REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak zdobyć orzeczenie o niepełnosprawności w 2025 roku? Poznaj 6 ważnych kroków

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Artur Sadziński
Dziennikarz i redaktor z doświadczeniem w tworzeniu treści o finansach, prawie i sprawach konsumenckich. Pisze z myślą o praktycznym wsparciu dla czytelnika.
Orzeczenie o niepełnosprawności 2025 – kto może dostać, jak złożyć wniosek i jakie daje przywileje
Niepełnosprawność 2025: Jak uzyskać orzeczenie, jakie choroby i świadczenia przysługują?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Jak uzyskać orzeczenie o niepełnosprawności w 2025 roku? Kto może się ubiegać, jakie dokumenty trzeba przygotować i co możesz dzięki temu zyskać? W naszym poradniku znajdziesz wszystko: 6 kroków, terminy, nowe przepisy i pełną listę ulg i świadczeń.

rozwiń >

Kto może ubiegać się o orzeczenie?

Orzeczenie o niepełnosprawności może uzyskać każda osoba, u której trwałe lub przewlekłe (min. 12 mies.) schorzenie ogranicza codzienne funkcjonowanie albo zdolność do pracy. Wniosek złożysz:

REKLAMA

REKLAMA

  • osobiście – gdy masz ukończone 16 lat,
  • przez rodzica / opiekuna – w przypadku dzieci i młodzieży,
  • przez pełnomocnika – jeżeli nie możesz działać samodzielnie.

Dotyczy to zarówno niepełnosprawności wrodzonych, jak i nabytych w wyniku choroby lub urazu. Nie liczy się miejsce zatrudnienia ani źródło dochodu – ważny jest realny wpływ choroby na życie.

Co oznaczają stopnie niepełnosprawności?

Wyróżnia się trzy stopnie niepełnosprawności. Każdy z nich definiuje poziom ograniczeń w codziennym funkcjonowaniu i zdolności do pracy. Są to:

  • Znaczny stopień: Oznacza, że osoba jest całkowicie niezdolna do pracy lub wymaga stałej opieki innej osoby, aby zaspokoić podstawowe potrzeby życiowe.
  • Umiarkowany stopień: Oznacza, że osoba jest częściowo niezdolna do pracy lub potrzebuje wsparcia w niektórych czynnościach życiowych, choć niekoniecznie stałej opieki.
  • Lekki stopień: Oznacza naruszenie sprawności organizmu, które utrudnia wykonywanie pracy, ale nie ogranicza znacząco codziennego funkcjonowania.

Ta informacja pomoże Ci ocenić, do którego stopnia możesz się kwalifikować, co jest najważniejsze w procesie wnioskowania. Teraz przejdźmy do szczegółowych kroków, które należy podjąć, aby uzyskać orzeczenie o niepełnosprawności.

REKLAMA

1. Przygotuj niezbędną dokumentację

Pierwszym i najważniejszym krokiem jest skompletowanie wymaganych dokumentów. Komisja ds. Orzekania o Niepełnosprawności (ZON) wymaga precyzyjnych informacji, dlatego przygotuj je starannie:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
DokumentOpis / UwagiWażność / Termin

Wniosek o wydanie orzeczenia

Formularz dostępny w lokalnym PZON lub online (ważne: wersja na 2025 rok)

Bezterminowy

Zaświadczenie lekarskie

Wypełnia lekarz POZ lub specjalista. Musi zawierać opis choroby i jej wpływu na funkcjonowanie

Ważne tylko 30 dni od wystawienia

Dokumentacja medyczna

Wyniki badań, karty wypisowe, opinie specjalistów, opisy leczenia

Nie ma ograniczeń czasowych, ale im bardziej aktualna, tym lepiej

Dowód osobisty lub PESEL dziecka

Do potwierdzenia tożsamości wnioskującego lub dziecka

Standardowo wymagany przy składaniu

Pełnomocnictwo (jeśli dotyczy)

W przypadku, gdy wniosek składa osoba trzecia (np. opiekun prawny)

Wymaga podpisu i danych obu stron

2. Złóż wniosek w lokalnym ZON

Po skompletowaniu dokumentacji możesz ją złożyć w Powiatowym Zespole ds. Orzekania o Niepełnosprawności (PZON) właściwym dla Twojego miejsca zamieszkania. Jest kilka opcji:

Tryb złożenia wnioskuGdzie złożyć?Co warto wiedzieć?

