REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wezwanie do ZUS – zwolnienie lekarskie od psychiatry. Co oznacza taka kontrola L4?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Artur Sadziński
Dziennikarz i redaktor z doświadczeniem w tworzeniu treści o finansach, prawie i sprawach konsumenckich. Pisze z myślą o praktycznym wsparciu dla czytelnika.
Wezwanie do ZUS – zwolnienie lekarskie od psychiatry. Co oznacza taka kontrola L4?
Czy ZUS może wezwać Cię na komisję mimo depresji? Tak. Zobacz, co robić, by nie stracić świadczenia i jak się odwołać
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Masz zwolnienie lekarskie od psychiatry, a mimo to dostałeś wezwanie z ZUS? Zastanawiasz się, czy urząd ma do tego prawo i co grozi, jeśli nie stawisz się na komisję? Jak wygląda kontrola, gdy chorujesz na depresję lub zaburzenia lękowe? Czy można odmówić udziału w badaniu? W tym artykule wyjaśniamy, co oznacza wezwanie z ZUS na zwolnieniu od psychiatry, jak przebiega kontrola u lekarza orzecznika i co zrobić, gdy decyzja okaże się niekorzystna. Podpowiadamy też, jak przygotować się do badania i na co uważać w rozmowie z lekarzem ZUS.

rozwiń >

Czy ZUS może wezwać na kontrolę osoby na L4 od psychiatry?

Tak. Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma pełne prawo kontrolować każde zwolnienie lekarskie, również to wystawione przez psychiatrę. Podstawą prawną jest art. 59 ustawy zasiłkowej (ustawa z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa).

REKLAMA

REKLAMA

Celem kontroli ZUS jest:

  • weryfikacja zasadności zwolnienia – czy choroba faktycznie uniemożliwia pracę,
  • wykluczenie nadużyć – np. podejmowania pracy zarobkowej w trakcie L4,
  • ocena stanu zdrowia – czy nadal istnieje niezdolność do pracy.

Kontrola może przybrać formę:

  • wizyty domowej (najczęściej w pierwszych dniach zwolnienia),
  • wezwania na komisję lekarską – do placówki ZUS.

Czy trzeba iść na komisję, będąc na zwolnieniu z powodu depresji lub nerwicy?

Tak, obecność na komisji jest obowiązkowa. ZUS traktuje L4 od psychiatry na równi z innymi zwolnieniami. Brak stawienia się bez uzasadnienia może skutkować:

REKLAMA

  • cofnięciem prawa do zasiłku (od dnia komisji),
  • żądaniem zwrotu wypłaconych świadczeń,
  • odrzuceniem kolejnych wniosków, jeśli sytuacja się powtórzy.

Kiedy nieobecność może być usprawiedliwiona?

Możesz nie stawić się na komisję tylko w uzasadnionych przypadkach, takich jak:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • nagła hospitalizacja (psychiatryczna lub internistyczna),
  • zaostrzenie objawów choroby psychicznej (np. epizod depresyjny, atak paniki),
  • zalecenie lekarskie o niewychodzeniu z domu (np. ryzyko samookaleczenia),
  • inne zdarzenia losowe (np. wypadek, śmierć bliskiej osoby). 

W takich sytuacjach musisz niezwłocznie poinformować ZUS i dostarczyć odpowiednią dokumentację medyczną, np. zaświadczenie ze szpitala, od lekarza prowadzącego lub z izby przyjęć.

Polecamy: Kodeks pracy 2025. Praktyczny komentarz z przykładami

Jak wygląda badanie ZUS w przypadku depresji?

Badanie przeprowadza lekarz orzecznik ZUS, który nie musi być psychiatrą. Może to być specjalista np. z zakresu chorób wewnętrznych, neurologii, medycyny pracy lub medycyny społecznej. Pod warunkiem, że ukończył odpowiednie szkolenie zatwierdzone przez Prezesa ZUS.

