REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Najczęstsze kody w orzeczeniu o niepełnosprawności. Symbole 05‑R, 10‑N i 02‑P to 75% decyzji. Sprawdź, co oznaczają.

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Artur Sadziński
Dziennikarz specjalizujący się w prawie i finansach. Piszę z myślą o tym, by zawiłe sprawy były zrozumiałe.
Najczęstsze kody w orzeczeniu o niepełnosprawności. Symbole 05‑R, 10‑N i 02‑P to 75% decyzji. Sprawdź, co oznaczają.
Na co najczęściej dają orzeczenie? Jeden kod występuje w połowie przypadków
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Ponad 4 miliony Polaków ma orzeczenie o niepełnosprawności lub niezdolności do pracy. Czy wiesz, że trzy symbole odpowiadają za aż 75% wszystkich decyzji? Jeden z nich pojawia się, w co drugim orzeczeniu! Te oznaczenia nie są przypadkowe. Mają realne znaczenie przy przyznawaniu ulg, świadczeń i wsparcia. Sprawdź, co oznaczają 05‑R, 10‑N i 02‑P zanim sam złożysz wniosek.

rozwiń >

TOP 6 symboli przyczyn – ranking GUS 2023

Dane za 2024 r. nie zostały jeszcze opublikowane przez GUS. Najnowsze oficjalne statystyki obejmują stan na koniec 2023 roku. Poniżej ranking sześciu najczęściej używanych symboli przyczyn dla osób z orzeczeniem

REKLAMA

MiejsceSymbolPrzyczynaLiczba (tys.)Udział %

1

05‑R

Upośledzenie narządu ruchu

1 393,1

45,2 %

2

10‑N

Choroby neurologiczne

651,3

21,1 %

3

02‑P

Choroby psychiczne

361,3

11,7 %

4

03‑L

Zaburzenia głosu, mowy i słuchu

275,7

8,9 %

5

09‑M

Choroby układu moczowo‑płciowego

175,0

5,7 %

6

06‑E

Epilepsja

74,2

2,4 %

Źródło: GUS, Informacja sygnalna „Osoby niepełnosprawne w 2023 r.” – dane z 15.10.2024

Oto krótkie opisy każdego z sześciu najczęściej występujących symboli przyczyn, na podstawie których wydawane są orzeczenia o niepełnosprawności:

  • 05‑R – Upośledzenie narządu ruchu: Obejmuje wszystkie trwałe ograniczenia w poruszaniu się, spowodowane m.in. chorobami zwyrodnieniowymi stawów, amputacjami, porażeniami kończyn, urazami kręgosłupa czy deformacjami ortopedycznymi. To najczęściej nadawany symbol, szczególnie wśród seniorów.
  • 10‑N – Choroby neurologiczne: Kod przyznawany osobom z takimi schorzeniami jak stwardnienie rozsiane (SM), padaczka lekooporna, udary mózgu, porażenia mózgowe, choroba Parkinsona czy uszkodzenia ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego. W ostatnich latach dynamicznie rośnie liczba takich orzeczeń.
  • 02‑P – Choroby psychiczne: Dotyczy osób z zaburzeniami psychicznymi, takimi jak schizofrenia, zaburzenia afektywne (np. depresja dwubiegunowa), lęki uogólnione, zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne czy trwałe zaburzenia osobowości. Wzrost tego kodu wiąże się z przełamywaniem stygmatyzacji i lepszą diagnozą.
  • 03‑L – Zaburzenia głosu, mowy i słuchu: Symbol ten obejmuje m.in. głuchotę, niedosłuch, afazję, dyzartrię, jąkanie oraz zaburzenia artykulacyjne i fonacyjne, które trwale wpływają na komunikację. Często pojawia się u dzieci oraz u osób z chorobami neurologicznymi.
  • 09‑M – Choroby układu moczowo‑płciowego: Dotyczy m.in. niewydolności nerek (w tym osób dializowanych), rozległych zaburzeń urologicznych, przetok, nowotworów układu moczowego i płciowego oraz powikłań po ich leczeniu. Symbol ten bywa też powiązany z nietrzymaniem moczu wymagającym stałych środków pomocniczych.
  • 06‑E – Epilepsja: Przyznawany osobom z padaczką (zwłaszcza lekooporną) lub napadami o dużej częstotliwości, które znacząco utrudniają samodzielne funkcjonowanie. Może występować samodzielnie lub jako jeden z symboli towarzyszących innym zaburzeniom neurologicznym (np. 10-N).

Czemu dominują takie kody?

Dominacja kodu 05‑R nie zaskakuje – to skutek starzejącego się społeczeństwa, urazów komunikacyjnych i chorób zwyrodnieniowych. Z kolei rosnący udział kodu 10‑N wynika z poprawy diagnostyki neurologicznej oraz wcześniejszego wykrywania SM czy Parkinsona – komentuje ekspert Infor.pl, analizując dane GUS.

