Dziennik Ustaw - rok 2025 poz. 882

Na podstawie art. 45 ust. 2 ustawy z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu (Dz. U. z 2024 r. poz. 812, z późn. zm.¹⁾) zarządza się, co następuje:

1) w § 3 ust. 3 otrzymuje brzmienie:

"3. Właściwość miejscowa komisji lekarskich obejmuje terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Siedzibą komisji lekarskich jest miasto stołeczne Warszawa.";

2) po § 5 dodaje się § 5a w brzmieniu:

"§ 5a. Komisje lekarskie przechowują i udostępniają dokumentację medyczną na zasadach określonych w ustawie z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz. U. z 2024 r. poz. 581), z uwzględnieniem zasad i ograniczeń przewidzianych w ustawie z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych (Dz. U. z 2024 r. poz. 632 i 1222 oraz z 2025 r. poz. 820).";

3) w § 8 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. W skierowaniu kandydata do Regionalnej Komisji Lekarskiej organ kierujący zamieszcza propozycję w zakresie przyporządkowania tego kandydata do grupy określonej w wykazie, o którym mowa w § 12 ust. 4.";

4) w § 10:

a) w ust. 1 wprowadzenie do wyliczenia otrzymuje brzmienie:

"Stopień zdolności do służby kandydata Regionalna Komisja Lekarska ustala przez zaliczenie tego kandydata do jednej z następujących kategorii zdolności do służby:",

b) po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:

"1a. Stopień zdolności do służby kandydata będącego funkcjonariuszem Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej, Służby Więziennej, Straży Marszałkowskiej albo żołnierzem zawodowym Regionalna Komisja Lekarska ustala przez zaliczenie tego kandydata do jednej z następujących kategorii zdolności do służby:

1) kategoria A - zdolny do służby, co oznacza, że stan zdrowia kandydata nie budzi żadnych zastrzeżeń albo że stwierdzone schorzenia lub ułomności fizyczne albo psychiczne nie stanowią przeszkody do pełnienia służby;

2) kategoria C - zdolny do służby z ograniczeniem, co oznacza, że u kandydata stwierdzono przewlekłe schorzenia lub ułomności fizyczne albo psychiczne, które trwale lub czasowo zmniejszają zdolność fizyczną lub psychiczną do pełnienia służby;

3) kategoria D - trwale niezdolny do służby, co oznacza, że stwierdzone u kandydata schorzenia lub ułomności fizyczne albo psychiczne nie pozwalają mu na pełnienie służby.",

c) ust. 2 otrzymuje brzmienie:

"2. W stosunku do kandydata orzeczenie - oprócz określenia jednej z kategorii zdolności do służby, o których mowa w ust. 1 albo 1a - zawiera:

1) określenie: "zdolny do służby" albo "niezdolny do służby";

2) wskazanie grupy, do której ten kandydat został przyporządkowany, zgodnie z wykazem, o którym mowa w § 12 ust. 4.",

d) po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu:

"2a. W przypadku przewidywanego negatywnego wpływu określonych warunków lub właściwości służby na stan zdrowia kandydata uznanego za zdolnego do służby i przyporządkowanego do grupy III, zgodnie z wykazem, o którym mowa w § 12 ust. 4, Regionalna Komisja Lekarska zamieszcza w orzeczeniu informację o tych warunkach lub właściwościach.";

5) w § 11 w ust. 1 wprowadzenie do wyliczenia otrzymuje brzmienie:

"Stopień zdolności funkcjonariusza do służby Regionalna Komisja Lekarska ustala przez zaliczenie go do jednej z następujących kategorii zdolności do służby:";

6) w § 12 dodaje się ust. 7 w brzmieniu:

"7. Osobie skierowanej wydaje się - na jej wniosek - odpis protokołu badania lekarskiego Regionalnej Komisji Lekarskiej dotyczącego tej osoby. Wniosek o wydanie odpisu protokołu badania lekarskiego Regionalnej Komisji Lekarskiej nie musi zawierać uzasadnienia.";

7) w § 13 dotychczasową treść oznacza się jako ust. 1 i dodaje się ust. 2 w brzmieniu:

"2. Regionalna Komisja Lekarska w sprawach dotyczących funkcjonariuszy może wydać orzeczenie również bez bezpośredniego badania stanu zdrowia osoby, w stosunku do której ma być ono wydane, jeżeli dokumentacja dołączona do wniosku jest wystarczająca do wydania orzeczenia.";

8) w § 14 dodaje się ust. 4 w brzmieniu:

"4. W przypadku stwierdzenia trwałej niezdolności do służby na zajmowanym przez funkcjonariusza stanowisku związanym z wykonywaniem czynności operacyjno-rozpoznawczych Regionalna Komisja Lekarska orzeka z urzędu także o zdolności tego funkcjonariusza do służby na stanowiskach niezwiązanych z wykonywaniem czynności operacyjno-rozpoznawczych.";

9) w § 15 dodaje się ust. 5 i 6 w brzmieniu:

"5. Regionalna Komisja Lekarska wydaje orzeczenie w terminie do 6 miesięcy od dnia przeprowadzenia pierwszego badania lekarskiego wyznaczonego przez komisję.

6. W razie zaistnienia potrzeby przeprowadzenia dodatkowych badań lub konsultacji specjalistycznych Regionalna Komisja Lekarska może wydać orzeczenie także po upływie terminu, o którym mowa w ust. 5.";

10) § 16 otrzymuje brzmienie:

"§ 16. 1. Regionalną Komisją Lekarską kieruje przewodniczący.

2. Członków Regionalnej Komisji Lekarskiej oraz przewodniczącego i zastępcę przewodniczącego tej Komisji powołuje Szef AW.

3. Regionalna Komisja Lekarska orzeka w składzie co najmniej dwóch lekarzy.

4. Skład orzekający Regionalnej Komisji Lekarskiej, w tym przewodniczącego tego składu, wyznacza przewodniczący albo zastępca przewodniczącego Regionalnej Komisji Lekarskiej.

5. Skład orzekający Regionalnej Komisji Lekarskiej orzeka większością głosów. W razie równej liczby głosów decyduje głos przewodniczącego składu orzekającego Regionalnej Komisji Lekarskiej.

6. Członek składu orzekającego Regionalnej Komisji Lekarskiej mający w sprawie orzeczenia zdanie odrębne może je wnieść na piśmie wraz z uzasadnieniem do protokołu badania lekarskiego tej Komisji.

7. Pisma sporządzone w toku postępowania przed Regionalną Komisją Lekarską podpisuje przewodniczący lub zastępca przewodniczącego tej Komisji.";

11) w § 20 po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:

"1a. Odwołanie zawiera:

1) dane osoby skierowanej: imię i nazwisko oraz adres zamieszkania;

2) wskazanie zaskarżonego orzeczenia Regionalnej Komisji Lekarskiej;

3) własnoręczny podpis osoby skierowanej.";

12) § 22 otrzymuje brzmienie:

"§ 22. 1. Centralną Komisją Lekarską kieruje przewodniczący.

2. Członków Centralnej Komisji Lekarskiej oraz przewodniczącego i zastępcę przewodniczącego tej Komisji powołuje Szef AW.

3. Centralna Komisja Lekarska orzeka w składzie trzech lekarzy.

4. Centralna Komisja Lekarska rozpatruje odwołanie w terminie:

1) 30 dni od dnia jego otrzymania albo

2) 90 dni od dnia jego otrzymania - w przypadku konieczności wykonania dodatkowych badań lekarskich lub uzyskania dodatkowych dokumentów

- po zapoznaniu się ze wszystkimi dokumentami dotyczącymi danej sprawy, a w razie potrzeby - po przeprowadzeniu niezbędnych badań lekarskich lub zleceniu przeprowadzenia dodatkowych badań lekarskich, w tym obserwacji w podmiocie leczniczym, lub po dostarczeniu przez osobę skierowaną, na żądanie tej Komisji, dodatkowych dokumentów.";

13) w § 23 ust. 5 otrzymuje brzmienie:

"5. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, Centralna Komisja Lekarska niezwłocznie zwraca całość dokumentacji orzeczniczej do Regionalnej Komisji Lekarskiej. Regionalna Komisja Lekarska jest obowiązana wydać nowe orzeczenie w terminie 30 dni od dnia otrzymania dokumentacji.";

14) uchyla się załącznik nr 1 do rozporządzenia;

15) załącznik nr 2 do rozporządzenia otrzymuje brzmienie określone w załączniku nr 1 do niniejszego rozporządzenia;

16) załącznik nr 6 do rozporządzenia otrzymuje brzmienie określone w załączniku nr 2 do niniejszego rozporządzenia;

17) załącznik nr 8 do rozporządzenia otrzymuje brzmienie określone w załączniku nr 3 do niniejszego rozporządzenia.

