Zatrudnianie cudzoziemców, PIP

15102,2 tys. osób pracowało w gospodarce narodowej według stanu na ostatni dzień sierpnia 2023 r. – takie dane przekazał Główny Urząd Statystyczny. To o 22,6 tys. osób mniej niż w lipcu 2023 r. Średnia wieku pracujących wyniosła 42,6 roku, mediana wieku 42,0 lata. Średnia wieku i mediana wieku pracujących w gospodarce narodowej były podobne dla kobiet i mężczyzn.

Zezwolenie na pracę sezonową (typu S) jest szczególnym rodzajem zezwolenia na pracę w Polsce. Od „standardowego” zezwolenia na pracę (typu A) odróżnia je przede wszystkim urząd, w którym pracodawca o nie wnioskuje, wysokość opłaty i okres, na jaki może być wydane. Co warto wiedzieć o zezwoleniu na pracę sezonową? Oto garść przydatnych informacji. 

Zatrudnianie cudzoziemców z krajów trzecich w Polsce reguluje podstawowa zasada, która brzmi: „legalna praca = legalny pobyt + zezwolenie na pracę”. O ile z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę cudzoziemiec może być zwolniony, to legalny pobyt na terytorium RP, który ponadto upoważnia do wykonywania pracy, obcokrajowiec musi posiadać zawsze. Poniżej opisujemy podstawowe kwestie związane z pobytem cudzoziemców z krajów trzecich, którzy zamierzają pracować w Polsce. 

996,5 tys. cudzoziemców pracowało w Polsce w końcu lipca 2023 r., o ponad 10 tys. więcej niż miesiąc wcześniej. Ich udział w ogólnej liczbie pracujących wyniósł w lipcu 6,5%. Obcokrajowcy pracujący w Polsce pochodzili z ponad 150 państw. Najwięcej było pracowników z Ukrainy – prawie 691 tys. Takie dane podał Główny Urząd Statystyczny.

Państwowa Inspekcja Pracy obchodzi jubileusz. W styczniu 2024 roku miała miejsce uroczystość 105. rocznicy utworzenia Państwowej Inspekcji Pracy. Podkreślano jak ważna jest praca w życiu człowieka oraz jak ważne są zadania i wyzwania przed, którymi stoi PIP.

Czy pracodawca może powierzyć wykonywanie pracy cudzoziemcowi w wyższym wymiarze czasu pracy lub w większej liczbie godzin niż określona w dokumencie legalizującym wykonywanie pracy? To pytanie, które często zadają osoby zatrudniające cudzoziemców. Odpowiadamy i wyjaśniamy. 

PIP planuje przeprowadzić w 2024 r. ogółem 60 tys. kontroli, skupiając się na sektorach: budowlanym, OZE, ciepłownictwa, a także na branży magazynowania, sprzedaży i przetwórstwa złomu metali. Weryfikowane będzie także przestrzeganie przepisów prawa pracy, które weszły w życie w 2023 r., czyli dotyczących  pracy zdalnej oraz wdrażających tzw. dyrektywę work-life balance. 

Pandemia koronawirusa przyczyniła się do tymczasowych zmian w kwestii zatrudniania cudzoziemców – w tym możliwości przedłużenia terminu na złożenie wniosku o zezwolenie pobytowe. Okres ich ważności zakończył się 31 lipca 2023 r. Tym samym do obowiązku pracodawcy należy zweryfikowanie dokumentów posiadanych przez zagranicznych pracowników dotyczących ich pobytu, pod względem legalności i ważności. O co jeszcze należy zadbać przy zatrudnianiu cudzoziemców? 

Cudzoziemcy, którzy starają się o pobyt czasowy w Polsce powinni zadbać o to, by wniosek składany w urzędzie wojewódzkim nie zawierał braków formalnych. Dlaczego to takie ważne? Odpowiadamy. 

Państwowa Inspekcja Pracy opublikowała przykłady wypadków przy pracy, które miały miejsce w sierpniu i wrześniu 2023 r. i które zostały zgłoszone do PIP. 

Czy PIP może nakazać wypłatę wynagrodzenia? Okazuje się, że inspektor pracy może nakazać wypłatę wynagrodzenia za pracę lub innego świadczenia, jednak tylko wtedy gdy wysokość i podstawa są bezsporne, a fakt niewypłacenia należności nie budzi wątpliwości. Nie jest to możliwe, gdy świadczenie wywołuje kontrowersje między stronami stosunku pracy w zakresie jego wysokości lub należności. Trzeba bowiem pamiętać, że Państwowa Inspekcja Pracy to nie sąd pracy a inspektor to nie sędzia i istnieją ograniczenia co do nakazu wypłaty wydanego przez inspektora. W maju 2023 r. przed NSA zapadł w tej sprawie ważny wyrok.

Oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi legalizuje zatrudnienie cudzoziemców z pięciu krajów: Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii i Ukrainy. Po jego zarejestrowaniu pracodawca ma obowiązek informacyjny. Jaki? Ponadto, opisujemy kiedy nie jest wymagany wpis nowego oświadczenia do ewidencji. 

