REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wezwanie do ZUS – zwolnienie lekarskie od psychiatry. Co oznacza taka kontrola L4?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Artur Sadziński
Dziennikarz specjalizujący się w prawie i finansach. Piszę z myślą o tym, by zawiłe sprawy były zrozumiałe.
Wezwanie do ZUS – zwolnienie lekarskie od psychiatry. Co oznacza taka kontrola L4?
Czy ZUS może wezwać Cię na komisję mimo depresji? Tak. Zobacz, co robić, by nie stracić świadczenia i jak się odwołać
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Masz zwolnienie lekarskie od psychiatry, a mimo to dostałeś wezwanie z ZUS? Zastanawiasz się, czy urząd ma do tego prawo i co grozi, jeśli nie stawisz się na komisję? Jak wygląda kontrola, gdy chorujesz na depresję lub zaburzenia lękowe? Czy można odmówić udziału w badaniu? W tym artykule wyjaśniamy, co oznacza wezwanie z ZUS na zwolnieniu od psychiatry, jak przebiega kontrola u lekarza orzecznika i co zrobić, gdy decyzja okaże się niekorzystna. Podpowiadamy też, jak przygotować się do badania i na co uważać w rozmowie z lekarzem ZUS.

rozwiń >

Czy ZUS może wezwać na kontrolę osoby na L4 od psychiatry?

Tak. Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma pełne prawo kontrolować każde zwolnienie lekarskie, również to wystawione przez psychiatrę. Podstawą prawną jest art. 59 ustawy zasiłkowej (ustawa z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa).

REKLAMA

Celem kontroli ZUS jest:

  • weryfikacja zasadności zwolnienia – czy choroba faktycznie uniemożliwia pracę,
  • wykluczenie nadużyć – np. podejmowania pracy zarobkowej w trakcie L4,
  • ocena stanu zdrowia – czy nadal istnieje niezdolność do pracy.

Kontrola może przybrać formę:

  • wizyty domowej (najczęściej w pierwszych dniach zwolnienia),
  • wezwania na komisję lekarską – do placówki ZUS.

Czy trzeba iść na komisję, będąc na zwolnieniu z powodu depresji lub nerwicy?

Tak, obecność na komisji jest obowiązkowa. ZUS traktuje L4 od psychiatry na równi z innymi zwolnieniami. Brak stawienia się bez uzasadnienia może skutkować:

  • cofnięciem prawa do zasiłku (od dnia komisji),
  • żądaniem zwrotu wypłaconych świadczeń,
  • odrzuceniem kolejnych wniosków, jeśli sytuacja się powtórzy.

Kiedy nieobecność może być usprawiedliwiona?

Możesz nie stawić się na komisję tylko w uzasadnionych przypadkach, takich jak:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • nagła hospitalizacja (psychiatryczna lub internistyczna),
  • zaostrzenie objawów choroby psychicznej (np. epizod depresyjny, atak paniki),
  • zalecenie lekarskie o niewychodzeniu z domu (np. ryzyko samookaleczenia),
  • inne zdarzenia losowe (np. wypadek, śmierć bliskiej osoby). 

W takich sytuacjach musisz niezwłocznie poinformować ZUS i dostarczyć odpowiednią dokumentację medyczną, np. zaświadczenie ze szpitala, od lekarza prowadzącego lub z izby przyjęć.

Polecamy: Kodeks pracy 2025. Praktyczny komentarz z przykładami

Jak wygląda badanie ZUS w przypadku depresji?

Badanie przeprowadza lekarz orzecznik ZUS, który nie musi być psychiatrą. Może to być specjalista np. z zakresu chorób wewnętrznych, neurologii, medycyny pracy lub medycyny społecznej. Pod warunkiem, że ukończył odpowiednie szkolenie zatwierdzone przez Prezesa ZUS.

Celem badania nie jest postawienie nowej diagnozy, lecz ocena, czy aktualny stan zdrowia ubezpieczonego nadal uniemożliwia wykonywanie pracy.

Zakres badania może obejmować:

    • pytania o objawy (np. lęk, bezsenność, spadek energii, myśli samobójcze),
    • ocenę ogólnego stanu psychicznego i fizycznego,
    • analizę dokumentacji medycznej (zaświadczenia od psychiatry, opinie psychologa, wyniki badań). 

Co może zrobić lekarz orzecznik ZUS?