Prezes Rady Ministrów: D. Tusk

¹⁾ Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2024 r. poz. 1222, 1562, 1684 i 1871 oraz z 2025 r. poz. 179 i 718.

Załączniki do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów
z dnia 17 czerwca 2025 r. (Dz. U. poz. 882)

Załącznik nr 1

WZÓR - KARTA SKIEROWANIA KANDYDATA DO REGIONALNEJ KOMISJI LEKARSKIEJ

Załącznik nr 2

WYKAZ CHORÓB I UŁOMNOŚCI ORAZ KATEGORII ZDOLNOŚCI DO SŁUŻBY

Objaśnienia:

* Grupa I (kol. czwarta wykazu) obejmuje:

- kandydatów do służby w Agencji Wywiadu, zwanej dalej "AW", przewidzianych do pełnienia służby na stanowiskach służbowych związanych z wykonywaniem czynności operacyjno-rozpoznawczych.

Grupa II (kol. piąta wykazu) obejmuje:

- kandydatów do służby w AW przewidzianych do pełnienia służby na stanowiskach służbowych niezwiązanych z wykonywaniem czynności operacyjno-rozpoznawczych.

Grupa III (kol. szósta wykazu) obejmuje:

- kandydatów do służby w AW, którzy są funkcjonariuszami Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej, Służby Więziennej, Straży Marszałkowskiej albo żołnierzami zawodowymi, przewidzianych do pełnienia służby na stanowiskach służbowych związanych z wykonywaniem czynności operacyjno-rozpoznawczych,

- funkcjonariuszy AW pełniących służbę na stanowiskach służbowych związanych z wykonywaniem czynności operacyjno-rozpoznawczych, przewidzianych do dalszej służby,

- funkcjonariuszy AW pełniących służbę na stanowiskach służbowych niezwiązanych z wykonywaniem czynności operacyjno-rozpoznawczych, przewidzianych do pełnienia służby na stanowiskach służbowych związanych z wykonywaniem tych czynności.

Grupa IV (kol. siódma wykazu) obejmuje:

- kandydatów do służby w AW, którzy są funkcjonariuszami Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej, Służby Więziennej, Straży Marszałkowskiej albo żołnierzami zawodowymi, przewidzianych do pełnienia służby na stanowiskach służbowych niezwiązanych z wykonywaniem czynności operacyjno-rozpoznawczych,

- funkcjonariuszy AW pełniących służbę na stanowiskach służbowych niezwiązanych z wykonywaniem czynności operacyjno-rozpoznawczych, przewidzianych do dalszej służby,

- funkcjonariuszy AW pełniących służbę na stanowiskach służbowych związanych z wykonywaniem czynności operacyjno-rozpoznawczych, przewidzianych do pełnienia służby na stanowiskach służbowych niezwiązanych z wykonywaniem tych czynności.

Kategorie zdolności do służby:

1) funkcjonariusza AW oraz kandydata do służby w AW będącego funkcjonariuszem Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej, Służby Więziennej, Straży Marszałkowskiej albo żołnierzem zawodowym:

a) A - oznacza: zdolny do służby,

b) C - oznacza: zdolny do służby z ograniczeniem,

c) D - oznacza: trwale niezdolny do służby.

2) kandydata do służby w AW innego niż kandydat, o którym mowa w pkt 1:

a) Z - oznacza: zdolny do służby,

b) N - oznacza: niezdolny do służby.

Dział I - Budowa ciała

Szczegółowe objaśnienia i zalecane czynności:

Do § 1 pkt 1 i 2. Kwalifikacji orzeczniczej dokonuje się na podstawie wskaźnika masy ciała (BMI >30) oraz po stwierdzeniu nadmiernie rozwiniętej tkanki tłuszczowej. Funkcjonariuszy i kandydatów z nadmiernie rozwiniętą tkanką tłuszczową, po stwierdzeniu, że jej wzrost jest spowodowany tylko nadmiernym odżywianiem, należy przy sprawnym układzie krążenia i oddechowym (próby czynnościowe) uznawać za zdolnych.

pkt 4 i 5. W przypadku stwierdzenia całkowitego, odwrotnego położenia trzewi należy zwrócić uwagę na układ oddechowy i moczowy, ze względu na często występujące w tych przypadkach rozstrzenia oskrzeli, zapalenie zatok przynosowych i wady rozwojowe nerek.

Dział II - Skóra, tkanka podskórna i węzły chłonne

Szczegółowe objaśnienia i zalecane czynności:

Do § 2. Nowotwory skóry należy kwalifikować według paragrafów działu XVIII - Nowotwory.

pkt 1-3. Według tych punktów należy kwalifikować różnorodne przewlekłe uogólnione choroby skóry, takie jak: świerzbiączka uogólniona (wyprysk endogenny), wrodzone zaburzenia rogowacenia skóry znacznego stopnia (rogowiec dziedziczny, rybia łuska), wrodzone dziedziczne oddzielanie się naskórka, pęcherzyca, skóra pergaminowata barwnikowa, uogólnione i nawracające lub oporne na leczenie postacie łuszczycy. Ponadto przewlekłe zmiany skóry i tkanki podskórnej jak torbiele (w tym włosowe), przewlekłe zakażenia, przetoki. Kwalifikacja uzależniona jest od efektów leczenia, a ograniczenia będą wynikały z lokalizacji i stopnia nasilenia zmian.

Do § 3. Osoby, u których blizny powstały w wyniku samouszkodzenia, należy kierować na dodatkowe badanie psychiatryczne. W przypadku stwierdzenia odchyleń od stanu prawidłowego należy dodatkowo dokonać kwalifikacji według paragrafów działu XV - Stan psychiczny.

Według tego paragrafu należy kwalifikować blizny lub powikłania skórne i tkanki podskórnej po wykonaniu tatuażu lub po jego usuwaniu.

Tatuaż nie podlega ocenie komisji lekarskiej podległej Szefowi Agencji Wywiadu oraz nie traktuje się go jako samouszkodzenia. Jeżeli podmiot kierujący posiada informację o występowaniu tatuażu u kandydata do służby, zamieszcza ją w skierowaniu do komisji lekarskiej jako istotną przed badaniem psychiatrycznym.

pkt 1. W kwalifikacji orzeczniczej należy brać pod uwagę lokalizację występowania blizny, szpecący charakter blizny oraz wielkość i wpływ na ewentualną sprawność ustroju.

pkt 2. Przez blizny upośledzające sprawność ustroju należy rozumieć blizny utrudniające ruchomość stawów lub noszenie odzieży i oporządzenia, blizny połączone z ubytkami tkanek miękkich (np. po zranieniach, oparzeniach) oraz blizny w miejscach narażonych na tarcie podczas wykonywania ruchów i chodzenia.

Dział III - Czaszka

Szczegółowe objaśnienia i zalecane czynności:

Do § 6 pkt 1 kol. 4. Kandydatów do służby, u których deformacja ma charakter szpecący lub wpływa na zdolność używania umundurowania lub oporządzenia, należy kwalifikować jako niezdolnych.

pkt 2. Ubytki kości czaszki należy oceniać z uwzględnieniem ich rozległości, przyczyny.

Stan po operacji odtwórczej ubytku kości czaszki zakończonej powodzeniem należy traktować jako brak ubytku.

Ubytki kości czaszki po operacjach nowotworów należy dodatkowo kwalifikować według paragrafów działu XVIII - Nowotwory.

pkt 2 kol. 5. Rozpatrując zdolność kandydatów do służby, należy rozważyć możliwość przyznania kategorii Z - "zdolny do służby" w sytuacji niewielkich dysfunkcji oraz w przypadku, gdy kandydat posiada umiejętności specjalne przydatne w warunkach biurowych lub w biurowym rodzaju służby.

kol. 7. Przy określaniu zdolności do służby należy uwzględnić charakter zadań wykonywanych przez funkcjonariusza. Należy rozważyć możliwość przyznania kategorii C - "zdolny do służby z ograniczeniem" funkcjonariuszom wykonującym zadania o charakterze administracyjnym, biurowym. Informację o dozwolonych warunkach służby należy zamieścić w orzeczeniu.