Osobiście

W biurze podawczym Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności (PZON)

Najszybszy sposób, możliwość skonsultowania się z pracownikiem.

Pocztą tradycyjną

List polecony do właściwego PZON

Zachowaj potwierdzenie nadania. Termin liczony od daty stempla pocztowego.

Elektronicznie

Przez platformę ePUAP (jeśli dostępna w Twoim powiecie)

Wymaga profilu zaufanego. Nie każdy PZON przyjmuje dokumenty online – sprawdź na stronie urzędu.

ZON ma obowiązek poinformować Cię o terminie posiedzenia komisji w ciągu maksymalnie 30 dni. W szczególnie skomplikowanych przypadkach termin ten może zostać wydłużony do 60 dni.

3. Komisja ZON – jak wygląda badanie i wywiad?

Najważniejszym etapem procedury jest osobiste spotkanie z komisją orzekającą w siedzibie ZON. Jej skład zazwyczaj obejmuje:

  • lekarza,
  • psychologa lub pracownika socjalnego.

Podczas posiedzenia zostanie przeprowadzony krótki wywiad oraz podstawowe badanie lekarskie, mające na celu ocenę Twojego stanu funkcjonalnego.

Jeśli Twój stan zdrowia uniemożliwia stawiennictwo w ZON, możesz poprosić o:

  • Komisję wyjazdową: Jeśli ZON oferuje taką możliwość.
  • Zaoczne rozpatrzenie sprawy: W sytuacji, gdy zgromadzona dokumentacja medyczna w jasny i jednoznaczny sposób potwierdza Twoją sytuację zdrowotną i umożliwia wydanie orzeczenia bez Twojej obecności.

Jakie choroby mogą dawać prawo do orzeczenia o niepełnosprawności?

Wielu pacjentów zastanawia się, jakie choroby mogą dawać prawo do orzeczenia o niepełnosprawności. Choć każda sprawa rozpatrywana jest indywidualnie i najważniejsze znaczenie ma wpływ choroby na codzienne funkcjonowanie, istnieje grupa schorzeń, które szczególnie często prowadzą do przyznania orzeczenia.

Poniżej znajdziesz przykładowe kategorie chorób, które – zwłaszcza w przypadku przewlekłego przebiegu – mogą skutkować uznaniem niepełnosprawności:

  • choroby serca – np. niewydolność krążeniowa, przebyte zawały, kardiomiopatie,
  • cukrzyca z powikłaniami – m.in. z uszkodzeniem wzroku, nerek, kończyn (zespół stopy cukrzycowej),
  • nowotwory – zwłaszcza w trakcie leczenia lub po operacyjnym usunięciu narządu,
  • zaburzenia psychiczne – m.in. depresja, schizofrenia, zaburzenia afektywne dwubiegunowe, lękowe,
  • choroby neurologiczne – np. stwardnienie rozsiane, padaczka, choroba Parkinsona, porażenia,
  • choroby ortopedyczne i reumatologiczne – np. trwałe uszkodzenia stawów, amputacje, zmiany zwyrodnieniowe,
  • choroby wzroku i słuchu – m.in. znaczne niedowidzenie, ślepota, głuchota, głęboki niedosłuch,
  • spektrum autyzmu i Zespół Aspergera – zarówno u dzieci, jak i u osób dorosłych.

4. Decyzja o orzeczeniu i możliwość odwołania

Po posiedzeniu komisji, ZON ma 14 dni na wydanie decyzji o orzeczeniu. Możesz odebrać ją osobiście lub poczekać na przesłanie pocztą.

Jeśli nie zgadzasz się z wydaną decyzją, przysługuje Ci prawo do odwołania. Masz na to 14 dni od daty jej otrzymania. Odwołanie składasz za pośrednictwem ZON, który wydał pierwsze orzeczenie – zostanie ono przekazane do Wojewódzkiego ZON. Druga instancja ma maksymalnie 2 miesiące na rozpatrzenie sprawy i wydanie swojej decyzji.

W przypadku dalszego niezadowolenia sprawę możesz skierować do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych.