W przypadku wątpliwości lekarz orzecznik może:

  • uznać Cię za zdolnego do pracy i zakończyć zwolnienie od danego dnia,
  • skierować Cię na dodatkowe badania specjalistyczne (np. do psychiatry lub psychologa),
  • zlecić obserwację szpitalną lub uzyskać opinię biegłego psychiatry – szczególnie w toku postępowania odwoławczego. 

Jak się przygotować do komisji ZUS? Praktyczne wskazówki

W przypadku depresji, nerwicy lub innych zaburzeń psychicznych, odpowiednie przygotowanie do komisji lekarskiej ZUS ma ogromne znaczenie. Lekarz orzecznik ocenia nie tylko dokumentację, ale też sposób, w jaki przedstawiasz swój stan zdrowia.

Jakie dokumenty warto zabrać?

Zgodnie z zaleceniami i praktyką:

  1. Zaświadczenie od lekarza psychiatry – najlepiej aktualne, z opisem objawów i informacją o niezdolności do pracy.
  2. Historia leczenia – dokumentacja z poradni zdrowia psychicznego, oddziału dziennego, szpitala psychiatrycznego.
  3. Lista przyjmowanych leków – recepty, zaświadczenia od lekarza prowadzącego.
  4. Zaświadczenia z terapii – indywidualnej lub grupowej, od psychologa lub terapeuty.
  5. Opinia o ograniczeniach w pracy – np. brak możliwości pracy w stresie, z klientem, w systemie zmianowym.
  6. Inne dokumenty – np. wypisy ze szpitala, opinie biegłych, wyniki testów psychologicznych.

Ważne: Warto mieć kopie dokumentów, ponieważ lekarz orzecznik może je zatrzymać do akt sprawy. 

 Dlaczego to ważne?

Lekarz ZUS nie ocenia tylko diagnozy, ale wpływ choroby na zdolność do pracy. Im bardziej kompletna i spójna dokumentacja, tym większa szansa na pozytywną decyzję.

Co mówić podczas rozmowy?

Rozmowa z lekarzem orzecznikiem może być stresująca, zwłaszcza gdy dotyczy zdrowia psychicznego. Warto jednak pamiętać, że sposób, w jaki przedstawisz swój stan, ma duże znaczenie dla oceny. Oto kilka praktycznych wskazówek, jak mówić, by zostać dobrze zrozumianym i nie zbagatelizować objawów:

  1. Mów konkretnie i rzeczowo
    Zamiast ogólników typu "czuję się źle", opisz konkretne objawy, np.:
    • Nie mogę spać dłużej niż 2–3 godziny,
    • Mam silne lęki, które uniemożliwiają mi wyjście z domu,
    • Nie jestem w stanie się skoncentrować nawet na prostych zadaniach.
  2. Nie bagatelizuj objawów
    Unikaj sformułowań typu "jakoś daję radę" – mogą one zostać zinterpretowane jako oznaka poprawy stanu zdrowia.
  3. Nie staraj się wyglądać "zbyt zdrowo"
    Choć wygląd nie powinien być decydujący, może wpłynąć na ocenę lekarza, jeśli jest sprzeczny z dokumentacją i relacją pacjenta. 
    Przykład: osoba uśmiechnięta, pewna siebie, bez dokumentów może zostać uznana za zdolną do pracy.
  4. Zachowaj spokój i skup się na faktach
    Nie musisz grać emocji – wystarczy, że szczerze i spójnie opiszesz wpływ choroby na codzienne funkcjonowanie.
  5. Możesz zapytać o obecność osoby towarzyszącej
    Choć nie jest to standardowa praktyka, w uzasadnionych przypadkach (np. silna fobia społeczna, lęk paniczny) można złożyć wniosek o zgodę na obecność osoby wspierającej. Warto to wcześniej uzgodnić z ZUS.

Co zrobić, jeśli ZUS zakwestionuje zwolnienie?

Jeśli lekarz orzecznik uzna Cię za zdolnego do pracy, ZUS może:

  • cofnąć zasiłek chorobowy od daty komisji,
  • zażądać zwrotu wypłaconych świadczeń,
  • zakończyć wypłatę kolejnych rat renty (jeśli dotyczy).

To jednak nie jest koniec sprawy. Masz prawo się odwołać.

Jak się odwołać od decyzji ZUS?