Dział IV - Narząd wzroku

Szczegółowe objaśnienia i zalecane czynności:

Do § 7. Stany po laserowej korekcie wad refrakcji powinny być oceniane według kryteriów niniejszego paragrafu (pod kątem ostrości wzroku) po upływie 2 miesięcy od zabiegu.

pkt 4. Kandydatów do służby wymagającej używania broni należy kwalifikować jako niezdolnych.

pkt 5. Funkcjonariuszy z ostrością wzroku oka gorzej widzącego poniżej 0,5 po korekcji - należy kwalifikować jako niezdolnych.

Do § 8. Przez ślepotę oka rozumie się także ostrość wzroku poniżej 0,1 niedającą się poprawić szkłami (bez względu na ich siłę korygującą) albo przypadki, w których pole widzenia nie przekracza 10 %.

Do § 9 kol. 5 i 7. Oznacza niezdolność kandydatów i funkcjonariuszy do posługiwania się bronią palną oraz niezdolność do prowadzenia pojazdu uprzywilejowanego, przewozu osób i do pracy na wysokości.

Do § 10 pkt 2 kol. 5. Kandydatów do służby wymagającej posługiwania się bronią należy kwalifikować jako niezdolnych.

Do § 11. Pole widzenia każdego oka nie mniej niż 90° od skroni i 30° od nosa.

Ubytki pola widzenia stwierdzone badaniem orientacyjnym należy potwierdzić perymetrycznie. Funkcjonariuszy i kandydatów do służby z potwierdzonymi przyrządowo istotnymi ubytkami pola widzenia należy kwalifikować jako niezdolnych.

Do § 12. Oznacza niezdolność do wykonywania obowiązków kierowcy, w tym pojazdów uprzywilejowanych, oraz niemożność posługiwania się bronią.

Do § 13-15. Funkcjonariuszy z istotnym upośledzeniem funkcji narządu wzroku lub/i nawracającym lub postępującym przebiegiem choroby, nierokującym poprawy, należy kwalifikować jako niezdolnych. Kandydatów do służby (kol. 6) można uznać za zdolnych, jeżeli przewidziani są do służby niewymagającej wysiłku fizycznego, znacznego obciążenia narządu wzroku, kierowania pojazdami, posługiwania się bronią.

Stan po operacji zaćmy powinien być oceniany według tych paragrafów po upływie 6 miesięcy od zabiegu.

Do § 16 pkt 1. Kandydatów do służby, u których dana wartość ciśnienia śródgałkowego jest wariantem normy w opinii specjalisty, należy kwalifikować jako zdolnych. Należy rozważyć konieczność wykonania specjalistycznych badań dodatkowych (pachymetria).

pkt 2. Funkcjonariuszy, u których stwierdzono brak poprawy po leczeniu (w tym operacyjnym) lub pogorszenie widzenia, należy kwalifikować jako niezdolnych.

Dział V - Narząd słuchu

Szczegółowe objaśnienia i zalecane czynności:

Do § 17-19. Kwalifikacja orzecznicza jest uzależniona od stwierdzonego stopnia niedosłuchu.

Do § 20 pkt 1. Kandydatów do służby ze stwierdzonym niedosłuchem dla częstotliwości wysokich w paśmie (od 3000 Hz do 6000 Hz) przy częstotliwości 4000 Hz z ubytkiem słuchu do 25 dB należy kwalifikować jako zdolnych.

pkt 3 i 4. Kwalifikacji orzeczniczej należy dokonywać na podstawie klasyfikacji uszkodzenia słuchu w paśmie częstotliwości 500 Hz, 1000 Hz, 2000 Hz i 3000 Hz (pasmo mowy):

1) do 25 dB - norma;

2) 26 dB-40 dB - lekkie uszkodzenie słuchu;

3) 41 dB-70 dB - umiarkowane uszkodzenie słuchu;

4) 71 dB-90 dB - znaczne uszkodzenie słuchu;

5) 91 dB-120 dB - głębokie uszkodzenie słuchu;

6) powyżej 120 dB - całkowita głuchota.

Wartość ubytku słuchu należy wyliczać jako średnią arytmetyczną z czterech progów częstotliwości.

Przy ocenie narządu słuchu jest wymagane badanie audiometryczne oraz konsultacja laryngologiczna.

Do § 22. Każdy przypadek oczopląsu wymaga konsultacji neurologicznej, laryngologicznej i okulistycznej.

Kwalifikacja orzecznicza jest uzależniona od wyników tych konsultacji.

Dział VI - Jama ustna

Szczegółowe objaśnienia i zalecane czynności:

Do § 23-25. Kwalifikacja orzecznicza jest uzależniona od stwierdzonego stopnia zaawansowania zmian.

Do § 26. Kandydatów do służby z nieuzupełnioną zdolnością żucia (nawet przy istniejącej możliwości jej uzupełnienia) i funkcjonariuszy, u których nie ma żadnej możliwości uzupełnienia zdolności żucia przy współistniejących zaburzeniach mowy lub odżywiania, należy kwalifikować jako niezdolnych.

Obecność protez stałych (w tym z użyciem implantów) oraz ruchomych należy traktować jako odtworzenie zdolności żucia, pod warunkiem obecności zębów przeciwstawnych.

Dział VII - Nos, gardło i krtań

Szczegółowe objaśnienia i zalecane czynności:

Do § 27. Według tego paragrafu należy kwalifikować choroby, takie jak: polipy nosa, przerosty małżowin nosowych, zwężenia, zawinięcia nozdrzy tylnych, przednich, przewlekłe zapalenie zatok przynosowych, torbiele zatok, nieżyty błony śluzowej zatok.

Do § 27 pkt 1. Kandydatów do służby wartowniczej należy kwalifikować jako niezdolnych.

Do § 27 i 28. Według tych paragrafów należy także kwalifikować choroby upośledzające sprawność ustroju, takie jak: stałe, znacznego stopnia upośledzenie oddychania przez nos prowadzące do przewlekłych schorzeń uszu, gardła, zatok, nosa i krtani, bezdechu nocnego.

Do § 28. Kandydatów, u których upośledzenie drożności nosa wpływa w istotnym stopniu na utrudnienie oddychania (zwłaszcza podczas wykonywania wysiłku fizycznego), należy kwalifikować jako niezdolnych.

Do § 31. Według tego paragrafu należy kwalifikować blizny gardła, krtani, tchawicy, nieżyty błony śluzowej gardła, krtani, przerost migdałków podniebiennych. Kwalifikacja orzecznicza jest uzależniona od stopnia upośledzenia sprawności ustroju.

Dział VIII - Układ oddechowy

Szczegółowe objaśnienia i zalecane czynności:

Kwalifikacja orzecznicza wszystkich chorób wymienionych w dziale VIII - Układ oddechowy wymaga konsultacji pulmonologicznej.

Do § 32 pkt 1-3. Badanie spirometryczne potwierdzi obecność obturacji oskrzeli. Wartości spirometryczne poparte próbą rozkurczową. Wskaźnik FEV1 % FVC mniejszy niż 70 % oznacza obturacyjną chorobę dróg oddechowych.

Rozpoznanie w zależności od wartości FEV1 po leku rozszerzającym oskrzela, jako odsetek wartości należnej:

1) postać łagodna przewlekłej obturacyjnej choroby płuc, gdy FEV1/FVC < 70 %; FEV ≥ 80 %, duszność wysiłkowa;

2) postać umiarkowana przewlekłej obturacyjnej choroby płuc, gdy FEV1/FVC < 70 %; 50 % ≤ FEV1 < 80 %, narastanie objawów - duszność, kaszel;

3) postać ciężka przewlekłej obturacyjnej choroby płuc, gdy FEV1/FVC < 70 %; 30 % ≤ FEV1 < 60 %, nasilenie objawów, powtarzające się zaostrzenia;

4) postać bardzo ciężka przewlekłej obturacyjnej choroby płuc, gdy FEV1/FVC < 70 %; FEV1 < 30 %, przewlekła niewydolność oddechowa, prawokomorowa niewydolność serca, częste zaostrzenia, na ogół ciężkie.

pkt 4. Astma oskrzelowa sporadyczna:

1) objawy dzienne - mniej niż raz w tygodniu;

2) objawy nocne - nie występują;

3) brak ograniczenia aktywności fizycznej;

4) przyjmowanie leków doraźnych - rzadziej niż raz na tydzień.

