REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy pracodawca może żądać podpisania weksla

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Pracodawcy na zabezpieczenie swoich roszczeń żądają niekiedy podpisania przez pracownika weksla. Nie każde takie działanie pracodawcy jest jednak legalne.
Przepisy kodeksu pracy nie wyłączają możliwości zabezpieczenia wekslowego roszczeń zakładu pracy przeciwko pracownikowi i realizacji tych roszczeń w sądzie. Jest to zatem prawnie dopuszczalne, o ile szefostwo firmy nie działało w niedozwolony sposób (np. stosując groźbę, podstęp – w takim wypadku możliwe będzie uchylenie się od skutków wadliwego oświadczenia woli). Innymi słowy, żaden przepis nie zakazuje używania weksli, a jest to popularne i dość szeroko stosowane zabezpieczenie.

Nie każdy dopuszczalny

Nie każdy weksel pracowniczy jest jednak legalny. Funkcja ochronna prawa pracy bierze bowiem niekiedy górę nad surową i bezwzględną wymową roszczenia wekslowego. I tak w przypadku szkód powstałych w wyniku nieuzasadnionego rozwiązania stosunku pracy przez pracownika żądanie wcześniejszego wekslowego zabezpieczenia tych roszczeń jest nieważne z mocy prawa na podstawie art. 18 par. 2 kodeksu pracy jako sprzeczne z zasadą wolności pracy i jej konsekwencjami w postaci pracowniczej wolności rozwiązania umowy (wyrok SN z 19 marca 1998 r. I PKN 560/97, OSNP z 1999 r. nr 5, poz. 160).
WAŻNE

Zwolnienie z pracy lub zmiana umowy o pracę skutkuje uchyleniem odpowiedzialności dłużników wekslowych, w szczególności pracownika – wystawcy weksla in blanco i poręczycieli, chyba że z treści deklaracji wynika wyraźnie, iż zabezpieczono roszczenia, jakie mogą wynikać ze zmienionej lub kolejnej umowy.

Zabezpieczenie mienia

Najczęściej pracodawcy korzystają jednak z weksla, chcąc zabezpieczyć roszczenia odszkodowawcze za mienie powierzone. I co do zasady mają do tego prawo (wyrok SN z 21 maja 1981 r., IV PRN 6/81, OSNC z 1981 r., nr 11, poz. 225). Można zatem postawić tezę, że na linii pracodawca-pracownik weksle są dopuszczane, ale tylko w przypadku odpowiedzialności odszkodowawczej. Co oczywiste nie mogą o­ne też zmieniać kodeksowych zasad odpowiedzialności – np. niedopuszczalny byłby weksel statuujący nieograniczoną odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną z winy nieumyślnej.

Przedawnienie roszczenia

Powstaje pytanie, w jakim czasie przedawnia się roszczenie wekslowe, które zabezpiecza naprawienie szkody pracowniczej. Zgodnie z art. 291 par. 1 k.p. roszczenie ze stosunku pracy ulega przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym roszczenie to stało się wymagalne. Jednakże roszczenia pracodawcy o naprawienie szkody, wyrządzonej przez pracownika wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków, ulegają przedawnieniu z upływem roku od dnia, w którym pracodawca powziął wiadomość o wyrządzeniu szkody, nie później jednak niż z upływem 3 lat od jej wyrządzenia. Tyle przepisy – jak jednak wskazał SN w wyroku z 21 maja 1981 r. roszczenie zakładu pracy z weksla gwarancyjnego o zapłatę oznaczonej w nim sumy pieniężnej, stanowiącej równowartość szkody powstałej w mieniu powierzonym pracownikowi do wyliczenia się lub do zwrotu, nie ulega przedawnieniu w okresie przewidzianym w art. 291 par. 2 k.p., lecz w okresie zakreślonym w art. 70 ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 r. Prawo wekslowe (Dz.U. nr 37, poz. 282). Oznacza to, że przedawnienie roszczenia pracowniczego traci znaczenie wobec wymagalności i skuteczności weksla. Zgodnie natomiast z art. 70 prawa wekslowego roszczenia wekslowe ulegają przedawnieniu z upływem lat trzech, licząc od dnia płatności weksla. Mówiąc inaczej – pomimo przedawnienia roszczenia odszkodowawczego pracodawca w dalszym ciągu będzie mógł odzyskać pieniądze.