Jeśli nie zgadzasz się z decyzją ZUS (np. uznaniem Cię za zdolnego do pracy), masz prawo do odwołania. Oto jak to zrobić krok po kroku:

  • Masz 30 dni od dnia doręczenia decyzji na złożenie odwołania. 
  • Odwołanie składa się za pośrednictwem oddziału ZUS, który wydał decyzję.
  • ZUS przekazuje je następnie do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych (sądu I instancji). 
  • Odwołanie możesz napisać i złożyć samodzielnie – nie jest wymagany adwokat ani radca prawny. 
    Możesz też złożyć je ustnie do protokołu w ZUS – pracownik sporządzi zapis Twojej wypowiedzi. 

Co powinno zawierać odwołanie?

  • Twoje dane i numer decyzji, której dotyczy odwołanie,
  • datę otrzymania decyzji,
  • uzasadnienie – dlaczego się nie zgadzasz (np. pominięcie dokumentacji psychiatrycznej),
  • załączniki – np. zaświadczenia lekarskie, wyniki badań, historię leczenia.

Jeśli ZUS uzna Twoje odwołanie za zasadne, może zmienić decyzję bez kierowania sprawy do sądu. Jeśli nie, to sprawa trafia do sądu, który wyznacza rozprawę i powiadamia strony.

Czy sąd powołuje biegłego psychiatrę?

Tak. W sprawach dotyczących zdrowia psychicznego sąd zazwyczaj powołuje biegłego psychiatrę lub zespół biegłych, by ocenić, czy rzeczywiście jesteś niezdolny do pracy. Opinia biegłego często decyduje o wyniku sprawy.

FAQ – najczęściej zadawane pytania

Czy ZUS ma prawo wezwać na kontrolę osoby na zwolnieniu od psychiatry?

Tak, ZUS może kontrolować każde L4, niezależnie od diagnozy.

Co robi lekarz orzecznik, gdy pacjent jest na L4 z powodu depresji?

Ocenia ogólną zdolność do pracy na podstawie dokumentów i rozmowy. Nie stawia nowej diagnozy.

Czy wezwanie do ZUS na zwolnieniu od psychiatry jest legalne?

Tak, kontrola jest zgodna z ustawą zasiłkową.

Czy można odmówić badania ZUS w czasie zwolnienia psychicznego?

Nie, chyba że istnieje medyczne uzasadnienie i zostanie ono odpowiednio udokumentowane.

Co, jeśli nie odbiorę wezwania z ZUS z poczty?

Po 14 dniach pismo uznaje się za doręczone. Brak obecności traktowany jest jak nieusprawiedliwiona nieobecność.

Czy po kontroli psychiatrycznej można stracić świadczenie chorobowe lub rentę?

Tak, jeśli orzecznik uzna, że nie ma już podstaw do dalszego pobierania świadczenia.

Wezwanie na kontrolę ZUS w czasie zwolnienia od psychiatry nie oznacza automatycznej utraty świadczeń, ale trzeba się do niego dobrze przygotować. Dokumentacja, spójna relacja i znajomość swoich praw to Twoje najważniejsze narzędzia. Jeśli decyzja okaże się niekorzystna – pamiętaj, że możesz się odwołać i często warto to zrobić. W sporze z ZUS nie jesteś bez szans – masz prawo walczyć o swoje zdrowie i bezpieczeństwo finansowe.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowe świadczenie 1000 plus miesięcznie na drugie dziecko dla każdego, jeżeli rodzina nie przekracza 280 tys. zł dochodu rocznie. Prezydent już złożył swój podpis

„Szacuje się, że w portfelu przeciętnej polskiej rodziny może zostać średnio 1 000 zł miesięcznie” – poinformowała Kancelaria Prezydenta, po podpisaniu przez Karola Nawrockiego, w dniu 8 sierpnia br., projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw. Ze świadczenia skorzystać będą mogły z dwójką i więcej dzieci, które nie przekraczają poziomu dochodów 140 tys. zł rocznie na małżonka, czyli 280 tys. zł rocznie na rodzinę.

Czy 10.08.2025 r. jest niedziela handlowa, handel bez zakazu, zakupy w Lidlu i Biedronce, w galeriach, wszystkie sklepy otwarte czy tylko Żabka

Wakacje nabrały tempa i już są za półmetkiem. Dla wielu osób niedziela 10 sierpnia to już czas po wypoczynku kiedy trzeba wrócić do standardowego rytmu życia. Tego z obowiązkami domowymi, w tym zakupami. Czy duże zakupy w Lidlu, Biedronce czy innym sklepie, w którym zwykle je robimy, są możliwe, a może to niedziela z zakazem handlu i pozostaje liczyć na otwartą najbliższą Żabkę?

