REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Pomoc na ekonomiczne usamodzielnienie – zasady, kwoty, warunki

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Artur Sadziński
Dziennikarz i redaktor z doświadczeniem w tworzeniu treści o finansach, prawie i sprawach konsumenckich. Pisze z myślą o praktycznym wsparciu dla czytelnika.
Pomoc na ekonomiczne usamodzielnienie – zasady, kwoty, warunki
Zasiłek na usamodzielnienie w 2025 roku. Ile można dostać?
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Mało kto zdaje sobie sprawę, że pomoc społeczna to nie tylko wsparcie w codziennych wydatkach. W szczególnych przypadkach gmina może przyznać świadczenie, które realnie pomaga stanąć na nogi. To tzw. pomoc na ekonomiczne usamodzielnienie. To jednorazowy zasiłek (wsparcie pieniężne lub rzeczowe), który pozwala rozpocząć własną działalność lub zwiększyć szanse na niezależność finansową. Co ważne, zasady przyznawania tej pomocy zostały w 2025 roku korzystnie zmodyfikowane, co otwiera drogę dla większej liczby osób.

rozwiń >

Co to jest pomoc na ekonomiczne usamodzielnienie?

Pomoc na ekonomiczne usamodzielnienie to jednorazowe wsparcie pieniężne lub rzeczowe z MOPS, które ułatwia rozpoczęcie pracy, działalności lub powrót do zawodu. Jest to świadczenie, które gmina może przyznać osobie lub rodzinie, by ułatwić im wejście na rynek pracy lub powrót do aktywności zawodowej.

REKLAMA

REKLAMA

Wsparcie może mieć charakter:

  • pieniężny – w postaci jednorazowego zasiłku celowego albo nieoprocentowanej pożyczki, której warunki spłaty są ustalane indywidualnie,
  • rzeczowy – obejmujący udostępnienie maszyn, urządzeń lub narzędzi, umożliwiających rozpoczęcie własnej działalności lub stworzenie stanowiska pracy.

Pomoc tego typu udzielana jest najczęściej na podstawie umowy użyczenia. Gmina może również wypożyczyć sprzęt ułatwiający pracę osobom z niepełnosprawnością (np. urządzenia wspomagające mobilność lub obsługę narzędzi).

Celem tego świadczenia jest wspieranie dążenia do niezależności finansowej. Pomoc ma ułatwić rozpoczęcie działalności zarobkowej, zdobycie stałych dochodów i trwałe uniezależnienie się od świadczeń z pomocy społecznej. W praktyce może to być pierwszy krok do założenia jednoosobowej firmy, powrotu do zawodu po dłuższej przerwie lub stworzenia domowego warsztatu pracy.

REKLAMA

Komu szczególnie przyda się to świadczenie?

Z pomocy mogą skorzystać m.in.:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • Osoby bezrobotne, które chcą otworzyć własną działalność, np. zakład usługowy.
  • Rodziny, w których jeden z członków chce podjąć działalność zarobkową, ale brakuje mu środków na sprzęt.
  • Osoby z niepełnosprawnościami, które potrzebują specjalistycznych urządzeń ułatwiających pracę.
  • Cudzoziemcy lub repatrianci, którzy chcą rozpocząć samodzielne życie w Polsce i nie mają do tego narzędzi.

Zasiłek, pożyczka, a może sprzęt – wybierz formę pomocy dla siebie

Pomoc na ekonomiczne usamodzielnienie może przybrać różne formy, są one dostosowane do sytuacji życiowej, potrzeb oraz możliwości osoby ubiegającej się o wsparcie. Celem jest stworzenie realnych warunków do zarobkowania i uniezależnienia się od systemu świadczeń. Dostępne są dwie podstawowe formy tej pomocy:

Wsparcie finansowe

  • Jednorazowy zasiłek celowy – bezzwrotna forma wsparcia, wypłacana osobie albo rodzinie w celu zakupu narzędzi, sprzętu, materiałów czy usług niezbędnych do rozpoczęcia pracy.
  • Nieoprocentowana pożyczka – zwrotna forma pomocy, której warunki udzielenia i spłaty gmina ustala w umowie z beneficjentem. Pożyczka może być w całości lub w części umorzona, jeśli przyczyni się do szybszego osiągnięcia celu świadczenia.

