REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zakład opieki zdrowotnej jako zakład administracyjny

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Zakłady opieki zdrowotnej najczęściej postrzegane są tylko w kontekście świadczonych przez nie usług zdrowotnych, co kojarzone jest ze sferą prawa cywilnego. Nie można jednak zapominać o tym, że publiczne zakłady opieki zdrowotnej, ze względu na swoją publiczną funkcję, stanowią jeden z rodzajów tzw. zakładów administracyjnych.
Należy o tym pamiętać, gdyż niektóre decyzje i dokumenty będą wywoływały skutki prawne wynikające również z regulacji administracyjnych. Poniższe opracowanie poświęcone zostało właśnie statusowi publicznego zakładu opieki zdrowotnej jako zakładu administracyjnego.

Dlaczego „zakład administracyjny”?

Postępowanie uregulowane w Kodeksie postępowania administracyjnego (k.p.a.) kojarzone jest najczęściej z wydawaniem decyzji administracyjnych w indywidualnych sprawach przez różnego rodzaju urzędy – organy administracji. Rzeczywiście, problematyka ta stanowi o istocie postępowania administracyjnego, nie można jednak zapominać, że bardzo często zachodzi potrzeba załatwiania różnych spraw życia codziennego nie tylko przed organami administracji, ale także przed wieloma innymi instytucjami publicznymi, które zbiorczo określane są właśnie mianem zakładów administracyjnych.
Trudność w tym przypadku polega na tym, że k.p.a. w tym zakresie nie wypowiada się wprost – nie posługuje się nawet pojęciem „zakład administracyjny”.
Ogólnie możemy powiedzieć, że zakładem administracyjnym jest taka wyodrębniona jednostka organizacyjna, podejmująca określone działania społecznie użyteczne i zaspokajająca konkretne potrzeby ludności, która nie prowadzi działalności nastawionej na osiąganie zysku, koncentruje się natomiast na realizowaniu swoich statutowych celów poprzez świadczenie fachowych usług.
Biorąc pod uwagę dziedziny życia, w których zakłady administracyjne świadczą swoje usługi, rodzajowo można wyróżnić kilka ich podstawowych kategorii. Jedną z nich są właśnie zakłady ochrony zdrowia i opieki społecznej (szpitale, przychodnie, domy opieki społecznej itp.), czyli także publiczne zakłady opieki zdrowotnej. Inne zakłady administracyjne to np. szkoły czy muzea.
Pomijając zróżnicowanie rodzajowe, zakłady administracyjne można podzielić ze względu na inne kryteria, np. zakres ich publicznej dostępności. Niewątpliwie i w tym kontekście jednymi z najistotniejszych społecznie zakładów są publiczne zakłady opieki zdrowotnej (dodatkowo, w przeciwieństwie do innych rodzajów zakładów administracyjnych, w przypadku publicznych zakładów opieki zdrowotnej sama ich nazwa wskazuje na publiczny charakter placówek).

Decyzje w zakładach administracyjnych

Podstawowe znaczenie z punktu widzenia stosowania k.p.a. w zakładach administracyjnych ma zakres, w jakim mogą być wydawane przez odpowiednie organy tych zakładów decyzje administracyjne rozstrzygające indywidualne sprawy poszczególnych użytkowników, korzystających ze świadczonych przez nie usług. Kodeks postępowania administracyjnego w aktualnym kształcie stanowi w art. 1 pkt 1 i 2, że inne niż organy administracji publicznej organy państwowe oraz inne podmioty mogą załatwiać indywidualne sprawy w formie decyzji administracyjnych, gdy są do tego powołane z mocy prawa lub na podstawie porozumień.
Publiczne zakłady opieki zdrowotnej jako zakłady administracyjne należy zaliczyć właśnie do kategorii „innych podmiotów”, gdyż nie są o­ne organami administracji.
Kodeks postępowania administracyjnego nie wypowiada się poza tym na temat faktycznego zakresu, w jakim działalność zakładów administracyjnych, w tym publicznych zakładów opieki zdrowotnej, „podpada” pod jego uregulowania.
Aby to ustalić, należy się odwołać do praktyki funkcjonowania publicznych zakładów opieki zdrowotnej, które w ramach przysługującego im władztwa zakładowego wydają zasadniczo dwojakiego rodzaju indywidualne (czyli skierowane do indywidualnego adresata – użytkownika w indywidualnej sprawie, pacjenta) akty prawne:
1) wewnątrzzakładowe – występujące najczęściej w postaci różnego rodzaju poleceń, nakazów czy zakazów, adresowanych do konkretnych użytkowników na podstawie regulaminów określających zasady funkcjonowania danego zakładu,
2) zewnętrzne – skutkujące nawiązaniem, odmową nawiązania, przekształceniem albo rozwiązaniem stosunku zakładowego, uprawniającego określoną osobę, mającą status użytkownika, do korzystania z usług danego zakładu.
Właśnie akty o zewnętrznym charakterze uznawane są za decyzje administracyjne, do których należy stosować ogólne reguły postępowania administracyjnego.