5. Wykorzystaj orzeczenie – sprawdź, co Ci się należy!

Uzyskanie orzeczenia o niepełnosprawności otwiera dostęp do wielu form wsparcia, które mogą znacząco poprawić jakość życia i zmniejszyć obciążenia finansowe. Warto korzystać z przysługujących praw. Obejmują one m.in.:

Rodzaj wsparciaNa czym polega?Od kiedy / Dodatkowe informacje

Świadczenie wspierające

Comiesięczne wsparcie finansowe nawet do

4134 zł, w zależności od punktacji potrzeby wsparcia

Nowość od 2024 r., pełna dostępność od 2025

Ulgi komunikacyjne

Zniżki na przejazdy PKP, komunikację miejską i regionalną

Wysokość zniżki zależy od wieku i stopnia niepełnosprawności

Karta parkingowa

Prawo do parkowania na miejscach dla osób z niepełnosprawnościami

Ważna przez cały okres obowiązywania orzeczenia

Mobilna legitymacja osoby z niepełnosprawnością

Cyfrowy dokument w smartfonie, potwierdzający status

Nowość od 2025 roku

Programy PFRON

Dofinansowanie turnusów, sprzętu medycznego, ortopedycznego i rehabilitacyjnego

Wymagany oddzielny wniosek, możliwe limity dochodowe

Ulgi podatkowe

Odliczenia m.in. za leki, dojazdy, sprzęt, opiekę

Tzw. ulga rehabilitacyjna – rozliczana w PIT

Wcześniejsza emerytura lub renta

Możliwość przejścia na emeryturę lub uzyskania renty wcześniej niż standardowo

W zależności od stopnia niepełnosprawności i długości stażu pracy

Polecamy: Pomoc społeczna. Komentarz do ustawy

Kiedy warto ubiegać się o orzeczenie o niepełnosprawności?

Wiele osób odkłada decyzję o złożeniu wniosku, bo nie są pewne, czy ich stan zdrowia "się kwalifikuje". Tymczasem orzeczenie o niepełnosprawności można uzyskać nie tylko przy całkowitej niezdolności do pracy, ale także wtedy, gdy przewlekła choroba realnie ogranicza Twoje codzienne funkcjonowanie.

Rozważ złożenie wniosku, jeśli:

  • choroba lub niepełnosprawność trwa dłużej niż 12 miesięcy, a jej objawy utrudniają Ci normalne życie – np. poruszanie się, naukę, pracę zawodową, dbanie o siebie lub bliskich,
  • korzystasz z regularnego leczenia, rehabilitacji lub pomocy innych osób, aby radzić sobie z codziennymi obowiązkami,
  • doświadczasz trwałego ograniczenia sprawności fizycznej lub psychicznej, nawet jeśli nie jesteś całkowicie zależny od innych,
  • chcesz uzyskać dostęp do ulg podatkowych, świadczeń pieniężnych z ZUS lub PFRON, programów wspierających lub karty parkingowej,
  • potrzebujesz zaświadczenia do szkoły, urzędu lub miejsca pracy w związku z dostosowaniem warunków (np. kształcenie specjalne, skrócony czas pracy).

Nie musisz spełniać wszystkich kryteriów – już jedno z powyższych może być wystarczające, by ubiegać się o orzeczenie o stopniu niepełnosprawności.

Procedura jest bezpłatna i nie wymaga skierowania – wystarczy złożyć wniosek do lokalnego PZON.

6. Co zrobić po uzyskaniu orzeczenia o niepełnosprawności?

Otrzymanie orzeczenia to dopiero pierwszy krok. Aby w pełni wykorzystać przysługujące Ci prawa, warto od razu zająć się formalnościami, które pozwolą skorzystać z dostępnych ulg, świadczeń i programów wsparcia. W 2025 roku katalog możliwości znacznie się rozszerzył – poniżej znajdziesz najważniejsze działania, które warto podjąć po otrzymaniu orzeczenia.

Złóż wniosek o świadczenie wspierające (ZUS)

To nowe świadczenie, które w 2025 roku zastępuje część dotychczasowych form pomocy. Przysługuje osobom dorosłym z orzeczeniem o niepełnosprawności, które uzyskają odpowiednią punktację potrzeby wsparcia (od 70 pkt). Wysokość świadczenia może wynieść nawet 4134 zł miesięcznie.

