Zwrot VAT na materiały budowlane w 2008 r.

Bezterminowe przedłużenie możliwości uzyskiwania zwrotu VAT na materiały budowlane to dobra wiadomość dla wszystkich indywidualnych inwestorów, którzy realizują lub mają zamiar zrealizować inwestycję mieszkaniową systemem gospodarczym. Parlament zniósł epizodyczny charakter ustawy o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym, która miała obowiązywać tylko do 31 grudnia 2007 r. Oznacza to, że ze złożeniem wniosku o zwrot części VAT zawartego w cenie materiałów budowlanych nie trzeba się spieszyć. Warto zatem poznać lub przypomnieć sobie zasady ubiegania się o rekompensatę wydatków poniesionych w związku z budową lub remontem domu lub mieszkania, tym bardziej że dzięki odnawialnym limitom zwrot VAT będzie możliwy przy okazji wielu inwestycji.

Warunki do spełnienia

Wyjaśnijmy, że zwrot części wydatków na materiały budowlane to w istocie zwrot równowartości kwoty wynikającej z różnicy stawki 22 proc. i 7 proc. VAT, po podwyżce podatku w związku z przystąpieniem Polski do UE. O zwrot VAT może ubiegać się osoba, która spełnia określone warunki. Po pierwsze, nie jest podatnikiem VAT i nie dokonała zakupu materiałów budowlanych w celu wykonywania czynności podlegających tym podatkiem. Po drugie, jest w stanie udokumentować poniesione wydatki fakturami wystawionymi od dnia 1 maja 2004 r..

PRZYKŁAD: FAKTURY SPRZED POZWOLENIA NA BUDOWĘ

Podatnik realizuje inwestycję związaną z rozbudową domu. Chciałby złożyć wniosek o zwrot VAT, jednak część materiałów budowlanych zakupił przed otrzymaniem pozwolenia na budowę. Inwestor nie wie, czy faktury dokumentujące wcześniejsze wydatki może uwzględnić we wniosku o zwrot. W opisanej sytuacji podatnik w ramach zwrotu VAT może rozliczyć faktury wystawione przed uzyskaniem pozwolenia na budowę. Z ustawy o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym wynika, że podatnik powinien posiadać pozwolenie na budowę w momencie składania wniosku o zwrot (kopię pozwolenia należy dołączyć do wniosku). Przepisy nie wymagają, aby podatnik dysponował pozwoleniem w momencie, w którym dokonywał zakupu materiałów budowlanych. W praktyce często zdarza się, że część przygotowań do planowanej inwestycji, np. w postaci zakupu materiałów budowlanych, odbywa się odpowiednio wcześniej. Trzeba jednak pamiętać, że zwrot będzie przysługiwał pod warunkiem, że zakupione materiały zostały wykorzystanie na potrzeby realizacji inwestycji, której dotyczy zwrot.

Uprawnienie do zwrotu VAT przysługuje tylko wtedy, gdy osoba fizyczna - nabywca materiałów budowlanych - poniosła wydatki na inwestycję polegającą na: 
- budowie budynku mieszkalnego,
- nadbudowie lub rozbudowie budynku na cele mieszkalne lub przebudowie (przystosowaniu) budynku niemieszkalnego na cele mieszkalne, w wyniku których powstał lokal mieszkalny spełniający wymagania określone w odrębnych przepisach,
- remoncie budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego.

Szczegółowy wykaz robót zaliczanych do remontu budynku oraz lokalu mieszkalnego i uprawniających do ubiegania się o zwrot można znaleźć w załączniku do ustawy.

Trzeba pamiętać, że o zwrot VAT mogą ubiegać się jedynie osoby, które posiadają prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane albo tytuł prawny do remontowanego budynku lub lokalu. W przypadku inwestycji wymagającej pozwolenia na budowę, konieczne jest również posiadanie takiego pozwolenia.