Celem badania nie jest postawienie nowej diagnozy, lecz ocena, czy aktualny stan zdrowia ubezpieczonego nadal uniemożliwia wykonywanie pracy.

Zakres badania może obejmować:

    • pytania o objawy (np. lęk, bezsenność, spadek energii, myśli samobójcze),
    • ocenę ogólnego stanu psychicznego i fizycznego,
    • analizę dokumentacji medycznej (zaświadczenia od psychiatry, opinie psychologa, wyniki badań). 

Co może zrobić lekarz orzecznik ZUS?

W przypadku wątpliwości lekarz orzecznik może:

  • uznać Cię za zdolnego do pracy i zakończyć zwolnienie od danego dnia,
  • skierować Cię na dodatkowe badania specjalistyczne (np. do psychiatry lub psychologa),
  • zlecić obserwację szpitalną lub uzyskać opinię biegłego psychiatry – szczególnie w toku postępowania odwoławczego. 

Jak się przygotować do komisji ZUS? Praktyczne wskazówki

W przypadku depresji, nerwicy lub innych zaburzeń psychicznych, odpowiednie przygotowanie do komisji lekarskiej ZUS ma ogromne znaczenie. Lekarz orzecznik ocenia nie tylko dokumentację, ale też sposób, w jaki przedstawiasz swój stan zdrowia.

Jakie dokumenty warto zabrać?

Zgodnie z zaleceniami i praktyką:

  1. Zaświadczenie od lekarza psychiatry – najlepiej aktualne, z opisem objawów i informacją o niezdolności do pracy.
  2. Historia leczenia – dokumentacja z poradni zdrowia psychicznego, oddziału dziennego, szpitala psychiatrycznego.
  3. Lista przyjmowanych leków – recepty, zaświadczenia od lekarza prowadzącego.
  4. Zaświadczenia z terapii – indywidualnej lub grupowej, od psychologa lub terapeuty.
  5. Opinia o ograniczeniach w pracy – np. brak możliwości pracy w stresie, z klientem, w systemie zmianowym.
  6. Inne dokumenty – np. wypisy ze szpitala, opinie biegłych, wyniki testów psychologicznych.

Ważne: Warto mieć kopie dokumentów, ponieważ lekarz orzecznik może je zatrzymać do akt sprawy. 

 Dlaczego to ważne?

Lekarz ZUS nie ocenia tylko diagnozy, ale wpływ choroby na zdolność do pracy. Im bardziej kompletna i spójna dokumentacja, tym większa szansa na pozytywną decyzję.

Co mówić podczas rozmowy?

Rozmowa z lekarzem orzecznikiem może być stresująca, zwłaszcza gdy dotyczy zdrowia psychicznego. Warto jednak pamiętać, że sposób, w jaki przedstawisz swój stan, ma duże znaczenie dla oceny. Oto kilka praktycznych wskazówek, jak mówić, by zostać dobrze zrozumianym i nie zbagatelizować objawów:

  1. Mów konkretnie i rzeczowo
    Zamiast ogólników typu "czuję się źle", opisz konkretne objawy, np.:
    • Nie mogę spać dłużej niż 2–3 godziny,
    • Mam silne lęki, które uniemożliwiają mi wyjście z domu,
    • Nie jestem w stanie się skoncentrować nawet na prostych zadaniach.
  2. Nie bagatelizuj objawów
    Unikaj sformułowań typu "jakoś daję radę" – mogą one zostać zinterpretowane jako oznaka poprawy stanu zdrowia.
  3. Nie staraj się wyglądać "zbyt zdrowo"
    Choć wygląd nie powinien być decydujący, może wpłynąć na ocenę lekarza, jeśli jest sprzeczny z dokumentacją i relacją pacjenta. 
    Przykład: osoba uśmiechnięta, pewna siebie, bez dokumentów może zostać uznana za zdolną do pracy.
  4. Zachowaj spokój i skup się na faktach
    Nie musisz grać emocji – wystarczy, że szczerze i spójnie opiszesz wpływ choroby na codzienne funkcjonowanie.
  5. Możesz zapytać o obecność osoby towarzyszącej
    Choć nie jest to standardowa praktyka, w uzasadnionych przypadkach (np. silna fobia społeczna, lęk paniczny) można złożyć wniosek o zgodę na obecność osoby wspierającej. Warto to wcześniej uzgodnić z ZUS.