Na dominację niektórych symboli przyczyn ma wpływ nie tylko stan zdrowia społeczeństwa, ale też zmiany systemowe i świadomościowe.

  • Starzejące się społeczeństwo powoduje wzrost liczby orzeczeń związanych z ograniczeniami ruchowymi (symbol 05‑R) oraz chorobami układu krążenia (symbol 07‑S).
  • Postęp w diagnostyce zwłaszcza w neurologii. Sprawia, że częściej i wcześniej rozpoznaje się choroby takie jak stwardnienie rozsiane, choroba Parkinsona czy padaczka (kod 10‑N).
  • Większa świadomość problemów psychicznych i łatwiejszy dostęp do specjalistów. Przekładają się na wzrost liczby wniosków z kodem 02‑P, dotyczącym schorzeń psychicznych.
  • Nowe przepisy również zmieniają statystyki. Prawo do karty parkingowej przysługuje również osobom z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, m.in. przy symbolu 05‑R, co zachęca do składania wniosków.

Symbol przyczyny w orzeczeniu – co warto wiedzieć?

REKLAMA

Symbole przyczyn są oznaczeniami literowo-numerycznymi, które wskazują na dominujące schorzenie lub ograniczenie funkcjonalne. Ich lista została określona w rozporządzeniu z 15 lipca 2003 r. i obejmuje m.in. symbole 01-U (upośledzenie umysłowe), 07-S (choroby układu oddechowego), 11-I (inne schorzenia).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Każde orzeczenie o niepełnosprawności może zawierać do 3 symboli przyczyn określonych m.in. w rozporządzeniu z 15 lipca 2003 r.
Pierwszy symbol ma największe znaczenie, to on determinuje m.in. możliwość otrzymania karty parkingowej, zasiłków i ulg.

Co, jeśli Twój przypadek to kod 11‑I?

Symbol 11‑I to kategoria "inne schorzenia" (np. choroby metaboliczne, onkologiczne, rzadkie). Aby otrzymać orzeczenie, dokumentacja musi wyraźnie wykazywać wpływ choroby na codzienne funkcjonowanie. Lekarz powinien wskazać dominujące ograniczenie, które trafi jako pierwszy symbol.

FAQ – pytania i odpowiedzi

Czy symbol 05‑R oznacza automatycznie kartę parkingową?

Nie, symbol 05‑R w orzeczeniu o niepełnosprawności nie oznacza automatycznie przyznania karty parkingowej. Aby ją otrzymać, muszą być spełnione dodatkowe warunki, w tym wskazanie w orzeczeniu o potrzebie posiadania karty.

Czy można mieć trzy symbole w orzeczeniu?

Tak, ale tylko pierwszy ma praktyczne znaczenie.

Czy rzadkie schorzenia też kwalifikują się do orzeczenia?

Oczywiście, ale potrzebna jest wyczerpująca dokumentacja i wyraźne wskazanie dominującego ograniczenia.

Czy kod 10-N kwalifikuje do ulg podatkowych lub karty parkingowej?

Sam kod 10‑N nie kwalifikuje automatycznie do żadnych ulg. Decyduje stopień niepełnosprawności, wskazania w orzeczeniu oraz faktyczne ograniczenia funkcjonalne.

Planujesz złożyć wniosek o orzeczenie?

Zadbaj, by dokumentacja pasowała do jednego z dominujących symboli. Warto zawrzeć informację o wpływie choroby na codzienne funkcjonowanie i wskazać główne ograniczenia. To może zdecydować o uzyskaniu ulg i świadczeń.

Jeśli planujesz wniosek o orzeczenie, ta wiedza Ci się przyda. 80% decyzji dotyczy trzech kodów: 05‑R, 10‑N i 02‑P. Świadomość dominującego symbolu pomaga przygotować lepszą dokumentację i zwiększyć szansę na uzyskanie potrzebnych ulg.

Podstawa prawna:

Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności

Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.

Ustawa z 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym

Kodeks postępowania administracyjnego (KPA) (t.j. Dz.U. 2023 poz. 775)

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 25 lipca 2016 r. w sprawie wzoru i trybu wydawania kart parkingowych (Dz.U. 2023 poz. 2364)

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rodzice martwo urodzonych dzieci na kompleksowe zmiany będą jeszcze musieli poczekać

6 sierpnia w życie wchodzą dwa rozporządzenia Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, regulujące procedury administracyjne związane z ubieganiem się o zasiłek pogrzebowy i macierzyński w sytuacji utraty dziecka, którego płci nie da się określić.

