REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Płacowe formy motywowania pracowników

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Przemysław Ciszek
Przemysław Ciszek

REKLAMA

Wynagrodzenie przysługujące pracownikowi z tytułu wykonywania pracy może mieć wiele składników. Mają one charakter obowiązkowy, jak np. wynagrodzenie z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych, gdy w zamian nie udzielono pracownikowi czasu wolnego, lub też przysługują fakultatywnie. Właśnie operując nieobowiązkowymi świadczeniami, pracodawca może uzyskać najlepszy efekt w zakresie motywacji swoich pracowników.


Pracownik mający świadomość, że jego zaangażowanie i wkład pracy ma bezpośrednie przełożenie na otrzymywane wynagrodzenie lub świadczenia dodatkowe, będzie pracował lepiej. Również jego satysfakcja z wykonywanej pracy będzie większa. Z kolei wydajniejsza praca zespołu ludzi ma bezpośrednie przełożenie na wyniki finansowe całego zakładu pracy. Poniżej zostały przedstawione popularne metody finansowego motywowania pracowników.

 


Dodatkowe premie dla pracownika


Premia pieniężna w jej typowym kształcie jest składnikiem wynagrodzenia, do którego pracownik nabywa prawo w momencie spełnienia się określonych przesłanek przewidzianych w regulaminie, układzie zbiorowym lub umowie o pracę.

REKLAMA

W przypadku zaistnienia takich przesłanek pracodawca nie ma prawa do odmowy premii, a więc jego zadanie sprowadza się jedynie do stwierdzenia, czy owe przesłanki wystąpiły. W tej postaci jest to więc typowy składnik obowiązkowy wynagrodzenia. Pracodawca po spełnieniu się ww. przesłanek nie ma bowiem wpływu na włączenie jej do wynagrodzenia pracownika. Zablokowanie takiego dodatku nie będzie możliwe nawet w sytuacji, gdy ważne potrzeby przedsiębiorstwa uzasadniałyby wykorzystanie tych pieniędzy na inne cele, np. na zakup brakujących środków produkcji.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Natomiast w przypadku gdy premia przewidziana w danym przedsiębiorstwie uzależniona została od np. podjęcia odpowiedniej decyzji przez pracodawcę odnośnie do jej wypłaty i wysokości, będzie tzw. nagrodą (premią uznaniową). Prawo do takiej nagrody powstanie bowiem dopiero w momencie jej przyznania.

W przeciwieństwie do premii regulaminowej pracodawca stosując system nagród, może wynagradzać swoich pracowników w sposób dalece bardziej elastyczny i dostosowany do jego możliwości.

W szczególności zawsze w przypadku groźby popadnięcia w kłopoty finansowe wypłata nagrody będzie mogła zostać odsunięta na inny termin, co w efekcie może okazać się korzystne także dla pracowników, gdyż pracodawca nie będzie musiał szukać oszczędności w innych obszarach działalności i przykładowo zmniejszyć zatrudnienie.


Udział pracownika w zysku


Pracodawca może przyznać swoim pracownikom dodatkowy składnik wynagrodzenia w postaci części zysku pracodawcy. Powinien jednak w tym celu określić dokładne zasady jego przyznawania. W szczególności należy uściślić, czy przyznanie go zależy tylko i wyłącznie od faktu, iż zysk został osiągnięty, czy też wymagać to będzie każdorazowo np. dodatkowej uchwały uprawnionego organu. W pierwszym przypadku sam fakt wystąpienia zysku będzie powodował, iż pracodawca będzie miał obowiązek wypłacenia jego części pracownikom, niezależnie od tego, czy może sobie na to w danym momencie pozwolić.

Natomiast uregulowanie takiego składnika w sposób, który umożliwi pracodawcy pewną uznaniowość, pozwoli na bardziej elastyczne gospodarowanie ewentualną nadwyżką finansową.

PRZYKŁAD

Zakładowy regulamin wynagradzania przewiduje, iż w przypadku osiągnięcia przez zakład pracy zysku określonej wysokości zarząd może uchwalić, iż jego część - nie większa niż 20 proc. - zostanie rozdysponowana pomiędzy pracowników. Jednak w przypadku gdy zarząd nie zajmie stanowiska w tym zakresie, dodatkowe wynagrodzenie nie będzie przysługiwać.


