REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nowe świadczenia dla wdów i wdowców, po działaczach opozycji antykomunistycznej. Jesteśmy przed ważną decyzją

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Świadczenia dla wdów i wdowców po działaczach opozycji antykomunistycznej. Senat jest przed ważną decyzją
Świadczenia dla wdów i wdowców po działaczach opozycji antykomunistycznej. Senat jest przed ważną decyzją
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Świadczenie pieniężne dla wdów i wdowców po zmarłych działaczach opozycji antykomunistycznej może zostać przywrócone, o czym decydować będzie Senacka Komisja Petycji podczas posiedzenia 25 marca 2025 r. Petycja dotyczy zmiany ustawy z 2015 r., której pierwotny projekt przewidywał takie świadczenie, lecz zostało ono wykreślone w trakcie prac legislacyjnych.

Senacka Komisja Petycji zajmie się petycją dotyczącą zmiany ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych. Nowelizacja miałaby objąć wdowy i wdowców po zmarłych działaczach świadczeniem pieniężnym, które pierwotnie było planowane, lecz ostatecznie wykreślone z ustawy uchwalonej dziesięć lat temu. Decyzja w tej sprawie może mieć szczególne znaczenie w kontekście zbliżającej się 45. rocznicy powstania „Solidarności”.

REKLAMA

Świadczenia pieniężne dla wdów i wdowców po zmarłych działaczach

REKLAMA

W dniu 20 marca na stronie internetowej Senatu RP ukazała się informacja o posiedzeniu Komisji Petycji, które odbędzie się 25 marca br. W punkcie drugim porządku obrad znajduje się rozpatrzenie petycji w sprawie podjęcia przez Senat inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany art. 8 ustawy z dnia 20 marca 2015 r. o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych.

Proponowana zmiana miałaby na celu dodanie ust. 5, który przyznałby świadczenie pieniężne małżonkom zmarłych osób uprawnionych (P11-41/24). Posiedzenie Komisji rozpocznie się o godzinie 13 i będzie transmitowane w internecie.

Pominięta grupa beneficjentów. Czas na przywrócenie zapisów pierwotnego projektu w odniesieniu do wdów i wdowców

REKLAMA

Warto zauważyć, że 20 marca 2025 r. oznacza dziesiątą rocznicę uchwalenia wspomnianej ustawy. Dodatkowo, za kilka miesięcy minie 45 lat od powstania NSZZ „Solidarność” i podpisania Porozumień Sierpniowych. Okoliczności te nadają szczególne znaczenie obecnym pracom nad rozszerzeniem zakresu ustawy.

W pierwotnym projekcie ustawy z 2015 r. znajdował się zapis regulujący zasady przyznawania świadczenia specjalnego oraz pomocy finansowej dla wdów i wdowców po działaczach opozycji antykomunistycznej i osobach represjonowanych z powodów politycznych. Jednakże w toku prac legislacyjnych grupa ta została pominięta. Jednym z powodów takiej decyzji była niepewność co do liczby potencjalnych beneficjentów – w 2015 r. zakładano, że może ich być nawet kilkaset tysięcy. Na posiedzeniu senackiej Komisji Petycji w dniu 4 czerwca 2024 r. dyrektor Tomasz Lis z UdSKiOR wskazał jednak, że liczba osób uprawnionych obecnie nie przekracza 15 tysięcy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Po dziesięciu latach obowiązywania ustawy oraz jej wielokrotnych nowelizacjach nadszedł czas na przywrócenie zapisów pierwotnego projektu w odniesieniu do wdów i wdowców. Kwestia ta nabiera dodatkowego znaczenia w kontekście zbliżającej się 45. rocznicy powstania „Solidarności”. Decyzja dotycząca dalszego biegu petycji zapadnie podczas posiedzenia Komisji Petycji 25 marca br. Jak zawsze, obrady będą transmitowane na stronie Senatu RP.

Treść petycji P11-41/24 dotyczącej świadczenia dla małżonka zmarłej osoby uprawnionej

Na posiedzeniu Komisji zostanie przedstawiona pełna treść dokumentu zatytułowanego „Informacja o petycji P11-41/24 Działacze opozycji antykomunistycznej oraz osoby represjonowane z powodów politycznych - świadczenie pieniężne dla małżonka zmarłej osoby uprawnionej”. Zawiera on szczegółowe argumenty przemawiające za nowelizacją oraz uzasadnienie potrzeby rozszerzenia zakresu ustawy.

