Punkty 5, 6, 7 i 8 w orzeczeniu o niepełnosprawności – co oznaczają i jak wpływają na świadczenia w 2025 roku?

• Dlaczego warto znać znaczenie tych punktów?
• Wskazania w orzeczeniu o niepełnosprawności – co oznaczają i na co wpływają?
• Punkt 5 – Konieczność zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze oraz pomoce techniczne, ułatwiające funkcjonowanie danej osoby
• Punkt 6 – Potrzeba korzystania z systemu środowiskowego wsparcia w samodzielnej egzystencji
• Punkt 7 – Konieczność stałej lub długotrwałej opieki z powodu znacznie ograniczonej samodzielnej egzystencji
• Punkt 8 – Konieczność stałego współudziału opiekuna dziecka w leczeniu, rehabilitacji i edukacji
• Tabela – podsumowanie punktów
• Co, jeśli w orzeczeniu brakuje któregoś z punktów?
• FAQ

Dlaczego warto znać znaczenie tych punktów?

Otrzymałeś orzeczenie o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności i nie wiesz, co oznaczają poszczególne zapisy? Zastanawiasz się, co daje orzeczenie z punktem 6 albo 8, czy punkt 7 w orzeczeniu wpływa na świadczenia, a może chcesz wiedzieć, jak interpretować punkt 5 w orzeczeniu o niepełnosprawności?

Zaznaczenie odpowiednich punktów w orzeczeniu może decydować o tym, czy:

• otrzymasz świadczenie pielęgnacyjne, dodatek lub zasiłek,
• skorzystasz z turnusu rehabilitacyjnego,
• uzyskasz pierwszeństwo w leczeniu, edukacji lub zatrudnieniu,
• masz prawo do karty parkingowej lub ulg w komunikacji.

W praktyce wiele osób nie otrzymuje należnych świadczeń, tylko dlatego, że w orzeczeniu zabrakło jednego z punktów.

Wskazania w orzeczeniu o niepełnosprawności – co oznaczają i na co wpływają?

Każde orzeczenie o niepełnosprawności zawiera część zatytułowaną "Wskazania do ulg i uprawnień", w której komisja zaznacza konkretne punkty – może być ich maksymalnie dziesięć. To właśnie te wskazania mają największy wpływ na to, czy dana osoba będzie mogła otrzymać świadczenia pieniężne, korzystać z ulg podatkowych, rehabilitacji, pomocy społecznej czy uprawnień komunikacyjnych.

Choć wszystkie punkty są istotne, w praktyce to właśnie punkty 5, 6, 7 i 8 są najczęściej analizowane przez urzędników przy przyznawaniu świadczeń. To one dotyczą potrzeby opieki, samodzielności i nadzoru, dlatego mają duże znaczenie dla przyznania świadczenia pielęgnacyjnego, dodatku pielęgnacyjnego, renty socjalnej czy prawa do usług opiekuńczych.

Punkt 5 – Konieczność zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze oraz pomoce techniczne, ułatwiające funkcjonowanie danej osoby

To wskazanie potwierdza, że osoba z niepełnosprawnością wymaga używania specjalistycznych przedmiotów ułatwiających codzienne funkcjonowanie – np. wózka inwalidzkiego, protezy, aparatu słuchowego, cewnika, inhalatora, gleukometru itp.

W praktyce: Punkt 5 daje prawo do dofinansowania zakupu sprzętu z NFZ oraz z PFRON. W orzeczeniu często pojawia się zapis "zgodnie z zaleceniami lekarza specjalisty".

Punkt 6 – Potrzeba korzystania z systemu środowiskowego wsparcia w samodzielnej egzystencji

Punkt ten oznacza, że osoba z niepełnosprawnością powinna mieć dostęp do wsparcia instytucjonalnego, takiego jak: usługi socjalne, opiekuńcze, terapeutyczne i rehabilitacyjne. Mogą być świadczone przez MOPS, GOPS, organizacje pozarządowe, poradnie, ośrodki dziennego pobytu lub inne placówki.

W praktyce: Punkt 6 nie dotyczy bezpośrednio potrzeby opieki domowej, lecz dostępu do usług świadczonych przez sieć instytucji pomocy społecznej, organizacji pozarządowych i jednostek rehabilitacyjnych.

Punkt 7 – Konieczność stałej lub długotrwałej opieki z powodu znacznie ograniczonej samodzielnej egzystencji

Punkt 7 dotyczy osób, które mają poważne ograniczenia w podstawowych obszarach funkcjonowania: poruszaniu się, samoobsłudze, komunikacji, orientacji w przestrzeni czy decyzyjności. Zwykle dotyczy osób leżących, niesamodzielnych lub z chorobami neurodegeneracyjnymi.

W praktyce: To istotne wskazanie przy ubieganiu się o świadczenie pielęgnacyjne, dodatek pielęgnacyjny, rentę socjalną, a także pomoc instytucjonalną (np. DPS, opieka całodobowa).