Podpisanie weksla

Pracownik, decydując się na podpisanie weksla przedstawionego mu przez pracodawcę, powinien zdawać sobie sprawę, że to poważna i brzemienna w skutki decyzja. Przede wszystkim podpis złożony na niezupełnym wekslu uprawnia pracodawcę do wpisania w nim dowolnej kwoty, a to może rodzić ryzyko, że np. zbędzie o­n weksel i po nadejściu terminu płatności nabywca przedstawi dokument do zapłaty. Zobowiązanie ucieleśnione w wekslu żyje bowiem własnym życiem i jego istnienie nie jest uzależnione od przyczyny wystawienia.
WAŻNE

Opłata stosunkowa wynosi 5 proc. wartości przedmiotu sporu, nie mniej jednak niż 30 zł i nie więcej niż 100 000 zł.
Określenie okoliczności uprawniających do wypełnienia powinna zawierać zatem deklaracja, w której zostaną wpisane brakujące elementy – suma zobowiązania, data wystawienia i termin zapłaty. Jej istnienie może też ułatwić pracodawcy odparcie ewentualnych zarzutów wystawcy, że weksel został uzupełniony niezgodnie z zawartym porozumieniem.
Na wypadek sporu pracodawca może skorzystać z postępowania nakazowego, które jest szybkim i tanim sposobem dochodzenia należności – charakteryzuje się uproszczonym badaniem sprawy, a ponadto powód zgodnie z art. 13 i 19 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. nr 167, poz. 1398) płaci tylko 1/4 opłaty stosunkowej (chyba że znajdzie zastosowanie postępowanie uproszczone). Przy wekslu o wartości 15 000 zł pracodawca zapłaci więc tylko 187,50 zł.
Niebezpieczeństwo kryje się również w tym, że rozpoznanie sprawy następuje na posiedzeniu niejawnym (a zatem nakaz jest wydawany w zaciszu sędziowskiego gabinetu bez obecności, a nawet wiedzy pozwanego). Co więcej, nakaz staje się natychmiast wykonalny po upływie terminu do zaspokojenia roszczenia, co oznacza, że może zostać zaopatrzony w klauzulę wykonalności i skierowany do egzekucji przed uprawomocnieniem. W razie wniesienia zarzutów sąd może jednak wstrzymać wykonanie na wniosek pozwanego. Warto też wiedzieć, że roszczenie wynikające z niedoboru w powierzonym mieniu może być rozdrobnione na postępowanie nakazowe i zwykłe, jeżeli wysokość niedoboru przekracza sumę wynikającą z zabezpieczenia wekslowego.
PRZYKŁAD

Zatrudniony w magazynie Tomasz P. podpisał weksel własny in blanco (według deklaracji górny pułap odpowiedzialności to 5000 zł). W wyniku kontroli stwierdzono jednak niedobór w wysokości 9000 zł. Pracodawca może więc wystąpić na drogę postępowania nakazowego (i to uproszczonego), a pozostałych 4000 zł dochodzić w zwykłym procesie (również uproszczonym).

Poręczenie wekslowe

Wskazane uwagi odnoszą się również do poręczenia wekslowego (zwanego avalem) – może się bowiem zdarzyć, że szef poleci nam podpisanie przedniej strony czyjegoś weksla. Trzeba pamiętać, że taki podpis to poręczenie złożone za głównego zobowiązanego (przy wekslu własnym za wystawcę), a zobowiązanie poręczyciela jest w zasadzie niezależne od istnienia głównego długu.
Co więcej, może się okazać, że taki podpis przy błędnym wypełnieniu weksla zostanie potraktowany jako zwykłe cywilne poręczenie ze wszystkimi konsekwencjami – na wypadek, gdyby główny dłużnik nie mógł zapłacić, musi to za niego zrobić poręczyciel. Jako plus można wskazać, że sąd, który bada sprawę, jest zobowiązany do ustalenia, czy pracownik ponosi odpowiedzialność za szkodę w powierzonym mieniu, a w konsekwencji, czy wypełnienie weksla jest zgodne z deklaracją.
Mając na uwadze przedstawione niebezpieczeństwa, należy dobrze rozważyć, czy warto wchodzić w tak mocne więzy z pracodawcą. Nie bez znaczenia będzie też oczywiście wartość powierzonego mienia i co za tym idzie – kwota zabezpieczenia.
KIEDY PRACODAWCA MOŻE ŻĄDAĆ PODPISANIA WEKSLA

• Na zabezpieczenie szkód w mieniu powierzonym.
• Na zabezpieczenie innych szkód materialnych powstałych w mieniu pracodawcy lub osób trzecich (choć tu zdania są podzielone).
Adam Malinowski
adam.malinowski@infor.pl


Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Emerytury pomostowe 2025. W razie odmowy ze strony ZUS, trzeba się zwrócić do Państwowej Inspekcji Pracy

Jednym z warunków przyznania emerytury pomostowej przez ZUS jest wykonywanie wcześniej prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Często jest problem z udokumentowaniem tego. Wtedy ZUS wydaje decyzję odmowną i nie przyznaje emerytury pomostowej.