Co zrobić, jeśli ZUS zakwestionuje zwolnienie?

Jeśli lekarz orzecznik uzna Cię za zdolnego do pracy, ZUS może:

  • cofnąć zasiłek chorobowy od daty komisji,
  • zażądać zwrotu wypłaconych świadczeń,
  • zakończyć wypłatę kolejnych rat renty (jeśli dotyczy).

To jednak nie jest koniec sprawy. Masz prawo się odwołać.

Jak się odwołać od decyzji ZUS?

Jeśli nie zgadzasz się z decyzją ZUS (np. uznaniem Cię za zdolnego do pracy), masz prawo do odwołania. Oto jak to zrobić krok po kroku:

  • Masz 30 dni od dnia doręczenia decyzji na złożenie odwołania. 
  • Odwołanie składa się za pośrednictwem oddziału ZUS, który wydał decyzję.
  • ZUS przekazuje je następnie do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych (sądu I instancji). 
  • Odwołanie możesz napisać i złożyć samodzielnie – nie jest wymagany adwokat ani radca prawny. 
    Możesz też złożyć je ustnie do protokołu w ZUS – pracownik sporządzi zapis Twojej wypowiedzi. 

Co powinno zawierać odwołanie?

  • Twoje dane i numer decyzji, której dotyczy odwołanie,
  • datę otrzymania decyzji,
  • uzasadnienie – dlaczego się nie zgadzasz (np. pominięcie dokumentacji psychiatrycznej),
  • załączniki – np. zaświadczenia lekarskie, wyniki badań, historię leczenia.

Jeśli ZUS uzna Twoje odwołanie za zasadne, może zmienić decyzję bez kierowania sprawy do sądu. Jeśli nie, to sprawa trafia do sądu, który wyznacza rozprawę i powiadamia strony.

Czy sąd powołuje biegłego psychiatrę?

Tak. W sprawach dotyczących zdrowia psychicznego sąd zazwyczaj powołuje biegłego psychiatrę lub zespół biegłych, by ocenić, czy rzeczywiście jesteś niezdolny do pracy. Opinia biegłego często decyduje o wyniku sprawy.

FAQ – najczęściej zadawane pytania

Czy ZUS ma prawo wezwać na kontrolę osoby na zwolnieniu od psychiatry?

Tak, ZUS może kontrolować każde L4, niezależnie od diagnozy.

Co robi lekarz orzecznik, gdy pacjent jest na L4 z powodu depresji?

Ocenia ogólną zdolność do pracy na podstawie dokumentów i rozmowy. Nie stawia nowej diagnozy.

Czy wezwanie do ZUS na zwolnieniu od psychiatry jest legalne?

Tak, kontrola jest zgodna z ustawą zasiłkową.

Czy można odmówić badania ZUS w czasie zwolnienia psychicznego?

Nie, chyba że istnieje medyczne uzasadnienie i zostanie ono odpowiednio udokumentowane.

Co, jeśli nie odbiorę wezwania z ZUS z poczty?

Po 14 dniach pismo uznaje się za doręczone. Brak obecności traktowany jest jak nieusprawiedliwiona nieobecność.

Czy po kontroli psychiatrycznej można stracić świadczenie chorobowe lub rentę?

Tak, jeśli orzecznik uzna, że nie ma już podstaw do dalszego pobierania świadczenia.

