REKLAMA

Dziennik Ustaw - rok 1927 nr 14 poz. 109

Tekst pierwotny

Na mocy art. 57 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 1 lutego 1927 r. o zniesieniu służebności w województwie kieleckiem, lubelskiem, łódzkiem, warszawskiem i w zachodniej części województwa białostockiego (Dz. U. R. P. № 10, poz. 74) zarządza się co następuje:

Do działu I. Postanowienia ogólne.

Do art. 4.

§ 1.

Przedstawiciele dziedzin władnących wybierają pełnomocników tylko z pośród siebie. Odwołanie pełnomocników następuje przez powzięcie uchwały o wyborze nowych pełnomocników z ważnością tej uchwały od chwili doręczenia odwołanym jej odpisu.

Do art. 5.

§ 2.

Przepisy § 1 stosują się analogicznie do pełnomocników właścicieli lub posiadaczy dziedzin służebnych, całkowicie lub częściowo rozparcelowanych albo pozostających w podzielnem posiadaniu.

Do art. 8.

§ 3.

1. Osobie, której prawa ujawnione są w dziale III lub IV wykazu hipotecznego nieruchomości ziemskiej, z której wydziela się wynagrodzenie za służebności, należy doręczać odpisy tylko tych orzeczeń, które zapadną po zażądaniu przez tę osobę doręczania odpisów orzeczeń.

2. Ogłoszenie zawiadomienia o zamierzonem wydzieleniu gruntów winno być dokonane nie później, jak na miesiąc przed przewidywanym terminem powzięcia orzeczenia, zatwierdzającego umowę lub projekt.

Do art. 12.

§ 4.

Wszelkie orzeczenia komisyj ziemskich w sprawach, unormowanych rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 1 lutego 1927 r. (Dz. U. R. P. № 10, poz. 74), zapadają na posiedzeniach jawnych, z wyjątkiem przypadków, przewidzianych w cz. 1 art. 21tegoż rozporządzenia.

Do działu II. Znoszenie służebności w trybie umownym.

Do art. 15.

§ 5.

Projekt ścisłego określenia udziału każdej osady tabelowej w wartości wynagrodzenia, które ma być wydzielone na wspólną własność za indywidualne służebności, winien być ustalony w uchwale, powziętej w trybie art. 4 na zebraniu przedstawicieli dziedzin władnących, a jeżeli ich jest nie więcej jak trzech,-to w umowie o zniesienie służebności.

§ 6.

1. Okręgowa komisja ziemska ściśle określi udziały poszczególnych osad tabelowych w wartości wspólnego wynagrodzenia, biorąc pod uwagę, projekt tego określenia, zawarty w uchwale albo w umowie.

2. Okręgowej komisji ziemskiej służy prawo ścisłego określenia udziału poszczególnych osad w wartości wspólnie wydzielonego wynagrodzenia zarówno łącznie z zatwierdzeniem umowy, jak i po zakończeniu postępowania w sprawie wydzielenia tego wynagrodzenia na gruncie. Jednak ten ostatni tryb postępowania obowiązuje komisję, gdy przewidziana w § 5 uchwała została zaskarżona i postępowanie w odniesieniu do tej skargi nie zostało prawomocnie zakończone.

Do art. 16.

§ 7.

Jeżeli na mocy umowy wynagrodzenie za służebności ma być wydzielone z użytków, posiadanych przez drobnych dzierżawców rolnych, to upoważniony do występowania w rozumieniu art. 5 i 17 właściciel lub posiadacz dziedziny służebnej winien złożyć w powiatowym urzędzie ziemskim oprócz umowy również podanie o usunięcie powyższych dzierżawców w razie zatwierdzenia umowy. Do podania winno być dołączone zobowiązanie z podpisem, uwierzytelnionym notarjalnie lub przez państwową władzę administracyjną, iż w razie zatwierdzenia umowy drobnym dzierżawcom wzamian za dotychczas posiadane działki będą wydzielone użytki, ściśle określone w zobowiązaniu co do swego położenia, obszaru i granic.