  • Wniosek składa się przez platformę PUE ZUS lub przez urząd.
  • Potrzebne są: orzeczenie, decyzja o punktacji wsparcia oraz dokumenty tożsamości.

Wystąp o kartę parkingową

Jeśli w orzeczeniu zaznaczono wskazanie do korzystania z karty parkingowej, możesz złożyć wniosek w swoim urzędzie miasta lub w starostwie powiatowym. Karta:

  • umożliwia parkowanie na miejscach dla osób z niepełnosprawnościami,
  • jest ważna przez okres obowiązywania orzeczenia (lub do 5 lat).

Pobierz mobilną legitymację osoby z niepełnosprawnością

Od 2025 roku legitymację można mieć w smartfonie – w aplikacji mObywatel. Wersja elektroniczna zawiera te same dane co wersja papierowa, ale jest wygodniejsza i zawsze pod ręką.

Aby ją pobrać:

  • musisz mieć aktywny profil zaufany i aplikację mObywatel,
  • po wydaniu orzeczenia należy złożyć osobny wniosek do PZON lub urzędu miasta.

Skorzystaj z ulg podatkowych i komunikacyjnych

Osoby z orzeczeniem mają prawo do wielu ulg, w tym:

  • ulgi rehabilitacyjnej – w rozliczeniu PIT możesz odliczyć m.in. koszty dojazdów, zakupu leków, turnusów, opieki czy sprzętu,
  • zniżek na przejazdy – m.in. w PKP, komunikacji miejskiej i regionalnej. Wysokość ulgi zależy od stopnia niepełnosprawności i wieku.

Warto również zgłosić się do MOPS lub GOPS, gdzie możesz uzyskać zasiłek pielęgnacyjny albo świadczenie pielęgnacyjne (dla opiekunów).

Zgłoś się do programów PFRON

Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych oferuje wiele form pomocy, z których możesz skorzystać po uzyskaniu orzeczenia:

  • Program "Aktywny Samorząd" – dofinansowanie zakupu sprzętu komputerowego, protez, wózków elektrycznych, prawa jazdy i likwidacji barier architektonicznych,
  • Turnusy rehabilitacyjne – możesz otrzymać dopłatę do pobytu w ośrodku z opieką i terapią.

Wnioski składa się przez platformę SOW lub bezpośrednio w PCPR/MOPS. W niektórych przypadkach obowiązują limity dochodowe.

FAQ – najczęściej zadawane pytania o orzeczenie o niepełnosprawności (2025)

Ile kosztuje uzyskanie orzeczenia o niepełnosprawności?

Procedura jest całkowicie bezpłatna – ponosisz jedynie potencjalne koszty związane z uzyskaniem dokumentacji medycznej, przesyłką dokumentów lub ich kserokopii.

Czy można złożyć wniosek o orzeczenie elektronicznie?

Tak, o ile twój lokalny ZON umożliwia składanie wniosków przez platformę ePUAP. Informacje na ten temat znajdziesz na stronie internetowej właściwego powiatu lub miasta.

Na jaki czas wydawane jest orzeczenie?

Orzeczenie może być wydane na czas określony (np. 2–5 lat) lub bezterminowo. Decyzja zależy od oceny komisji orzekającej i przede wszystkim od charakteru oraz prognozy schorzenia.

Czy orzeczenie jest ważne w całej Polsce?

Tak, orzeczenie o niepełnosprawności wydane przez dowolny powiatowy lub wojewódzki zespół orzekający w Polsce jest ważne na terenie całego kraju.

Podstawa prawna orzeczenia o niepełnosprawności

Najważniejsze akty regulujące orzekanie o niepełnosprawności w 2025 roku:

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Długi weekend i wysyp wolnego na szybko. Co może zrobić pracownik, gdy wizyta w rodzinnych stronach nie pójdzie zgodnie z planem?

Dzień Wszystkich Świętych zajmuje szczególne miejsce w sercu Polaków. Wielu z nich w czasie zbliżającego się weekendu wyjedzie w rodzinne strony. Nie tylko odwiedzą cmentarze, ale i spotkają się z rodziną. Pracodawcy mogą się spodziewać, że 3 listopada nie każdy stawi się do pracy.

Podatek od środków transportowych w 2026 r. Ile będzie wynosił?