Nasz rynek pracy od lat boryka się z niedoborami kadrowymi i dlatego napływ cudzoziemców nie powoduje wzrostu bezrobocia wśród Polaków – podało Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej. W ostatnich tygodniach pojawiło się wiele przekłamań dotyczących pracy cudzoziemców w Polsce, które uderzają przede wszystkim w uczciwych pracodawców. Kłamliwa i pozbawiona merytoryki narracja opozycji powoduje – twierdzi resort Marleny Maląg – że wiele branż dotknie problem braku pracowników.

Kontrola legalności zatrudnienia cudzoziemców pozwala zweryfikować, czy pobyt oraz świadczenie pracy przez obcokrajowców w Polsce odbywa się zgodnie z prawem. Narzędzie umożliwia skuteczną walkę z nielegalnymi praktykami oraz wymusza odpowiednią postawę wśród pracodawców i przyjeżdżających do Polski cudzoziemców. Jak wygląda kontrola legalności zatrudnienia i kto jest uprawniony do jej przeprowadzenia?

Zezwolenie na pracę to dokument wydawany cudzoziemcom spoza UE, EOG oraz Szwajcarii. Jak się okazuje, nie zawsze jest jednak niezbędny. Kto nie potrzebuje zezwolenia na pracę oraz czy praca cudzoziemca bez zezwolenia w Polsce jest w pełni legalna? Rozwiewamy wątpliwości!

Najnowsze wyniki badania „Obywatele Ukrainy na polskim rynku pracy. Nowe wyzwania i perspektywy”, przeprowadzonego przez Platformę Migracyjną EWL oraz Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego, sygnalizują niezwykle interesujące trendy dotyczące ukraińskich uchodźców w Polsce.

Cudzoziemcy oraz zatrudniający ich pracodawcy mają ostatni moment na legalizację pobytu. Przepisy covidowe kończą się. Termin na wysłanie listu poleconego upływa 31 lipca. Dotyczy to kilkuset tysięcy osób.

Obowiązek płacenia składek na ZUS od zatrudnionego cudzoziemca nie zależy od rodzaju dokumentu pobytowego, liczy się miejsce faktycznego centrum interesów osobistych. Odmienne zasady dotyczą zatrudnionych z Ukrainy, tu decyduje umowa międzynarodowa.

Zezwolenie na pobyt czasowy i pracę umożliwia legalizację pobytu i pracy cudzoziemca w ramach jednej procedury, dlatego nazywane jest zezwoleniem jednolitym. Wśród dokumentów, które cudzoziemiec musi złożyć do urzędu wojewódzkiego, aby uzyskać takie zezwolenie, jest załącznik nr 1. Kto wypełnia ten dokument i jakie informacje się w nim znajdują? Odpowiadamy. 

Wypadki przy pracy zdalnej już się zdarzają - nawet te śmiertelne! W dniu 13 czerwca 2023 r. odbyło się posiedzenie Rady Ochrony Pracy, podczas której omawiano statystyki, zasady przeprowadzania oceny ryzyka i badania okoliczności wypadków przy pracy zdalnej. W spotkaniu uczestniczyła również Katarzyna Łażewska-Hrycko - Główny Inspektor Pracy. Inspektor zapowiedziała, że trwają kontrole PIP wykonywania pracy zdalnej.

Zezwolenie na pracę, oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi i powiadomienie o powierzeniu wykonywania pracy obywatelowi Ukrainy legalizują pracę cudzoziemców, którzy legalnie przebywają w RP. Jakie są różnice między tymi formami? Odpowiadamy. 

Corocznie około 60-70 proc. pracujących zostaje poszkodowanych w wypadkach przy pracy z udziałem maszyn i urządzeń technicznych – wynika z raportu Państwowej Inspekcji Pracy. Wśród przyczyn wypadków wymieniono m.in. złą organizację pracy i niedostateczne przygotowanie pracowników.

Większość Polaków przestrzega świątecznych tradycji i twierdzi, że nie wpływają one na ich pracę. Jeśli chodzi o obcokrajowców, to mamy już inne zdanie – nie potrafimy określić, jakiej są dokładnie wiary, jednak uważamy, że ich obrzędy religijne kolidują z pracą. Liczba stereotypów rośnie wraz z malejącym poziomem wiedzy o wyznaniu innych narodowości przyjeżdżających do Polski. Sami zainteresowani przyznają jednak, że jest wręcz odwrotnie. Co potwierdza najnowsze badanie wielkanocne Grupy Progres – jedynie 8 proc. cudzoziemców aktywnych zawodowo deklaruje, że na święta weźmie wolne. Obcokrajowcy pracujący w Polsce nie chcą korzystać powszechnie z prawa do urlopu na święta religijne, które obchodzą. Mimo że – zgodnie z przepisami – mają do tego prawo.