REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Krytyka pracodawcy powinna mieć swoje granice

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Pracownik może krytycznie, we właściwej formie, wypowiadać się w sprawach dotyczących organizacji pracy. Jeżeli jednak odmawia wykonania polecenia pracodawcy, przekracza dopuszczalne granice krytyki i może zostać zwolniony.
Możliwość wypowiadania umów o pracę zawartych na czas nieokreślony, a także rozwiązywanie umów o pracę bez wypowiedzenia jest w pewien sposób ograniczone. Jednym z ograniczeń jest wymóg podania przez pracodawcę przyczyny uzasadniającej zwolnienie pracownika. Ma to na celu ochronę pracowników zatrudnionych bezterminowo oraz tych, z którymi pracodawca ma zamiar rozstać się w trybie natychmiastowym.
Niewykonanie przez pracodawcę tego obowiązku jest równoznaczne z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów, co – jeśli sprawa trafi do sądu pracy – wiązać się może z koniecznością przywrócenia pracownika do pracy lub wypłatą mu odszkodowania.
Kodeks pracy nie precyzuje jednak, co należy rozumieć przez pojęcie uzasadnionej przyczyny wypowiedzenia lub rozwiązania umowy o pracę. Częstą przyczyną uzasadniającą rozwiązanie stosunku pracy jest naruszenie przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych. Powstaje pytanie, czy za takie naruszenie uznać można krytykowanie przez pracownika działań pracodawcy.

Co i jak wolno krytykować

Prawo pracownika do wyrażania krytyki, przede wszystkim zaś jego granice, było przedmiotem licznych orzeczeń Sądu Najwyższego. W ich świetle należy przyjąć, że pracownikowi co do zasady przysługuje prawo do krytyki przedsięwzięć pracodawcy. Prawo to podlega jednakże dwóm istotnym ograniczeniom. Pracownik może wypowiadać się krytycznie wyłącznie w sprawach dotyczących pracy. Musi to też czynić we właściwej formie.
Pracownik ma więc prawo do konstruktywnej krytyki działań pracodawcy, która zostanie wyrażona w odpowiedni, kulturalny sposób. Jak przyjął Sąd Najwyższy, troska o interesy zakładu pracy nie może usprawiedliwiać nagannego zachowania pracownika, polegającego na obrażaniu pracodawcy, przypisywaniu mu cech poniżających w opinii publicznej. Takie postępowanie pracownika, który w ewidentny sposób lekceważy dobre obyczaje i szkodzi dobremu imieniu pracodawcy, stanowi naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych. Jest o­no tym samym przyczyną uzasadniającą wypowiedzenie takiemu pracownikowi umowy o pracę (wyrok SN z 13 października 1999 r., I PKN 296/00, OSNP 2001/4/114).
Pracownik może natomiast, nie obawiając się o utratę pracy, otwarcie, krytycznie i we właściwej formie wypowiadać się na temat spraw dotyczących samej pracy, przykładowo jej organizacji. W jednym z orzeczeń Sąd Najwyższy przyjął, że pracownik, który starannie i sumiennie wykonuje swe obowiązki, nie może być pozbawiony możliwości otwartego i krytycznego wypowiadania się w sprawach dotyczących organizacji pracy, takich jak np. kolejność czynności czy podział zadań. Tak długo, jak krytyczne wypowiedzi pracownika nie będą obrażały samego pracodawcy, a odnosiły się będą wyłącznie do spraw dotyczących samej pracy, zachowanie pracownika nie będzie mogło być uznane za naruszanie jego podstawowych obowiązków, a tym samym nie będzie uzasadniało wypowiedzenia umowy o pracę (wyrok SN z 7 września 2000 r., I PKN 11/00, OSNP 2002/6/139).
PRZYKŁAD
Pracodawca postanowił wypowiedzieć umowę o pracę Markowi B. Powodem miało być krytykowanie przez niego wykonywania pracy przez innych pracowników i zbyt częste wypowiadanie krytycznych uwag na temat organizacji czasu pracy oraz planów zajęć.

Wypowiedzenie przez pracodawcę umowy o pracę na czas nieokreślony oparte na przytoczonej podstawie nie było uzasadnione. Marek B. odnosił się negatywnie do samego procesu wykonywania pracy, chcąc go niewątpliwie usprawnić. Krytyczna postawa pracownika nie dotyczyła osoby samego pracodawcy, w związku z czym należy przyjąć, że nie przekroczył o­n granic dozwolonej krytyki.