Nagroda rzeczowa dla pracownika


Przyznanie pracownikowi świadczenia niepieniężnego jako dodatkowego składnika wynagrodzenia jest dopuszczalne na gruncie obowiązujących przepisów prawa pracy.

Składnik ten nie może być jednak przyznawany kosztem wynagrodzenia zasadniczego, tylko dodatkowo. Płaca w formie niepieniężnej może bowiem zostać określona jedynie jako sytuacja wyjątkowa, sporadycznie występująca w zakładzie pracy i to tylko wtedy, gdy ustanawia ją układ zbiorowy pracy lub też przepisy ustawowe dopuszczają taką możliwość.

UWAGA

Nie będzie dopuszczalne, aby strony stosunku pracy wprowadziły w umowie o pracę zapis, że na przykład 20 proc. wynagrodzenia pracodawca będzie wypłacał w naturze.

W przypadku gdy takie świadczenie nie będzie podlegać powyższym ograniczeniom, a będzie rodzajem nagrody przysługującej na mocy jednostronnego oświadczenia pracodawcy (np. uchwały zarządu), jego wysokość, forma i zasady przyznawania mogą zostać uregulowane praktycznie dowolnie.

Taki zapis w umowie o pracę jest dopuszczalny. Umowa o pracę powinna wskazywać bowiem przysługujące pracownikowi wynagrodzenia wraz z określeniem jego składników.

PRZYKŁAD

REKLAMA

Zapis w umowie o pracę stanowi, iż oprócz składników wynagrodzenia w niej wymienionych lub też przysługujących na mocy innych przepisów płacowych obowiązujących u pracodawcy, będzie on miał prawo do jednostronnego przyznania dodatkowego świadczenia, niekoniecznie w formie pieniężnej.

Opisane świadczenie będzie typowym składnikiem zależnym jedynie od decyzji pracodawcy, dlatego też pracownik nie nabędzie do niego prawa tylko i wyłącznie z tytułu pozostawania w stosunku pracy, ale konieczne będzie dodatkowe potwierdzenie go przez pracodawcę.

W przypadku jednak gdy umowa o pracę będzie stanowić, iż takie świadczenie będzie przysługiwać co pewien czas, a zarząd jedynie będzie miał prawo do ustalenia, jaki przedmiot lub towar będzie należny pracownikowi, zatrudnione osoby nabędą roszczenie do niego, niezależnie od tego, czy zarząd wypowie się w tej kwestii, czy też nie.


Praca na akord


Wprowadzenie w przedsiębiorstwie norm pracy jest oczywiście możliwe. Należy jednak pamiętać, iż taki system jest dopuszczalny tylko w przypadku, gdy praca pracownika może zostać w sposób obiektywny zmierzona i wyceniona.

W sytuacji nawiązania stosunku pracy, w którym stosowany jest akordowy system wynagradzania, strony stosunku pracy powinny ustalić także normy pracy obowiązujące w tym zakresie. Normy powinny zostać ustalone w sposób jednakowy oraz obiektywny dla wszystkich pracowników, przy czym nie jest dopuszczalne przy ich ustalaniu sugerowanie się wynikami najlepszych pracowników, np. mających najdłuższy staż.

Należy także zaznaczyć, że w przypadku gdy pracodawca ustali normy czasu pracy w sposób, który będzie znacznie odbiegał od możliwości pracowników i odmówi ich zmiany, będzie to stanowić powód nawet do rozpoczęcia przez nich sporu zbiorowego. Nie będą oni mogli jednak w tym wypadku kierować sprawy do sądu pracy, gdyż sprawy tego rodzaju zostały wyłączone spod właściwości tych sądów.


Regulaminy wynagradzania


U pracodawców zatrudniających co najmniej 20 pracowników zasady przyznawania dodatkowych świadczeń mogą zostać uregulowane w regulaminie wynagradzania. W tym bowiem akcie prawa wewnątrzzakładowego pracodawca może ustalić także inne świadczenia związane z pracą i zasady ich przyznawania.

Oznacza to, że jeżeli pracodawca ma wolę wprowadzenia dodatkowego świadczenia (np. dodatkowy system motywowania pracowników polegający na zapewnieniu im bezpłatnej opieki medycznej w renomowanym ośrodku zdrowia), który przysługiwać będzie z tytułu pozostawania w stosunku pracy, może uczynić to poprzez zmianę regulaminu wynagradzania.