Ograniczona kwota zwrotu

Zwrot VAT jest limitowany. Wysokość przysługującego limitu uzależniona jest m.in. od tego, czy inwestycja wymagała pozwolenia na budowę oraz czy wcześniej, z tytułu zakupu tych samych materiałów budowlanych, podatnik korzystał z odliczeń na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dla osób, które nie korzystały z mieszkaniowych ulg podatkowych, kwota zwrotu wynosi 68,18 proc. kwoty VAT zawartego w cenie materiałów budowlanych, jednak nie więcej niż:
- 12,295 proc. z kwoty stanowiącej iloczyn 70 mkw. i ceny 1 mkw. powierzchni użytkowej ostatnio ogłoszonej przez GUS przed kwartałem złożenia wniosku o zwrot - jeżeli inwestycja wymaga pozwolenia na budowę,
- 12,295 proc. z kwoty stanowiącej iloczyn 30 mkw. i ceny 1 mkw. powierzchni użytkowej ostatnio ogłoszonej przez GUS przed kwartałem złożenia wniosku o zwrot - jeżeli inwestycja nie wymaga pozwolenia na budowę.

W przypadku odliczania ulg podatkowych na zakup tych samych materiałów można odzyskać 55,23 proc. kwoty VAT zapłaconego w cenie materiałów budowlanych, nie więcej niż: 9,959 proc. z kwoty stanowiącej iloczyn 70 mkw. i ceny 1 mkw. powierzchni użytkowej albo 9,959 proc. z kwoty stanowiącej iloczyn 30 mkw. i ceny 1 mkw. powierzchni użytkowej (odpowiednio dla inwestycji wymagających i niewymagających pozwolenia na budowę).

Odnawialny limit

Określone w ustawie granice kwoty zwrotu miały mieć zastosowanie w ciągu całego okresu obowiązywania ustawy, który pierwotnie wynosił tylko dwa lata (ustawa weszła w życie 1 stycznia 2006 r.). W związku z bezterminowym przedłużeniem obowiązywania ustawy regulującej zasady zwrotu pojawiła się konieczność wprowadzenia odnawialnych limitów zwrotu. Dzięki temu podatnicy będą mieli możliwość ubiegania się o zwrot na przestrzeni wielu lat, przy okazji różnych inwestycji realizowanych systemem gospodarczym. Nowelizacja ustawy o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym z 19 września 2007 r. nadała nowe brzmienie ust. 6a w art. 3, zgodnie z którym limity zwrotu obliczone zgodnie z ustawowymi wytycznymi będą dotyczyły okresów pięcioletnich liczonych od daty złożenia pierwszego wniosku.

PRZYKŁAD: ODNAWIALNY LIMIT ZWROTU

Inwestor od 2005 roku prowadzi budowę systemem gospodarczym. Chciałby zwrócić się do urzędu skarbowego o zwrot VAT na zakupione w tym celu materiały budowlane. Podatnik słyszał, że 1 stycznia 2008 r. wchodzi w życie postanowienie o odnawialnych co pięć lat limitach zwrotu. Nie wie jednak, czy w sytuacji, gdyby złożył wniosek przed końcem 2007 r. przed zakończeniem inwestycji, a kolejny już po jej zakończeniu, pięcioletni okres dotyczący limitów zwrotu liczony będzie od pierwszego czy drugiego wniosku. Ponieważ zgodnie z przepisem przejściowym odnawialne co pięć lat limity zwrotu mają zastosowanie do wniosków złożonych od początku obowiązywania ustawy, złożenie wniosku jeszcze w 2007 roku spowoduje bieg pięcioletniego terminu. Pamiętać należy, że wniosek o zwrot można składać tylko raz w roku. Zgodnie z obowiązującymi przepisami nie ma jednak żadnego znaczenia to, czy jest on składany w trakcie czy już po zakończeniu inwestycji.