PRZYKŁAD
Charakter takich decyzji mają wykonywane przez zakłady opieki zdrowotnej świadczenia, wynikające z art. 5 i 7 ustawy o zakładach opieki zdrowotnej. Uzasadniona odmowa udzielenia świadczenia zdrowotnego przez dany zakład, wynikająca np. z braku przynależności pacjenta do określonej grupy ludności, w opiece której wyspecjalizowany jest ten zakład, stanowi w sensie formalnym szczególnego rodzaju decyzję administracyjną.



Mimo że publiczne zakłady opieki zdrowotnej, jako zakłady administracyjne, mogą wydawać decyzje administracyjne, stanowią o­ne w ich działalności (w odróżnieniu od działalności organów administracji) stosunkowo nieznaczną sferę aktywności, która najpełniej przejawia się w wykonywaniu tzw. czynności materialno-technicznych, niemających charakteru aktów prawnych, czyli niewywołujących konkretnych skutków prawnych.
Najważniejsza grupa tych czynności to faktyczne działania podejmowane przez zatrudnionych przez poszczególne zakłady fachowców (np. lekarzy), zapewniających profesjonalną obsługę użytkowników, sprowadzającą się do realizowania celu stojącego przez każdym zakładem, np. przeprowadzania operacji chirurgicznych czy realizacji innych świadczeń zdrowotnych.

Oczywiście nie zmienia to faktu, że tego rodzaju czynności wywołują określone skutki w sferze prawa cywilnego, np. w zakresie odpowiedzialności deliktowej zakładu (jego odszkodowawczej odpowiedzialności z tytułu czynów niedozwolonych – poruszonej w art. 415 i nast. k.c.).

Stosowanie w zakładach innych postępowań

Do publicznych zakładów opieki zdrowotnej, jako zakładów administracyjnych, znajdują natomiast pełne zastosowanie dwa inne (poza wydawaniem decyzji administracyjnych) rodzaje postępowań, uregulowane w k.p.a.
Chodzi konkretnie o:
1) postępowanie w sprawie wydawania zaświadczeń oraz
2) postępowanie w sprawie skarg i wniosków.

W pierwszym przypadku art. 217 § 1 i 2 k.p.a. stanowi, iż organ administracji publicznej (za który należy uważać także tzw. inne podmioty, w tym publiczne zakłady opieki zdrowotnej) wydaje zaświadczenie ubiegającej się o nie osobie m.in. wówczas, gdy osoba ta (użytkownik zakładu, czyli pacjent) potrzebuje go ze względu na swój interes prawny w urzędowym potwierdzeniu określonych faktów lub stanu prawnego, które wynikają z dokumentów znajdujących się w posiadaniu konkretnego zakładu (por. art. 218 § 1 k.p.a.).
Jeżeli chodzi zaś o postępowanie w sprawach skarg i wniosków, to art. 221 § 1 i 2 k.p.a. wyraźnie stanowi, że petycje, skargi i wnioski mogą być składane m.in. do organizacji i instytucji społecznych w związku z wykonywanymi przez nie zadaniami zleconymi z zakresu administracji publicznej, przy czym, zasadniczo, organem właściwym do rozpatrzenia skargi dotyczącej zadań lub działalności zakładów o statusie samorządowych jednostek organizacyjnych jest odpowiednio rada gminy lub powiatu (por. art. 229 pkt 3 i 4 k.p.a.). Odnośnie zaś skarg dotyczących zadań lub działalności zakładu będącego państwową jednostką organizacyjną – organ wyższego stopnia lub sprawujący bezpośredni nadzór nad tym zakładem (por. art. 229 pkt 7 k.p.a.).

PODSTAWA PRAWNA
ustawa z 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz.U. Nr 91, poz. 408; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 249, poz. 2104)
ustawa z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 181, poz. 1524)

RAFAŁ GOLAT

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wybory prezydenckie 2025 coraz bliżej. Sprawdź, jak głosować poza miejscem zamieszkania. Nie przegap terminów!

Już 18 maja odbędzie się pierwsza tura wyborów prezydenckich. Jeśli w dniu głosowania nie będziesz w swoim miejscu zameldowania, masz jeszcze kilka dni, by złożyć odpowiednie wnioski. Wyjaśniamy, jak zagłosować korespondencyjnie, przez pełnomocnika lub w innym lokalu – i do kiedy trzeba to załatwić.

Koniec z absurdem tylko 2 dni zwolnienia od pracy na wszystkie dzieci i obojga rodziców – od teraz dodatkowy dzień wolny na każde kolejne dziecko?

