REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy i jak można wznowić postępowanie podatkowe

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Zakończenie postępowania podatkowego niekorzystną decyzją, dla podatnika ostateczną, wcale nie musi oznaczać jego ostatecznej klęski w sporze z fiskusem. Podatnik może nie tylko zaskarżyć decyzję do sądu, ale także zażądać wznowienia postępowania, jeżeli są ku temu podstawy.

Wznowienie postępowania to instytucja, która ma służyć ponownemu rozpoznaniu sprawy zakończonej decyzją ostateczną, w sytuacji gdy postępowanie z nią związane okazało się wadliwe. Trzeba pamiętać, że wznowienie postępowania musi być spowodowane wadą postępowania, a nie wadą samej decyzji.

Ordynacja podatkowa dla podatników

Zgodnie z art. 128 Ordynacji podatkowej decyzje, od których nie służy odwołanie w postępowaniu podatkowym, są ostateczne. Uchylenie lub zmiana tych decyzji, stwierdzenie ich nieważności oraz wznowienie postępowania mogą nastąpić tylko w przypadkach przewidzianych w Ordynacji podatkowej oraz w ustawach podatkowych. Wznowieniu postępowania poświęcony jest rozdział 17 Ordynacji podatkowej. Artykuł 240 Ordynacji podatkowej wymienia 11 przesłanek wznowienia postępowania podatkowego. Jest to katalog zamknięty.

Przesłanki wznowienia postępowania

Pierwsze dwie przesłanki wznowienia postępowania to fałszywość dowodów i wydanie decyzji w wyniku przestępstwa. Należy przy tym odróżnić, że błędne wypełnienie ksiąg nie jest tym samym, co ich sfałszowanie. Ordynacja nie definiuje, co należy rozumieć przez fałszywość dokumentów. Z zasady o popełnieniu przestępstwa albo o tym, czy dowody zostały sfałszowane, powinien decydować sąd. Eksperci są jednak zdania, że w przypadku gdy sfałszowanie dowodu lub popełnienie przestępstwa jest oczywiste, a wznowienie postępowania jest niezbędne w celu ochrony interesu publicznego, postępowanie może być wznowione również przed wydaniem przez sąd orzeczenia. W okolicznościach takich można wznowić postępowanie także w przypadku gdy postępowanie przed sądem nie może być wszczęte na skutek upływu czasu lub z innych przyczyn określonych w przepisach prawa. Chodzi na przykład o przedawnienie ścigania przestępstwa lub wydania orzeczenia w takiej sprawie.

WYROK WSA
Zgodnie z wyrokiem WSA w Warszawie (III SA/Wa 1029/05), jeżeli przedmiotem postępowania jest zobowiązanie podatkowe ciążące solidarnie na dwóch podatnikach (lub na większej ich liczbie), każdy z nich powinien uczestniczyć w postępowaniu w charakterze strony. W przeciwnym razie, postępowanie jest dotknięte wadą, która jest przesłanką wznowienia postępowania lub uchylenia decyzji przez sąd administracyjny.
Kolejna przesłanka wznowienia postępowania wiąże się z wydaniem decyzji przez pracownika lub organu, który podlegał wyłączeniu. Z dosłownego brzmienia tego przepisu wynika, że decyzja musi zostać wydana przez pracownika, który podlegał wyłączeniu. Nie będzie więc podstawą do wznowienia postępowania udział w nim pracownika, który podlegał wyłączeniu. Także w przypadku organów kolegialnych (np. samorządowe kolegium odwoławcze) udział takiej osoby w organie orzekającym nie będzie podstawą do wznowienia postępowania.
Inną, często wykorzystywaną, przesłanką wznowienia postępowania, jest brak udziału strony w postępowaniu. Chodzi jedynie o takie sytuacje, gdy podatnik nie brał udziału w postępowaniu nie z własnej winy.
Organ powinien zapewnić podatnikowi możliwość udziału na przykład w czynnościach przygotowawczych postępowania prowadzonych przez ten organ. Podatnik powinien być informowany, że takie czynności są prowadzone. Przyjmuje się, że pominięcie przez organ pełnomocnika strony również jest przesłanką do wznowienia postępowania.