§ 8.

1. Po zbadaniu na gruncie komisarz ziemski lub jego zastępca wyda opinję, czy działki, wyznaczone w zobowiązaniu dla drobnych dzierżawców, odpowiadają pod względem wartości rolniczej dotychczas posiadanym przez nich działkom.

2. Po uprawomocnieniu się orzeczenia, zatwierdzającego umowę, powiatowy urząd ziemski zarządzi, w jakim terminie i na jakie działki drobni dzierżawcy winni się przenieść, a w razie nieprzeniesienia się ich w wyznaczonym terminie - wykona swe zarządzenie w trybie art. 46 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 1 lutego 1927 r.

Do art. 17.

§ 9.

Roczne posiadanie jest wymagane przy umownem znoszeniu służebności tylko wtedy, gdy właściciel dziedziny służebnej nie przedstawi wyraźnych dowodów swego prawa własności.

Do art. 18.

§ 10.

Z żądaniem zezwolenia na wyrąb drzewostanu na obszarach leśnych lub na zmianę użytkowania gruntów poleśnych, wydzielonych jako wynagrodzenie za znoszone służebności, należy zwrócić się do właściwej władzy ochrony lasów tylko w tym przypadku, gdy taki wyrąb albo zmiana użytkowania jest przewidziana w umowie o zniesienie służebności.

Do art. 19.

§ 11.

1. Celem uzyskania zatwierdzenia i wykonania umowy należy złożyć w powiatowym urzędzie ziemskim, właściwym dla dziedzin władnących, następujące dokumenty:

a) oryginał lub odpis umowy, uwierzytelniony przez notarjusza, przez urząd gminny lub przez państwową władzę administracyjną;

b) gdy przedstawicieli dziedzin władnących jest więcej jak trzech - oryginał lub uwierzytelniony przez urząd gminny odpis uchwały, wskazanej w art. 4rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dn. 1 lutego 1927 r.;

c) poświadczoną przez urząd gminny listę osób, które były właścicielami lub posiadaczami osad tabelowych, znoszących swe służebności, w chwili powzięcia uchwały o wyborze pełnomocników albo w chwili zawarcia umowy - gdy osoby te nie mogły powziąć takiej uchwały, ponieważ jest ich nie więcej niż trzy;

d) odpis tabeli likwidacyjnej względnie nadawczej, ujawniającej znoszone służebności, w razie zaś zaginięcia oryginału i odpisów tej tabeli - inny dokument urzędowy, który udowadnia, że istniał odnośny wpis służebnościowy;

e) dowód prawa własności względnie posiadania dziedziny służebnej w rozumieniu art. 5 i 17rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 1 lutego 1927 r. (wyciąg z działu II wykazu hipotecznego, odpowiednie zaświadczenie wydziału hipotecznego, akt notarjalny, prawomocny wyrok sądowy i t. p.); gdy dziedzina służebna jest całkowicie rozparcelowana lub znajduje się w posiadaniu drobnych rolników, albo gdy jest częściowo rozparcelowana i wynagrodzenie za służebności wyznacza się z części rozparcelowanej, to zamiast dowodu prawa własności należy złożyć tylko uwierzytelniony przez urząd gminny odpis uchwały, przewidzianej w cz. 4 art. 5, oraz zaświadczoną przez urząd gminny listę wszystkich osób, posiadających w powyższem rozumieniu tę dziedzinę lub rozparcelowaną część w chwili powzięcia uchwały, z wyszczególnieniem czasu posiadania;

f) wyciąg z działu I i III wykazu hipotecznego dziedziny służebnej, obejmujący obciążenia służebnościowe, powstałe w wyniku uwłaszczenia włościan;

g) sporządzony przez wydział hipoteczny wykaz osób, których prawa są zapisane w dziale III i IV wykazu hipotecznego nieruchomości, z której ma być wydzielone wynagrodzenie za służebności, z wymienieniem prawnie obranego przez te osoby miejsca zamieszkania, o ile ono jest ujawnione w aktach, na które wykaz powołuje się.