Wsparcie rzeczowe

Jeżeli zamiast pieniędzy potrzebny jest sprzęt, gmina może udostępnić maszyny, narzędzia pracy lub urządzenia ułatwiające pracę osobom z niepełnosprawnością. Użyczenie odbywa się na podstawie umowy.

Warunki i ograniczenia

Choć pomoc na ekonomiczne usamodzielnienie może być bardzo atrakcyjnym wsparciem, jej przyznanie nie odbywa się automatycznie. Gminy, działając w ramach ustawy o pomocy społecznej, nakładają konkretne warunki i kryteria, które muszą zostać spełnione przez osobę ubiegającą się o świadczenie. Co więcej, w niektórych sytuacjach pomoc może zostać ograniczona lub nawet całkowicie wstrzymana. Oto najczęstsze przyczyny:

  • Uchylenie się od pracy lub szkolenia – gmina może odmówić przyznania pomocy albo ograniczyć jej rozmiar, jeśli osoba lub rodzina unika podjęcia odpowiedniej pracy w rozumieniu przepisów o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu albo nie chce poddać się przeszkoleniu zawodowemu.
  • Podwójne finansowanie – świadczenie nie przysługuje, jeśli wnioskodawca otrzymał już podobną pomoc z innego źródła.
  • Decyzje rady gminy – wysokość zasiłku celowego, szczegółowe warunki i tryb przyznawania oraz zwrotu pomocy ustala rada gminy w drodze uchwały.

Pomoc rzeczowa może być przyznana również osobom, których dochody przekraczają ustawowe kryterium dochodowe, jednak wyłącznie w szczególnie uzasadnionych przypadkach. W takich sytuacjach obowiązuje zwrot części lub całości wartości udzielonego wsparcia, zgodnie z zasadami określonymi przez gminę w uchwale. Oznacza to, że pomoc nie ma charakteru bezzwrotnego. Osoba otrzymująca wsparcie musi liczyć się z koniecznością jego rozliczenia i ewentualnego zwrotu, jeśli nie spełni warunków określonych w umowie.

Podstawa prawna: Możliwość udzielenia pomocy osobom przekraczającym kryterium dochodowe wynika z art. 41 ustawy o pomocy społecznej, który przewiduje wsparcie w szczególnie uzasadnionych sytuacjach, nawet jeśli dochód osoby przekracza ustalone progi.

Nowe kwoty i kryteria od 1 stycznia 2025 r.

W 2025 roku maksymalna pomoc pieniężna na ekonomiczne usamodzielnienie wynosi 2 066 zł. Kwota ta została ustalona na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 12 lipca 2024 r. i obowiązuje od 1 stycznia 2025 r.

Jak obliczana jest ta kwota?

Pomoc pieniężna na ekonomiczne usamodzielnienie jest powiązana z kryteriami dochodowymi w pomocy społecznej, które są weryfikowane co trzy lata. Weryfikacja opiera się na wynikach badań progu interwencji socjalnej, czyli poziomu dochodu, poniżej którego uznaje się, że osoba wymaga wsparcia państwa.

W 2025 r. kryteria dochodowe wynoszą:

  • 1 010 zł dla osoby samotnie gospodarującej,
  • 823 zł dla osoby w rodzinie.

Na podstawie tych kryteriów ustalane są kwoty świadczeń, w tym pomoc na usamodzielnienie. Wzrost kryteriów dochodowych w 2025 r. spowodował podniesienie tej pomocy o 229 zł, z wcześniejszych 1 837 zł do obecnych 2 066 zł.

Jak się ubiegać o pomoc na ekonomiczne usamodzielnienie?

