REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy można wystąpić z OFE w celu uzyskania wcześniejszej emerytury?

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Osoby z tzw. średniej grupy wiekowej (tj. urodzone w latach 1949–1968) mogą nabyć prawo do wcześniejszej emerytury w przypadku spełnienia dodatkowych warunków. Jednym z nich jest nieprzystąpienie do otwartego funduszu emerytalnego (dalej: OFE). Gdy podpisanie umowy z OFE nastąpiło pod wpływem wprowadzenia danej osoby w błąd, w pewnych okolicznościach istnieje możliwość ubiegania się o unieważnienie zawartej umowy
W 1999 r. ustawodawca dokonał podziału ubezpieczonych na trzy kategorie wiekowe. Osoby urodzone przed 1 stycznia 1949 r. przechodzą na emeryturę według „starych” zasad, a całość składek emerytalnych płaconych za osoby z tej kategorii wiekowej jest przekazywana do ZUS. Wszystkie osoby urodzone po 31 grudnia 1968 r. zostały włączone do nowego sytemu emerytalnego, a składka na ubezpieczenie emerytalne za te osoby odprowadzana jest w części na konto w ZUS, a w części do wybranego przez daną osobę OFE. Osobom ze średniej grupy wiekowej, urodzonym w latach 1949–1968, ustawodawca pozostawił możliwość wyboru, czy chcą pozostać w „starym” systemie emerytalnym, czy zamierzają przejść na emeryturę według nowych przepisów. Jeśli osoba z tej grupy do końca 1999 r. nie zawarła umowy z OFE, oznaczało to pozostanie w starym systemie z zachowaniem możliwości skorzystania z wcześniejszych uprawnień emerytalnych. Natomiast osoby, które zdecydowały się przystąpić do OFE, nie mają możliwości przejścia na wcześniejszą emeryturę, chyba że podpisanie umowy z OFE było następstwem wprowadzenia ich w błąd, co pozwala na uchylenie się od skutków zawartej umowy.
Mam 54 lata. W przyszłym roku ukończę wiek, który uprawniałby mnie do wcześniejszej emerytury. Przystąpiłam do OFE, ale tylko dlatego, że zostałam wprowadzona w błąd przez agenta ubezpieczeniowego. Nie poinformował mnie, że podpisując umowę nie będę mogła ubiegać się o wcześniejszą emeryturę. Czy istnieje jakaś możliwość unieważnienia umowy z funduszem?
Może Pani ubiegać się o unieważnienie umowy, jednak wyłącznie w drodze cywilnoprawnej.
W kwestii dotyczącej oświadczeń woli o przystąpieniu do OFE stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego, chyba że ustawa o systemie ubezpieczeń reguluje daną sprawę odmiennie. Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych stwierdza jedynie, że oświadczenie o przystąpieniu do OFE złożone przez osoby urodzone w latach 1949 – 1968 jest nieodwołalne. Nie reguluje natomiast zagadnienia uchylenia się od skutków prawnych oświadczenia woli (podpisania umowy) złożonego pod wpływem błędu, stąd w tym zakresie zastosowanie mają przepisy Kodeksu cywilnego.
WAŻNE!
Na uchylenie się od skutków złożonego oświadczenia pozwala jedynie błąd istotny.
Oznacza to, że musi o­n uzasadniać przekonanie, iż gdyby nie działała Pani pod wpływem błędu i oceniała sprawę rozsądnie, nie złożyłaby oświadczenia o tej treści, czyli nie podpisałaby Pani umowy z OFE. Na uchylenie się od skutków oświadczenia woli pozwala jedynie błąd wywołany przez drugą stronę (tutaj: agenta ubezpieczeniowego), nawet bez jej winy lub gdy wiedziała o błędzie albo mogła go z łatwością zauważyć.
Sąd Najwyższy w wyroku z 24 stycznia 1974 r. (II CR 761/73, OSP 1975/11/238) stwierdził, że możliwość uchylenia się od skutków prawnych oświadczenia woli zachodzi nie tylko wtedy, gdy błąd dotyczy okoliczności faktycznych, lecz także wtedy, gdy dotyczy okoliczności prawnych, przy czym musi być o­n istotny i odnosić się do treści oświadczenia woli.
Obowiązkiem agenta ubezpieczeniowego jest pouczanie osób ze średniej grupy wiekowej, urodzonych w latach 1949–1953, które mogłyby w przyszłości skorzystać z uprawnień do wcześniejszej emerytury, o tym, że w wyniku przystąpienia do OFE emerytura może być niższa od świadczenia obliczonego na starych zasadach lub nie będzie mogła być przyznana w wieku niższym niż powszechnie obowiązujący (a więc niższym niż 60 lat dla kobiet lub 65 lat dla mężczyzn). W tym celu agent powinien uzyskać od osoby przystępującej do OFE pisemne oświadczenie o zapoznaniu się z treścią przepisów regulujących zasady przechodzenia na emeryturę na starych i nowych zasadach, w tym zasady ustalania wysokości świadczeń.
Osoba, która mogłaby nabyć prawo do wcześniejszej emerytury, a została wprowadzona w błąd przez agenta wskutek np. mylnego pouczenia lub w ogóle braku pouczenia o tym, jakie skutki spowoduje przystąpienie do OFE, może skorzystać z instytucji uchylenia się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego wobec tego agenta.