Nowe dowody, nowe postępowanie

Najczęściej spotykaną przesłanką, która powoduje wznowienie postępowania, jest pojawienie się nowych dowodów i okoliczności faktycznych (art. 240 par. 1 pkt 5). Chodzi w tym wypadku o okoliczności dotyczące stanu faktycznego sprawy, czyli zdarzenia niezależne od treści przepisów prawa, a co za tym idzie, i od wykładni prawa. To oznacza, że zmiana wykładni – nawet dokonana przez Ministerstwo Finansów – nie może być przesłanką do wznowienia postępowania. Nieważny jest powód, dla którego nowe okoliczności faktyczne lub dowody nie były znane organowi. Ważne, że w momencie wydania decyzji istniały, ale nie były znane oraz by fakt ich istnienia był istotny dla rozstrzygnięcia. Muszą o­ne także bezpośrednio dotyczyć sprawy.
Rzadziej postępowanie jest wznawiane z powodu braku wydania decyzji, mimo braku stanowiska innego organu w danej sprawie. W tym wypadku chodzi o sytuacje opisane w art. 209 Ordynacji podatkowej, czyli takie, gdy do wydania prawidłowej decyzji potrzebne jest stanowisko, opinia lub zgoda innego organu.
Kolejną przesłanką do wznowienia postępowania jest uchylenie lub zmiana decyzji czy wyroku, na podstawie którego postępowanie zostało przeprowadzone. W tym wypadku mamy do czynienia z sytuacją, gdy postępowanie zostało przeprowadzone prawidłowo, ale np. wyrok lub decyzja, która była podstawą do jego zakończenia, została z jakiejś przyczyny uchylona. Warunkiem wznowienia postępowania w takiej sytuacji będzie jednak to, że uchylony wyrok lub decyzja miały istotny wpływ na rozstrzygnięcie.
Coraz częściej postępowania wznawiane są po orzeczeniach Trybunału Konstytucyjnego. Zgodnie z art. 190 par. 4 konstytucji, orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego o niezgodności z konstytucją, umową międzynarodową lub z ustawą aktu normatywnego, na podstawie którego zostało wydane prawomocne orzeczenie sądowe, ostateczna decyzja administracyjna lub rozstrzygnięcie w innych sprawach stanowi podstawę do wznowienia postępowania, uchylenia decyzji lub innego rozstrzygnięcia na zasadach i w trybie określonych w przepisach właściwych dla danego postępowania.
Od 1 września 2005 r., w art. 240 par. 1 pkt 9-11 znalazły się kolejne przesłanki wznowienia postępowania związane z orzeczeniami Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, ratyfikowanymi umowami o unikaniu podwójnego opodatkowania czy umowami międzynarodowymi lub wynikami postępowań arbitrażowych prowadzonych na podstawie takich umów.

Kto decyduje o wznowieniu postępowania

Zgodnie z art. 241 Ordynacji podatkowej, wznowienie postępowania następuje z urzędu lub na żądanie strony. W przypadku gdy przesłanką do wznowienia postępowania jest brak udziału strony w postępowaniu (art. 240 par. 1 pkt 4), wznowienie postępowania jest możliwe tylko na żądanie strony, wniesione w terminie miesiąca od dnia powzięcia wiadomości o wydaniu decyzji.
Żądanie strony jest także warunkiem do wznowienia postępowania, gdy podstawą do tego jest wyrok Trybunału Konstytucyjnego lub ratyfikowana umowa międzynarodowa. W tym pierwszym przypadku żądanie wznowienia postępowania musi zostać wniesione w terminie miesiąca od dnia wejścia w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego.
Organem właściwym do wydania postanowienia o wznowieniu postępowania jest organ, który wydał w sprawie decyzję w ostatniej instancji. Może być to zarówno urząd skarbowy, jak i izba skarbowa. Jeżeli decyzję wydała izba skarbowa, to o­na będzie decydować o wznowieniu postępowania. Jeżeli przyczyną wznowienia postępowania jest działanie organu, który wydał decyzję ostateczną, o wznowieniu postępowania rozstrzygnie organ wyższego stopnia. Zasada ta nie dotyczy jednak przypadków, w których decyzja w ostatniej instancji została wydana przez ministra finansów publicznych, dyrektora izby skarbowej, dyrektora izby celnej lub samorządowe kolegium odwoławcze.

