REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy i jak urząd skarbowy może cię sprawdzić

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Urząd skarbowy ma prawo podjąć czynności sprawdzające wobec podatnika. W ich wyniku fiskus może zbadać terminowość składania deklaracji oraz wpłacania podatków.
Urząd skarbowy ma co najmniej kilka instrumentów, które służą mu do sprawdzenia podatnika. Jednym i najpowszechniej stosowanym są czynności sprawdzające. Procedurę ich przeprowadzenia przewidują przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.; dalej Ordynacja podatkowa).
Organy podatkowe pierwszej instancji poprzez dokonanie czynności sprawdzających mają na celu sprawdzenie terminowości: składania deklaracji, wpłacania zadeklarowanych podatków, w tym również pobieranych przez płatników i inkasentów; stwierdzenie formalnej poprawności dokumentów składanych w urzędzie skarbowym; ustalenie stanu faktycznego w zakresie niezbędnym do stwierdzenia zgodności z przedstawionymi dokumentami.
Czynności sprawdzające są swego rodzaju kontrolą. Jednak, co ważne, nie można ich utożsamiać z kontrolą podatkową. Zwrócił na to uwagę WSA w Łodzi w wyroku z 13 kwietnia 2004 r. (sygn. akt I SA/Łd 620/03; publikowany w o­nSAiWSA z 2005 r. nr 3, poz. 54). W wyroku sąd podkreślił, iż czynności sprawdzające prowadzone w trybie przepisów zawartych w dziale V (art. 272-280) Ordynacji podatkowej nie są tożsame z kontrolą podatkową, o której mowa w dziale VI (art. 281-292) Ordynacji podatkowej.

Błędy trzeba poprawić

Jak już wyjaśniłam, czynności sprawdzające mają na celu zbadanie poprawności złożonych deklaracji podatkowych. W razie stwierdzenia, że deklaracja zawiera błędy rachunkowe lub inne oczywiste pomyłki bądź że wypełniono ją niezgodnie z ustalonymi wymaganiami, organ podatkowy w zależności od charakteru i zakresu uchybień ma do wyboru dwa rozwiązania.
Po pierwsze, może sam skorygować deklarację, dokonując stosownych poprawek lub uzupełnień. Jednak to rozwiązanie jest możliwe tylko wtedy, gdy zmiana wysokości zobowiązania podatkowego, kwoty nadpłaty, kwoty zwrotu podatku lub wysokości straty w wyniku dokonanej przez urząd korekty nie przekracza kwoty 1000 zł.
Po drugie, fiskus może zwrócić się do składającego deklarację o jej skorygowanie oraz złożenie niezbędnych wyjaśnień, wskazując przyczyny, z powodu których informacje zawarte w deklaracji poddawane są w wątpliwość.
WAŻNE

Czynności sprawdzające pozwalają zorientować się organowi podatkowemu, czy nie zachodzą przesłanki do wszczęcia kontroli podatkowej lub postępowania podatkowego.

Wyjaśnienia i dokumenty

Jeżeli podatnik miał obowiązek złożyć deklarację, a tego nie zrobił, organ podatkowy może zażądać złożenia wyjaśnień w sprawie przyczyn niezłożenia deklaracji lub wezwać do jej złożenia.
WAŻNE