Informacja o petycji P11-41/24. Działacze opozycji antykomunistycznej oraz osoby represjonowane z powodów politycznych - świadczenie pieniężne dla małżonka zmarłej osoby uprawnionej

I. Wnoszący petycję:

Eugeniusz Szymala.
Petycja indywidualna z dnia 7 marca 2024 r.

II. Przedmiot petycji:

Podjąć inicjatywę ustawodawczą dotyczącą zmiany art. 8 ustawy z dnia 20 marca 2015 r. o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych, w celu dodania ust. 5, dotyczącego świadczenia pieniężnego dla małżonka zmarłej osoby uprawnionej.

III. Uzasadnienie wnoszącego petycję:

Autor petycji wnosi o dodanie ust. 5 do art. 8 ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych. Dodany przepis miałby na celu przyznanie pozostałemu przy życiu małżonkowi osoby uprawnionej, o której mowa w art. 8 ust. 1, 50% świadczenia i pomocy, pod warunkiem, że wdowa/wdowiec złoży wniosek oraz wykaże, że spełnia warunki określone w art. 70 ust. 1-3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS oraz nie zachodzą względem niej/niego przesłanki wskazane w art. 4 ustawy o działaczach opozycji (…). Autor petycji wskazał, że z reguły świadczenie przyznawane jest jednemu z małżonków, przeważnie mężczyźnie. Powszechnie wiadomo, że kobiety żyją znaczenie dłużej i to one zostają wdowami, pozostając przy tym w pogorszonej materialnej sytuacji.

IV. Stan prawny:

Ustawa z dnia 20 marca 2015 r. o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 388 ze zm.) w art. 8 stanowi, że świadczenie pieniężne i pomoc pieniężną przyznaje, w drodze decyzji administracyjnej, Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, na wniosek osoby uprawnionej. Wniosek o świadczenie pieniężne zawiera imię i nazwisko wnioskodawcy, datę urodzenia, numer PESEL oraz inne dane. Wniosek o przyznanie pomocy pieniężnej zawiera dane, o których mowa powyżej, a także imiona, nazwiska, stopień pokrewieństwa oraz dochód netto osób, z którymi wnioskodawca prowadzi wspólne gospodarstwo domowe.
Do wniosku o przyznanie pomocy pieniężnej dołącza się kopie dokumentów, które będą stanowić podstawę ustalenia stanu zdrowia, sytuacji rodzinnej i materialnej osoby występującej o przyznanie pomocy lub osób prowadzących wspólne gospodarstwo domowe z wnioskodawcą:

  1. orzeczenie o inwalidztwie, o niezdolności do pracy lub o stopniu niepełnosprawności;
  2. dokument potwierdzający wysokość dochodu netto, w szczególności aktualną decyzję o waloryzacji renty lub emerytury, zaświadczenie pracodawcy o wysokości wynagrodzenia za pracę;
  3. nakaz płatniczy podatku rolnego oraz zaświadczenie z urzędu gminy o wielkości gospodarstwa rolnego w hektarach przeliczeniowych;
  4. zaświadczenie o kontynuowaniu przez dziecko wnioskodawcy nauki w gimnazjum, szkole ponadgimnazjalnej, szkole ponadpodstawowej lub szkole wyższej;
  5. decyzję o uznaniu lub odmowie uznania danej osoby za bezrobotną oraz utracie statusu bezrobotnego, przyznaniu, odmowie przyznania, wstrzymaniu lub wznowieniu wypłaty oraz utracie lub pozbawieniu prawa do zasiłku, stypendium i innych finansowanych z Funduszu Pracy świadczeń albo oświadczenie o pozostawaniu w ewidencji bezrobotnych lub poszukujących pracy.

V. Prace legislacyjne:

Obecnie nie są prowadzone prace legislacyjne w omawianym zakresie.
W Senacie IX kadencji zostały podjęte prace nad projektem ustawy o zmianie ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych oraz ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (druk senacki nr 1035 - w załączeniu), który zawierał m.in. przepis, który miał ustanawiać świadczenie pieniężne dla wdów i wdowców po osobach represjonowanych oraz działaczach opozycji.
Zasięgnięto opinii wielu instytucji, np. ZUS, IPN oraz NSA nie wniosły uwag.
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wyraziło opinię negatywną, podnosząc wątpliwości dotyczące zgodności projektowanych treści regulacji, zawartych w części normatywnej, z celem ich ustanowienia wskazanym w uzasadnieniu do projektu ustawy.