KIEDY WZNAWIA SIĘ POSTĘPOWANIE
Zgodnie z art. 240 Ordynacji podatkowej w sprawie zakończonej decyzją ostateczną wznawia się postępowanie, jeżeli:
• dowody, na których podstawie ustalono istotne dla sprawy okoliczności faktyczne, okazały się fałszywe;
• decyzja wydana została w wyniku przestępstwa;
• decyzja wydana została przez pracownika lub organ podatkowy, który podlega wyłączeniu stosownie do art. 130-132 Ordynacji podatkowej;
• strona nie z własnej winy nie brała udziału w postępowaniu;
• wyjdą na jaw istotne dla sprawy nowe okoliczności faktyczne lub nowe dowody istniejące w dniu wydania decyzji nieznane organowi, który wydał decyzję;
• decyzja wydana została bez uzyskania wymaganego prawem stanowiska innego organu;
• decyzja została wydana na podstawie innej decyzji lub orzeczenia sądu, które zostały następnie uchylone lub zmienione w sposób mogący mieć wpływ na treść wydanej decyzji;
• decyzja została wydana na podstawie przepisu, o którego niezgodności z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej, ustawą lub ratyfikowaną umową międzynarodową orzekł Trybunał Konstytucyjny;
• ratyfikowana umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania lub inna ratyfikowana umowa międzynarodowa, której stroną jest Rzeczpospolita Polska, ma wpływ na treść wydanej decyzji;
• wynik zakończonej procedury wzajemnego porozumiewania lub procedury arbitrażowej, prowadzonych na podstawie ratyfikowanej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innej ratyfikowanej umowy międzynarodowej, której stroną jest Rzeczpospolita Polska, ma wpływ na treść wydanej decyzji;
• orzeczenie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości ma wpływ na treść wydanej decyzji.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.


Przepisy Ordynacji podatkowej nie precyzują, do którego organu należy wnieść żądanie wznowienia postępowania. Trzeba przyjąć, że trzeba je skierować do organu właściwego do wydania postanowienia. Ordynacja podatkowa nie określa także warunków, jakie powinno spełniać żądanie. Należy przyjąć, że powinno odpowiadać wymogom dla podań określonych w art. 168 Ordynacji podatkowej. Podanie takie powinno więc zawierać co najmniej treść żądania, wskazanie osoby, od której pochodzi, oraz jej adresu.

Od odmowy można się odwołać

Jeżeli organ właściwy w sprawie uzna, że są przesłanki do wznowienia postępowania, wyda postanowienie w tym przedmiocie. Jest o­no podstawą do przeprowadzenia ponownego postępowania i wydania nowego rozstrzygnięcia. Organ decydujący o tym ma kilka możliwości.
Jeżeli uzna, że wystąpiły przesłanki z art. 240 par. 1, może wydać decyzję uchylającą w całości lub części dotychczasową decyzję i orzec co do istoty sprawy lub umorzyć postępowanie.
Jeżeli nie stwierdzi wystąpienia tych przesłanek, odmówi uchylenia decyzji, którą podatnik chciałby wzruszyć. Odmowa nastąpi także, w przypadku gdy przesłanki z art. 240 par. 1 wystąpiły, ale nowa decyzja byłaby identyczna jak poprzednia lub też upłynęły terminy przedawnienia określone w art. 68 lub 70 Ordynacji podatkowej. Na odmowę wznowienia postępowania służy odwołanie, a jeśli to nie poskutkuje, skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego.

Marcin Musiał
Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Już od 14 sierpnia 2025 r. będzie łatwiej o orzeczenie o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności, uprawniające do szeregu świadczeń, ulg i uprawnień. Nowe przepisy wchodzą w życie

W dniu 14 sierpnia 2025 r. wchodzi w życie rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28.07.2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności, dzięki któremu będzie można szybciej uzyskać orzeczenie o niepełnosprawności (i odpowiednio – stopniu niepełnosprawności), a co się z tym wiąże – szybciej korzystać z przysługujących na jego podstawie świadczeń, ulg i innych uprawnień.

To już przesądzone: Co najmniej dwie niedziele handlowe w miesiącu, zakupy w pierwszą i trzecią niedzielę każdego miesiąca, koniec z zakazem handlu w kolejne 20 niedziel w roku?

Na III czytanie sejmowej Komisji Gospodarki i Rozwoju oczekuje projekt ustawy o zmianie ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni oraz ustawy - Kodeks pracy (druk sejmowy nr 384), który ma na celu zmianę regulacji dotyczących zasad prowadzenia handlu i czynności związanych z handlem w niedziele, poprzez wprowadzenie co najmniej dwóch niedziel handlowych w każdym miesiącu roku kalendarzowego. Dotychczasowe 4 niedziele handlowe (wyznaczone na ostatnią niedzielę w styczniu, kwietniu, czerwcu i sierpniu) – zostałyby zatem zastąpione aż 24 takimi niedzielami, w które nie obowiązywałby zakaz handlu. W związku z wyborem Karola Nawrockiego na nowego Prezydenta RP i jego deklaracjami, które padły w tym zakresie w czasie kampanii prezydenckiej – wydaje się, że dalsze losy tego projektu są już jednak przesądzone.