Na 1 dziecko – 2 dni wolne, na 2 dzieci – 3 dni wolne, na 3 dzieci – 4 dni wolne, a na 4 i więcej – 5 dni wolne, z zachowaniem prawa do pełnego wynagrodzenia, a za odmowę zwolnienia od pracy w ramach ww. puli – 30 tys. zł kary dla pracodawcy. O zmianę art. 188 kodeksu pracy – w dniu 12 kwietnia br., zawnioskowały do Ministry Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Rzeczniczka Praw Dziecka i Okręgowa Rada Adwokacka, powołując się m.in. na naruszenie przez ww. przepis konstytucyjnej zasady równości. Czy położy to kres absurdowi tylko 2 dni zwolnienia od pracy na wszystkie dzieci i obojga rodziców?

Kwalifikacje nauczycieli do zmiany. Związkowcy wyliczają poważne wady projektu

MEN zmienia przepisy dotyczące kwalifikacji nauczycieli. Związkowcy z KSOiW NSZZ "Solidarność" uważają, że projekt rozporządzenia budzi poważne wątpliwości i niesie "istotne zagrożenia dla jakości kształcenia oraz sytuacji kadrowej w polskim systemie oświaty". Apelują o przeprowadzenie szerokich konsultacji społecznych, aby "uniknąć negatywnych skutków dla systemu edukacji".

UWAGA: maturę można zdawać w domu. Jest komunikat CKE

Wprawdzie nie doszło jeszcze do tego, że maturę można zdawać zdalnie (na szczęście), ale okazuje się, że można ją zdawać w domu. Są na to przepisy, jest specjalny wniosek, a poszczególne Okręgowe Komisje Egzaminacyjne wydają w tym zakresie wytyczne.

REKLAMA

Zmiany w wypłatach 800 plus. ZUS przesuwa w maju terminy przelewów. Kiedy pieniądze trafią do rodziców?

Jak to jest z tym przelewaniem 800 plus na konta rodziców? Wedle harmonogramu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, pieniądze wypłacane są w dziesięciu określonych terminach. Bywa, że z powodu takiego a nie innego ułożenia dat, przelewy robione są wcześniej. Tak właśnie będzie w maju.

Czy 04.05.2025 r. to niedziela handlowa, handel bez zakazu, zakupy w Lidlu i Biedronce, w galeriach, wszystkie sklepy otwarte czy tylko Żabka

Długi weekend, święto w czwartek 1 maja i w sobotę 3 maja to mocno ograniczone możliwości zakupowe. Zarówno w czwartek jak i w sobotę sklepy nieczynne. W sobotę 03.05.2025 r. można je zrobić tylko w małych sklepach osiedlowych, a z sieciowych głównie w Żabce. A jak będzie w niedzielę 04.05.2025 r. - można wybrać się do Lidla lub Biedronki albo wręcz do galerii handlowej na duże tygodniowe zakupy?

MRPiPS: nowe rozwiązania na rzecz osób z niepełnosprawnościami i przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności. Termin do 20 maja 2025 r. na składanie dokumentów

Rok 2025 jest wyjątkowo obfitujący w zmiany prawa czy też projekty zmian w zakresie uprawnień dla osób z niepełnosprawnościami i ogólnie dla całego systemu orzecznictwa. Ale to nie koniec! Idą kolejne zmiany i to na z góry określone lata: na 2026, 2027 a nawet 2028 r. Perspektywa odległa - to fakt, ale takie działania jak zapowiada resort pracy wymagają długiej perspektywy. Udało się dotrzeć do informacji, z których wynika, że MRPiPS ogłasza program: "Przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności". Co będzie obejmował program, do kogo jest skierowany i co można zyskać?

Jakie dokumenty trzeba mieć przy sobie na maturze?

Egzaminy maturalne 2025 rozpoczną się już niebawem. Główna sesja egzaminacyjna zaplanowana jest na okres od 5 do 22 maja 2025 r. Jakie dokumenty trzeba mieć przy sobie na maturze? Co w przypadku, gdy zapomni się dokumentów?

REKLAMA

Znieważenie flagi państwowej – co grozi za obrazę symboli narodowych?

Flaga państwowa to jeden z najważniejszych symboli każdego kraju – wyraża tożsamość narodową, suwerenność, a także dumę z historii i wspólnoty obywatelskiej. W Polsce ochrona flagi jest zagwarantowana przepisami prawa, a jej znieważenie jest przestępstwem. Warto więc wiedzieć, czym jest znieważenie flagi Rzeczypospolitej Polskiej, jakie formy może przybrać oraz jakie sankcje grożą za tego rodzaju działanie.

2610,72 zł w maju z ZUS dla prawie 130 tys. osób [NOWE ŚWIADCZENIE]. Dodatkowo wyrównanie od stycznia 2025

2610,72 zł w maju z ZUS dla prawie 130 tys. osób. Co istotne osoby, który mają prawo do tego nowe dodatku dostaną również wyrównanie od 1 stycznia 2025 r. Wysokość dodatku wynosiła w styczniu i lutym 2025 r. 2520 zł, a od marca jest to 2610,72 zł. Na konta świadczeniobiorców wpłyną więc w maju spore pieniądze.

REKLAMA