REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wpisy ochronią przed pozwami z Niemiec

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Piasecka-Sobkiewicz Małgorzata
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Wiele nieruchomości na ziemiach zachodnich nie ma uregulowanej sytuacji prawnej. Tymczasem do sądów wpływa coraz więcej pozwów od byłych właścicieli niemieckich o zwrot pozostawionego mienia.

W listopadzie br. weszły w życie przepisy ustawy z 7 września 2007 r. o ujawnianiu w księgach wieczystych prawa własności nieruchomości Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego, które mają ten palący problem rozwiązać.

W całym kraju rozpocznie się inwentaryzacja nieruchomości, które od zakończenia drugiej wojny światowej przeszły na własność Skarbu Państwa, natomiast faktycznie ani Skarb Państwa, ani gmina nie posiadają ich w swoim władaniu. Sześć miesięcy mają starostowie na sporządzenie wykazów tych nieruchomości i przekazanie ich wojewodom, marszałkom województw, burmistrzom i prezydentom miast. Wykaz obejmie także budynki z mieszkaniami zajmowanymi przez lokatorów na podstawie tzw. przydziałów kwaterunkowych lub innych decyzji administracyjnych. Skarb Państwa oraz samorządy mają rok, by wystąpić o wpisanie swojego prawa własności w księdze wieczystej.

Kiedy administracja uporządkuje własność

Ustawa z 7 września 2007 r. o ujawnieniu w księgach wieczystych prawa własności nieruchomości Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego (Dz.U. nr 191, poz. 1365) zawiera wykaz dat wiążących administrację rządową i samorządową. I tak:

• do 19 maja 2008 r. starostowie muszą sporządzić wykazy nieruchomości należących do Skarbu Państwa i przekazać je m.in. wojewodom,

Dalszy ciąg materiału pod wideo

• do 19 czerwca 2008 r. wojewodowie powinni opracować zestawienia zbiorcze tych nieruchomości i przekazać je ministrowi właściwemu do spraw administracji publicznej,

• do 19 sierpnia 2008 r. minister właściwy do spraw administracji publicznej, na podstawie wykazów zbiorczych, opracowanych przez wojewodów, powinien sporządzić zestawienie zbiorcze tych nieruchomości dla obszaru całego kraju.

REKLAMA

W wykazie oraz w zestawieniach zbiorczych nieruchomości są oznaczone według danych katastru nieruchomości. Podane są też informacje o księdze wieczystej lub zbiorze dokumentów prowadzonych dla tych nieruchomości, o stanie danych należących do działu pierwszego i drugiego księgi wieczystej oraz inne informacje niezbędne do ustalenia stanu prawnego nieruchomości.

- Dobrze się stało, że porządkowanie spraw własnościowych prowadzone będzie na terenie całego kraju, a nie, jak początkowo planowano, tylko na terenie Ziem Odzyskanych i dawnego Wolnego Miasta Gdańska - komentuje adwokat Roman Nowosielski z Kancelarii Nowosielski, Gotkowicz i Partnerzy.

Jego zdaniem pozwoli to poznać zakres mienia, które jest własnością gminy i Skarbu Państwa, umożliwi racjonalną gospodarkę gruntami oraz ujawni osoby, które tym mieniem władają bez jakiegokolwiek tytułu prawnego, a są uwidocznione w ewidencji gruntów.

WAŻNE!

Od osób, które władają nieruchomością bez tytułu prawnego, a są uwidocznione w ewidencji gruntów, będzie można domagać się uiszczenia opłat za korzystanie z mienia publicznego.

Jak starostowie uporządkują księgi wieczyste

REKLAMA

Niektóre nieruchomości, w całym kraju, a nie tylko na Ziemiach Odzyskanych, nie mają jeszcze założonych ksiąg wieczystych albo posiadają księgi założone dopiero po wojnie. Zdarzają się również przypadki, że są księgi wieczyste, ale figurują w nich jeszcze poprzedni właściciele, mimo że po wojnie nieruchomość została przejęta na rzecz Skarbu Państwa na podstawie obowiązujących przepisów. Natomiast prawo własności Skarbu Państwa nie zostało do nich do tej pory wpisane.