Można więc w tym akcie zamieścić postanowienia przyznające pracownikom prawo do np. dodatkowej opieki medycznej opłacanej przez zakład pracy czy też bezpłatnego dostępu do sali gimnastycznej, jednakże jest to możliwe także w inny sposób. W szczególności pracodawca może wprowadzić takie świadczenie jednostronnie, np. poprzez wydanie regulaminu świadczeń dodatkowych w drodze uchwały uprawnionego organu zakładu pracy.

PRZYKŁAD

Pracodawca będący spółką z ograniczoną odpowiedzialnością przyznał w drodze uchwały walnego zgromadzenia fundusze na pokrycie kosztów dodatkowej opieki medycznej pracowników. W tym samym trybie świadczenia te będą mogły zostać odwołane, np. w przypadku niespodziewanych kłopotów finansowych.


Równe traktowanie przy wynagradzaniu


Pracodawca, który wprowadził w swoim zakładzie pracy system dodatkowych świadczeń, musi pamiętać, że przy ich przydzielaniu należy uwzględniać zasadę, iż pracownicy mają prawo do jednakowego wynagrodzenia za jednakową pracę.

Oznacza to, że pracodawcy może zostać postawiony zarzut naruszenia przepisów dotyczących równego traktowania, w przypadku gdyby dodatkowe „bonusy” przydzielił jedynie części pracowników, pozostałym natomiast odmówił do nich prawa, mimo że np. wspólnie pracowali przy określonym projekcie.

Aby uniknąć takiego zarzutu, należy przyznawać wskazane powyżej składniki, biorąc pod uwagę przepisy przeciwdziałające dyskryminacji w miejscu pracy.

PODSTAWA PRAWNA

= Artykuł 78, art. 83 § 2, art. 86 § 2 Kodeksu pracy.

= Postanowienie SN z 6.03.1975 r., I PZ 4/75.

 

 

Przemysław Ciszek

Autor jest prawnikiem, wykładowcą w Wyższej Szkole Przedsiębiorczości i Zarządzania im. L. Koźmińskiego w Warszawie i wspólnikiem w firmie doradczej C&C Chakowski & Ciszek.

Kontakt: p.ciszek@cc.info.pl

 
Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Blisko 1000 złotych dodatku do pensji w czerwcu. Pracodawca musi te pieniądze wypłacić

Specjalny dodatek do pensji otrzymują ci, którzy pracują w nocy. Kwota nie jest stała. Jej wysokość zależy między innymi od liczby godzin pracy w danym miesiącu. Czerwcowy bilans daje ich sto sześćdziesiąt. Ile dokładnie wyniesie maksymalny dodatek za nocną pracę w tym miesiącu?

Jak zabezpieczyć alimenty na dziecko?

Zabezpieczenie alimentów jest ważnym i pomocnym rozwiązaniem na czas trwania postępowania. Pozwala na uzyskanie świadczeń na dziecko jeszcze przed wydaniem przez sąd wyroku. Biorąc pod uwagę fakt, iż proces o alimenty może być rozciągnięty w czasie, takie rozwiązanie może realnie pomóc w zabezpieczeniu interesów dziecka.

Darmowa pomoc prawna dla pracowników - już jest w wielu miejscach pracy

Pracownicy coraz częściej liczą na atrakcyjne dodatki, premie, nagrody oraz pomoc finansową w przypadku trudnych sytuacji życiowych. Oczywiście wynagrodzenie jest bardzo istotne, ale istotne też są benefity. W zakres benefitów istnieje np. wsparcie na pokrycie kosztów badań, zasiłki związane z narodzinami dziecka, a nawet świadczenia dedykowane osobom po przejściu na emeryturę. Ta rosnąca oferta to odpowiedź na zmieniające się potrzeby współczesnego rynku pracy, który stawia na kompleksowe wspieranie pracowników zarówno w sferze zawodowej, jak i prywatnej. Ale uwaga - wśród benefitów pracowniczych pojawiły się też darmowe usługi prawne dla pracowników.