Kandydatów do służby wartowniczej należy kwalifikować jako niezdolnych.

pkt 5. Astma oskrzelowa przewlekła dobrze kontrolowana:

1) objawy dzienne - nie częściej niż dwa razy na tydzień;

2) objawy nocne - nie występują;

3) brak ograniczenia aktywności fizycznej;

4) przyjmowanie leków doraźnych - nie częściej niż 2 razy na tydzień.

pkt 6. Astma oskrzelowa przewlekła częściowo kontrolowana. Spełnione są maksymalnie dwa kryteria z poniższych:

1) objawy dzienne - częściej niż dwa razy na tydzień;

2) objawy nocne - występują;

3) przyjmowanie leków doraźnych - częściej niż dwa razy na tydzień;

4) ograniczenie aktywności fizycznej.

pkt 7. Astma oskrzelowa przewlekła niekontrolowana. Spełnione są wszystkie kryteria wymienione w pkt 6.

Funkcjonariuszy, u których niemożliwe jest uzyskanie dobrej kontroli mimo stosowania maksymalnych dawek terapeutycznych leków, należy kwalifikować jako niezdolnych.

pkt 8. Funkcjonariuszy, u których występują nawracające bakteryjne zapalenia oskrzeli i płuc, duszność, objawy niewydolności oddechowej, należy kwalifikować jako niezdolnych.

Do § 33 pkt 1. Dotyczy osób z prawidłowymi wynikami badań czynnościowych płuc i prawidłową gazometrią krwi tętniczej.

pkt 1 i 2. Według tych punktów należy kwalifikować nieinfekcyjne, nienowotworowe choroby charakteryzujące się występowaniem zmian rozsianych w obrazie radiologicznym klatki piersiowej, zaburzenia wentylacji typu restrykcyjnego ze zmniejszeniem zdolności dyfuzyjnej płuc i upośledzeniem wymiany gazowej.

pkt 2. Dotyczy osób ze zmniejszeniem zdolności dyfuzyjnej (DLCO) i zmianami o typie restrykcji.

pkt 3. Kandydatów do służby wartowniczej należy kwalifikować jako niezdolnych.

pkt 4. Funkcjonariuszy, u których przy niewielkich wysiłkach występują cechy niewydolności oddechowej, w gazometrii krwi tętniczej PaO₂ < 80 mm Hg i SaO₂ < 95 %, należy kwalifikować jako niezdolnych.

pkt 5. Funkcjonariuszy z przebytą odmą samoistną pierwotną (u osób uprzednio zdrowych, bez objawów chorób płuc) należy kwalifikować jako zdolnych do służby z ograniczeniem.

Funkcjonariuszy z przebytą odmą samoistną wtórną (w przebiegu chorób oskrzeli i płuc, takich jak: przewlekła obturacyjna choroba płuc, ropień płuca, zapalenie płuc, gruźlica, nowotwór płuca) i nawrotową w przypadku objawów upośledzenia wydolności oddechowej należy kwalifikować jako niezdolnych. Kandydatów z przebytym jednorazowym epizodem odmy samoistnej po upływie min. 5 lat od zaistnienia odmy, bez trwałych następstw, można kwalifikować jako zdolnych.

Każdy przypadek przebytej odmy stanowi trwałe przeciwwskazanie do nurkowania.

Dział IX - Inne choroby wewnętrzne

Szczegółowe objaśnienia i zalecane czynności:

Do § 34. Kwalifikacja orzecznicza wymaga konsultacji hematologicznej.

pkt 4. Według tego punktu należy kwalifikować czerwienicę prawdziwą, czerwienice wrodzone lub wtórne.

Do § 35. Kwalifikacja orzecznicza wymaga konsultacji hematologicznej.

pkt 1. Nieznacznej leukopenii niedoborowej nie należy traktować jako choroby układu białokrwinkowego.

pkt 4. Hipersplenizm w przebiegu innych chorób.

Do § 36. Rozpoznanie schorzenia powinno być potwierdzone dokumentacją medyczną, w tym poradni hematologicznej.

pkt 1. Według tego punktu należy kwalifikować małopłytkowość wrodzoną (z. Wiskotta-Aldricha, mikrotrombocytopenie, makrotrombocytopenie), małopłytkowość nabytą (m.in. niedoborową, polekową), małopłytkowość immunologiczną oraz zaburzenia czynności płytek.

pkt 2. Według tego punktu należy kwalifikować skazy krwotoczne naczyniowe wrodzone (z. Rendu-Oslera i Webera, plamicę we wrodzonych chorobach tkanki łącznej - z. Ehlersa-Danlosa, wrodzoną łamliwość kości) oraz skazy krwotoczne nabyte.

pkt 1 i 2 kol. 7. Kwalifikacja orzecznicza jest uzależniona od stopnia zaawansowania schorzenia.

pkt 3. Według tego punktu należy kwalifikować niedobory lub zaburzenia funkcji czynników krzepnięcia krwi (od I do XIII) oraz chorobę von Willebranta.

Do § 37 pkt 1. Dotyczy osób z hyperurykemią bezobjawową i dną objawową (przebyty napad dny, przewlekłe dnawe zapalenia stawów, guzki podskórne, dna nadżerkowa).

Kandydatów wg kol. 5 z hiperurykemią bezobjawową można kwalifikować jako zdolnych.

pkt 2. Dotyczy osób z ostrym lub przewlekłym zapaleniem stawów wywołanym przez kryształy pirofosforanu wapnia.

pkt 1 i 2 kol. 7. Kwalifikacja orzecznicza jest uzależniona od stopnia zaawansowania schorzenia.

Do § 38. Kwalifikacja orzecznicza wymaga konsultacji reumatologicznej.

pkt 1 i 2. Według tych punktów należy kwalifikować choroby, takie jak: RZS, toczeń rumieniowaty układowy (SLE), twardzina układowa, zapalenia skórno-mięśniowe i wielomięśniowe, polimialgia reumatyczna, zespół Sjögrena.

W przypadku zajęcia skóry jest wymagana dodatkowo konsultacja dermatologiczna.

Do § 38 pkt 1. W przypadku reumatoidalnego zapalenia stawów o przebiegu łagodnym (z umiarkowaną aktywnością choroby, zajęciem kilku stawów i ich wolno postępującą destrukcją) lub w długotrwałej remisji kandydatów z kol. 6 można kwalifikować jako zdolnych do służby.

Do § 39. Kwalifikacja orzecznicza wymaga konsultacji specjalistycznej. Kwalifikować należy m.in. guzkowe zapalenie naczyń, olbrzymiokomórkowe zapalenie naczyń.

Do § 40. Kwalifikacja orzecznicza wymaga konsultacji reumatologicznej.

Według tego punktu należy kwalifikować choroby, takie jak: zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, łuszczycowe zapalenie stawów, zapalenia stawów w przebiegu nieswoistych chorób zapalnych jelit.

Do § 41. Kandydatów wg kol. 6 i funkcjonariuszy przeznaczonych do dalszej służby, u których rozwinęła się postać przewlekła lub nawrotowa reaktywnego zapalenia stawów, należy kwalifikować jako niezdolnych do służby.

Dział X - Układ krążenia

Szczegółowe objaśnienia i zalecane czynności:

Do § 46 pkt 1-3. Kwalifikacji orzeczniczej dokonuje się na podstawie klasyfikacji niewydolności serca według NYHA (New York Heart Association) z uwzględnieniem wyników badań dodatkowych (BNP, RTG klatki piersiowej, echo serca).

Według tych punktów należy kwalifikować również kardiomiopatię, niezależnie od jej rodzaju, w zależności od stanu zaawansowania schorzenia.

Skala NYHA:

Do § 47 pkt 1 i 2. Kwalifikacji orzeczniczej dokonuje się na podstawie klasyfikacji dławicy piersiowej według CCS (Canadian Cardiovascular Society) z uwzględnieniem przebiegu schorzenia, przeprowadzonych zabiegów rewaskularyzacyjnych (PCI, CABG), wyników badań dodatkowych: EKG spoczynkowego, próby wysiłkowej EKG, echa serca, RTG klatki piersiowej i innych specjalistycznych badań obrazowych - z dokumentacji diagnostyki i leczenia dostarczonej przez osobę orzekaną.

Do § 48 pkt 1. Kwalifikacji orzeczniczej dokonuje się na podstawie obrazu klinicznego i wyników badań dodatkowych: EKG spoczynkowego, Holtera EKG, rejestratorów zdarzeń, badania elektrofizjologicznego.

Według tego punktu należy kwalifikować zaburzenia bezobjawowe lub objawowe, niepowodujące istotnych zaburzeń hemodynamicznych, niewymagające leczenia, nieupośledzające wydolności fizycznej.