Polecenia pracodawcy

Pracownik, oprócz obowiązku sumiennego i starannego wykonywania pracy, jest również zobowiązany do wykonywania poleceń pracodawcy. Obowiązek ten dotyczy tych poleceń, które dotyczą wykonywanej przez pracownika pracy, jeżeli tylko nie pozostają o­ne w sprzeczności z przepisami prawa lub z postanowieniami umowy o pracę.
Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego, odmowa wykonania przez pracownika poleceń pracodawcy, które są zgodne z przepisami prawa oraz umową o pracę, nie mieści się w pojęciu dopuszczalnej krytyki działań pracodawcy. Pracownik nie może odmówić wykonania poleceń wydanych przez pracodawcę i samodzielnie podejmować czynności, które byłyby z nimi sprzeczne. Należy bowiem podkreślić, że to pracodawca w sposób autonomiczny określa cele swojej działalności i sposób ich osiągania. Jeżeli polecenia pracodawcy są w świetle prawa oraz umowy o pracę dopuszczalne, to pracownik nie może odmówić ich wykonania. Takie postępowanie pracownika może być podstawą do wypowiedzenia umowy o pracę bądź jej rozwiązania w trybie natychmiastowym (wyrok SN z 17 grudnia 1997 r., I PKN 433/97, OSNP 1998/21/626).
PRZYKŁAD
Pracodawca polecił zatrudnionemu w jego firmie prawnikowi, aby ten sporządził odpowiednie pismo procesowe i złożył je w sądzie. Pracownik uznał, że pismo tej treści zostałoby z pewnością przez sąd odrzucone i odmówił jego sporządzenia. Pracodawca wypowiedział pracownikowi umowę o pracę, podając jako przyczynę niewykonywanie przez pracownika poleceń pracodawcy.

Dokonane przez pracodawcę wypowiedzenie było uzasadnione. Polecenie pracodawcy odnosiło się do wykonywanej przez prawnika pracy, ponadto nie było o­no sprzeczne ani z przepisami prawa, ani z postanowieniami umowy o pracę. Skoro tak, to pracownik był zobowiązany polecenie pracodawcy wykonać. Sama zaś krytyczna ocena wydanego przez pracodawcę polecenia nie mogła skutkować odmową jego wykonania. W opisywanej sytuacji pracownik przekroczył dopuszczalne granice krytyki, a jego odmowa była przyczyną, która uzasadniała dokonane przez pracodawcę wypowiedzenie.

Dominika Cichocka


Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Punkty 5, 6, 7 i 8 w orzeczeniu o niepełnosprawności – co oznaczają i jak wpływają na świadczenia w 2025 roku?

Dla wielu osób, które po raz pierwszy stykają się z orzecznictwem, treść dokumentu jest nieczytelna, a zapisy wydają się niezrozumiałe. Tymczasem właśnie od nich zależy, czy przysługuje Ci świadczenie pielęgnacyjne, zasiłek lub pierwszeństwo w leczeniu. W tym artykule krok po kroku tłumaczymy, co oznaczają punkty 5, 6, 7 i 8 w orzeczeniu o niepełnosprawności w 2025 roku, i jak wpływają one na prawa i możliwości otrzymania pomocy, zarówno finansowej, jak i niematerialnej.

Ulga termomodernizacyjna i zwolnienie z podatku dochodowego (PIT) dla osób realizujących przedsięwzięcia termomodernizacyjne. Najnowsze objaśnienia Ministra Finansów z 2025 r.

W dniu 30 czerwca 2025 r. Minister Finansów wydał objaśnienia podatkowe odnośnie form wsparcia przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w podatku dochodowym od osób fizycznych. Objaśnienie te dotyczą rozwiązań podatkowych (ulga termomodernizacyjna i zwolnienie podatkowe), które wspierają przedsięwzięcie termomodernizacyjne na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej „ustawa PIT”), oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (dalej „ustawa o ryczałcie”). Objaśnienia zawierają ogólne wyjaśnienia przepisów prawa podatkowego oraz uwzględniają stan prawny obowiązujący na dzień 1 stycznia 2025 r. Objaśnienia podatkowe są wydawane przez ministra finansów na podstawie art. 14a § 1 pkt 2 ustawy – Ordynacja podatkowa z urzędu w celu zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe. Warto w szczególności zwrócić uwagę na zmieniony wykaz wydatków uprawniających do odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Walorem tych objaśnień są także liczne przykłady wyjaśniające treść przepisów. Publikujemy poniżej pełną treść tych objaśnień.