Do złożenia niezbędnych wyjaśnień lub skorygowania deklaracji, w których organ podatkowy wykryje błędy lub oczywiste pomyłki, mogą być wzywani podatnicy, płatnicy oraz inkasenci składający deklaracje.
W razie wątpliwości co do poprawności złożonej deklaracji organ podatkowy może wezwać do udzielenia, w wyznaczonym terminie, niezbędnych wyjaśnień lub uzupełnienia deklaracji, wskazując przyczyny poddania w wątpliwość rzetelności danych w niej zawartych.
Jeżeli ze złożonej deklaracji np. za 2005 rok wynika, że podatnik skorzystał z przysługujących mu ulg podatkowych, organ podatkowy może zwrócić się do niego o okazanie dokumentów lub o złożenie fotokopii dokumentów, których posiadania przez podatnika, w określonym czasie, wymaga przepis prawa.
Również banki, na żądanie naczelnika urzędu skarbowego lub naczelnika urzędu celnego, są zobowiązane do sporządzania i przekazywania informacji o zdarzeniach stanowiących podstawę do skorzystania przez podatnika z ulg podatkowych, jeżeli zostały wykazane w deklaracji złożonej przez podatnika. Te same zasady stosuje się także do zakładów ubezpieczeń i funduszy inwestycyjnych, w zakresie prowadzonych indywidualnych kont emerytalnych, oraz do domów maklerskich, banków prowadzących działalność maklerską, towarzystw funduszy inwestycyjnych i spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych.
Organ do sprawdzenia podatnika ma prawo posunąć się jeszcze dalej. Może bowiem za zgodą podatnika dokonać oględzin lokalu mieszkalnego lub części tego lokalu, jeżeli jest to niezbędne do zweryfikowania zgodności stanu faktycznego z danymi wynikającymi ze złożonej przez podatnika deklaracji oraz z innych dokumentów potwierdzających poniesienie wydatków na cele mieszkaniowe.
Jeśli podatnik zgodzi się na oględziny, wtedy pracownik organu podatkowego, w porozumieniu z podatnikiem, ustala termin dokonania oględzin. Podpisaną przez podatnika adnotację o ustaleniu terminu oględzin zamieszcza się w aktach sprawy. W razie nieudostępnienia lokalu mieszkalnego w uzgodnionym terminie organ podatkowy może wyznaczyć nowy termin przeprowadzenia oględzin. Pracownik organu podatkowego sporządza protokół przeprowadzonych oględzin, który dołącza do akt sprawy.
Taką samą procedurę urząd może zastosować w przypadku skorzystania przez podatnika z ulg inwestycyjnych.
Naczelnik Urzędu Skarbowego w Świebodzinie w interpretacji podatkowej z 12 kwietnia 2004 r. (nr US.I/1.415/3/2005) nie podzielił stanowiska małżonków. Zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej organ podatkowy może wezwać stronę lub inne osoby do złożenia wyjaśnień, zeznań lub dokonania określonej czynności osobiście, przez pełnomocnika lub na piśmie, jeżeli jest to niezbędne do wyjaśnienia stanu faktycznego lub rozstrzygnięcia sprawy.
Należy podkreślić, że w pojęciu „dokonanie określonej czynności osobiście” mieści się sformułowanie „złożenie wyjaśnień odnośnie do posiadanego stanu majątkowego”. Ponadto nie można zawężać stosowania art. 155 par. 1 Ordynacji podatkowej do postępowania podatkowego, bowiem art. 280 zawarty w dziale V Ordynacji podatkowej stanowi, że w sprawach nieuregulowanych w art. 272-279 stosuje się odpowiednio przepisy rozdziałów 1, 3, 5, 6 (wezwania), 9, 10, 16 i 23 działu IV (postępowanie podatkowe).
Natomiast, zgodnie z art. 272 Ordynacji podatkowej organ podatkowy pierwszej instancji dokonuje czynności sprawdzających, które mają na celu sprawdzenie terminowości składania deklaracji i wpłacania zadeklarowanych podatków oraz stwierdzenia formalnej poprawności dokumentów z tym związanych oraz ustalenie stanu faktycznego w zakresie niezbędnym do stwierdzenia zgodności z przedstawionymi dokumentami. Zatem w przypadku dokonywania czynności sprawdzających podstawę prawną do zastosowania wezwania stanowi art. 155 par. 1 Ordynacji podatkowej oraz art. 272 Ordynacji podatkowej z wyraźnie wskazanym rodzajem czynności sprawdzających wymienionych w tym przepisie oraz przywołaniem przepisów w zakresie materialnego prawa podatkowego.

Sprawdzanie u kontrahenta

Organ podatkowy, w związku z prowadzonym postępowaniem podatkowym lub kontrolą podatkową, może zażądać od kontrahentów podatnika wykonujących działalność gospodarczą przedstawienia dokumentów, w zakresie objętym kontrolą u podatnika, w celu sprawdzenia ich prawidłowości i rzetelności. Z czynności tych sporządza się protokół.
Jeżeli miejsce zamieszkania, siedziba lub miejsce wykonywania działalności kontrahenta kontrolowanego znajdują się poza obszarem działania organu przeprowadzającego kontrolę, czynności na zlecenie tego organu może także dokonać organ właściwy miejscowo.
Z pisma Ministerstwa Finansów z 12 lipca 2005 r. (nr SP1/768/033-235/1584/04/AA) wynika, że sprawdzenie prawidłowości i rzetelności dokumentów podatnika u jego kontrahentów będzie się odbywać w organie podatkowym w ramach czynności sprawdzających. Dokonywana czynność sprawdzająca nie wymaga wydania szczególnego upoważnienia. Czynności sprawdzające nie stanowią czynności kontroli podatkowej, a zatem okres oczekiwania na protokół z czynności sprawdzających nie jest wliczany do czasu trwania kontroli ani też nie wymaga zawieszenia kontroli podatkowej. Natomiast dokumenty zgromadzone w ramach czynności sprawdzających mogą stanowić odpowiednio załącznik do protokołu lub jeden z dowodów w postępowaniu podatkowym, odrębny od dowodów zgromadzonych w toku kontroli podatkowej, w zależności do tego, czy czynności te zostaną przeprowadzone przed zakończeniem lub po zakończeniu kontroli podatkowej.
MF w swoim piśmie podkreślił również, że do czynności sprawdzających mają odpowiednio zastosowanie procedury przewidziane dla postępowania podatkowego.