Kandydatów do służby z bezobjawowymi, nielicznymi, pojedynczymi zaburzeniami rytmu serca, nadkomorowymi i komorowymi, blokiem przedsionkowo-komorowym I°, izolowanym niepełnym blokiem prawej odnogi pęczka Hisa, niewielkiego stopnia bradykardią lub tachykardią należy kwalifikować jako zdolnych.

pkt 2. Kwalifikacji orzeczniczej dokonuje się na podstawie obrazu klinicznego i wyników badań dodatkowych: EKG spoczynkowego, Holtera EKG, rejestratorów zdarzeń, badania elektrofizjologicznego.

Według tego punktu należy kwalifikować zaburzenia objawowe powodujące istotne zaburzenia hemodynamiczne, wymagające leczenia, upośledzające wydolność fizyczną.

Osoby z wszczepionym stymulatorem, kardiowerterem-defibrylatorem, po zabiegach ablacji należy kwalifikować według pkt 1 lub 2 w zależności od skuteczności leczenia.

Do § 49 pkt 2. Kwalifikacji orzeczniczej dokonuje się na podstawie dokumentacji dotychczasowego leczenia oraz konsultacji kardiologicznej z oceną aktualnego stanu wydolności krążenia potwierdzonego badaniami specjalistycznymi (test wysiłkowy, echo serca).

pkt 3 kol. 4 i 6. W przypadku małej niedomykalności mitralnej i/lub trójdzielnej oraz z niewielkim wypadaniem płatka należy kwalifikować kandydatów i funkcjonariuszy jako zdolnych do służby.

W przypadku niedomykalności zastawki aortalnej niezależnie od wielkości i etiologii należy kwalifikować kandydatów i funkcjonariuszy jako niezdolnych do służby.

Według tego punktu należy kwalifikować również osoby z przetrwałym otworem owalnym (PFO). W przypadku mikroprzecieków należy orzekać zdolność do służby, każdy przeciek istotny hemodynamicznie powoduje niezdolność do służby.

pkt 4. Objawowe, powodujące zaburzenia hemodynamiczne, z powikłaniami, upośledzające wydolność fizyczną.

Osoby po leczeniu operacyjnym (wymiana zastawki, zabiegi naprawcze) należy kwalifikować na podstawie stanu hemodynamicznego według pkt 3 lub 4.

Do § 50 pkt 1-4. Kwalifikacji orzeczniczej dokonuje się na podstawie aktualnego obrazu klinicznego, z uwzględnieniem przyczyny schorzenia i jego przebiegu, obecności powikłań oraz wyników badań dodatkowych.

Do § 51 pkt 1. Kwalifikacji orzeczniczej dokonuje się na podstawie wytycznych Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego (PTNT).

Funkcjonariuszy, u których występują powikłania, należy kwalifikować jako zdolnych do służby z ograniczeniem.

U kandydatów do służby należy uwzględnić pomiary ambulatoryjne wykonywane przez pracowników ochrony zdrowia oraz wyniki badań dodatkowych: ABPM, echokardiografii, mikroalbuminurii.

pkt 2. Według tego punktu należy kwalifikować nadciśnienie tętnicze oporne (nieuzyskanie docelowego ciśnienia tętniczego mimo stosowania w odpowiednich dawkach i we właściwym skojarzeniu 3 leków hipotensyjnych), nadciśnienie wtórne, z towarzyszącą chorobą sercowo-naczyniową (chorobą niedokrwienną serca, niewydolnością serca, udarem niedokrwiennym mózgu, krwotokiem mózgowym, przemijającym niedokrwieniem mózgu, przewlekłą chorobą nerek, chorobą tętnic obwodowych, zaawansowaną retinopatią (okres III, IV wg K-W)).

Do § 52. Kwalifikacji orzeczniczej dokonuje się na podstawie stopnia zaawansowania schorzenia i upośledzenia sprawności (funkcji) organizmu.

Oceny należy dokonywać na podstawie objawów klinicznych oraz wyników badań dodatkowych: USG naczyń z Dopplerem, innych badań obrazowych.

Kandydatów do służby z objawami niedokrwienia obwodowego (niezależnie od stopnia i przyczyny) oraz wadą anatomiczną ściany naczynia należy kwalifikować jako niezdolnych.

Oceny stopnia niedokrwienia kończyn dolnych należy dokonywać z zastosowaniem klasyfikacji Fontaine'a:

I - brak objawów klinicznych lub objawy dyskretne,

II - chromanie przestankowe:

IIa - dystans chromania ponad 200 m,

IIb - dystans chromania do 200 m,

III - bóle kończyn w spoczynku,

IV - martwica lub zgorzel kończyny.

Okres I należy kwalifikować według pkt 1, okres II - według pkt 2, okres III i IV - według pkt 3.

Do § 53. Oceny należy dokonywać na podstawie kryteriów klinicznych (C) klasyfikacji CEAP.

Do kwalifikacji orzeczniczej i oceny prognostycznej jest celowe wykonanie badania USG układu żylnego z Dopplerem.

Ocena kliniczna (C) według CEAP:

0 - zmiany niewidoczne i niewyczuwalne,

1 - teleangiektazje i żylaki siatkowate,

2 - żylaki,

3 - obrzęk,

4 - zmiany skórne,

A: przebarwienie, wyprysk,

B: lipodermatosclerosis,

5 - wygojone owrzodzenie,

6 - czynne owrzodzenie.

Do § 54-56. Kwalifikacji orzeczniczej dokonuje się z uwzględnieniem rodzaju schorzenia, przyczyny, stopnia zaawansowania i upośledzenia sprawności organizmu oraz przebiegu leczenia z uwzględnieniem wyników badań dodatkowych - laboratoryjnych i obrazowych.

Do § 55. Dotyczy także tętniaków tętnic niezależnie od rodzaju tętniaków i ich lokalizacji. Przy lokalizacji wewnątrzczaszkowej należy zawsze orzekać niezdolność do służby, w pozostałych lokalizacjach - według całokształtu obrazu chorobowego. Stan po inwazyjnym leczeniu tętniaków - kwalifikację należy uzależnić od rodzaju i efektu leczenia, lokalizacji oraz przyczyny powstania tętniaka.

Dział XI - Układ trawienny

Szczegółowe objaśnienia i zalecane czynności:

Do § 57 pkt 1. Według tego punktu należy kwalifikować stany chorobowe niepowodujące zmian w przebudowie komórkowej ścian przełyku, w początkowym stadium choroby. Pozostałe przypadki należy kwalifikować wg pkt 2 (m.in. przełyk Barreta). Refluks spowodowany przepukliną rozworu przełykowego przepony należy kwalifikować dodatkowo wg § 61.

Do § 58 pkt 2 i 3. Rozpoznanie choroby wrzodowej żołądka lub dwunastnicy powinno być oparte na badaniu endoskopowym oraz teście H. Pylori z ostatnich 6 miesięcy.

pkt 4. Kandydatów do służby i funkcjonariuszy po przebytych bez powikłań operacjach bariatrycznych należy kwalifikować jako zdolnych. W pozostałych przypadkach kandydatów do służby należy kwalifikować jako niezdolnych, a funkcjonariuszy - jako zdolnych do służby z ograniczeniem.

pkt 7. Osoby z nawracającymi biegunkami trudno poddającymi się leczeniu farmakologicznemu lub objawami zespołu upośledzonego wchłaniania.

pkt 8. Według tego punktu należy kwalifikować:

1) choroby czynnościowe żołądka i dwunastnicy:

a) dyspepsję czynnościową,

b) zaburzenia odbijania,

c) nudności i wymioty,

d) zespół przeżuwania u dorosłych;

2) choroby czynnościowe jelit:

a) zespół jelita wrażliwego (IBS),

b) wzdęcia czynnościowe,

c) zaparcia czynnościowe,

d) nieokreślone zaburzenia czynnościowe;

3) zespół czynnościowego bólu brzucha (FAPS);

4) choroby czynnościowe pęcherzyka żółciowego i zwieracza Oddiego;

5) choroby czynnościowe odbytu i odbytnicy.

Kwalifikacja jest uzależniona od stopnia nasilenia choroby.

pkt 9 i 10. Według tych punktów należy kwalifikować chorobę Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego i inne choroby zapalne jelit.

pkt 12. Według tego punktu należy kwalifikować m.in. upośledzone wchłanianie węglowodanów, tłuszczów, aminokwasów, witamin i jonów, np. celiakię, chorobę Dühringa, chorobę Whipple'a. W przypadku innych zaburzeń wchłaniania (np. pourazowych, poinfekcyjnych) kandydatów z kol. 6 należy kwalifikować jako zdolnych do służby.