Kontrolerzy nie mają litości. Każą zwracać dotacje z odsetkami za pięć lat wstecz. Wejdą wszędzie gdzie poszły pieniądze z programu Czyste Powietrze

Ruszyła kolejna edycja programu Czyste Powietrze. Teraz o pieniądze jest trudniej, a ich rozliczenie będzie bardziej skomplikowane. To efekt nadużyć, które były w programie. W czasie przerwy w przyznawaniu dotacji ruszyły kontrole szukające tych nadużyć. Nie omijają mieszkań i domów, w których przeprowadzano termomodernizację czy wymianę pieców z dofinansowaniem.

Nie domagałbym się "sprawiedliwości" co do emerytury z ZUS, gdyby moja pełna policyjna emka była składową niepełnej służby w połączeniu z przeliczonym cywilem

Do redakcji Infor.pl stale wpływają listy od policjantów, żołnierzy, emerytowanych funkcjonariuszy innych służb o bolączkach systemu emerytalnego. Publikujemy:

Pomysł naprawy emerytur policjanci i żołnierze i innych mundurowych na służbie przed 1999 r.

Dlaczego trzeba naprawić? Żołnierz albo policjant, który rozpoczął służbę np. w 1992 r. i od np. 2011 r. jest na np. emeryturze policyjnej i jednocześnie pracuje w cywilu, nie skorzysta ze składek odprowadzonych do ZUS. W niewielkim zakresie składki mogą podnieść emeryturę policyjną, ale nie ma możliwości otrzymania ze składek odprowadzonych do ZUS emerytury cywilnej. Taka możliwość istnieje dla mundurowych rozpoczynających służbę od 1999 r. Jak to naprawić? Czytelnik przesłał swoje propozycje.

REKLAMA

Jak Ministerstwo Finansów liczy lukę VAT? Metodą odgórną (top – down)

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 22 maja 2025 r., że metoda liczenia luki VAT od lat pozostaje niezmienna a jej opis jest opublikowany na stronie resortu. Luka VAT liczona jest względem VAT w ujęciu rachunków narodowych publikowanych przez GUS, tj. w ujęciu memoriałowym, w którym dochody ujmowane są za okres od lutego do stycznia kolejnego roku. Szacunki luki VAT dla lat 2022-2023, pomimo uwzględnienia wpływu istotnych zmian systemowych (m.in. tarcze antyinflacyjne, rekompensaty energetyczne) wskazują na znaczący wzrost luki względem poprzedzających ich lat. W 2023 roku luka VAT wynosiła 13,5%. Obecne szacunki wskazują na zmniejszenie się luki VAT w Polsce w 2024 r. do 6,9%.

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

Najnowszy sondaż prezydencki 2 tura 2025 [WYBORY]

Oto najnowszy sondaż prezydencki infor.pl dla 2 tury wyborów 2025 r. Jakie były wyniki sondaży dla drugiej tury pomiędzy Trzaskowskim i Nawrockim? Kto wygra wybory prezydenckie 2025 według sondaży?

REKLAMA

14. emerytura: znamy już termin wypłaty i wysokość świadczenia

Czternaste emerytury będą wypłacone we wrześniu, czyli tak jak w poprzednich latach – wynika z informacji o projekcie rozporządzenia MRPiPS, który właśnie ukazał się w wykazie prac legislacyjnych rządu. W tym roku 14. emerytura w pełnej wysokości wyniesie 1878,91 zł brutto.

Trzaskowski u Mentzena - kiedy? [NA ŻYWO YOUTUBE]

Kiedy Rafał Trzaskowski będzie u Sławomira Mentzena na kanale YouTube? Czy podpisze 8 punktów deklaracji Mentzena? Rozmowa odbywa się w serii "Mentzen grilluje".

REKLAMA