Zmiana przepisu weszła w życie 1 stycznia 2008 r., nie znaczy to jednak, że pięcioletni odnawialny limit zwrotu będzie liczony począwszy od wniosków złożonych w 2008 roku. Zgodnie z przepisem przejściowym zawartym w art. 5 nowelizacji limit ten będzie miał zastosowanie do wniosków złożonych od 1 stycznia 2006 r., czyli od początku obowiązywania ustawy. Oznacza to, że dla wszystkich tych inwestorów, którzy złożyli już wniosek o zwrot VAT, jest on pierwszym wnioskiem, od którego biegnie pięcioletni okres ustalania limitu zwrotu podatku. Natomiast dla tych osób, które jeszcze od początku obowiązywania ustawy wniosku nie złożyły, pierwszy wniosek będzie tym, od którego rozpocznie bieg pięcioletni odnawialny limit zwrotu.

Konieczny wniosek

Żeby uzyskać zwrot VAT, należy złożyć wniosek w urzędzie skarbowym. Wnioski o zwrot VAT można składać raz w roku. Małżonkowie, z wyjątkiem małżonków pozostających w separacji, mogą złożyć wniosek wspólnie lub odrębnie, jednak, niezależnie od sposobu złożenia, wniosek musi być podpisany przez oboje małżonków. Podatnik może samodzielnie napisać wniosek o zwrot części podatku lub skorzystać z gotowego wzoru zamieszczonego na stronach Ministerstwa Finansów (www.mf.gov.pl). Łącznie z wnioskiem należy złożyć kopie faktur dokumentujących poniesione wydatki, pozwolenia na budowę lub dokumentu potwierdzającego tytuł prawny do lokalu (budynku), którego remont nie wymagał pozwolenia na budowę. Kwotę zwrotu określa urząd skarbowy w drodze decyzji, którą wydaje w terminie sześciu miesięcy od dnia złożenia wniosku. Następnie, w terminie 25 dni od dnia doręczenia decyzji, wypłaca kwotę zwrotu. W przypadku wniosków niebudzących wątpliwości zwrot jest dokonywany bez wydawania decyzji, w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia wniosku.

PRZYKŁAD: WNIOSEK MAŁŻONKÓW

Pani Joanna w maju przeprowadziła remont mieszkania. Mąż podatniczki mieszka osobno, przy czym małżonkowie nie mają jeszcze orzeczonej separacji. W zeszłym roku zawarli umowę o ustanowienie rozdzielności majątkowej. Podatniczka ma zamiar złożyć wniosek o zwrot VAT na materiały budowlane, nie wie jednak, czy na wniosku musi znaleźć się podpis męża, z którym obecnie nie ma kontaktu. W tej sytuacji niestety konieczne będzie uzyskanie podpisu męża na wniosku o zwrot VAT. Zgodnie z art. 5 ust. 4 pkt 9 ustawy o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym, niezależnie od tego, czy wnioskodawcą jest jeden z małżonków, czy oboje małżonkowie, wniosek o zwrot VAT musi zostać podpisany przez każdego z nich. Rodzaj majątkowego ustroju małżeńskiego między małżonkami nie ma znaczenia z punktu widzenia wymogów dotyczących podpisywania wniosku, co oznacza, że nawet małżonkowie posiadający rozdzielność majątkową podpisują się razem na wniosku. Istotny jest sam fakt pozostawania w związku małżeńskim. Rygorystyczne wymogi dotyczące wniosków małżeńskich wynikają z tego, iż zgodnie z przepisami ustawy kwota zwrotu przysługuje łącznie obojgu małżonkom. Ponadto, zgodnie z art. 4 ust. 3 ustawy, na wysokość przysługującego zwrotu oraz limitów zwrotu mają wpływ kwoty rekompensat uzyskane przez współmałżonka (zarówno przed zawarciem małżeństwa, jak i w czasie jego trwania). Warto wiedzieć, że ustawa wyraźnie wyłącza jednak z pojęcia małżonków osoby, w stosunku do których sąd orzekł separację. W tym przypadku wymogi dotyczące wniosków małżeńskich nie mają zastosowania.

MAGDALENA MAJKOWSKA

magdalena.majkowska@infor.pl

Podstawa prawna:
- Ustawa z 25 sierpnia 2005 r. o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym (Dz.U. nr 177, poz. 1468 z późn. zm.).
- Ustawa z 19 września 2007 r. o zmianie ustawy o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym (Dz.U. nr 192, poz. 1382).