Kwalifikacja funkcjonariuszy do dalszej służby zależy od stopnia wpływu zaburzeń na sprawność ogólną organizmu.

Do § 59 pkt 1 i 2. Rozpoznanie powinno zostać potwierdzone badaniem USG lub innym badaniem obrazowym.

pkt 2 kol. 5. Kandydatów z kamicą całkowicie bezobjawową można kwalifikować jako zdolnych.

pkt 3. Według tego punktu należy kwalifikować stany po operacjach pęcherzyka żółciowego lub dróg żółciowych, zależnie od stopnia utrzymujących się dolegliwości ograniczających sprawność ustroju. Kwalifikacja może nastąpić nie wcześniej niż 12 miesięcy od zabiegu operacyjnego.

pkt 7. Łagodne podwyższenie poziomu bilirubiny we krwi (m.in. zespoły Gilberta, Dubina-Johnsona, Rotora) po wykluczeniu innych przyczyn chorobowych. Kandydatów do służby należy kwalifikować jako niezdolnych w przypadkach znacznie podwyższonego stężenia bilirubiny.

Do § 60. Rozpoznanie powinno zostać potwierdzone badaniami: USG jamy brzusznej, enzymami trzustkowymi, krzywą cukrową.

Kwalifikacja orzecznicza jest uzależniona od stopnia niedomogi wewnątrz- oraz zewnątrzwydzielniczej trzustki.

Do § 61. Dotyczy wszystkich przepuklin, także nawrotowych i w bliźnie pooperacyjnej.

Do § 62 pkt 3. Funkcjonariuszy, u których stwierdzono wypadanie całkowite (wypadanie odbytnicy), należy kwalifikować jako niezdolnych.

Dział XII - Choroby układu kostno-stawowego

Szczegółowe objaśnienia i zalecane czynności:

Do § 63. Kwalifikacji orzeczniczej dokonuje się w oparciu o objawy kliniczne, stopień uszkodzenia organizmu i jego funkcjonowania. Rozpoznanie ustala się na podstawie dokumentacji leczenia szpitalnego lub w poradni specjalistycznej. Diagnostyka obrazowa pełni funkcję pomocniczą.

pkt 2. Według tego punktu należy kwalifikować między innymi: pourazową spondylozę, zespół wąskiego kanału kręgowego i chorobę Forestiera. Kandydatów z kol. 6 do służby niezwiązanej z wysiłkiem fizycznym, wymuszoną pozycją ciała, można kwalifikować jako zdolnych.

Kwalifikacja orzecznicza wymaga konsultacji ortopedycznej.

Do § 64 pkt 1. Bezobjawowa obecność początkowych zmian o charakterze zwyrodnieniowym w obrazie radiologicznym nie upoważnia do rozpoznania choroby, gdyż jest to proces naturalny. Konieczne jest współistnienie zespołu objawów klinicznych i/lub zaawansowanie zmian widocznych w obrazie radiologicznym.

pkt 2. Kandydatów do służby, u których stwierdzono występowanie niewielkich zmian bezobjawowych, niewymagających leczenia ani rehabilitacji, o przebiegu niepostępującym, należy kwalifikować jako zdolnych.

pkt 3. Funkcjonariuszy ze znacznym upośledzeniem sprawności ustroju lub z szybko postępującym przebiegiem choroby należy kwalifikować jako niezdolnych.

Do § 67. Nie dotyczy uszkodzenia więzadeł i struktur stawu np. kolanowego, leczonego operacyjnie z dobrym efektem i powrotem do pełnej sprawności oraz zdolności obciążania. Kandydatów z kol. 6 do służby niezwiązanej z wysiłkiem fizycznym, wymuszoną pozycją ciała, można kwalifikować jako zdolnych.

Do § 68. Według tego paragrafu należy kwalifikować entezopatie, choroby kaletek maziowych, stany po urazach układu mięśniowo-więzadłowego. Kandydatów z kol. 6 do służby niezwiązanej z wysiłkiem fizycznym, wymuszoną pozycją ciała, można kwalifikować jako zdolnych.

Do § 70. Według tego paragrafu należy kwalifikować między innymi: zapalenie kości i szpiku, martwicę kości (np. choroba Perthesa), chorobę Pageta, osteochondrozę stawu barkowego i miednicy, osteochondrozy młodzieńcze, osteomalację i inne zaburzenia mineralizacji kości.

Kandydatów do służby, u których stwierdzono czynne stany chorobowe, należy kwalifikować jako niezdolnych.

Kandydatów do służby z przebytymi w przeszłości chorobami, w zależności od przetrwałych następstw choroby i sprawności ustroju, należy kwalifikować jako zdolnych albo niezdolnych.

Funkcjonariuszy w zależności od stanu schorzenia, następstw i upośledzenia sprawności ustroju należy kwalifikować jako zdolnych albo niezdolnych.

Do § 71 pkt 1. W przypadku stanu utrudniającego korzystanie z umundurowania lub wyposażenia kandydatów do służby wartowniczej należy orzekać jako niezdolnych.

Do § 73 pkt 1. Kandydatów do służby wartowniczej należy kwalifikować jako niezdolnych.

Do § 76 pkt 3 i 5. W przypadku stanu utrudniającego lub uniemożliwiającego sprawne posługiwanie się bronią należy orzekać niezdolność do służby.

Dział XIII - Choroby układu wydzielania wewnętrznego

Szczegółowe objaśnienia i zalecane czynności:

Do § 78 pkt 1. Według tego punktu należy kwalifikować powiększenie gruczołu tarczycy nieupośledzające przepływu powietrza w drogach oddechowych w czasie wysiłku fizycznego i niedające objawów uciskowych na narządy sąsiednie (przełyk, tchawicę).

pkt 2. Powiększenie gruczołu tarczycy stwierdzone palpacyjnie lub wole zamostkowe upośledzające przepływ powietrza w drogach oddechowych (zaburzenia wentylacji, stridor, zaburzenia ruchomości strun głosowych) w czasie spoczynku lub po wysiłku fizycznym albo dające objawy uciskowe na narządy sąsiednie w badaniu RTG klatki piersiowej.

pkt 2 i 3. Według tych punktów należy kwalifikować wszystkie postacie nadczynności tarczycy poza chorobą Gravesa-Basedowa w okresie remisji oraz niedoczynności tarczycy wyrównane leczeniem substytucyjnym, wrodzony zespół niedoboru jodu, subkliniczną niedoczynność tarczycy z powodu niedoboru jodu, wole nietoksyczne, zapalenie tarczycy, stan po operacyjnym usunięciu tarczycy.

pkt 3. Kandydatów do służby przy substytucji hormonalnej w dawce do 1 µg / kg masy ciała / dobę należy kwalifikować jako zdolnych, przy substytucji w dawkach wyższych - jako niezdolnych.

pkt 4. Kwalifikacja orzecznicza powinna opierać się na dokumentacji leczenia szpitalnego lub w poradni specjalistycznej.

Do § 79 pkt 4 i 5. Kandydatów z kol. 5 z cukrzycą dobrze kontrolowaną i bez powikłań można kwalifikować jako zdolnych do służby. Funkcjonariuszy do dalszej służby należy kwalifikować w zależności od stopnia zaawansowania choroby.

pkt 5. W przypadku innych postaci cukrzycy kwalifikacja dodatkowo jest uzależniona od przyczyny (choroby i rodzaju jej leczenia) powodującego cukrzycę (np. cukrzyca posterydowa).

pkt 7 i 8. Według tych punktów należy kwalifikować także zespół policystycznych jajników (PCO).

pkt 10 i 11. Kandydatów do służby po jednostronnym usunięciu narządu należy kwalifikować jako zdolnych, po obustronnym - jako niezdolnych. Zaburzenia hormonalne dotyczące gruczołów płciowych należy kwalifikować zgodnie z oceną endokrynologa i/lub ginekologa/androloga.

Dział XIV - Układ nerwowy

Szczegółowe objaśnienia i zalecane czynności:

Do § 81. Rozpoznanie zespołów bólowych korzeniowych i zapaleń nerwów powinno opierać się na dokumentacji leczenia szpitalnego lub w poradni specjalistycznej.