- Bałagan w księgach wieczystych doprowadził do tego, że nawet jeśli ktoś zawarł z gminą umowę o wieczyste użytkowanie gruntów, które nie miały w księdze wieczystej uregulowanych praw własności przysługujących Skarbowi Państwa albo gminie, to nie mógł zostać wpisany do niej jako użytkownik wieczysty - tłumaczy radca prawny Wojciech Biernacki z Kancelarii Radców Prawnych Biernaccy.

Do 19 listopada 2008 r. starostowie muszą złożyć w wydziałach wieczystoksięgowych sądów rejonowych wnioski o ujawnienie w księgach wieczystych prawa własności nieruchomości Skarbu Państwa oraz dokumenty, które stanowiłyby podstawę wpisu tego prawa. W tym samym terminie wnioski o ujawnienie w księgach wieczystych prawa własności nieruchomości jednostek samorządu terytorialnego wraz z dokumentami stanowiącymi podstawę wpisu muszą złożyć również organy jednostek samorządu terytorialnego. Dla nieruchomości stanowiących własność powiatu wniosek złoży starosta, a dla stanowiących własność województwa - marszałek województwa.

W ciągu miesiąca od złożenia wniosku sąd wieczystoksięgowy powinien go rozpoznać.

WAŻNE!

Do księgi wieczystej zostaną wpisane dwie daty: data, kiedy Skarb Państwa stał się skutecznie właścicielem nieruchomości, ponieważ została ona przejęta przez niego na podstawie konkretnych przepisów, oraz data ujawnienia tego prawa w księdze wieczystej.

Czy wykazy ochronią własność Skarbu Państwa

Nawet jeżeli Skarb Państwa nie jest wpisany do księgi wieczystej lub do zbioru dokumentów jako właściciel, to przysługuje mu prawo własności do konkretnej nieruchomości. Może jednak utracić prawo własności wówczas, gdy sam faktycznie nie włada nieruchomością, a aktualny użytkownik wystąpi o jej zasiedzenie.

Od 1 października 1990 r. można nabyć własność państwową przez zasiedzenie, w dodatku na bardziej korzystnych warunkach niż obowiązujące przy zasiedzeniu nieruchomości należącej do osoby fizycznej. Artykuł 10 ustawy z 28 lipca 1990 r. umożliwia w pewnych przypadkach skrócenie okresu zasiedzenia o połowę, czyli do 10 lub 15 lat.

- Sporządzenie przez starostów wykazów pozwoli określić, czy istnieje zagrożenie zasiedzeniem niektórych nieruchomości należących do Skarbu Państwa, którymi faktycznie władają osoby fizyczne - wyjaśnia adwokat Roman Nowosielski.

Już od 2005 roku pierwsze nieruchomości należące do Skarbu Państwa mogły zostać zasiedziane. Zasiedzenie takie rodzi skutki z mocy prawa nawet wówczas, gdy władający faktycznie nieruchomością jak właściciel nie złożył jeszcze w sądzie wniosku. Orzeczenie sądu ma natomiast charakter deklaratoryjny, potwierdzający.

- Natomiast w tych przypadkach, gdy zasiedzenie jeszcze z mocy prawa nie nastąpiło, można wystąpić do sądu z roszczeniem o wydanie nieruchomości, co przerywa bieg zasiedzenia - dodaje Roman Nowosielski.

WAŻNE!

Ustalenie, które nieruchomości należą faktycznie do Skarbu Państwa, mimo że do tej pory nie był on wpisany w ich księgach wieczystych jako właściciel, umożliwi przyspieszenie prowadzenia inwestycji, ponieważ nie trzeba już będzie wywłaszczać ich aktualnych posiadaczy.

