim wręczył mu szef PKW Sylwester Marciniak.

REKLAMA

Jaki stopień niepełnosprawności uprawnia do... ? [Przykłady 2025]

To pytanie często zadają osoby z niepełnosprawnościami. Z jakim stopniem można ubiegać się o określone ulgi i świadczenia? Co przysługuje ze stopniem lekkim, umiarkowanym, a co ze znacznym? Prezentujemy kilka ważnych przykładów.

Co dalej z paktem migracyjnym? UE wciąż czeka na ruch dwóch krajów, w tym Polski

Już 25 krajów UE przekazało swoje plany wdrażania paktu migracyjnego, nie zrobiły tego Węgry i Polska - wynika z opublikowanego w środę 11 czerwca raportu Komisji Europejskiej. KE wezwała w nim spóźnione państwa do przyspieszenia działań w tej sprawie.

Zatrudniasz Ukraińców w 2025? Sprawdź nowe obowiązki, kary do 30 tys. zł i możliwe dofinansowania

Zatrudnianie obywateli Ukrainy w Polsce to temat, który nie traci na aktualności. W 2025 roku, po wejściu w życie nowych przepisów z 1 czerwca, pracodawcy muszą szczególnie uważać na formalności, terminy i obowiązki. Jednocześnie mogą skorzystać z atrakcyjnych form wsparcia finansowego. Sprawdź, jak legalnie zatrudnić obywatela Ukrainy i jakie dokumenty są potrzebne.

Konkurs MEN: Bezpłatne studia podyplomowe przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela w kształceniu zawodowym /zgłoszenia do 10 lipca 2025/

Ministerstwo Edukacji Narodowej ogłosiło konkurs na studia podyplomowe przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela w kształceniu zawodowym dla obecnych i przyszłych nauczycieli. Na realizację projektów przeznaczono niemal 50 mln zł.

REKLAMA

Kiedy zakończenie roku szkolnego 2024/2025? Kiedy rozpoczęcie roku szkolnego 2025/2026? /Kalendarz roku szkolnego/

Choć jeszcze niedawno rozbrzmiewał pierwszy dzwonek, dziś uczniowie i nauczyciele odliczają już ostatnie dni do wakacji. Kiedy zakończenie roku szkolnego 2024/2025? A co z rokiem szkolnym 2025/2026? Jak wygląda kalendarz roku szkolnego 2025/2026?

ZUS, urlop, PIT i ryzyko. Umowa o pracę czy B2B? Porównanie na przykładach z 2025 roku

Coraz więcej osób rozważa przejście z etatu na własną działalność. Równie często pracodawcy zamiast umowy o pracę proponują współpracę w modelu B2B. W 2025 roku po zmianach w składkach ZUS i podatkach ten wybór staje się jeszcze bardziej istotny. W artykule porównujemy te formy współpracy, pokazując różnice w wynagrodzeniu, zabezpieczeniach i ryzykach na konkretnych liczbach i przykładach.

REKLAMA