Kwalifikacja orzecznicza jest uzależniona od tego, w jakim stopniu porażenia (niedowłady), zaburzenia czucia i zaburzenia troficzne - ze względu na umiejscowienie, rozległość i mechanizmy wyrównawcze - upośledzają sprawność ustroju. Kwalifikacji orzeczniczej należy dokonywać w oparciu o obraz kliniczny oraz stopień upośledzenia organizmu i jego funkcjonowania. Diagnostyka obrazowa pełni funkcję pomocniczą i nie stanowi podstawy orzekania (dotyczy szczególnie MRI).

pkt 1-3. Kwalifikacja orzecznicza powinna opierać się na dokumentacji leczenia szpitalnego lub w poradni neurologicznej.

Do § 82. Kwalifikacja orzecznicza powinna opierać się na dokumentacji leczenia szpitalnego lub w poradni specjalistycznej (neurologicznej lub poradni zdrowia psychicznego).

pkt 1. Według tego punktu należy kwalifikować przypadki zaklipsowania tętniaka, jeżeli w ocenie neurologa i psychiatry stan neurologiczny nie odbiega od normy.

pkt 1 i 2. Kandydatów po przebytym gruźliczym zapaleniu opon mózgowych należy oceniać po upływie minimum 5 lat od zakończenia leczenia.

Encefalopatię należy kwalifikować według pkt 1 lub 2 w zależności od nasilenia zespołu neurologicznego.

pkt 3. Według tego punktu należy kwalifikować m.in. stwardnienie rozsiane (sclerosis multiplex). Kwalifikacja orzecznicza wymaga konsultacji neurologicznej i jest uzależniona od stopnia nasilenia deficytów neurologicznych i przebiegu choroby.

pkt 4 kol. 5 i 7. W przypadku braku patologii w badaniach obrazowych, bez następstw klinicznych w badaniu neurologicznym i opinii psychologicznej nie wyklucza się zdolności funkcjonariusza do dalszej służby z ograniczeniem. Kandydat spełniający te warunki, jeżeli doświadczył w przeszłości jednego epizodu krwawienia, może być zakwalifikowany jako zdolny do służby.

Do § 83. Według tego paragrafu należy kwalifikować choroby układu mięśniowego, takie jak: zaniki mięśni postępujące, chorobę Thomsena.

Do § 84. Kwalifikacja orzecznicza powinna opierać się na dokumentacji leczenia szpitalnego lub w poradni specjalistycznej i zależy od przebiegu schorzenia i stosowanego leczenia.

Dział XV - Stan psychiczny

Szczegółowe objaśnienia i zalecane czynności:

Dokonując oceny stanu zdrowia pod kątem chorób opisanych w niniejszym dziale, komisja lekarska oraz psychiatra mogą zdecydować o konieczności wykonania badań dodatkowych, w tym psychologicznych.

W stosunku do funkcjonariuszy pełniących służbę związaną z dostępem do broni palnej należy określić ewentualne przeciwwskazania do tej służby, jeżeli istnieją.

Do § 86. Nerwice stanowią grupę zaburzeń czynnościowych układu nerwowego, przy braku strukturalnych zmian w komórkach nerwowych. Są to zaburzenia niepsychotyczne, o przewlekłym przebiegu, bogatej symptomatyce, sprawiające choremu poczucie dyskomfortu. Prowadzą do trudności w relacjach społecznych oraz w pełnieniu ról społecznych. Objawy nerwic pojawiają się przy współistnieniu psychologicznych konfliktów i trudnych sytuacji, których pacjent nie jest w stanie rozwiązać.

Zmiany psychiczne są w zasadzie odwracalne, mają przebieg przewlekły i tendencję do nawrotów.

W obrazie klinicznym wyróżniamy:

- zaburzenia lękowe w postaci fobii (F40),

- inne zaburzenia lękowe (F41): zaburzenia lękowe z napadami paniki, zaburzenia lękowe uogólnione, zaburzenia lękowo-depresyjne mieszane,

- zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne (F42),

- zaburzenia dysocjacyjne (konwersyjne) (F44),

- zaburzenia występujące pod postacią somatyczną (F45): zaburzenia somatyzacyjne, hipochondria, bóle psychogenne, zaburzenia autonomiczne występujące pod postacią somatyczną,

- inne zaburzenia nerwicowe (F48), np. neurastenia.

pkt 3. Należy orzekać po minimum 12 miesiącach nieskutecznego leczenia z wykorzystaniem m.in. psychoterapii, wspomaganego farmakoterapią. Leczeniem z wyboru w zaburzeniach nerwicowych jest psychoterapia. Farmakoterapia pełni funkcję wspomagającą. Pożądana jest dokumentacja leczenia z ośrodka prowadzącego psychoterapię oraz leczenie farmakologiczne.

Do § 87. Reakcja na ciężki stres i zaburzenia adaptacyjne. Grupa zaburzeń, których rozpoznanie jest oparte na objawach psychopatologicznych oraz na podstawie jednego z dwóch udokumentowanych czynników przyczynowych: wyjątkowo stresującego wydarzenia życiowego powodującego ostrą reakcję na stres lub istotnej zmiany życiowej prowadzącej do pojawienia się stałych, nieprzyjemnych okoliczności, które są przyczyną zaburzeń adaptacyjnych. Objawy mogą być różnorodne. Jednak żaden z tych objawów nie osiąga wystarczającej przewagi czy nasilenia, które usprawiedliwiałyby dokładniejsze rozpoznanie. Zaburzenia adaptacyjne rozpoczynają się zwykle w ciągu 1 miesiąca od czasu wystąpienia stresującego wydarzenia, a czas trwania objawów, z wyjątkiem przedłużonej reakcji depresyjnej (która może trwać do 2 lat) nie przekracza zazwyczaj 6 miesięcy. Powoduje cierpienie lub niepełnosprawność rozumianą jako ograniczenie funkcjonowania zawodowego, społecznego lub osobistego.

pkt 1. Dotyczy osób, u których reakcje dezadaptacyjne trwają do 30 dni.

pkt 2. Odnosi się do przypadków, w których leczenie i wszelkie oddziaływanie terapeutyczne trwają powyżej 30 dni. Czas trwania nie przekracza 2 lat.

Do § 88. Zaburzenie przemijające o znacznym nasileniu, które rozwija się jako reakcja na wyjątkowy stres fizyczny lub psychiczny u osoby nieprzejawiającej uprzednio żadnych zaburzeń psychicznych (z wyjątkiem zaburzeń osobowości). Rozwija się w ciągu kilku minut lub natychmiast, ustępuje zazwyczaj w ciągu kilku godzin lub 2, 3 dni. Zwykle po 3 dniach wykazuje minimalne objawy. Należy stwierdzić bezpośredni związek czasowy między wydarzeniem stresowym a wystąpieniem objawów. Rozpoznanie ustala się na podstawie badania psychiatrycznego i dokumentacji leczenia psychiatrycznego.

Do § 89. Zaburzenie stresowe pourazowe (PTSD). Rozwija się jako opóźniona lub/i przedłużona reakcja na wyjątkowo stresujące wydarzenie lub sytuację, o charakterze wyjątkowo zagrażającym lub katastrofalnym, które mogłyby prawie dla każdego stanowić głęboko przejmujące nieszczęście. Może ujawnić się u osób, które uczestniczyły w działaniach wojennych lub doświadczyły katastrof naturalnych albo komunikacyjnych, budowlanych, itp. lub były ofiarami gwałtu, porwania, tortur, przetrzymywania w roli zakładnika, ofiarami terroryzmu. Może także wystąpić u bezpośrednich świadków tych zdarzeń. Służby ratownicze mogą ulegać traumatyzacji przez wielokrotną ekspozycję na tego typu zdarzenia. Definicja nie dotyczy stresujących doświadczeń codziennego życia, np. żałoby, rozwodów, poważnych chorób. Początek zaburzenia występuje po urazie, ale po okresie utajenia, który może trwać od kilku tygodni do kilku miesięcy.

Rozpoznanie jest ustalane na podstawie badania psychiatrycznego, dokumentacji leczenia psychiatrycznego oraz dokumentacji służbowej potwierdzającej zaistnienie zdarzenia wywołującego chorobę.

pkt 1. Dotyczy PTSD rokującego poprawę lub przebytego.

pkt 2. Dotyczy PTSD utrwalonego włącznie z późnym, przewlekłym następstwem, jakim są trwałe zaburzenia osobowości.

Do § 90. Zaburzenia osobowości posiadają trzy cechy charakterystyczne:

1) wczesny początek (zwykle przed końcem drugiej dekady życia);

2) całościowość - wpływają praktycznie na wszystkie aspekty życia (zawodowego, osobistego, społecznego);

3) wzorzec nieprawidłowego zachowania jest długotrwały, nie ogranicza się do epizodów.