50 proc. do pensji. Są już nowe przepisy: data urodzenia decyduje

Są już nowe przepisy dotyczące rynku pracy, które umożliwiają pracodawcom otrzymanie dofinansowania do wynagrodzenia zatrudnianych pracowników – uzależnionego od daty urodzenia. Dofinansowanie może wynieść maksymalnie 50 proc. minimalnego wynagrodzenia miesięcznie.

Nowe obowiązki i prawa uczniów od 1 stycznia 2026 – zmiany w Prawie oświatowym. [PROJEKT MEN z 8 lipca 2025 r.]

Do uzgodnień, konsultacji publicznych oraz opiniowania trafił projekt nowelizacji ustawy Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw. Nowelizacja obejmuje m.in. ustawowe uregulowanie praw i obowiązków uczniów, niższy próg frekwencji oraz katalog kar. Wprowadzone zostaną także nowe instytucje – m.in. Krajowy Rzecznik Praw Ucznia.

REKLAMA

Rada UE uruchomiła klauzulę wyjścia. Dotyczy także Polski

Rada Unii Europejskiej uruchomiła klauzulę wyjścia dla 15 krajów członkowskich, w tym Polski. Decyzja ta pozwala na wyłączenie wydatków obronnych z unijnych reguł budżetowych, umożliwiając tym krajom zwiększenie wydatków na wojsko bez łamania zasad fiskalnych.

Druga waloryzacja emerytur będzie we wrześniu 2025? Jest decyzja rządu!

Czy we wrześniu 2025 emeryci otrzymają dodatkowe pieniądze z ZUS? Przekroczenie progu inflacji w pierwszym półroczu znów rozgrzało dyskusję o drugiej waloryzacji świadczeń. Gdyby rząd zdecydował się na ten krok, część seniorów mogłaby zyskać nawet kilkaset złotych więcej. Jakie warunki trzeba spełnić? Co mówi ustawa i na czym polega ten mechanizm? Sprawdzamy, kto i ile mógłby dostać.

Rząd wyrównuje „emerytury czerwcowe” – nowe przepisy obejmą świadczenia z lat 2009–2019

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy, który rozwiązuje wieloletni problem tzw. emerytur czerwcowych. Emerytury i renty rodzinne przyznane w czerwcu w latach 2009–2019 zostaną przeliczone na nowo według korzystniejszych zasad. ZUS zrobi to automatycznie, bez potrzeby składania wniosków.

Od kiedy nowy tachograf 2025? Błędy lokalizacji, problemy z czasem pracy [OBSŁUGA]

Od kiedy w przewozach międzynarodowych Unii Europejskiej obowiązuje wyłącznie nowy tachograf (G2V2)? Jak go obsługiwać? Są błędy lokalizacji i problemy z czasem pracy. Na co uważać, by uniknąć kar?

REKLAMA

Boiska i inne obiekty sportowe nie będą już zamykane z powodu sąsiedzkich skarg na hałas. Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o sporcie

Boiska i inne obiekty sportowe nie będą już zamykane z powodu sąsiedzkich skarg na hałas. Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o sporcie, który pozwoli wyłączyć niektóre obiekty spod obowiązujących norm hałasowych. Celem zmian jest ochrona prawa dzieci i młodzieży do aktywności fizycznej.

„Jak mogliśmy do tego dopuścić?” – dramatyczny stan zdrowia dzieci w jednym z najbogatszych krajów

W ostatnich latach znacznie pogorszył się stan zdrowia dzieci w jednym z najbogatszych krajów świata. Z najnowszego raportu wynika, że najmłodsi chorują i umierają tam częściej niż ich rówieśnicy w innych wysoko rozwiniętych państwach. Główne przyczyny to wypadki, przemoc i choroby cywilizacyjne, ale nie tylko.

REKLAMA