2. Powiatowy urząd ziemski może zwolnić strony od złożenia wymienionych w cz. 1 dokumentów, z wyjątkiem oznaczonych w pp. a i b, jeżeli dostarczenie ich uzna za zbędne.

§ 12.

Jeżeli osada tabelowa lub dziedzina służebna należy do kilku współwłaścicieli albo współposiadaczy, to oprócz dokumentów, wyszczególnionych w § 11, należy złożyć przewidziane w cz. 3 art. 3 i w cz. 2 art. 5 stwierdzenie wyboru lub starszeństwa.

§ 13.

W przypadku, przewidzianym w art. 11 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 1 lutego 1927 r., wyciągi z działu I, II i III-go oraz przewidziane w p. g § 11 wykazy mogą być zastąpione zaświadczeniem wydziału hipotecznego, stwierdzającem wydzielenie poszczególnych jednostek hipotecznych z dziedziny służebnej oraz wymieniającem imiona i nazwiska właścicieli tych jednostek, jak również imiona i nazwiska osób, ujawnionych w dziale III i IV wykazu hipotecznego tej jednostki, z której wydziela się wynagrodzenie za służebności.

§ 14.

1. Przy zastosowaniu przepisu art. 8 konieczne jest przedłożenie wskazanej w tym przepisie zgody - na piśmie z uwierzytelnionym podpisem.

2. W razie wyznaczenia wynagrodzenia w użytkach, znajdujących się w posiadaniu drobnych dzierżawców rolnych, musi być złożone zobowiązanie, o którem mowa w § 7.

Do art. 20.

§ 15.

W przypadku, przewidzianym w cz. 2 art. 20, okręgowa komisja ziemska określi udziały osad tabelowych w wartości wspólnego wynagrodzenia na podstawie procentowego stosunku wielkości indywidualnych uprawnień poszczególnej osady tabelowej - do całości znoszonych uprawnień wszystkich osad tabelowych.

Do działu III. Znoszenie służebności w trybie przymusowym.

Do art. 22.

§ 16.

1. Jeżeli przy wdrożeniu postępowania zniesienia służebności w trybie przymusowym powiatowy urząd ziemski stwierdzi, że zaginął oryginał i odpisy tabeli likwidacyjnej lub nadawczej, w której były zapisane uprawnienia służebnościowe, a na podstawie innych przedłożonych przez strony urzędowych dokumentów fakt istnienia w tabeli wpisów służebnościowych nie może być udowodniony, wówczas celem ustalenia, że w zaginionej tabeli istniał wpis służebnościowy, komisarz ziemski winien po zawezwaniu stron przeprowadzić na gruncie protokólarne zbadanie stosunków służebnościowych z wysłuchaniem oświadczeń stron.

2. Równocześnie komisarz ziemski przeprowadzi badanie co do ścisłego określenia postaci służebności (gromadzkie, grupowe, czy indywidualne; pastwiskowe na polach ornych, łąkach, czy w lesie; leśne - opałowe, budulcowe, czy zbierania ściółki i t. p.) i ich rozciągłości (ilość sztuk bydła, sztuk drzewa; rozmiary i gatunek drzewa; obszar, na którym poszczególna służebność może być prawnie wykonywana; nazwa, położenie i granice tego obszaru i t. p.).

3. W przypadku zgodnego stwierdzenia przez strony postaci i rozciągłości służebności protokół musi być podpisany przez obie strony.

§ 17.

1. Po przeprowadzeniu dochodzeń, wymienionych w poprzednim paragrafie, powiatowy urząd ziemski prześle akta sprawy do okręgowego urzędu ziemskiego z wnioskiem o uznanie istnienia służebności, ściśle określonych co do postaci i rozciągłości, lub o umorzenie postępowania zniesienia służebności.

2. Okręgowy urząd ziemski po zbadaniu całego materjału dochodzeniowego wnosi sprawę na jawne posiedzenie okręgowej komisji ziemskiej.

§ 18.