MOPS odmówił Ci dodatku? Sprawdź 5 najczęstszych błędów i jak się odwołać

MOPS odmówił Ci zasiłku stałego, celowego lub energetycznego? Nie poddawaj się. W 2024 roku niemal 40% odwołań rozpatrzonych przez SKO zakończyło się uchyleniem decyzji. Często wystarczy jedno pismo, by zmienić losy sprawy i odzyskać świadczenie. Zobacz, jak napisać skuteczne odwołanie do MOPS, poznaj najczęstsze powody odmowy i sprawdź, z których przepisów warto skorzystać.

Pracodawcy wciąż mają z tym spory kłopot. Lekarze wystawiają coraz więcej zwolnień z kodem „C”

Pracodawcy wciąż mają z tym spory kłopot. Lekarze wystawiają coraz więcej zwolnień z kodem „C”. Od stycznia do czerwca br. lekarze wystawili blisko 5 tys. zaświadczeń o niezdolności do pracy spowodowanej pewną sytuacją. Wydawałoby się, że na to nie można otrzymać L4 - a jednak. To o 12,3% więcej niż w analogicznym czasie w 2024 roku. W pierwszych sześciu miesiącach 2025 r. Polacy wzięli z tego tytułu 50,4 tys. dni wolnych od pracy.

Limit działalności nierejestrowanej 2025. Do jakiej kwoty można prowadzić działalność bez rejestracji? Jak obliczyć przychód w działalności nierejestrowanej?

Działalność nierejestrowana to sposób na legalne dorabianie bez obowiązku zakładania firmy. W 2025 roku możesz sprzedawać swoje produkty lub usługi bez wpisu do CEIDG, o ile spełniasz określone warunki. Ile wynosi limit przychodów i co jeszcze trzeba wiedzieć?

REKLAMA

Konto OKI - czym jest Osobiste Konto Inwestycyjne? Nowy, prosty i ogólnodostępny program Ministerstwa Finansów

OKI jako Osobiste Konto Inwestycyjne to nowa propozycja Ministerstwa Finansów. Reklamuje je jako oszczędności nawet do 100 tys. zł i to bez podatku. Program ma być prosty i ogólnodostępny. Na czym miałoby polegać oszczędzanie na OKI?

"Nie wrzucaj banana do czarnego worka" - o bioodpadach, które mogą zasilać Twoją żarówkę

Dlaczego wciąż tak wielu z nas ignoruje brązowy pojemnik? Co dzieje się z obierkami po ziemniakach i jak jedna skórka z banana może oświetlić pokój przez sześć godzin? O mitach, błędach i przyszłości bioodpadów rozmawiamy z Katarzyną Gromadzką, ekspertką z firmy Bioodpady.pl.

Będzie ponowna waloryzacja emerytur czerwcowych. Komisja sejmowa za projektem rządowym

Komisja sejmowa przegłosowała rządowy projekt dotyczący ponownej waloryzacji emerytur i rent czerwcowych. Chodzi tu o świadczenia po emerytach, którym ustalono prawo do emerytury w czerwcu w latach 2009-2019.

OKI: Nowe Osobiste Konto Inwestycyjne. 100 tys. zł bez podatku. Czy to koniec podatku Belki?

Dzięki nowemu rządowemu projektowi o nazwie OKI – Osobiste Konto Inwestycyjne, Polacy będą mogli inwestować do 100 tys. zł bez podatku od zysków kapitałowych. To rozwiązanie zaprezentowane zostało przez ministra finansów i gospodarki Andrzeja Domańskiego. Co dokładnie zakłada OKI, kogo obejmie? Co ze zniesieniem podatku Belki?

REKLAMA

Biznes w formie spółki cywilnej

Spółka cywilna cieszy się wśród przedsiębiorców dużą popularnością z uwagi na niskie koszty prowadzenia oraz mniejsze, aniżeli w przypadku spółek handlowych formalności związane z prowadzeniem biznesu, co daje jej wspólnikom dużą elastyczność. Spółka cywilna to dobre rozwiązanie szczególnie dla przedsiębiorców nawiązujących współpracę projektową lub realizujących wspólne przedsięwzięcie w oderwaniu od już prowadzonych działalności gospodarczych.

Najczęstsze kody w orzeczeniu o niepełnosprawności. Symbole 05‑R, 10‑N i 02‑P to 75% decyzji. Sprawdź, co oznaczają.

Ponad 4 miliony Polaków ma orzeczenie o niepełnosprawności lub niezdolności do pracy. Czy wiesz, że trzy symbole odpowiadają za aż 75% wszystkich decyzji? Jeden z nich pojawia się, w co drugim orzeczeniu! Te oznaczenia nie są przypadkowe. Mają realne znaczenie przy przyznawaniu ulg, świadczeń i wsparcia. Sprawdź, co oznaczają 05‑R, 10‑N i 02‑P zanim sam złożysz wniosek.

REKLAMA