4 KROKI
Jak organ podatkowy koryguje deklarację za podatnika

• 1 Fiskus poprawi deklarację. Gdy organ podatkowy wykryje oczywiste pomyłki w deklaracji podatkowej, może sam skorygować deklarację, dokonując poprawek, jeżeli zmiana wysokości zobowiązania podatkowego, kwoty nadpłaty, kwoty zwrotu podatku lub wysokości straty w wyniku tej korekty nie przekracza 1000 zł.

• 2 Kopia dla podatnika. Organ, który dokonał korekty deklaracji za podatnika, uwierzytelnia kopię skorygowanej deklaracji i doręcza ją podatnikowi wraz z informacją o związanej z korektą deklaracji zmianie wysokości zobowiązania podatkowego, kwoty nadpłaty lub zwrotu podatku lub wysokości straty bądź informację o braku takich zmian.

• 3 Sprzeciw na korektę urzędu. Podatnik ma prawo do wniesienia sprzeciwu na korektę deklaracji, jaką sporządził za niego urząd skarbowy. Na wniesienie sprzeciwu podatnik ma czas 14 dni od dnia doręczenia uwierzytelnionej kopii skorygowanej deklaracji. Wniesienie sprzeciwu anuluje korektę.

• 4 Korekta wywoła skutki prawne. Gdy podatnik nie wniesie sprzeciwu w odpowiednim terminie na korektę z urzędu, korekta taka wywołuje skutki prawne jak korekta deklaracji złożona przez podatnika.

PRZYKŁAD

Małżonkowie 12 stycznia 2005 r. otrzymali wezwanie z urzędu skarbowego datowane na 7 stycznia 2005 r. do złożenia wyjaśnień odnośnie do posiadanego stanu majątkowego. Wezwanie zawierało jedynie powołanie się na art. 155 par. 1 Ordynacji podatkowej. Zdaniem małżonków art. 155 par. 1 Ordynacji podatkowej ogranicza możliwość wzywania osób do sytuacji, w której jest to niezbędne do wyjaśnienia stanu faktycznego lub rozstrzygnięcia sprawy. Odnosi się to do postępowania podatkowego, które nie ma miejsca w odniesieniu do małżeństwa, a ponadto sformułowanie „złożenie wyjaśnień odnośnie do posiadanego stanu majątkowego” użyte przez organ podatkowy nie zostało zamieszczone w przytoczonych przez urząd przepisach podatkowych.

Ewa Matyszewska
ewa.matyszewska@infor.pl


Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Emeryt: Niech ZUS wybierze. I potrąca składki z emerytury albo z pracy, którą świadczę [dualizm emerytur mundurowych i cywilnych]

Infor.pl udostępnił miejsce dla publikacji listów od czytelników. Napisało do nas dużo emerytów mundurowych, którzy wciąż pracują jako pracownicy cywilni. ZUS obciąża ich cywilne dochody składkami emerytalnym i zdrowotnym (tak jak każdego innego pracownika). Składki te w praktyce przepadają dla mundurowych, którzy rozpoczęli służbę przed 1999 r. Wynika to z zasady, że taki mundurowy może mieć emeryturę mundurową albo cywilną (ta druga z reguły jest niższa). Nie może mieć tych dwóch emerytur jednocześnie. Mundurowi mają własne pomysły jak rozwiązać ten problem. Przykładem jest poniższy list z tezą, żeby nie obciążać składkami cywilnymi wynagrodzeń mundurowych, Którym zus nie może wypłacić drugiej emerytury.

Co może Prezydent RP? Kompetencje głowy państwa

Wybory to dobry moment, by przyjrzeć się uprawnieniom Prezydenta Rzeczypospolite Polskiej. Jakie są najważniejsze zadania Prezydenta? Ile trwa kadencja głowy państwa?