Przepisy § 16 i 17 w zakresie określenia postaci i rozciągłości służebności mają analogiczne zastosowanie w razie niejasności wpisów tabelowych i hipotecznych.

Do art. 25.

§ 19.

Wynagrodzenie, wyznaczone całkowicie lub częściowo w gotowiźnie, obciąża poszczególne gospodarstwa dziedziny służebnej, należącej do drobnych rolników, w procentowym stosunku, jaki zachodzi między wielkością wchodzącej w skład gospodarstwa części obszaru, na którym służebności mogą być prawnie wykonywane, a wielkością całego tego obszaru.

§ 20.

O tem, czy dane grunty są niezbędne dla celów obrony Państwa, decyduje każdorazowo Ministerstwo Spraw Wojskowych. Okręgowe urzędy ziemskie w tych przypadkach, gdy projektowane do wydzielenia grunty leżą w promieniu 5 klm. od miejsc zakwaterowania garnizonów wojskowych lub w odległości do 3 klm. od granicy większego objektu ćwiczebnego lub fortyfikacyjnego, zwrócą się z odnośnem zapytaniem do właściwego Dowództwa Okręgu Korpusu. Nieotrzymanie odpowiedzi na to pytanie w ciągu 4 tygodni od daty jego wysłania będzie uważane za stwierdzenie, że dane grunty nie są niezbędne dla celów obrony Państwa.

Do art. 26.

§ 21.

Przewidziany w art. 26 miesięczny termin do wskazania działek zastępczych dla drobnych dzierżawców rolnych powiatowy urząd ziemski wyznaczy dopiero po uprawomocnieniu się orzeczenia, zatwierdzającego projekt zniesienia służebności.

Do art. 28.

§ 22.

1. W razie zarządzenia przez okręgowy urząd ziemski wydzielenia wynagrodzenia na wspólną własność za indywidualne służebności komisarz ziemski lub jego zastępca winien zaprojektować określenie procentowego udziału każdej osady tabelowej w wartości wspólnego wynagrodzenia. Powyższe określenie oblicza się na podstawie procentowego stosunku wielkości indywidualnych uprawnień poszczególnej osady tabelowej - do całości znoszonych uprawnień wszystkich osad tabelowych.

2. Udziały ustali okręgowa komisja ziemska w orzeczeniu, zatwierdzającem projekt przymusowego zniesienia służebności.

Do art. 30.

§ 23.

1. Strona, żądająca zniesienia służebności w trybie przymusowym, winna do odnośnego podania dołączyć dokumenty, wymienione w pp. b, c, d, e, f, i g cz. 1 § 11 niniejszego rozporządzenia; jednak dołączenie wskazanych w p. b lub f odpisów uchwał jest zależne od tego, czy z żądaniem występują pełnomocnicy dziedzin władnących, czy też dziedziny służebnej, rozparcelowanej lub pozostającej w podzielnem posiadaniu. Wymieniony w p. g § 11 wykaz ma dotyczyć osób, których prawa są zapisane w dziale III i IV wykazu hipotecznego dziedziny służebnej.

2. Przepisy cz. 2 § 11 oraz § 12 i 13 niniejszego rozporządzenia mają analogiczne zastosowanie i przy postępowaniu w trybie przymusowym.

§ 24.

1. Za wdrożenie postępowania przymusowego zniesienia służebności uznaje się przeprowadzenie przez komisarza ziemskiego lub jego zastępcę dochodzenia na gruncie. Wyniki dochodzenia winny być ustalone protokólarnie ze szczególnem uwzględnieniem ścisłego określenia postaci i rozciągłości wszystkich służebności, które mają być zniesione na całej dziedzinie służebnej.

2. Gdy w toku dochodzenia strony zawrą umowę o zniesienie służebności lub dojdą do porozumienia w tym przedmiocie, co komisarz ziemski lub jego zastępca winien ustalić w protokóle, który w tym przypadku zastąpi umowę, to bieg przymusowego postępowania ulegnie zawieszeniu i będą zastosowane przepisy, dotyczące postępowania zniesienia służebności w trybie umownym.

Do art. 31.

§ 25.

