REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

REKLAMA

Encyklopedia prawa, Postępowanie sądowe

Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail

Adwokat

Termin adwokat wywodzi się od łacińskiego słowa advocare, które oznacza „wzywać na pomoc”. Wykonywanie zawodu adwokata polega na świadczeniu pomocy prawnej.

Adopcja

Adopcja w terminologii prawniczej określana jest jako przysposobienie. W jej wyniku pomiędzy osobą dorosłą a małoletnim powstają więzy takie jak w rodzinie między rodzicem a dzieckiem.

Administracja zespolona

Administracja zespolona jest składnikiem rządowej administracji terenowej. W jej skład wchodzą wszystkie organy administracji państwowej, które w sposób bezpośredni podlegają wojewodzie.

Administracja niezespolona

Administracja niezespolona jest częścią terenowej administracji rządowej. Wcześniej często określana jako administracja specjalna.

REKLAMA

Adhezyjne umowy

Umowy adhezyjne pojawiły się w związku z masową produkcją i wymianą towarów oraz usług, jest to przeciwieństwo umów indywidualnych.

Zbycie spadku

Spadkobierca, który spadek przyjął, może spadek ten zbyć w całości lub w części. To samo dotyczy zbycia udziału spadkowego.

Zasiłek pogrzebowy

Zasiłek pogrzebowy przysługuje w razie śmierci ubezpieczonego, osoby pobierającej emeryturę lub rentę, osoby, która w dniu śmierci nie miała ustalonego prawa do emerytury lub renty, lecz spełniała warunki do jej uzyskania i pobierania oraz za członka rodziny osoby wcześniej wymienionej.

Zasiłek opiekuńczy

Zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad swoim bliskim.

REKLAMA

Zasiłek macierzyński

Zasiłek macierzyński przysługuje każdej ubezpieczonej o ile w okresie ubezpieczenia spełniła wymagane warunki.

Zasiłek chorobowy

Zasiłek chorobowy to świadczenie przysługujące ubezpieczonemu, którego niezdolność do pracy spowodowana została wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową.

Zakład karny typu zamkniętego

W zakładzie karnym typu zamkniętego osadza się skazanego, którego właściwości, warunki osobiste, motywacje, sposób zachowania się przy popełnieniu przestępstwa, rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstwa, sposób zachowania się w trakcie pobytu w zakładzie karnym lub stopień demoralizacji stwarzają poważne zagrożenie społeczne albo poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa zakładu

Zakład karny typu półotwartego

W zakładzie karnym typu półotwartego osadza się skazanego odbywającego karę w systemie programowanego oddziaływania oraz skazanego za przestępstwo nieumyślne lub odbywającego zastępczą karę pozbawienia wolności albo karę aresztu.

Zakład karny typu otwartego

W zakładzie karnym typu otwartego może zostać osadzony młodociany, skazany odbywający karę po raz pierwszy oraz skazany na karę aresztu wojskowego.

Wypadek przy pracy

Za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć.

Wykroczenie skarbowe

Wykroczenie skarbowe jest to czyn zabroniony przez kodeks pod groźbą kary grzywny określonej kwotowo, jeżeli kwota uszczuplonej lub narażonej na uszczuplenie należności publicznoprawnej albo wartość przedmiotu czynu nie przekracza pięciokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia w czasie jego popełnienia. Wykroczeniem skarbowym jest także inny czyn zabroniony, jeżeli kodeks tak stanowi.

Wygaśnięcie umowy o pracę

Umowa o pracę wygasa w przypadkach określonych w kodeksie pracy oraz w przepisach szczególnych.

Wydziedziczenie

Spadkodawca może w testamencie pozbawić zstępnych, małżonka i rodziców zachowku

Wojewoda

Wojewodę powołuje i odwołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw administracji publicznej.

Wiza w celu wykonywania pracy

Wiza Schengen lub wiza krajowa, w celu wykonywania pracy może być wydana cudzoziemcowi, który przedstawi zezwolenie na pracę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo pisemne oświadczenie pracodawcy o zamiarze powierzenia cudzoziemcowi wykonywania pracy, jeżeli zezwolenie na pracę nie jest wymagane.

Wiza krajowa

Wiza krajowa uprawnia do wjazdu i ciągłego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub kilku pobytów następujących po sobie, trwających łącznie dłużej niż 3 miesiące. Okres pobytu ustala się w granicach, o których mowa powyżej odpowiednio do celu pobytu wskazanego przez cudzoziemca. Okres ważności wizy krajowej nie może przekroczyć 1 roku.