Proces ubiegania się o pomoc na ekonomiczne usamodzielnienie jest dość prosty, ale wymaga dobrego przygotowania i współpracy z instytucjami lokalnymi. To nie jest pomoc bez żadnych zobowiązań, gminy traktują to świadczenie jako inwestycję w samodzielność. Dlatego osoba składająca wniosek musi nie tylko udowodnić, że potrzebuje wsparcia, ale także przekonać, że potrafi je dobrze wykorzystać. Oto podstawowe kroki:

  • Przygotuj wniosek
    W formularzu należy dokładnie wskazać, na co mają zostać przeznaczone środki – np. zakup konkretnego sprzętu, narzędzi pracy, otwarcie działalności gospodarczej, sfinansowanie kursu zawodowego. Im bardziej szczegółowy i realny plan, tym większa szansa na pozytywną decyzję.
  • Uzyskaj opinię urzędu pracy
    W zależności od gminy, konieczne może być załączenie zaświadczenia z powiatowego urzędu pracy potwierdzającego:
    • brak możliwości uzyskania innego wsparcia (np. dotacji z PUP),
    • zgodność planowanego działania z realiami rynku pracy,
    • szansę na sukces i usamodzielnienie dzięki planowanemu wsparciu.
  • Podpisz umowę z gminą
    Po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku następuje podpisanie umowy:
    • w przypadku pożyczki – z określeniem harmonogramu spłat, zabezpieczenia i ewentualnych warunków umorzenia;
    • w przypadku zasiłku celowego – z określeniem kwoty, terminu realizacji i zasad rozliczenia.
  • Rozlicz się z otrzymanych środków
    Po zakończeniu realizacji projektu osoba zobowiązana jest do udokumentowania wydatków, najczęściej przez faktury, rachunki lub potwierdzenia przelewów. Brak rozliczenia lub użycie środków niezgodnie z deklaracją może skutkować obowiązkiem ich zwrotu. Gmina ma również prawo przeprowadzić kontrolę prawidłowego wykorzystania pomocy.

Szansa na samodzielność – czy warto z niej skorzystać?

Pomoc na ekonomiczne usamodzielnienie to niezwykle praktyczna, ale wciąż mało znana forma wsparcia. Świadczenie może przybrać formę bezzwrotnego zasiłku, nieoprocentowanej pożyczki albo użyczenia sprzętu i narzędzi, co pozwala dopasować pomoc do potrzeb wnioskodawcy. Gminy, we współpracy z urzędami pracy, ustalają szczegółowe warunki i dbają o to, by środki zostały wykorzystane zgodnie z przeznaczeniem. Jeśli chcesz wystartować z własnym warsztatem, otworzyć firmę lub zwiększyć swoje dochody, a brakuje Ci na to pieniędzy – warto rozważyć tę formę pomocy.

FAQ – najczęstsze pytania o pomoc na usamodzielnienie

Czy trzeba być bezrobotnym, żeby dostać pomoc?

Nie. O pomoc na ekonomiczne usamodzielnienie mogą ubiegać się także osoby, które pracują, ale nie osiągają wystarczających dochodów do pokrycia niezbędnych wydatków lub chcą zwiększyć swoją niezależność finansową. Gmina ocenia sytuację indywidualnie, liczy się cel i sens planowanego działania, a nie sam status zawodowy.

Czy ta pomoc jest dostępna dla osób z niepełnosprawnościami?

Tak. Osoby z niepełnosprawnościami mogą otrzymać wsparcie finansowe lub rzeczowe, w tym specjalistyczne urządzenia ułatwiające pracę, np. narzędzia dostosowane do ich potrzeb. W przypadku udostępnienia sprzętu gmina zawiera umowę użyczenia. Pomoc może być również przyznana w formie zasiłku lub pożyczki na zakup niezbędnego wyposażenia.

Co, jeśli nie rozliczę się w terminie?