Gorąca debata prezydencka: migranci, miliardy i mylące liczby

Emocje, riposty i... dezinformacja. W telewizyjnej debacie kandydaci mierzyli się w sześciu blokach tematycznych, ale częściej niż faktami – operowali mitami. Karol Nawrocki mówił o „10 tysiącach migrantów wypychanych z Niemiec”, co nie ma potwierdzenia w danych. Rafał Trzaskowski przypisał sobie unijne miliardy, których formalnie nie pozyskał. Sprawdzamy, co naprawdę wydarzyło się na granicy, w szpitalach i na sali debat.

REKLAMA

Zasiłek dla opiekunów zamiast świadczenia pielęgnacyjnego. Luka w prawie z wymogiem 365 dni w okresie 18 miesięcy

Zasiłek dla opiekunów osób niepełnosprawnych - są kłopoty w jego otrzymaniu. Wystarczy pół roku czekania na przyznanie punktów przez WZON i już nie ma prawa do zasiłku dla bezrobotnych (bo o ten zasiłek chodzi). Chyba, że zrezygnuje się ze świadczenia wspierającego za okres rozpatrywania wniosku przez WZON (wtedy zamiast wspierającego dla osoby niepełnosprawnej otrzyma opiekun świadczenie pielęgnacyjne). Zasiłek miał pomóc opiekunom tracącym świadczenie pielęgnacyjne w powrocie na rynek pracy (często po dekadzie opiekowania się osoba niepełnosprawną ze znacznym stopniem niepełnosprawności). Uzasadnieniem dla zasiłku jest zrównanie pracy zarobkowej na etacie z opieką nad osobą niepełnosprawną pod warunkiem, że opiekun otrzymał świadczenie pielęgnacyjne przez rok za ostatnie 1,5 roku. Ponieważ mamy przewlekłość przy świadczeniu wspierającym i zwroty świadczenia pielęgnacyjnego za okresy dłuższe niż pół roku, to nie można tego warunku spełnić. Jest on niewykonalny.

Co kandydaci na Prezydenta RP zamierzają zmienić w ochronie zdrowia? Szczegółowa relacja debaty prezydenckiej Trzaskowski-Nawrocki z dnia 23 maja 2025 r. [wybory prezydenckie w 2025 r.]

W dniu 23 maja br. w Telewizji Polskiej, odbyła się debata prezydencka z udziałem dwóch kandydatów II tury wyborów prezydenckich w 2025 r. – Rafała Trzaskowskiego i Karola Nawrockiego. Była ona podzielona na sześć bloków tematycznych, wśród których jednym była ochrona zdrowia. W tym segmencie, każdy z kandydatów udzielił odpowiedzi na trzy pytania przeciwnika. Oto szczegółowa relacja.

Skarbówka prześwietla tę podatkową ulgę pięć lat wstecz. Strach obleci miliony Polaków

Do końca kwietnia był czas na złożenie PIT-ów. Teraz swój czas ma skarbówka. Fiskus interesuje się przede wszystkim tymi, którzy skorzystali z ulg i odliczeń. Na celowniku znaleźli się między innymi rodzice. Część z nich może mieć problem.

Czy dziś 25.05.2025 r. jest niedziela handlowa, handel bez zakazu, zakupy w Lidlu i Biedronce, w galeriach, wszystkie sklepy otwarte czy tylko Żabka

Czy najbliższa niedziela nie jest objęta zakazem handlu i czynne są wszystkie sklepy? To kluczowe pytanie dla sensownego zaplanowania weekendu. Praktycznie każda rodzina potrzebuje dużych zakupów raz w tygodniu. Gdy składa się na niego niedziela han4dlowa, można wybierać dzień na zrealizowanie tego planu: sobota lub niedziela. Jeśli jednak niedziela jest z zakazem handlu, na duże zakupy pozostaje tylko sobota.

REKLAMA

Po jakim czasie nie można odwołać darowizny?

Termin na odwołanie przekazanej darowizny jest dość krótki. Od czego zależy? Kiedy jest możliwe odwołanie darowizny?

Kiedy złożenie przysięgi przez nowo wybranego prezydenta RP? [WYBORY 2025]

Zgodnie z art. 128 Konstytucji, kadencja prezydenta RP rozpoczyna się w dniu objęcia przez niego urzędu. Pytanie brzmi: co to dokładnie oznacza i kiedy ten moment następuje? Kto stwierdza ważność wyborów na prezydenta RP?

REKLAMA