Chciałabym unieważnić umowę o członkostwo w otwartym funduszu emerytalnym z powodu wprowadzenia mnie w błąd przy podpisywaniu umowy, że nie nabędę prawa do wcześniejszej emerytury. Co muszę zrobić i w jakim terminie?
Musi Pani złożyć oświadczenie o uchyleniu się od skutków złożonego pod wpływem błędu oświadczenia woli, tj. skutków podpisanej przez Panią umowy z OFE, najpóźniej w ciągu roku od momentu wykrycia błędu.
Uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia woli w postaci podpisania umowy z OFE, które zostało złożone pod wpływem błędu, następuje w pisemnym oświadczeniu skierowanym do OFE, w oświadczeniu zawartym w pozwie do sądu przeciwko OFE bądź w oświadczeniu złożonym do protokołu na posiedzeniu sądowym, w którym OFE bierze udział. Oświadczenie takie można złożyć osobiście lub przez przedstawiciela.
Po złożeniu oświadczenia fundusz emerytalny powinien uznać, że umowa o członkostwo w tym funduszu nie została zawarta. Na potwierdzenie powinien wówczas wydać zaświadczenie o unieważnieniu zawartej umowy, stanowiące podstawę rozpatrywania przez ZUS uprawnień do wcześniejszej emerytury jako poświadczenie nieprzystąpienia do OFE.
Zagrożenie
Spór z funduszem może oznaczać konieczność rozstrzygnięcia na drodze sądowej.
Urodziłam się w 1954 r. 1 stycznia 1999 r. spełniłam wymagany warunek 15-letniego stażu pracy w szczególnych warunkach oraz ogólny wymóg 20-letniego stażu pracy. Wiek uprawniający do przejścia na wcześniejszą emeryturę (55 lat) ukończę dopiero za niecałe pięć lat. Przystąpiłam do OFE, ponieważ agent nie poinformował mnie o możliwości skorzystania z wcześniejszych uprawnień emerytalnych. Czy mogę żądać unieważnienia umowy z tego powodu?
Nie może Pani uchylić się od skutków zawartej umowy z OFE powołując się na wprowadzenie w błąd przez agenta. Agent funduszu emerytalnego nie miał bowiem obowiązku informowania Pani o możliwości nabycia wcześniejszej emerytury, ponieważ urodziła się Pani po 1953 r.
Obowiązek pouczenia przez agenta ubezpieczeniowego o treści niektórych przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS dotyczących możliwości nabycia wcześniejszej emerytury istniał wyłącznie wobec osób urodzonych w latach 1949–1953. Agent funduszu emerytalnego zawierający z Panią umowę członkostwa, nie informując Pani o możliwości nabycia wcześniejszej emerytury, nie naruszył więc obowiązującego prawa.
W związku z tym nie ma podstaw, aby mogła Pani żądać unieważnienia umowy z OFE składając funduszowi oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych tej umowy z powodu wprowadzenia w błąd. Ewentualny spór sądowy zostałby w tym przypadku rozstrzygnięty na korzyść funduszu emerytalnego, chyba że przedstawiłaby Pani inne powody, które w myśl przepisów Kodeksu cywilnego mogłyby uzasadniać unieważnienie takiej umowy (np. zawarcie umowy w stanie wyłączającym świadome albo swobodne podjęcie decyzji i wyrażenie woli na przykład pod wpływem groźby).
• art. 25, art. 27, art. 46, art. 184 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2004 r. nr 39, poz. 353 ze zm.),
• art. 111 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU nr 137, poz. 887 ze zm.),
• art. 82–88 Kodeksu cywilnego,
• art. 84a ustawy z 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych (DzU z 2004 r. nr 159, poz. 1667 ze zm.).
Orzecznictwo uzupełniające:
• Nie jest dotknięte błędem w rozumieniu art. 84 k.c. oświadczenie o przystąpieniu do otwartego funduszu emerytalnego w sytuacji, gdy to przystąpienie nie wpływa na realizację uprawnień do emerytury na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z 15 maja 1989 r. w sprawie uprawnień do wcześniejszej emerytury pracowników opiekujących się dziećmi wymagającymi stałej opieki. (Wyrok sądu apelacyjnego z 25 marca 2003 r., III AUa 1533/02, OSA 2003/8/32)
• Można uchylić się od skutków czynności prawnej dokonanej pod wpływem błędu, jeżeli błąd dotyczył treści czynności prawnej i był błędem istotnym (art. 84 k.c.). Błędem dotyczącym treści czynności prawnej jest błąd postrzegania w odróżnieniu od błędu wnioskowania, które należy do sfery motywacyjnej czynności prawnej i stanowi pobudkę. (Wyrok sądu apelacyjnego z 24 września 2002 r., I ACa 271/02, OSA 2004/1/1)
• Uchylenie się od skutków prawnych wadliwego oświadczenia woli może nastąpić nie tylko w piśmie skierowanym do innej osoby, ale również w pozwie skierowanym do sądu przeciwko takiej osobie. Może nastąpić także w oświadczeniu złożonym do protokołu na posiedzeniu sądowym, w którym taka osoba bierze udział. (Wyrok sądu apelacyjnego z 28 sierpnia 1997r., I ACa 201/97, OSAB 1997/3/27)
Marek Opolski
ekspert, Centrala Zakładu Ubezpieczeń Społecznych


Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
PILNE: Rewolucja w orzekaniu o niepełnosprawności – te zmiany właśnie weszły w życie!

Od 11 czerwca 2025 r. obowiązują nowe przepisy dotyczące orzekania o niepełnosprawności. Zmiany wprowadzone rozporządzeniem Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej mają na celu uproszczenie procedur i ograniczenie konieczności częstego odnawiania orzeczeń. Choć część środowisk przyjęła je z ulgą, nie brakuje głosów krytyki i obaw o ich praktyczne skutki.

Renta wdowia – od kiedy? ZUS podał harmonogram wypłat

Już od 1 lipca 2025 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpocznie wypłaty rent wdowich – nowego świadczenia, na które czekało setki tysięcy uprawnionych. ZUS podał oficjalny harmonogram, z którego wynika, że świadczenia będą wypłacane w dotychczasowych terminach wypłat emerytur i rent: 1., 6., 10., 15., 20. oraz 25. dnia każdego miesiąca.

Od 1 lipca 2025 r. farmaceuci zarobią nawet 10 554 zł brutto. Nowa siatka płac w ochronie zdrowia

Od 1 lipca 2025 r. obowiązywać będą nowe minimalne wynagrodzenia dla farmaceutów zatrudnionych w placówkach ochrony zdrowia. Wzrost płac wyniesie nawet 1 300 zł brutto miesięcznie. To efekt corocznej waloryzacji stawek wynikającej z ustawy o minimalnych wynagrodzeniach w ochronie zdrowia, powiązanej ze wzrostem przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej.