W 2025 r. Pełnomocnik Rządu wydał wytyczne, by punkt 7 obowiązkowo stosować w orzeczeniach dla dzieci z zespołem Downa i niektórymi chorobami rzadkimi.

Punkt 8 – Konieczność stałego współudziału opiekuna dziecka w leczeniu, rehabilitacji i edukacji

Uwaga: Punkt 8 dotyczy wyłącznie dzieci do ukończenia 16. roku życia.
Zaznaczenie tego punktu oznacza, że dziecko potrzebuje stałego, codziennego wsparcia opiekuna, nie tylko w czynnościach fizycznych, ale także w organizacji i prowadzeniu leczenia, uczestnictwie w terapii, nauczaniu.

W praktyce: Dotyczy wyłącznie dzieci do 16. roku życia. Aby otrzymać świadczenie pielęgnacyjne, punkt 8 musi zawierać sformułowanie "wymaga". Punkt 8 samodzielnie nie wystarczy do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego. Musi być łącznie z punktem 7. Może też być podstawą do indywidualnego nauczania lub terapii.

Zgodnie z komunikatem Biura Pełnomocnika Rządu, w 2025 roku osoby z chorobami rzadkimi powinny otrzymywać orzeczenia uwzględniające punkty 7 i 8 z orzeczeniem na maksymalny możliwy okres (czyli do ukończenia 16 lat).

Tabela – podsumowanie punktów

Punkt	Co oznacza?	Do czego uprawnia w praktyce?
5	Potrzeba zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze lub techniczne (np. wózek, aparat słuchowy, inhalator)	Refundacja lub dofinansowanie zakupu sprzętu z NFZ i PFRON
6	Potrzeba korzystania z systemu środowiskowego wsparcia (usługi MOPS, GOPS, organizacje społeczne)	Możliwość korzystania z usług socjalnych, asystenckich, opiekuńczych lub terapeutycznych
7	Znaczne ograniczenie samodzielnej egzystencji – brak możliwości samodzielnego życia nawet z pomocą	Świadczenie pielęgnacyjne, renta socjalna, dodatki, kwalifikacja do pobytu w DPS
8	Konieczność stałego współudziału opiekuna dziecka (do 16. r.ż.) w leczeniu, rehabilitacji i edukacji	Jeśli zawiara sformułowanie: "wymaga", oznacza prawo do świadczenia pielęgnacyjnego na dziecko, możliwość indywidualnego nauczania

Co, jeśli w orzeczeniu brakuje któregoś z punktów?

Masz prawo się odwołać. Czas na złożenie odwołania to 14 dni od daty otrzymania decyzji.

Gdzie złożyć odwołanie?

Do wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności, za pośrednictwem zespołu, który wydał pierwotne orzeczenie.

Warto dołączyć:

• dodatkową dokumentację medyczną,
• opinię lekarza, psychologa lub pracownika socjalnego,
• opis codziennego funkcjonowania osoby.

Nie czekaj – jeśli masz wątpliwości, skorzystaj z prawa do odwołania. 14 dni to krótki termin, ale możesz zyskać realne wsparcie.

Punkty 5, 6, 7 i 8 w orzeczeniu o niepełnosprawności to nie tylko formalne zapisy – to brama do realnego wsparcia. W 2025 roku mają one jeszcze większe znaczenie, zwłaszcza w świetle zmian w świadczeniach pielęgnacyjnych i ułatwień w dostępie do rehabilitacji. Jeśli nie jesteś pewien, co oznacza Twoje orzeczenie, skonsultuj się z pracownikiem MOPS, poradnią lub prawnikiem społecznym.

Podstawa prawna:

1. Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych
2. Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności

FAQ

Czy brak punktu 7 lub 8 w orzeczeniu zawsze oznacza brak świadczenia?

Nie zawsze. Każdy wniosek rozpatrywany jest indywidualnie, a inne czynniki – np. całokształt stanu zdrowia i dodatkowa dokumentacja – mogą również wpłynąć na decyzję. Jednak brak tych punktów znacznie zmniejsza szansę na uzyskanie świadczenia pielęgnacyjnego.

Czy można prosić komisję o uzupełnienie wskazań w orzeczeniu bez składania odwołania?

Nie. Po wydaniu orzeczenia jedyną drogą zmiany jego treści jest formalne odwołanie lub ponowne złożenie wniosku po upływie określonego czasu albo przy pogorszeniu stanu zdrowia.

Czy orzeczenie wydane dla dziecka automatycznie traci ważność po 16. roku życia?

Tak, orzeczenia dla dzieci obowiązują maksymalnie do ukończenia 16 lat. Po tym czasie należy złożyć wniosek o nowe orzeczenie – tym razem już w systemie dla osób powyżej 16. roku życia, gdzie punkt 8 nie jest już stosowany.

Czy MOPS może pomóc w interpretacji zapisów w orzeczeniu?

Tak. Pracownicy MOPS lub MOPR często pomagają w zrozumieniu zapisów i wyjaśnieniu, jakie świadczenia przysługują na ich podstawie. Warto też zapytać o możliwość bezpłatnej konsultacji z prawnikiem społecznym lub doradcą.