Wiza [w rozumieniu ustawy o cudzoziemcach]

Pod pojęciem wizy należy rozumieć zezwolenie wydane cudzoziemcowi przez organ polski lub organ, którego właściwość w tej sprawie wynika z postanowień umów międzynarodowych obowiązujących Rzeczpospolitą Polską lub organ państwa obszaru Schengen, uprawniające go do wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub innych państw obszaru Schengen, przejazdu przez to terytorium i pobytu na nim w czasie, w celu i na warunkach w nim określonych oraz na warunkach określonych w Konwencji Wykonawczej do Układu z Schengen.

Waloryzacja rent i emerytur

Emerytury i renty podlegają corocznie waloryzacji od dnia 1 marca. Waloryzacja polega na pomnożeniu kwoty świadczenia i podstawy jego wymiaru przez wskaźnik waloryzacji.

Umowa o kredyt kontraktowy

Przez zawarcie umowy o kredyt kontraktowy osoba fizyczna zobowiązuje się do systematycznego gromadzenia oszczędności w kasie mieszkaniowej przez czas oznaczony, a bank prowadzący kasę mieszkaniową – do przechowywania oszczędności i udzielenia po upływie tego okresu, długoterminowego kredytu na cele mieszkaniowe.

Ubezpieczenie osobowe

Ubezpieczenie osobowe może w szczególności dotyczyć: przy ubezpieczeniu na życie – śmierci osoby ubezpieczonej lub dożycia przez nią oznaczonego wieku; natomiast przy ubezpieczeniu następstw nieszczęśliwych wypadków – uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia lub śmierci wskutek nieszczęśliwego wypadku.

Trybunał Konstytucyjny

Trybunał Konstytucyjny jest organem władzy sądowniczej, powołanym do badania zgodności z Konstytucją aktów normatywnych i umów międzynarodowych oraz wykonywania innych zadań określonych w Konstytucji.

Towarzystwa budownictwa społecznego

Przedmiotem działania towarzystwa jest budowanie domów mieszkalnych i ich eksploatacja na zasadach najmu.

Telepraca

Praca może być wykonywana regularnie poza zakładem pracy, z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu przepisów o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Telepracownikiem jest pracownik, który wykonuje pracę w warunkach określonych w zdaniu poprzednim i przekazuje pracodawcy wyniki pracy, w szczególności za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej.

Tajemnica statystyczna

Zbierane i gromadzone w badaniach statystycznych statystyki publicznej dane indywidualne i dane osobowe są poufne i podlegają szczególnej ochronie.

Tajemnica lekarska

Lekarz ma obowiązek zachowania w tajemnicy informacji związanych z pacjentem, a uzyskanych w związku z wykonywaniem zawodu.

Systemy wykonywania kary pozbawienia wolności

System wykonywania kary określa sposób w jaki kara powinna być wykonana. Karę pozbawienia wolności wykonuje się w systemie programowanego oddziaływania, terapeutycznym oraz zwykłym.

Stany nadzwyczajne

Stan nadzwyczajny może zostać wprowadzony w sytuacjach szczególnych zagrożeń, jeżeli zwykłe środki konstytucyjne są niewystarczające (są to stan wojenny, stan wyjątkowy lub stan klęski żywiołowej). Może być wprowadzony tylko na podstawie ustawy, w drodze rozporządzenia, które podlega dodatkowemu podaniu do publicznej wiadomości. Zasady działania organów władzy publicznej oraz zakres, w jakim mogą zostać ograniczone wolności i prawa człowieka i obywatela w czasie poszczególnych stanów nadzwyczajnych, określa ustawa.

Służba Więzienna

Służba Więzienna jest umundurowaną i uzbrojoną formacją apolityczną podległą Ministrowi Sprawiedliwości, posiadającą własną strukturę organizacyjną. Realizuje ona na zasadach określonych w ustawie Kodeks karny wykonawczy zadania w zakresie wykonywania tymczasowego aresztowania oraz kar pozbawienia wolności i środków przymusu skutkujących pozbawieniem wolności.

Skarga konstytucyjna

Skarga konstytucyjna może być wniesiona po wyczerpaniu drogi prawnej, o ile droga ta jest przewidziana, w ciągu 3 miesięcy od doręczenia skarżącemu prawomocnego wyroku, ostatecznej decyzji lub innego ostatecznego rozstrzygnięcia.