W przypadku niedostarczenia wymaganych dokumentów (faktur, rachunków, potwierdzeń zakupu) w ustalonym terminie, gmina może zażądać zwrotu otrzymanych środków. Może również odmówić przyznania kolejnej pomocy w przyszłości. Jeśli pomoc została udzielona na podstawie umowy pożyczki, brak rozliczenia może oznaczać natychmiastową wymagalność całej kwoty.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
4 134 zł miesięcznie bez komisji, na której „po raz kolejny trzeba udowadniać swoją niepełnosprawność”, aby otrzymać świadczenie. Koniec z niepotrzebnym narażaniem na stres oraz „punktowaniem i podważaniem niepełnosprawności”

4 134 zł miesięcznie, czyli świadczenie wspierające w najwyższej dopuszczalnej ustawowo wysokości, bez konieczności uczestniczenia w procedurze ustalania poziomu potrzeby wsparcia przez osoby legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności w stopniu znacznym, które są niezdolne do samodzielnej egzystencji, aby nie „narażać ich na stres związanych z dodatkowymi komisjami lekarskimi, na których kolejny raz muszą udowadniać swoją niepełnosprawność” – to postulat, który trafił niedawno na biurko Prezydenta.

Najpierw 65 lat i 11 miesięcy, a następnie 67 lat dla obu płci. Nowy wiek emerytalny dla kobiet i mężczyzn jest wprowadzany stopniowo

Sytuacja demograficzna w Europie osiągnęła poziom krytyczny. Starzejące się społeczeństwo stawia poważne wyzwania przed systemami emerytalnymi. W 2024 roku dotacja z budżetu państwa dla ZUS wzrosła o ponad 25%, a na jego wsparcie państwo przeznacza już 7% PKB. Czy Polska, wzorem innych krajów, powinna podnieść i zrównywać wiek emerytalny dla kobiet i mężczyzn?

Przedsiębiorcy trafią przez to pod lupę skarbówki. Fiskus sprawdzi każdą firmę

Na razie to dobrowolne, ale już w przyszłym roku stanie się obowiązkiem. Żaden przedsiębiorca już nie ucieknie przed e-fakturowaniem. Czemu służą te zmiany? Z jednej strony e-faktury mają ułatwić prowadzenie firmy - przyspieszyć obieg dokumentów i skrócić czas rozliczeń. Z drugiej – dają fiskusowi wgląd w każdą transakcję niemal w czasie rzeczywistym, co ma ograniczyć wyłudzenia VAT i zmniejszyć lukę podatkową.

PZON: Osoby niepełnosprawne tracą stopień znaczny albo pkt 7 i 8 w orzeczeniu

PZON: Przez 10 lat stopień znaczny niepełnosprawności. I nagle w 2025 r. cudowne ozdrowienie. Stan zdrowia bez zmian osoby niepełnosprawnej, ale orzeczenia o znacznym stopniu już nie. W mojej ocenie (być może mylnej) narasta problem „cudownych” ozdrowień dzieci i młodych ludzi obciążonych zespołem Aspergera. To samo dotyczy autyzmu. Chodzi o to, że PZON zmieniły praktykę orzeczniczą. Przy niezmienonym stanie zdrowia 10-latek otrzymywał znaczny stopień niepełnosprawności, a dziś już tak nie jest (drugi wariant takiej sytuacji to zabranie z orzeczenia pkt 7 i 8). Wczoraj był stopień znaczny niepełnosprawności i świadczenie pielęgnacyjne. Dziś cudowne uzdrowienie i nie ma znacznego stopnia niepełnosprawności.

REKLAMA

Reforma z 2024 r.: Świadczenie wspierające wyklucza pielęgnacyjne. Nie można mieć ciastka i zjeść ciastka

Założeniem obecnego systemu wspierania osób niepełnosprawnych jest wygaszenie świadczenia pielęgnacyjnego (starego) dla opiekunów niepełnosprawnych osób dorosłych. Tylko osoby dorosłe mogą otrzymać świadczenie wspierające. Więc osoba niepełnosprawna (dorosła) składając wniosek o świadczenie wspierające "zabiera" np. swojej córce świadczenie pielęgnacyjne (stare). Nowe świadczenie pielęgnacyjne jest tylko dla opiekunów opiekujących się dziećmi do 18. życia (które nie mają prawa do świadczenia wspierającego).