Osobowość niedojrzała u osoby poniżej 25. roku życia jest stanem fizjologicznym, nie stanowi zaburzenia osobowości.

Do § 91. Rozpoznanie jest ustalane na podstawie badania psychiatrycznego oraz dokumentacji z leczenia psychiatrycznego.

Do § 92. Upośledzenie umysłowe (niedorozwój umysłowy, oligofrenia) to stan charakteryzujący się:

1) wyraźnie niższą od przeciętnej sprawnością intelektualną (I.I) według skali Wechslera poniżej 70;

2) zaburzeniami dojrzewania, zdolności uczenia się i umiejętności przystosowania społecznego.

Oceny sprawności intelektualnej należy dokonywać z udziałem psychologa i psychiatry.

Do § 93. Rozpoznanie ustala się na podstawie badania psychiatrycznego, wyników badań dodatkowych, dokumentacji z leczenia odwykowego lub detoksykacji (jeżeli osoba podejmowała takie leczenie).

pkt 1. Picie szkodliwe alkoholu. Wzór picia, który powoduje szkody zdrowotne, fizyczne lub psychiczne, także w sferze psychologicznej i społecznej, przy czym nie można jeszcze rozpoznać uzależnienia od alkoholu. Orzeczenie stwierdzające zdolność do służby wydaje się na okres do 3 lat. Po tym czasie jest konieczne badanie kontrolne z oceną skuteczności leczenia. Konieczne jest także potwierdzenie uczestnictwa w programach terapeutycznych.

pkt 2. Orzeczenie o zdolności do służby wydawane jest na okres roku. W celu stwierdzenia zdolności do służby jest wymagana całkowita abstynencja (trwająca minimum rok) potwierdzona dokumentacją medyczną oraz uczestnictwo w programach odwykowych i terapeutycznych - również potwierdzone dokumentacją. Po tym okresie - jest konieczne badanie kontrolne z oceną skuteczności terapii (zachowania abstynencji).

pkt 2 i 3. Uzależnienie od alkoholu (ZUA) jest następstwem długotrwałego szkodliwego spożywania alkoholu, w wyniku którego picie alkoholu uzyskuje priorytet nad zachowaniami, które kiedyś dla osoby pijącej były ważne.

pkt 4. Kwalifikacji orzeczniczej należy dokonywać z uwzględnieniem zasad określonych w pkt 1-3.

Do § 94. Dotyczy:

1) zaburzeń podobnych do nerwic (cerebrastenia, zespoły rzekomonerwicowe) lub nieprawidłowych osobowości (charakteropatia, encefalopatia z zaburzeniami charakteru);

2) zaburzeń spowodowanych chorobami, urazami lub infekcjami centralnego układu nerwowego (CUN);

3) przypadków, gdy badanie neurologiczne, EEG, testy psychologiczne, badanie rentgenowskie czaszki, tomografia komputerowa i inne wskazują na organiczne uszkodzenie CUN lub gdy istnieje poważne podejrzenie takiego uszkodzenia, uzasadnione przebiegiem choroby, urazu lub infekcji.

Nie obejmuje następstw uszkodzeń CUN, które miały miejsce we wczesnym okresie rozwojowym.

Kwalifikacji orzeczniczej należy dokonywać nie wcześniej niż po upływie 6 miesięcy od ustąpienia objawów ostrej fazy choroby lub urazu.

pkt 1. Dotyczy zespołów pourazowych i innych z przewagą objawów subiektywnych, bez somatycznych cech upośledzenia sprawności ustroju i stanów, w których nastąpiła częściowa kompensacja skutków uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego.

Do § 95

pkt 1. Według tego punku należy kwalifikować: epizod depresji łagodny (F32.0), dystymię (F34).

pkt 2. Według tego punku należy kwalifikować: epizod depresji umiarkowany (F32.1), zaburzenia depresyjne nawracające (F33).

pkt 3. Według tego punku należy kwalifikować: epizod maniakalny (F30), zaburzenia afektywne dwubiegunowe (F31), epizod depresji ciężkiej bez objawów psychotycznych (F32.2).

pkt 5. Według tego punku należy kwalifikować m.in.: kleptomanię, hazard patologiczny, seksoholizm, zaburzenia odżywiania, nieorganiczne zaburzenia snu.

Do § 94 i 95. Kwalifikacji orzeczniczej należy dokonywać na podstawie badań specjalistycznych (psychiatryczne, psychologiczne), dokumentacji medycznej leczenia specjalistycznego.

Dział XVI - Choroby układu moczowo-płciowego

Szczegółowe objaśnienia i zalecane czynności:

Do § 96 pkt 3. Kandydatów do służby, u których nie stwierdzono objawów (bez występowania kolki nerkowej), należy kwalifikować jako zdolnych.

pkt 9. Kwalifikacja orzecznicza jest uzależniona od wielkości torbieli, ich liczby i upośledzenia funkcji wydzielniczej nerki.

Do § 98. Kwalifikacja orzecznicza zależy od rodzaju, lokalizacji wady i jej wpływu na sprawność organizmu.

Do § 101. Kwalifikacja orzecznicza w zależności od przebiegu schorzenia, wyniku badania cytologicznego oraz stosowanego leczenia specjalistycznego.

pkt 1. Według tego punktu należy kwalifikować m.in. obecność w badaniu cytologicznym ASCUS - nietypowych komórek nabłonka płaskiego o nieokreślonym znaczeniu.

pkt 2. Według tego punktu należy kwalifikować m.in. obecność w badaniu cytologicznym LSIL - zmian śródnabłonkowych małego stopnia (CIN1), HSIL - zmian śródnabłonkowych średniego i dużego stopnia (CIN2, CIN3) oraz torbiele proste i endometrialne jajnika.

Do § 102. Osoby z trwałymi powikłaniami pooperacyjnymi upośledzającymi sprawność organizmu należy kwalifikować jako niezdolne.

Dział XVII - Choroby zakaźne i pasożytnicze

Szczegółowe objaśnienia i zalecane czynności:

Do § 105. Kwalifikacja orzecznicza powinna nastąpić nie wcześniej niż po 12 miesiącach leczenia.

Kwalifikacja orzecznicza wymaga konsultacji pulmonologicznej.

pkt 2. Kandydatów można kwalifikować jako zdolnych po upływie 10 lat od zakończenia leczenia bez wznowy przy obecności minimalnych zmian widocznych w badaniach obrazowych.

Do § 107. Według tego punktu należy kwalifikować brucelozę, leptospirozę.

Do § 108. Według tego punktu należy kwalifikować kiłę wczesną, wrodzoną, późną oraz rzeżączkę.

Do § 111 pkt 1. Według tego punktu należy kwalifikować m.in. choroby przenoszone przez kleszcze czy komary.

pkt 2-4. Rozpoznanie przewlekłego zapalenia wątroby powinno zostać potwierdzone konsultacją specjalistyczną.

pkt 4. Według tego punktu należy kwalifikować wirusowe zapalenie wątroby po leczeniu immunosupresyjnym.

pkt 5. Dotyczy nieaktywnych nosicieli HBs dodatni, HBV DNA ujemny, ALT-N, HCV RNA ujemny, ALT-N.

Do § 112 pkt 1. Według tego punktu należy kwalifikować w zależności od poziomu limfocytów CD4 oraz stosunku limfocytów CD4 do limfocytów CD8.

Do § 114. Według tego punktu należy kwalifikować tasiemczycę, bąblowicę, włośnicę.

Do § 117. Według tego punktu należy kwalifikować m.in. chorobę ptasią, wąglika, gorączkę Q.

Do § 118. Kwalifikacja orzecznicza jest uzależniona od stopnia zaawansowania schorzenia, wymaga opinii specjalisty chorób zakaźnych.

Dział XVIII - Nowotwory

Do § 119. W rozpoznaniu nowotworów należy brać pod uwagę obraz kliniczny, wyniki badań dodatkowych, konsultacji specjalistycznych oraz badania histopatologicznego, gdy jest ono niezbędne i możliwe do wykonania. Stany po leczeniu nowotworów łagodnych należy oceniać po 6 miesiącach od całkowitego zakończenia terapii.

Do § 120 pkt 2. Kandydaci do służby po upływie 5 lat od udokumentowanego całkowitego zakończenia leczenia onkologicznego (wyleczenie/remisja) mogą być kwalifikowani jako zdolni do służby.

Dział XIX - Inne stany chorobowe

Załącznik nr 3

WZÓR - ORZECZENIE KOMISJI LEKARSKIEJ