Propozycja przyznania wdowom i wdowcom prawa do świadczenia pieniężnego uzasadniana była dolegliwościami, których doświadczyły rodziny osób dotkniętych represjami stosowanymi przez reżim komunistyczny. Projektowane przepisy przewidywały, że świadczenie pieniężne będzie przysługiwać nie tylko wdowom i wdowcom po osobach represjonowanych, ale również po działaczach opozycji, którzy ten status uzyskali z tytułu prowadzonej przez nich działalności antykomunistycznej, a nie na skutek stosowanych względem nich represji. Tym samym nie wydaje się zasadne przyjęcie założenia, że wskazane w uzasadnieniu dolegliwości były udziałem wszystkich rodzin osób o potwierdzonym statusie działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych.

Drugą kwestią, do której ministerstwo zgłosiło zastrzeżenia to propozycja przyznania prawa do świadczenia pieniężnego osobie, która była współmałżonkiem działacza opozycji lub osoby represjonowanej w chwili śmierci, a nie osobie, która była współmałżonkiem w okresie represjonowania lub prowadzenia działalności i doznawała dolegliwości uzasadniających według projektodawców ustawy przyznanie prawa do świadczenia.

Ponadto podnoszono, że rozważenia wymaga też kwestia przyznania świadczenia osobie będącej współmałżonkiem w chwili śmierci działacza lub represjonowanego, w sytuacji gdy w czasie prowadzenia działalności lub podlegania represjom opozycjonista mógł być stanu wolnego.
Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych podniósł te same wątpliwości, które zostały ujęte w ww. opinii ministerialnej. Również Związek Inwalidów Wojennych RP nie wyraził pozytywnego stanowiska dotyczącego projektowanej ustawy.
Senat, podczas III czytania, odrzucił projekt w całości.

VI. Informacje dodatkowe:

Wdowom lub wdowcom - emerytom i rencistom oraz osobom pobierającym uposażenie w stanie spoczynku lub uposażenie rodzinne - pozostałym po kombatantach i innych osobach uprawnionych przysługują poniższe świadczenia pieniężne:

  • ryczałt energetyczny - 299,82 zł;
  • dodatek kompensacyjny - 49,51 zł;
  • ulga 51% na przejazdy w komunikacji środkami publicznego transportu zbiorowego:
  1. kolejowego w 1 i 2 klasie pociągów osobowych i pospiesznych oraz autobusowego w komunikacji zwykłej i przyspieszonej – na podstawie biletów jednorazowych,
  2. kolejowego w 2 klasie pociągów innych niż osobowe i pospieszne - na podstawie biletów jednorazowych.

Wdowy lub wdowcy pozostali po kombatantach i ofiarach represji wojennych i okresu powojennego, będący w szczególnie trudnej sytuacji losowej, materialnej czy zdrowotnej, mogą ubiegać się o przyznanie doraźnej pomocy pieniężnej ze środków pozostających w dyspozycji Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.
Powyższe uprawnienia wdów i wdowców przysługują osobom posiadającym obywatelstwo polskie lub Kartę Polaka, o której mowa w ustawie z dnia 7 września 2007 r. o Karcie Polaka.
Decyzje o przyznaniu uprawnień przysługujących wdowom lub wdowcom pozostałym po kombatantach i innych osobach uprawnionych wydaje Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych na podstawie udokumentowanego wniosku osoby zainteresowanej.

VII. Uwagi:

Do Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych 14 sierpnia 2023 r. wpłynęła tożsama petycja. Urząd nie uwzględnił postulatów petycji, wskazał na przywileje przysługujące osobom uprawnionym. Podniósł też, że projekt ustawy o zmianie ustawy o działaczach opozycji (…), zawierający postulat tożsamy z wnioskiem petycyjnym nie uzyskał poparcia w parlamencie (odpowiedź UDSKiOR w załączeniu).