Sejmik województwa

Sejmik województwa jest organem stanowiącym i kontrolnym województwa.

Samorząd terytorialny

Samorząd terytorialny wykonuje zadania publiczne nie zastrzeżone przez Konstytucję lub ustawy dla organów innych władz publicznych.

Samorząd rzeczników patentowych

Rzecznicy patentowi i aplikanci tworzą samorząd zawodowy. Przynależność rzeczników patentowych i aplikantów do Polskiej Izby Rzeczników Patentowych jest obowiązkowa.

Rzecznik Praw Obywatelskich

Rzecznik Praw Obywatelskich stoi na straży wolności i praw człowieka i obywatela określonych w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innych aktach normatywnych, w tym również na straży realizacji zasady równego traktowania. W sprawach o ochronę wolności i praw człowieka i obywatela Rzecznik bada, czy wskutek działania lub zaniechania organów, organizacji i instytucji, obowiązanych do przestrzegania i realizacji tych wolności i praw, nie nastąpiło naruszenie prawa, a także zasad współżycia i sprawiedliwości społecznej.

Rzecznik Praw Dziecka

Rzecznik Praw Dziecka stoi na straży praw dziecka określonych w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Konwencji o prawach dziecka i innych przepisach prawa, z poszanowaniem odpowiedzialności, praw i obowiązków rodziców. Rzecznik przy wykonywaniu swoich uprawnień kieruje się dobrem dziecka oraz bierze pod uwagę, że naturalnym środowiskiem jego rozwoju jest rodzina.

Rzecznik patentowy

Zawód rzecznika patentowego jest zawodem zaufania publicznego. Rzecznik świadczy pomoc prawną i techniczną.

Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem

Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem to jeden ze sposobów rozwiązania stosunku pracy. Każda ze stron może rozwiązać za wypowiedzeniem umowę o pracę zawartą na okres próbny oraz na czas nie określony. Rozwiązanie umowy o pracę następuje z upływem okresu wypowiedzenia.

Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia

Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia to jeden ze sposobów zakończenia stosunku pracy.

Renta rodzinna

Renta rodzinna przysługuje uprawnionym członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci miała ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy lub spełniała warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń.

Regulamin wynagradzania

Przez regulamin wynagradzania należy rozumieć wewnętrzny akt normatywny wydawany przez pracodawcę, który określa systemy wynagrodzeń obowiązujące u danego pracodawcy, stawki wynagrodzenia zasadniczego poszczególnych grup pracowników, pozostałe składniki wynagrodzenia za pracę (np. premie, dodatki), ustalenie zasad przyznawania wynagrodzenia za pracę w godzinach nocnych, za przestój.

Regionalne izby obrachunkowe

Regionalne izby obrachunkowe są państwowymi organami nadzoru i kontroli gospodarki finansowej jednostek organizacyjnych samorządu terytorialnego.

Rada pracowników

Radę pracowników powołuje się w celu usprawnienia przepływu informacji między pracownikami a pracodawcą.

Rada Polityki Penitencjarnej

Rada Polityki Penitencjarnej jest organem doradczym Ministra Sprawiedliwości w zakresie zadań realizowanych przez Służbę Więzienną.

Rada Ministrów

Rada Ministrów prowadzi politykę wewnętrzną i zagraniczną Rzeczypospolitej Polskiej oraz kieruje administracją rządową. Do niej należą sprawy polityki państwa nie zastrzeżone dla innych organów państwowych i samorządu terytorialnego.

Przechowanie

Przez umowę przechowania przechowawca zobowiązuje się zachować w stanie nie pogorszonym rzecz ruchomą oddaną mu na przechowanie.

Procedura ustawodawcza

Procedura ustawodawcza to sposób postępowania z wniesionym projektem ustawy. Sejm rozpatruje projekt ustawy w trzech czytaniach. Prawo wnoszenia poprawek do projektu ustawy w czasie rozpatrywania go przez Sejm przysługuje wnioskodawcy projektu, posłom i Radzie Ministrów. Wnioskodawca może wycofać projekt ustawy w toku postępowania ustawodawczego w Sejmie do czasu zakończenia drugiego czytania projektu.

Prezes Głównego Urzędu Statystycznego

Prezes Głównego Urzędu Statystycznego jest centralnym organem administracji rządowej właściwym w sprawach statystyki. Prezes wykonuje swoje zadania przy pomocy służb statystyki publicznej. Nadzór nad Prezesem GUS sprawuje Prezes Rady Ministrów.

REKLAMA