SOR: Byłem sam w szpitalu. Na ekranie oczekiwanie na lekarza 3 godziny i 5 minut

Internauta opisał pobyt na SOR w Przemyślu. W poczekalni nie było nikogo. Pomimo to wyznaczono mu 3 h (i 5 minut) oczekiwania. W rozmowie o tym zdarzeniu inni internauci żartowali, aby autor historii okazał zrozumienie dla lekarzy pracujących na 4 etatach i nie mogących oderwać się dla niego od szczytnych obowiązków. Złośliwi pisali z sarkazmem: 1) "Nie wstyd Ci, myślisz, że dla Ciebie pielęgniarka zbudzi lekarza" 2. "w takim razie gdzie informacja że "pacjenci w stanie nie zagrażającym życiu nie będą przyjmowani w trakcie snu lekarza?" 3) "chłopie naprawdę myślisz że pielęgniarka przyjdzie i powie "lekarz śpi musi Pan czekać". Przecież to otwarta droga do złożenia skargi do rzecznika praw pacjenta".

Co daje dłuższy staż pracy? Od stycznia 2026 r. wielu pracowników skorzysta na nowych przepisach

Od stycznia 2026 r. zmieniają się zasady obliczania stażu pracy pracowników. Od długości stażu pracy zależą uprawnienia pracownicze. Wiele osób wraz z nowym rokiem skorzysta na zmianach w prawie pracy - otrzymają dłuższe urlopy, nagrody, wyższe odprawy i dłuższe okresy wypowiedzenia. Co konkretnie daje wyższy staż pracy?

Podwyżka zasiłku pielęgnacyjnego, ale tylko dla osób bez dodatku pielęgnacyjnego [Petycje]

Co więcej podwyżka nie dla każdej osoby 75+, ale takiej, która nie ma prawa do emerytury i renty. To niszowe sytuacje. Zazwyczaj osoba w wieku 75+ ma emeryturę albo rentę. Otrzymuje wtedy dodatek pielęgnacyjny. Ale są osoby, które w wieku 75 lat nie mają prawa do emerytury i renty. Bardzo rzadko, ale są takie osoby. I dla nich jest adresowany pomysł, aby ich zasiłek pielęgnacyjny był podniesiony do dodatku pielęgnacyjnego.

REKLAMA

Jednej osoby MOPS wypłacił 6 zasiłków. Jedzenie, buty, ciuchy, leki i lekarz, czynsz. [Przykład]

Czy jedna osoba z MOPS otrzymuje średnio tylko jeden rodzaj zasiłku? A może jest możliwa kumulacja świadczeń i jedna osoba potrzebująca otrzyma ich wiele rodzajów (albo na różne cele)? W artykule przykład na drugą sytuację - wyrok sądu dla osoby, która otrzymała z MOPS 6 zasiłków w trzy miesiące. Jedzenie, buty, ciuchy, leki i lekarz, czynsz. Beneficjentka zasiłków poszła do sądu nie dlatego, że nie otrzymała zasiłku. Spierała się (skutecznie) o zbyt niską jego wartość.

Nigdy nie wpisujcie tego w tytule przelewu. Zajmie się wami urząd skarbowy, bank zablokuje wam konto

Blokada konta, wstrzymany przelew i telefon z banku. Takie kłopoty można sobie zafundować jednym nieprzemyślanym tytułem przelewu. Choć brzmi to absurdalnie, to dziś wcale nie jest rzadkością. Wystarczy odrobina nieuwagi, by uruchomić lawinę procedur – od wewnętrznej kontroli banku po interwencję skarbówki.

REKLAMA