OC dla rowerzystów – konieczność czy ograniczanie wolności? Polacy podzieleni

Czy rowerzyści powinni mieć obowiązkowe OC? Wraz ze wzrostem liczby jednośladów na drogach, temat ten wraca jak bumerang i dzieli opinię publiczną. Najnowsze badanie Rankomat.pl pokazuje, że Polacy są niemal równo podzieleni – nie brakuje zarówno zwolenników bezpieczeństwa, jak i obrońców niezależności.

REKLAMA

Czy konto firmowe jest obowiązkowe?

Przy założeniu firmy musisz dopełnić wielu formalności. O ile wybór nazwy przedsiębiorstwa, wskazanie adresu jego siedziby, czy wskazanie właściwego PKD są obligatoryjne, o tyle otworzenie rachunku firmowego niekoniecznie. Jednak dużo zależy przy tym od tego, jaka forma działalności jest prowadzona, jakie transakcje są wykonywane i wreszcie, czy chce ona korzystać z mechanizmu split payment.

W Sejmie: Wypłaty ZUS do 21. dnia miesiąca to opóźnienie? Wcześniej między 5. a 10. dniem? [Zasiłki i świadczenia]

W Sejmie poseł Michał Moskal zwrócił się do rządu (MRPiPS) z prośbą o potwierdzenie albo zaprzeczenie informacji, jakie otrzymał w swoim biurze poselskim. Wyborcy interweniowali u posła domagając się załatwienia przez niego, aby ZUS wypłacał świadczenia między 5. a 10. dniem każdego miesiąca (tak kiedyś), a nie bliżej 21-ego (tak dziś). Dotyczyć ta sytuacja ma dużej liczby świadczeń - zasiłków chorobowych, macierzyńskich, opiekuńczych, a także świadczenia pielęgnacyjnego.

4 dni pracy i 35 dni urlopu? Tak może wyglądać 2026 rok!

Rząd zapowiada gruntowną reformę Kodeksu pracy. W centrum zmian są: skrócenie tygodnia pracy do czterech dni lub 35 godzin oraz wydłużenie urlopu wypoczynkowego do 35 dni. Nowe przepisy mogą wejść w życie już od 2026 roku. Choć projekt budzi entuzjazm wielu pracowników, jego wdrożenie wymaga kompromisów z pracodawcami i szczegółowych analiz kosztów.

Blisko LUDZI i dla LUDZI. Czym Emtor wyróżnia się jako pracodawca na rynku wózków widłowych?

Na przestrzeni lat firma Emtor udowodniła, że sukces w biznesie nie zależy wyłącznie od produktów czy wyników finansowych, ale przede wszystkim od ludzi, którzy ten biznes tworzą. To dzięki zaangażowaniu, lojalności i codziennej pracy zespołów połączenie tradycji z nowoczesnością jest możliwe. Emtor stawia na człowieka – nie tylko jako pracownika, ale jako partnera w budowaniu wspólnej przyszłości. Bo gdy ludzie czują się docenieni, chcą zostać na dłużej. Jak zatem firma buduje swoją przewagę na konkurencyjnym rynku?

REKLAMA

Strefa czystego transportu (STC) w Krakowie od 1 stycznia 2026 r.

W głosowaniu przeprowadzonym w nocy ze środy (11.06.) na czwartek (12.06.), Rada Miasta Krakowa większością głosów zdecydowała, że SCT zacznie obowiązywać od stycznia 2026 r. i obejmie obszar do granic IV obwodnicy. Oznacza to, że nowymi przepisami objęta zostanie niemal cała powierzchnia miasta – z wyłączeniem jego obrzeży, w tym m.in. Wzgórz Krzesławickich i Swoszowic.

Kiedy pierwsza wypłata renty wdowiej?

Z danych ZUS wynika, że do 11 czerwca 2025 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wpłynęło 898,7 tys. wniosków. Większość wniosków o rentę wdowią złożyły kobiety. Kiedy pierwsza wypłata renty wdowiej? Gdzie złożono najwięcej wniosków?

REKLAMA