Gdzie można uzyskać informacje geodezyjne i prawne

W ramach inwentaryzacji gruntów starostowie jeszcze przez rok, do 19 listopada 2009 r., muszą informować mieszkańców powiatu o potrzebie sprawdzenia zgodności ksiąg wieczystych z rzeczywistym stanem prawnym. Muszą też informować ich o tym, jak powinni uzyskać tytuł prawny do zajmowanej nieruchomości i w jaki sposób ujawnić swoje prawo w księdze wieczystej. Informacje o tym powinni zamieścić w miejscach publicznych na terenie powiatu, a także zamieścić je w lokalnej prasie, radiu i telewizji oraz na stronach internetowych starostwa. W tym celu powinni też opracowywać i rozprowadzać wśród mieszkańców powiatu szczegółowe informacje o czynnościach niezbędnych do ustalenia, czy zapisy w księdze wieczystej są zgodne ze stanem faktycznym, oraz utworzyć na terenie powiatu co najmniej jeden punkt informacyjno-konsultacyjny dostępny dla mieszkańców w godzinach pracy starostwa. W punkcie tym udzielane będą informacje i wyjaśnienia problematyki prawnej i geodezyjnej, niezbędne do sprawdzenia zgodności ksiąg wieczystych z rzeczywistym stanem prawnym.

Jakie informacje dostanie mieszkaniec od starosty

Mieszkaniec powiatu powinien zostać poinformowany o adresie właściwego dla niego wydziału wieczystoksięgowego sądu rejonowego, o rodzaju dokumentów, jakie powinny potwierdzić rzeczywisty stan prawny nieruchomości, zakresie danych objętych działem drugim księgi wieczystej i zasadach dostępu do tych danych w celu ich sprawdzenia. Oprócz tego powinien otrzymać dane niezbędne do ustalenia, że wpis w księdze wieczystej dotyczy całości nieruchomości będącej własnością osoby ujętej w dziale drugim księgi wieczystej i ewentualnych działań, które może podjąć właściciel, w razie gdy dane ujawnione w tym dziale nie odpowiadają rzeczywistemu stanowi prawnemu nieruchomości. Musi się także dowiedzieć, jakie czynności są niezbędne w procesie uzgadniania treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym.

32 mln zł będzie kosztować sporządzenie zbiorczych zestawów nieruchomości

25 mln zł przewidywane koszty prowadzenia akcji informacyjno-konsultacyjnej

170 pozwów złożyli właściciele na Warmii i Mazurach

150 tys. osób mogło wyjechać z Warmii i Mazur do Niemiec w latach 1950 - 1990

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Nieuregulowane prawo użytkownika do nieruchomości

MAŁGORZATA PIASECKA-SOBKIEWICZ

malgorzata.piasecka@infor.pl

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy 10.08.2025 r. jest niedziela handlowa, handel bez zakazu, zakupy w Lidlu i Biedronce, w galeriach, wszystkie sklepy otwarte czy tylko Żabka

Wakacje nabrały tempa i już są za półmetkiem. Dla wielu osób niedziela 10 sierpnia to już czas po wypoczynku kiedy trzeba wrócić do standardowego rytmu życia. Tego z obowiązkami domowymi, w tym zakupami. Czy duże zakupy w Lidlu, Biedronce czy innym sklepie, w którym zwykle je robimy, są możliwe, a może to niedziela z zakazem handlu i pozostaje liczyć na otwartą najbliższą Żabkę?

Zerowy PIT dla rodzin z dziećmi. Prezydent Karol Nawrocki realizuje pierwsze obietnice

Prezydent Karol Nawrocki realizuje pierwsze obietnice z "Planu 21". W Kolbuszowej podpisał projekt ustawy o zerowym PIT dla rodzin z co najmniej dwojgiem dzieci. „Polskie rodziny mogą liczyć na swojego prezydenta” – podkreślił. To odpowiedź na kryzys demograficzny i pierwszy krok w stronę realnego wsparcia klasy średniej.

Palenie gałęzi na własnej posesji 2025 - czy można palić gałęzie na własnej posesji? Kiedy można palić gałęzie na działce?