Na jak długo dostanę orzeczenie o niepełnosprawności? [ZMIANY 2025]

Od czego zależy okres ważności orzeczenia o stopniu niepełnosprawności? Na jaki czas orzeka się o niepełnosprawności dziecka? Kogo dotyczą najnowsze zmiany? Odpowiadamy na kluczowe pytania.

Niepełnosprawna na I grupie. Dla ZUS widzi i czyta. Ozdrowiała i ma obecnie 2 grupę i może iść do pracy. Rodzina i MOPS wciąż pomagają

Infor.pl udostępnia miejsce na portalu czytelnikom. Dziś list o pokrzywdzeniu przez ZUS obniżeniem grupy inwalidzkiej. Nie znamy wersji ZUS-u ani dokumentów medycznych z akt tej sprawy. Pomimo to list publikujemy, aby pokazać, że chyba w historii opisanej przez Czytelniczkę nie zadziałał mechanizm wyjaśniania (przez ZUS albo działających w jego imieniu lekarzy) przyczyn obniżenia wysokości grupy inwalidzkiej. Gdyby lepiej wyjaśniono osobom niepełnosprawnym wychodzącym z komisji ZUS o przyczynach niekorzystnej dla nich decyzji, to być może w przestrzeni publicznej mniej byłoby sarkastycznych zwrotów typu "cudowne uzdrowienie przez ZUS".

REKLAMA

Oprocentowanie lokat i kont oszczędnościowych - koniec maja 2025 r. Banki tną procenty ale nadal można dostać nawet 7-8%

Pod koniec maja 2025 r. niełatwo jest znaleźć bank, który w ciągu ostatnich tygodni nie dokonałby cięcia oprocentowania depozytów. Jest już jasne, że drugi miesiąc z rzędu pogorszeniu ulegnie też oferta detalicznych obligacji skarbowych. Jest to efekt uboczny długo wyczekiwanych cięć stóp procentowych, które w maju uchwaliła Rada Polityki Pieniężnej.

Energia ze słońca w najkorzystniejszym wariancie. Oto jak falownik hybrydowy zmienia działanie instalacji fotowoltaicznej i pomaga oszczędzać pieniądze

Nowoczesne, hybrydowe falowniki mogą całkowicie zmienić sposób, w jaki korzystamy z energii. Zamiast oddawać nadwyżki do sieci, możemy je przeznaczyć na własne potrzeby – na przykład podgrzewanie wody czy zasilanie innych urządzeń w domu. A gdy sieć zawiedzie? Falownik zadba o to, by prąd płynął dalej, zasilając obwody gwarantowane – nawet gdy sąsiedzi siedzą po ciemku. Energia jest tuż obok, wystarczy tylko wiedzieć, jak ją właściwie wykorzystać. To elastyczność, która zmienia zasady zarządzania energią – teraz to my decydujemy, jak i kiedy jej używać.

Zmiany w zawodzie psychologa 2025: jest projekt ustawy

Będą duże zmiany w zawodzie psychologa. Jest projekt ustawy o zawodzie psychologa oraz samorządzie psychologów. Aktualne przepisy są niezgodne z prawem. Co się zmieni?

ZUS: renta wdowia 2025. Komu się należy i jaka jest wysokość świadczenia? [WNIOSEK]

Seniorzy wciąż pytają komu w 2025 r. należy się renta wdowia. ZUS tłumaczy, ile wynosi świadczenie, jakie są warunki i jak złożyć wniosek. Czy można dorabiać do renty wdowiej?

REKLAMA

Koszty sądowe: Uchwała NSA ważna dla adwokatów i radców prawnych

Wniosek o wznowienie postępowania ws. administracyjnej motywowany wyrokiem TK nie musi dotyczyć istoty takiej sprawy, ale może też odnosić się np. do ponownego określenia wysokości wynagrodzenia za pomoc prawną z urzędu - tak wynika z uchwały NSA.

Reforma odpadowa nabiera tempa: System kaucyjny i ROP mają zrewolucjonizować sposób gospodarowania odpadami w Polsce

Reforma odpadowa nabiera tempa. System kaucyjny i Rozszerzona Odpowiedzialność Producenta (ROP) mają zrewolucjonizować sposób gospodarowania odpadami w Polsce. Choć przepisy zostały uchwalone, a termin wdrożenia systemu kaucyjnego wyznaczono na 1 października 2025 roku, uczestnicy debaty podczas gali Innowacyjny Samorząd 2025 nie mają złudzeń – przed samorządami i przedsiębiorcami stoi szereg wyzwań, a sukces reformy zależeć będzie od współpracy, edukacji i spójności legislacyjnej.

REKLAMA