Wezwanie na kontrolę ZUS w czasie zwolnienia od psychiatry nie oznacza automatycznej utraty świadczeń, ale trzeba się do niego dobrze przygotować. Dokumentacja, spójna relacja i znajomość swoich praw to Twoje najważniejsze narzędzia. Jeśli decyzja okaże się niekorzystna – pamiętaj, że możesz się odwołać i często warto to zrobić. W sporze z ZUS nie jesteś bez szans – masz prawo walczyć o swoje zdrowie i bezpieczeństwo finansowe.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
ZUS: Miała dług wobec ZUS ponad 300 000 zł. Opłaty dla ZUS 151 959 zł. Dług dalej nie spadł poniżej 300 000 zł

Taką historię przedstawiła dr Katarzyna Kalata. Osoba winna ZUS-owi sporo pieniędzy zapłaciła przez kilka lat ponad 60 000 zł, ale nie spłaciła ani złotówki kapitału. ZUS doliczył jej łącznie 151 959 zł opłat prolongacyjnych. Dziś nadal musi spłacić… ponad 328 000 zł. Tyle samo, co 4 lata temu.Dlaczego?Bo zgodnie z mechanizmem stosowanym przez ZUS, każda wpłata najpierw pokrywa odsetki i koszty egzekucyjne – dopiero potem zaliczana jest na należność główną.

PPK: czy można obniżyć wpłatę podstawową? Znaczenie ma kwota 5599,20 zł

Czy w programie Pracowniczych Planów Kapitałowych można obniżyć wpłatę podstawową? Okazuje się, że uczestnik PPK zatrudniony u kilku pracodawców sam musi sprawdzić, czy ma prawo do obniżenia wpłaty podstawowej.

KSeF 2026: Tylko 4 miesiące na przygotowanie. Czego wymagać od dostawców oprogramowania? Kto powinien mieć dostęp do systemu?

Od 1 lutego 2026 roku w Polsce zacznie obowiązywać obligatoryjne fakturowanie elektroniczne z wykorzystaniem faktur ustrukturyzowanych wprowadzonych do ustawy o podatku VAT. Najpierw dotyczyć to będzie największych podatników (przekroczone 200 mln zł obrotów brutto w 2024 r.), a od 1 kwietnia 2026 r. - pozostałych. Oznacza to, że wymiana faktur pomiędzy przedsiębiorcami będzie musiała odbywać się za pośrednictwem Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF).

ZUS: W 2026 r. nowe zaświadczenia dla pracodawcy. A w nich potwierdzenia okresów potrzebnych do przeliczenia stażu pracy. Wnioski tylko przez PUE ZUS

Kto składa wnioski i otrzymuje zaświadczenia z ZUS? Pracownicy, którzy będą mieli 2 lata na wdrożenie najnowszego przywileju z Kodeksu Pracy. Polega on na ponownym przeliczeniu okresu zatrudnienia poprzez uwzględnienie w nim umów cywilnoprawnych i prowadzenia własnej firmy. Np. w 2026 r. pracodawca doliczy pracownikowi do okresu zatrudnienia (staż pracy) 4 lata przepracowane na umowie zlecenia z okresu studiów w 2018 r. Dzięki temu będzie miał dłuższy urlop (26 dni a nie 20 dni) czy wyższą odprawę. UWAGA! Pracodawca nie załatwi dokumentów niezbędnych do przeliczenia stażu pracy za pracownika. Musi mieć dokument (zaświadczenie) będący podstawą prawną. To wystawia ZUS tylko na wniosek pracownika.