Palenie gałęzi i liści, nawet na własnej posesji, może skończyć się mandatem. Zakaz obowiązuje nie tylko w miastach, ale też na wsiach i działkach rekreacyjnych. Sprawdź, co grozi za spalanie gałęzi w 2025 roku i gdzie zgłosić uciążliwego sąsiada, który zadymia okolicę.

Szef na urlopie: czy możliwy jest wypoczynek bez telefonu i laptopa?

Oprócz plaży i szumu morza urlop szefa wiąże się zwykle z telefonami i laptopem. Tymczasem prawdziwy wypoczynek jest naprawdę ważny. Jakie są korzyści z nieobecności szefa w firmie? Co zmienić w zarządzaniu, aby móc spokojnie wybrać się na urlop?

REKLAMA

Kiedy cudzoziemcy (np. obywatele Ukrainy) muszą płacić w Polsce podatek od spadków i darowizn?

W Polsce obecnie mieszka wielu cudzoziemców, przeważają obywatele Ukrainy, tutaj pracują, kształcą się, a także nabywają rzeczy m.in. w drodze darowizn otrzymywanych od swoich rodzin czy w drodze dziedziczenia. Warto zatem przybliżyć im zasady opodatkowania obowiązujące na terytorium RP, a przede wszystkim wyjaśnić w jakich sytuacjach ciąży na nich w naszym kraju obowiązek podatkowy.

KSeF zrewolucjonizuje pracę biur rachunkowych. Nadchodzi największa zmiana od lat

Już od kwietnia 2026 każdy przedsiębiorca będzie musiał korzystać z Krajowego Systemu e-Faktur. To ogromne wyzwanie – ale też szansa – zwłaszcza dla biur rachunkowych. Dowiedz się, jak KSeF zmieni obieg dokumentów, rolę księgowych i co zrobić, by nie zostać w tyle w erze cyfrowej rewolucji.

Afera z dofinansowaniami z KPO. PARP zapowiada kontrole, opozycja mówi o gigantycznym skandalu i podaje kolejne przykłady

Wiele kontrowersji wzbudziła interaktywna mapa projektów, które uzyskały dofinansowanie z Krajowego Planu Odbudowy, którą opublikowano na kpo.gov.pl. Co ciekawe od rana 8 sierpnia 2025 r. cała strona kpo.gov.pl nie jest dostępna (występują problemy techniczne z jej wyświetleniem). Szeroko krytykuje się zasadność wydatkowania tych środków zwłaszcza w branży HoReCa. PARP zapowiedział kontrolę w tym sektorze. Premier Tusk powiedział, że nie zaakceptuje żadnego marnotrawienia środków z KPO. Prezes PiS Jarosław Kaczyński nazwał całą sprawę gigantycznym skandalem a inni politycy PiS mówią o największej aferze obecnego rządu

Nowe świadczenie dla osób od 13 do 65 roku życia. Od kiedy? Padł konkretny termin

Nowy projekt dotyczący wsparcia osób z niepełnosprawnościami miał trafić do Sejmu w drugim kwartale 2025 roku, ale tak się nie stało. Obecnie trwają nad nim prace w Komitecie Stałym Rady Ministrów. Premier Donald Tusk niedawno sugerował możliwą datę, a teraz minister rodziny, pracy i polityki społecznej podała nowy, konkretny termin. Oto szczegóły.

REKLAMA

Paragony grozy a wakacje 2025 na półmetku: więcej rezerwacji, dłuższe pobyty i stabilne ceny

Wakacje 2025 na półmetku: więcej rezerwacji, dłuższe pobyty i stabilne ceny. Mimo pojawiających się w mediach “paragonów grozy”, sierpniowy wypoczynek wciąż można zaplanować w korzystnej cenie, zwłaszcza rezerwując nocleg bezpośrednio.

Klimatyzacja w miejscu pracy: czy to dobre dla zdrowia pracowników?

Klimatyzacja w miejscu pracy ma zapewniać komfort termiczny pracowników i zapobiegać protestom kadry przed pracą w zbyt wysokich temperaturach. Czy to jednak jest dobre dla zdrowia zatrudnionych osób?

REKLAMA