Rekordowe dodatki z ZUS dla seniorów. Te roczniki dostaną co miesiąc ponad 6 tysięcy złotych

Nie każdy dożywa tak pięknego wieku. Ale ci, którym się to udaje, są w naszym kraju traktowani w szczególny sposób. Bez względu na to, czy mają emeryturę, rentę czy nigdy nie pobierali żadnego świadczenia z ZUS — gdy kończą sto lat, przysługuje im coś wyjątkowego: honorowa emerytura. I choć brzmi to uroczyście, chodzi o bardzo konkretne pieniądze.

Bezwarunkowy dochód podstawowy 2025. Czy Polacy będą dostawać 1700 zł miesięcznie bez pracy?

Bezwarunkowy Dochód Podstawowy (BDP) to pomysł, który od lat dzieli opinię publiczną. Zakłada on, że każdy obywatel, niezależnie od tego, czy pracuje, ile zarabia, czy jest studentem albo seniorem, co miesiąc otrzymuje od państwa stałą kwotę pieniędzy. W Polsce w debacie najczęściej pojawia się kwota 1700 zł, która ma wystarczyć na podstawowe potrzeby życiowe. Czy to realne? Kto miałby za to zapłacić?

REKLAMA

4 sierpnia 2025 ZUS wypłaci nawet 4134 zł tym osobom, bez względu na dochód. Dla kogo świadczenie?

Zakład Ubezpieczeń Społecznych 4 sierpnia 2025 roku przeleje na konta uprawnionych kolejne transze świadczenia - od 751 zł do nawet 4134 zł. Świadczenie to przysługuje bez względu na ich dochody.

Masz wadę wzroku? W 2025 możesz stracić prawo jazdy. Sprawdź, co oznacza symbol 04-O

Masz wadę wzroku? W 2025 możesz stracić prawo jazdy – nawet jeśli wcześniej nie było przeciwwskazań. Nowe przepisy i decyzje lekarzy sprawiają, że coraz więcej kierowców traci uprawnienia z powodu pogarszającego się widzenia. Wystarczy, że nie spełnisz jednego z wymogów: ostrości, pola widzenia lub zdolności do jazdy po zmroku. Zobacz, jakie schorzenia oczu mogą prowadzić do takich decyzji – zwłaszcza jeśli masz orzeczenie z symbolem 04-O, cierpisz na zaćmę, jaskrę lub AMD.

133 korzystne wyroki sądów powszechnych w sprawach dot. wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20, w tym 16 prawomocnych – uruchomienie pierwszej w Polsce wyszukiwarki wyroków

Orzecznictwo w sprawach art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej po wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024 r. sygn. akt SK 140/20 jest bardzo niejednolite. Wskazana niejednolitość przejawia się na wielu płaszczyznach, przede wszystkim niektóre sądy powszechne orzekają na korzyść emerytów poprzez zmianę decyzji ZUS, inne z kolei orzekają na niekorzyść, oddalając odwołania emerytów. Również w ramach orzeczeń korzystnych, można zaobserwować spore różnice. We wpisie przedstawiam zbiór znanych mi korzystnych orzeczeń dotyczących art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej, wydanych po wyroku TK z 4 czerwca 2024 roku sygn. akt SK 140/20.

Wystawianie faktur ustrukturyzowanych narusza konstytucyjne prawo do prywatności

Istotna część podatników, mimo istnienia formalnego obowiązku, nie będzie mogła wystawiać faktur ustrukturyzowanych, gdyż nie pozwalają im na to zawarte umowy, w których nabywcy zastrzegają sobie zachowanie tajemnicy handlowej. Wystawianie faktur ustrukturyzowanych w sposób oczywisty narusza tę zasadę, bowiem ich treść będzie w sposób nieograniczony dostępna dla długiej listy organów państwa – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski. I dodaje: Organy te będą mogły bez jakichkolwiek ograniczeń czerpać informacje o tajemnicach handlowych, a zwłaszcza o towarach i usługach oraz cenach stosowanych przez podatników.

REKLAMA

Zebranie wiejskie - ilu mieszkańców?

Zgodne z prawem są nawet konsultacje, w których wzięło udział tylko kilku mieszkańców sołectwa – o ile uchwała o konsultacjach obowiązująca na terenie gminy stanowi, że konsultacje są ważne bez względu na liczbę uczestniczących osób uprawnionych do udziału w zebraniu wiejskim.

Nierzetelność pracownika gminy a bezczynność w załatwieniu sprawy

Zwolniony przez gminę pracownik złośliwie doprowadza do bezczynności w załatwieniu sprawy? Fakt ten nie zwalnia gminy od odpowiedzialności za naruszenie terminów ustawowych, ale – po naprawieniu szkód spowodowanych przez pracownika – daje szansę na łagodniejszy wyrok sądu.

REKLAMA