REKLAMA

Zmiany w VAT: rozliczanie importu towarów bezpośrednio w deklaracji podatkowej

W dniu 17 września 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług, będący częścią pakietu deregulacyjnego. Jak wyjaśnia Ministerstwo Finansów nowelizacja ta jest konieczna, bowiem po wprowadzeniu od czerwca br. nowego systemu celnego AIS/IMPORT PLUS, niektóre firmy posiadające pozwolenie na stosowanie zgłoszenia uproszczonego i stosujące to uproszczenie zostałyby de facto pozbawione możliwości rozliczania podatku VAT z tytułu importu towarów bezpośrednio w deklaracji podatkowej. Dzięki nowym przepisom ci przedsiębiorcy będą mogli nadal rozliczać podatek VAT z tytułu importu towarów bezpośrednio w deklaracji podatkowej.

Kredyty hipoteczne oparte na WIBOR: Kontrowersje, stanowisko TSUE i analiza potencjalnego powództwa o usunięcie „wadliwego” wskaźnika

W 2025 roku kredyty hipoteczne w Polsce pozostają silnie uzależnione od wskaźnika WIBOR (Warsaw Interbank Offered Rate), który determinuje oprocentowanie zmiennych rat kredytu lub pożyczki. Według danych z lipca 2025 r., WIBOR 3M wynosi 4,96%, a WIBOR 6M – 4,79%, co po serii obniżek stóp procentowych NBP (ostatnia we wrześniu o 0,25 pp.) przyniosło ulgę kredytobiorcom. Prognozy wskazują na potencjalny dalszy spadek do ok. 4,18% w ciągu najbliższych miesięcy, co mogłoby obniżyć raty o 60-70 zł przy umowie kredytu opiewającej na 400 tys. zł.

Wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości

Regulacja dotycząca służebności przesyłu i innych form posiadania czy korzystania z nieruchomości istnieje od dawna. Pomimo to, wiele przedsiębiorstw przesyłowych (energetyczne, gazowe, telekomunikacyjne, wodociągowe) w dalszym ciągu korzysta z cudzych nieruchomości bez tytułu prawnego. Jednocześnie, wielu właścicieli nieruchomości nie ma wiedzy jak uregulować taki stan rzeczy. Czy przysługuje im z tego tytułu jakiekolwiek roszczenie?

Ulga B+R na wakacjach. O czym należy pamiętać przy ewidencji czasu pracy w czasie nieobecności pracowników?

Ulga na działalność badawczo-rozwojową (ulga B+R) to jeden z najistotniejszych i najbardziej przystępnych instrumentów wspierających finansowanie innowacji w Polsce. Ta preferencja podatkowa umożliwia przedsiębiorcom odliczenie od podstawy opodatkowania kosztów poniesionych na działania badawczo-rozwojowe nawet na poziomie 200%. W praktyce oznacza to możliwość odzyskania wydatków ponoszonych m.in. na wynagrodzenia pracowników zaangażowanych w prace B+R. Jednak dużym wyzwaniem pozostaje prawidłowe ewidencjonowanie czasu pracy osób zaangażowanych w takie projekty.

REKLAMA

ZUS tylko online? Sejm proceduje projekt ustawy ułatwiający życie przedsiębiorcom

Przedsiębiorcy mogą szykować się na duże ułatwienie. Do Sejmu trafił projekt ustawy, który znosi obowiązek przechowywania przez 5 lat papierowych kopii zgłoszeń do ZUS wysłanych drogą elektroniczną. Jeśli przepisy wejdą w życie, firmy zyskają mniej biurokracji, niższe koszty i pełną cyfryzację procesu.

Rak a orzeczenie o niepełnosprawności 2025. Jakie przywileje, zasiłki i ulgi? Co przysługuje osobie chorej na nowotwór?

Choroba nowotworowa to trudne leczenie, ale trzeba wiedzieć, że to też prawo do dodatkowego wsparcia od państwa. Mało kto wie, że pacjenci onkologiczni mogą ubiegać się o orzeczenie o niepełnosprawności, które otwiera drogę do wielu ulg, świadczeń i przywilejów. Sprawdź, kiedy rak daje prawo do orzeczenia i jakie korzyści można zyskać.

REKLAMA