Zerowy PIT dla rodzin z dziećmi. Prezydent Karol Nawrocki realizuje pierwsze obietnice

Prezydent Karol Nawrocki realizuje pierwsze obietnice z "Planu 21". W Kolbuszowej podpisał projekt ustawy o zerowym PIT dla rodzin z co najmniej dwojgiem dzieci. „Polskie rodziny mogą liczyć na swojego prezydenta” – podkreślił. To odpowiedź na kryzys demograficzny i pierwszy krok w stronę realnego wsparcia klasy średniej.

Palenie gałęzi na własnej posesji 2025 - czy można palić gałęzie na własnej posesji? Kiedy można palić gałęzie na działce?

Palenie gałęzi i liści, nawet na własnej posesji, może skończyć się mandatem. Zakaz obowiązuje nie tylko w miastach, ale też na wsiach i działkach rekreacyjnych. Sprawdź, co grozi za spalanie gałęzi w 2025 roku i gdzie zgłosić uciążliwego sąsiada, który zadymia okolicę.

REKLAMA

Szef na urlopie: czy możliwy jest wypoczynek bez telefonu i laptopa?

Oprócz plaży i szumu morza urlop szefa wiąże się zwykle z telefonami i laptopem. Tymczasem prawdziwy wypoczynek jest naprawdę ważny. Jakie są korzyści z nieobecności szefa w firmie? Co zmienić w zarządzaniu, aby móc spokojnie wybrać się na urlop?

Kiedy cudzoziemcy (np. obywatele Ukrainy) muszą płacić w Polsce podatek od spadków i darowizn?

W Polsce obecnie mieszka wielu cudzoziemców, przeważają obywatele Ukrainy, tutaj pracują, kształcą się, a także nabywają rzeczy m.in. w drodze darowizn otrzymywanych od swoich rodzin czy w drodze dziedziczenia. Warto zatem przybliżyć im zasady opodatkowania obowiązujące na terytorium RP, a przede wszystkim wyjaśnić w jakich sytuacjach ciąży na nich w naszym kraju obowiązek podatkowy.

KSeF zrewolucjonizuje pracę biur rachunkowych. Nadchodzi największa zmiana od lat

Już od kwietnia 2026 każdy przedsiębiorca będzie musiał korzystać z Krajowego Systemu e-Faktur. To ogromne wyzwanie – ale też szansa – zwłaszcza dla biur rachunkowych. Dowiedz się, jak KSeF zmieni obieg dokumentów, rolę księgowych i co zrobić, by nie zostać w tyle w erze cyfrowej rewolucji.

Afera z dofinansowaniami z KPO. PARP zapowiada kontrole, opozycja mówi o gigantycznym skandalu i podaje kolejne przykłady

Wiele kontrowersji wzbudziła interaktywna mapa projektów, które uzyskały dofinansowanie z Krajowego Planu Odbudowy, którą opublikowano na kpo.gov.pl. Co ciekawe od rana 8 sierpnia 2025 r. cała strona kpo.gov.pl nie jest dostępna (występują problemy techniczne z jej wyświetleniem). Szeroko krytykuje się zasadność wydatkowania tych środków zwłaszcza w branży HoReCa. PARP zapowiedział kontrolę w tym sektorze. Premier Tusk powiedział, że nie zaakceptuje żadnego marnotrawienia środków z KPO. Prezes PiS Jarosław Kaczyński nazwał całą sprawę gigantycznym skandalem a inni politycy PiS mówią o największej aferze obecnego rządu

REKLAMA

Nowe świadczenie dla osób od 13 do 65 roku życia. Od kiedy? Padł konkretny termin

Nowy projekt dotyczący wsparcia osób z niepełnosprawnościami miał trafić do Sejmu w drugim kwartale 2025 roku, ale tak się nie stało. Obecnie trwają nad nim prace w Komitecie Stałym Rady Ministrów. Premier Donald Tusk niedawno sugerował możliwą datę, a teraz minister rodziny, pracy i polityki społecznej podała nowy, konkretny termin. Oto szczegóły.

Paragony grozy a wakacje 2025 na półmetku: więcej rezerwacji, dłuższe pobyty i stabilne ceny

Wakacje 2025 na półmetku: więcej rezerwacji, dłuższe pobyty i stabilne ceny. Mimo pojawiających się w mediach “paragonów grozy”, sierpniowy wypoczynek wciąż można zaplanować w korzystnej cenie, zwłaszcza rezerwując nocleg bezpośrednio.

REKLAMA