Masz jedną z tych chorób przewlekłych? Od listopada 2025 możesz dostać nawet 4134 zł miesięcznie – zobacz, jak zdobyć orzeczenie o niepełnosprawności

• Nowy system wsparcia dla dorosłych z niepełnosprawnościami
• Jak ustala się wysokość świadczenia
• Jak uzyskać świadczenie krok po kroku
• Co jeszcze daje orzeczenie
• Dlaczego warto działać już teraz

Nowy system wsparcia dla dorosłych z niepełnosprawnościami

Od 2024 roku w Polsce obowiązuje nowy model pomocy dla osób z niepełnosprawnościami, świadczenie wspierające. To świadczenie finansowe skierowane do dorosłych osób, których stan zdrowia w sposób trwały ogranicza samodzielne funkcjonowanie. Jego wysokość sięga nawet 4134 zł miesięcznie i zależy od liczby punktów przyznanych przez Wojewódzki Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności (WZON).

Program już od pierwszych miesięcy cieszy się ogromnym zainteresowaniem. Według danych ZUS, na koniec 2024 roku złożono ponad 470 tysięcy wniosków, a do końca roku rozpatrzono około 45% z nich. Wypłaty otrzymało ponad 120 tysięcy osób, a łączna kwota przekazanego wsparcia liczona jest w setkach milionów złotych miesięcznie.

Od marca 2025 roku wysokość świadczenia została podniesiona, maksymalna stawka (220% renty socjalnej) wynosi 4134 zł miesięcznie. Świadczenie jest wolne od podatku i niezależne od dochodu, a jego przyznanie zależy wyłącznie od stopnia faktycznej potrzeby wsparcia, określanej punktowo przez WZON.

Zainteresowanie stale rośnie, tylko w pierwszych miesiącach 2025 roku liczba wniosków wzrosła o kolejne kilkadziesiąt tysięcy. Jak zapowiada Ministerstwo Rodziny, program będzie rozwijany, a uproszczona procedura orzekania, wprowadzona w 2025 roku, ma jeszcze bardziej skrócić czas oczekiwania na decyzję.

Kto może otrzymać świadczenie wspierające

Pomoc przysługuje osobom z chorobami przewlekłymi, genetycznymi lub nieuleczalnymi, które wymagają stałego wsparcia w codziennym życiu. Nowy system zastępuje wcześniejsze rozwiązania oparte wyłącznie na stopniu niepełnosprawności. Teraz to faktyczna potrzeba wsparcia, a nie tylko nazwa choroby, decyduje o przyznaniu pieniędzy.

Najczęściej świadczenie trafia do osób z:

• chorobami neurologicznymi, takimi jak stwardnienie rozsiane, padaczka, stany poudarowe,
• zaburzeniami psychicznymi – np. schizofrenią, CHAD, depresją lekooporną,
• nowotworami złośliwymi w trakcie lub po leczeniu,
• niewydolnością serca, płuc lub nerek,
• cukrzycą z powikłaniami narządowymi,
• chorobami rzadkimi i wrodzonymi wadami genetycznymi,
• a także z zaawansowanymi zmianami zwyrodnieniowymi i przewlekłym bólem kręgosłupa.

Resort pracy potwierdza, że lista chorób kwalifikujących do orzeczenia obejmuje obecnie 208 jednostek i jest dostępna w każdym zespole orzekającym.

Jak ustala się wysokość świadczenia

WZON ocenia stopień potrzeby wsparcia w sześciu obszarach życia, m.in. poruszania się, komunikacji, samoobsługi, pracy i relacji społecznych. Każda osoba otrzymuje od 70 do 100 punktów, a kwota świadczenia zależy od wyniku:

Świadczenie jest wolne od podatku i niezależne od dochodu. ZUS wypłaca je co miesiąc, a wnioski można składać przez PUE ZUS, Emp@tię lub bankowość internetową.

Jak uzyskać świadczenie krok po kroku

1. Złóż wniosek o orzeczenie o niepełnosprawności w powiatowym lub miejskim zespole (PZON/MZON). Dołącz aktualne dokumenty medyczne i zaznacz, że wnosisz o rozpatrzenie sprawy bez komisji.
2. Poczekaj na decyzję WZON – jeśli uzyskasz 70 punktów lub więcej, przysługuje Ci prawo do świadczenia.
3. Złóż wniosek o świadczenie wspierające w ZUS – online przez PUE, Emp@tię lub bank. Jeśli zrobisz to w ciągu 3 miesięcy, otrzymasz wyrównanie za wcześniejsze miesiące.

Co jeszcze daje orzeczenie

Oprócz świadczenia wspierającego, posiadacze orzeczenia mogą korzystać z:

• ulg podatkowych (rehabilitacyjnych, na leki, sprzęt i dojazdy),
• dopłat z PFRON,
• kart parkingowych i zniżek komunikacyjnych,
• dofinansowania do turnusów i likwidacji barier architektonicznych,
• możliwości wcześniejszej emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy.

Dlaczego warto działać już teraz

Z końcem roku komisje są najbardziej obciążone, a kolejki do WZON i PZON rosną. Złożenie dokumentów w listopadzie zwiększa szansę na decyzję i wypłatę jeszcze przed nowym rokiem. Ministerstwo Rodziny przypomina też, że uproszczony tryb będzie obowiązywał coraz częściej. To ostatni moment, by skorzystać z nowych zasad, zanim system zacznie funkcjonować w pełni cyfrowo.