Jeżeli jako wynagrodzenie za służebności nadają się obszary leśne bez zmiany ich użytkowania i bez uprzedniego wyrębu drzewostanu na tych obszarach, to powiatowy urząd ziemski zwróci się do właściwej władzy ochrony lasów tylko z żądaniem ustalenia, czy dane obszary posiadają cechy ochronne.

Do art. 32.

§ 26.

Dla dziedzin władnących poszczególnej wsi (osady, miasta) tworzy się odrębną komisję oszacowania służebności.

§ 27.

1. Komisja oszacowania służebności bierze pod uwagę wnioski, złożone przez osoby, które są upoważnione do występowania w postępowaniu zniesienia służebności ze strony dziedzin władnących i służebnej. Za zgodą przewodniczącego osoby te mogą być obecne na posiedzeniach komisji.

2. Posiedzenie komisji zwołuje przewodniczący, zawiadamiając członków o dniu i miejscu posiedzenia w trybie przepisu p. e art. 9 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 1 lutego 1927 r. Uchwały zapadają na naradach poufnych zwykłą większością głosów. Obradami kieruje przewodniczący.

3. Każda czynność komisji, z wyjątkiem narady, winna być zaprotokółowana z wyszczególnieniem wniosków stron i rzeczoznawców oraz danych, któremi powodowała się komisja przy opracowaniu projektu.

Do art. 36.

§ 28.

Przed przystąpieniem do opracowania projektu komisja oszacowania służebności zaznajamia się z protokółem, sporządzonym stosownie do przepisu § 24, zebranemi przez powiatowy urząd ziemski dokumentami, zawierającemi ścisłe określenie postaci i rozciągłości służebności, oraz zgłoszonemi wnioskami stron, a gdy strony są obecne, skłania je do umownego zniesienia służebności.

Do art. 37.

§ 29.

Za chwilę rozpoczęcia opracowania w rozumieniu art. 37 uznaję się datę protokółu, stwierdzającego rozpoczęcie prac komisji oszacowania służebności lub komisarza ziemskiego nad opracowaniem projektu.

Do art. 38.

§ 30.

Przewidziane w art. 38 życzenie stron wyrażają ich przedstawiciele, występujący w charakterze członków komisji oszacowania służebności.

§ 31.

Normy, zawarte w instrukcjach, mogą być przyjęte za podstawę opracowania projektu zarówno w całokształcie, jak i w poszczególnych fragmentach tych norm.

§ 32.

Komisję oszacowania służebności rozwiązuje przewodniczący po wydaniu przez komisje ziemskie ostatecznego orzeczenia.

Do art. 39.

§ 33.

Przed okazaniem projektu winny być wykonane odnośne prace miernicze. Mierniczego wyznaczy okręgowy urząd ziemski.

Do działu IV. Podział wynagrodzenia.

Do art. 44.

§ 34.

Odpis umotywowanego orzeczenia komisarza ziemskiego o zatwierdzeniu projektu podziału ze wskazaniem trybu i terminu wniesienia sprzeciwu doręcza się stosownie do przepisu pp. a i b cz. 1 oraz cz. 2 art. 9 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 1 lutego 1927 r.

Do działu VI. Wykonanie orzeczeń.

Do art. 46.

§ 35.

Na skutek zarządzenia okręgowego urzędu ziemskiego mierniczy wyznaczy na gruncie granice wynagrodzenia, poczem komisarz ziemski lub jego zastępca wprowadzi uprawnionych w posiadanie wydzielonych im gruntów - w trybie art. 27 ustawy z dnia 11 sierpnia 1923 r. o zakresie działania Ministra Reform Rolnych i organizacji urzędów i komisyj ziemskich (Dz. U. R. P. № 90, poz. 706).

Do działu VII. Przepisy końcowe.

§ 36.

Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie równocześnie z rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 1 lutego 1927 r. (Dz. U. R. P. № 10, poz. 74).

Minister Reform Rolnych: Witold Staniewicz

Minister Sprawiedliwości: A. Meysztowicz

Metryka