Źle sporządzone świadectwo pracy koniecznie trzeba poprawić

Niezwłocznie – w takim czasie pracodawca musi wydać świadectwo pracy w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy. Nie może nawet powiedzieć pracownikowi, że otrzyma dokument pod warunkiem, że najpierw rozliczy się z zakładem, na przykład z powierzonego mu mienia służbowego.

Regulacje dotyczące wydawania świadectwa pracy są bezwzględne także w przypadku innych obowiązków pracodawcy z tym związanych. Przede wszystkim nie może o­n podawać w tym dokumencie dowolnych danych. Są o­ne w przepisach ściśle określone. Dotyczą głównie okresu i rodzaju wykonywanej pracy, trybu zakończenia umowy, wykorzystanych urlopów, danych stanowiących podstawę do uprawnień z ubezpieczenia społecznego. Nic ponadto, co mówią przepisy, znaleźć się w świadectwie nie może. Co ważne, nie ma w nim w ogóle miejsca na opinię o pracowniku.

Każda z informacji wymaganych na świadectwie pracy ma swoje znaczenie. Tryb rozwiązania umowy o pracę z pewnością będzie analizowany przez kolejnego pracodawcę. Nad rozstaniem za porozumieniem stron raczej przejdzie do porządku dziennego, ale już rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia, i to z winy pracownika, z pewnością da mu wiele do myślenia. W konsekwencji, może oznaczać przekreślenie szansy na zatrudnienie w nowej firmie – nawet jeżeli informacja o takim trybie rozwiązania stosunku pracy nie odpowiada faktom. Słowne zapewnienia, że świadectwo zawiera nieprawdę, na pewno nikogo do tego nie przekonają. Musi być potwierdzenie na piśmie, a więc świadectwo trzeba zmienić. Trzeba to zrobić także wtedy, gdy błędy dotyczą innych danych, na przykład wykorzystanego urlopu. Jeśli według dokumentu pracownik był na urlopie dłużej niż w rzeczywistości, następny pracodawca przyzna mu krótszy urlop niż mu się tak naprawdę należy. Z kolei błędne informacje o okresach nieskładkowych przypadających w okresie zatrudnienia będą miały wpływ na ustalenie w przyszłości prawa do emerytury czy renty.

WAŻNE

Przykładów na to, jak ważny jest każdy zapis w świadectwie pracy, można by mnożyć. Prawo daje jednak pracownikowi możliwość domagania się naprawienia błędów. Kodeks pracy mówi, że pracownik może w ciągu 7 dni od otrzymania świadectwa pracy wystąpić z wnioskiem do pracodawcy o sprostowanie świadectwa. Należy zrobić to na piśmie. Jeżeli pracodawca uzna swój błąd i postanowi go naprawić, w ciągu 7 dni od otrzymania wniosku powinien wydać nowe świadectwo pracy, a stare usunąć z akt i zniszczyć. W takim samym terminie i na piśmie pracownik powinien być powiadomiony o negatywnym rozpatrzeniu wniosku. Wtedy w ciągu kolejnych 7 dni (czyli od otrzymania odmowy), ma o­n prawo wystąpienia do sądu pracy z żądaniem sprostowania świadectwa.

Uwzględnienie przez sąd powództwa o sprostowanie świadectwa pracy jest równoznaczne z obowiązkiem wydania przez pracodawcę – niezwłocznie – nowego dokumentu, ale nie później jednak niż w ciągu 3 dni od dnia uprawomocnienia się orzeczenia w tej sprawie. I w takim przypadku błędne świadectwo pracy musi być usunięte z akt osobowych i zniszczone.

Nieco inaczej pracodawca musi uwzględnić w świadectwie pracy orzeczenia sądowe związane z wypowiadaniem umów o pracę i zwolnieniami bez wypowiedzenia. W szczegółach wygląda to tak. Jeśli zapadło prawomocne orzeczenie sądu pracy o przywróceniu pracownika do pracy lub przyznaniu mu odszkodowania za niezgodne z prawem wypowiedzenie umowy o pracę lub jej rozwiązanie bez wypowiedzenia, to pracownik może zażądać uzupełnienia treści wydanego mu wcześniej świadectwa pracy o dodatkową informację o tym orzeczeniu. Pracodawca ma obowiązek to żądanie spełnić. Jeżeli natomiast wspomniane orzeczenie zapadło w związku z rozwiązaniem przez pracodawcę umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika (czyli tzw. zwolnieniem dyscyplinarnym), ale z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu w tym trybie umów, wówczas pracodawca jest obowiązany wydać pracownikowi nowe świadectwo pracy (stare zaś zniszczyć). Zgodnie z rozporządzeniem wykonawczym do kodeksu, w tym nowym świadectwie musi znaleźć się informacja o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem dokonanym przez pracodawcę, ale z powołaniem art. 97 par. 3 kodeksu pracy. Wskazanie tego przepisu oznacza, że każdy, kto zapozna się z nim i z takim świadectwem, będzie wiedział, że tak naprawdę pracownik został zwolniony z jego winy, a więc dyscyplinarnie, tyle że naruszono przepisy o tym trybie rozwiązywania umów. Przywołany przepis z kodeksu mówi wprost: jeżeli z orzeczenia sądu pracy wynika, że rozwiązanie z pracownikiem umowy o pracę bez wypowiedzenia z jego winy nastąpiło z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu w tym trybie umów o pracę, pracodawca jest obowiązany zamieścić w świadectwie pracy informację, że rozwiązanie umowy o pracę nastąpiło za wypowiedzeniem dokonanym przez pracodawcę.

Pracownikowi przysługuje roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej przez pracodawcę wskutek niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy. Ma o­n prawo do rekompensaty w wysokości wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy z tego powodu, nie dłuższy niż 6 tygodni. Warto wiedzieć, że orzeczenie o odszkodowaniu za niewłaściwe świadectwo jest podstawą do jego zmiany. Ponadto, jak stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z 13 października 2004 r., pracownik może na podstawie art. 471 kodeksu cywilnego w związku z art. 300 k.p., dochodzić od pracodawcy naprawienia szkody wyrządzonej niewydaniem w terminie lub wydaniem niewłaściwego świadectwa pracy innej niż utrata zarobków w związku z pozostawaniem bez pracy (II PK 36/04, OSNP 2005/8/106).

CO ZAWIERA ŚWIADECTWO PRACY

Iwona Jackowska