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Prawne ryzyka używania AI przez pracowników. Odpowiedzialność pracodawcy wobec osób trzecich. Prawo pracy, prawo autorskie, ochrona danych poufnych i osobowych

Sztuczna inteligencja (AI) stanowi dużą pomoc w pracy, ułatwiając ją i przyspieszając w znacznym stopniu. Zdają sobie z tego sprawę zarówno pracodawcy, jak i pracownicy. Tak jednak ze strony pracodawców lub potencjalnych pracodawców wobec pracowników lub kandydatów, jak po ze strony pracowników, nieodpowiedzialne korzystania z AI może rodzić określone ryzyka prawne, które możemy ocenić przez pryzmat prawa pracy. Świadomość tych ryzyk jest ważna pod kątem znalezienia rozwiązań przed nimi zabezpieczających w sytuacji w której prawo powszechne takiego zabezpieczenia nie przewiduje.

1 maja 2025 r. czyli Święto Pracy wolne od pracy. Co zmieniło się na lepsze dla polskich pracowników?

1 maja 2025 r. czyli Święto Pracy to międzynarodowy dzień upamiętniający wydarzenia chicagowskie z 1886 r. W Polsce jest to dzień wolny od pracy. Z tej okazji MRPiPS wymienia dobre zmiany dla polskich pracowników z ostatnich miesięcy.

Zmiana miejsca głosowania. Wybory 2025. Jak zagłosować w innym obwodzie?

Zmiana miejsca głosowania w wyborach na Prezydenta RP w dniu 18 maja 2025 r. jest możliwa. Co zrobić, aby zagłosować w obwodzie poza stałym miejscem zamieszkania? Niezbędne jest zaświadczenie o zmianie miejsca głosowania.

Ostatni dzień na rozliczenie PIT 2024 Sprawdź, co musisz zrobić, zanim system zamknie dostęp

Ministerstwo Finansów przypomina: 30 kwietnia mija termin składania zeznań podatkowych za 2024 rok. Ponad 8 milionów Polaków skorzystało już z usługi Twój e-PIT. Sprawdź, co zrobić, by nie zapłacić kary, jak uniknąć błędów i co grozi za brak reakcji.

REKLAMA

Specustawa o przeliczeniu emerytur: Bez wniosku, bez wyrównania i bez waloryzacji. I dopiero od połowy 2026 r.

Specustawa: ZUS załatwi sam ponowne przeliczenie emerytur. Bez wniosku, bez wyrównania i bez waloryzacji. I niestety dopiero od połowy 2026 r.

Artur Bartoszewicz – partia, program, wiek, zawód, wykształcenie [Kandydat na Prezydenta RP 2025]

Artur Bartoszewicz – czy należy do partii politycznej? Przedstawiamy program wyborczy kandydata na Prezydenta RP w 2025 roku, wiek, zawód oraz wykształcenie. Sprawdź pełną listę kandydatów w wyborach 2025 r. i wyniki najnowszego sondażu.

Kamery nasobne dla ratowników medycznych a RODO [Ochrona danych osobowych]

Z pewnością zgodzicie się że ratownicy medyczni są bardzo często narażeni na brutalne ataki ze strony agresywnych pacjentów. Coraz głośniej mówi się o wprowadzeniu kamer nasobnych dla ratowników medycznych. Co na to przepisy RODO i Konstytucja?

Koniec z wypłacaniem przez pracodawcę 140 zł, za okulary które kosztowały 900 zł i limitowaniem częstotliwości refundacji? Nareszcie jest decyzja A. Dziemianowicz-Bąk

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, przedstawiło swoje stanowisko w sprawie uregulowania minimalnej kwoty refundacji okularów (lub soczewek kontaktowych) korygujących wzrok dla osób pracujących przy komputerze oraz częstotliwości przysługiwania tegoż dofinansowania od pracodawcy. Wynika ono z odpowiedzi na interpelację poselską nr 4813 posłanki Marta Stożek, z dnia 12 września 2024 r.

REKLAMA

Praca w majówkę. Czy należy się dodatek?

Zbliżają się 3 ważne dni w roku 2025: 1 maja, 2 maja, 3 maja. Niektórzy w tym czasie pracują. Czy zatem za pracę w majówkę należy się dodatek pieniężny czy inna rekompensata?

Kto nowym papieżem? Media kreują „papabile”, a Kościół przygotowuje się do konklawe 2025

7 maja rozpoczyna się konklawe, które wybierze nowego papieża. Papież Franciszek niestety już nie żyje, a świat katolicki z napięciem śledzi możliwych następców. Media już teraz lansują swoich faworytów – tzw. papabili. Kim są kandydaci na nowego papieża? Jakie poglądy reprezentują? Czy Kościół czeka kontynuacja, czy radykalna zmiana?

REKLAMA