W przyszłym roku minimalne stawki podatku od środków transportowych będą takie same jak obecnie. Nowe obwieszczenie zostało opublikowane w Monitorze Polskim. Warto pamiętać, iż stawki podatku na dany rok ustala rada gminy. Jakie będą maksymalne kwoty? Kto płaci podatek od środków transportowych?

Co 5. egzaminator popełnia błędy przy sprawdzaniu matur. Procedury odwoławcze są archaiczne. Co trzeba zmienić

Matura to najważniejszy egzamin w życiu młodego człowieka. Tymczasem co 5. egzaminator popełnia błędy przy sprawdzaniu matur. Często oznacza to koniec drogi na wymarzone studia. Procedury odwoławcze są archaiczne. Co trzeba zmienić?

KSeF w jednostkach sektora finansów publicznych – obowiązki i wyzwania związane z wdrożeniem. Wywiad z dr Małgorzatą Rzeszutek

Jak wdrożenie KSeF wpłynie na funkcjonowanie jednostek sektora finansów publicznych? Jakie zagrożenia i korzyści niesie cyfrowa rewolucja w fakturowaniu? O tym rozmawiamy z dr Małgorzatą Rzeszutek, doradcą podatkowym i specjalistką w zakresie prawa podatkowego.

REKLAMA

Zmagania z KSeF-em wchodzą w decydującą fazę. Jakie są największe obawy księgowych?

Choć do uruchomienia Krajowego Systemu e-Faktur pozostało zaledwie kilka miesięcy, większość księgowych wciąż nie czuje się pewnie. Z najnowszego badania SW Research dla fillup k24 wynika, że jedynie 3,5% ekspertów uważa się za w pełni przygotowanych, a aż 75% przyznaje, że nadchodzące tygodnie będą dla nich prawdziwym testem gotowości i odporności na stres.

Kiedy zdrowy rozsądek znika z sali operacyjnej. Dlaczego wstrzymywanie planowych zabiegów to decyzja szkodliwa dla pacjentów i dla systemu

Zawieszanie planowych zabiegów ma być sposobem na „oszczędności” w szpitalach. W rzeczywistości to finansowa i medyczna pułapka: pacjenci wracają później na SOR w gorszym stanie, koszty rosną, a zaufanie do systemu znika. Szpital nie jest urzędem — nie może „zawiesić przyjmowania interesantów” - pisze adwokat Grzegorz Prigan.

ZUS: W 2026 r. przeciętne świadczenie wzrośnie do blisko 4320 zł miesięcznie

Plan Funduszu Ubezpieczeń Społecznych zakłada, że w 2026 r. liczba emerytów i rencistów zwiększy się o 123 tys. osób w porównaniu z 2025 r. Przeciętne świadczenie wzrośnie w przyszłym roku do blisko 4320 zł miesięcznie. O tych założeniach poinformował Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Jak dobrze żyć (efektywnie współpracować) z księgowym? Przychody, koszty, bartery, dokumenty. Praktyczne rady dla twórców internetowych i influencerów

Jesteś influencerem, twórcą internetowym, a może dopiero zaczynasz swoją przygodę z działalnością online? Niezależnie od etapu, na którym jesteś – prędzej czy później przyjdzie moment, w którym będziesz musiał zmierzyć się z rozliczeniami podatkowymi. Współpraca z księgowym to w takim przypadku nie tylko konieczność, ale przede wszystkim ogromne ułatwienie i wsparcie w prowadzeniu legalnej, uporządkowanej działalności twórczej.

REKLAMA

Podatki przez aplikację mObywatel? Warszawa wdraża cyfrowe płatności

Do końca roku ma zostać uruchomiona możliwość wniesienia niektórych opłat za pośrednictwem aplikacji mObywatel lub portalu mobywatel.gov.pl. Cyfrowe płatności obejmują m.in. podatek od nieruchomości, podatek rolny i podatek leśny.

Jak sprzedać nieruchomość szybko i bez ryzyka

Każdy chce sprzedać dobrze. Nieliczni wiedzą, jak zrobić to mądrze. Sprzedaż nieruchomości to dla wielu osób najważniejsza transakcja w życiu. Właściciele chcą, by proces był szybki, bezpieczny i przyniósł satysfakcjonującą cenę. Niestety, większość ofert długo stoi na rynku. Problem nie tkwi w koniunkturze, ale w braku przygotowania i strategii.

REKLAMA