REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy Twoje małżeństwo jest ważne

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ewa Grączewska-Ivanova

REKLAMA

REKLAMA

Prawie 400 kierowników i zastępców urzędów stanu cywilnego nie ma uprawnień do udzielania ślubów. Unieważnienie małżeństw przed sądami może oznaczać lawinę roszczeń wobec Skarbu Państwa.

Rząd pracuje nad projektem ustawy przywracający moc prawną czynnościom dokonanym przez niewłaściwie powołanych kierowników USC. Istnieje bowiem poważne ryzyko, że kilkadziesiąt tysięcy ślubów cywilnych, pośrednio także kościelnych oraz aktów stanu cywilnego może zostać unieważnionych przed sądami powszechnymi. Wszystko przez niewłaściwe powołanie kierowników urzędów stanu cywilnego i ich zastępców.

Konieczna abolicja

REKLAMA

Resort spraw wewnętrznych i administracji chce temu zapobiec. Przygotował projekt nowelizacji ustawy z 1986 r. Prawo o aktach stanu cywilnego (Dz.U. z 2004 r. nr 161, poz. 1688 oraz z 2007 r. nr 21, poz. 125 i nr 181, poz. 1287), który legalizuje z mocą wsteczną czynności dokonywane przez wadliwe powołanych kierowników USC.

Z proponowanego art. 4 wynika, że czynności dokonane przez kierowników USC i ich zastępców powołanych bez wymaganych konkursów będą uznane za dokonane przez uprawniony organ. Chodzi o działania urzędników od 7 sierpnia 2005 r. do dnia wejścia w życie nowelizacji.

Głównym powodem wprowadzenia abolicji jest liczba wadliwie powołanych kierowników (zastępców) USC. Okazało się, że jest ich 357. Unieważnienie małżeństw przed sądami może oznaczać lawinę roszczeń odszkodowawczych wobec organów administracji winnych zaniedbań. Resort chce więc jednym przepisem przeciąć wątpliwości prawne.

Według Elżbiety Michałowskiej-Dec, sędzi z Sądu Okręgowego w Lublinie, pod względem moralnym i ekonomicznym abolicja jest uzasadniona, zwłaszcza że w grę wchodzi ważność wielu małżeństw.

- Natomiast pod względem prawnym abolicja musi budzić poważne wątpliwości - wskazuje sędzia. Według niej dotychczasowe przepisy nie przewidują uzdrowienia tak szczególnej czynności jak jak małżeństwo.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

- Przepisy kodeksu rodzinnego i opiekuńczego ściśle określają, że oświadczenia przyszłych małżonków muszą być złożone przed kierownikiem USC. Jest to przesłanka zawarcia małżeństwa. Złożenie oświadczeń przed innym pracownikiem USC, bo tak należy traktować wadliwie powołanych kierowników, oznacza, że małżeństwo nie istnieje w świetle prawa. Zatem każda osoba może wystąpić z powództwem o ustalenie nieistnienia małżeństwa - wskazuje sędzia Elżbieta Michałowska-Dec.

Nadzwyczajne okoliczności

Abolicję usprawiedliwia jednak wielu prawników. Ich zdaniem, wynika ona z ostrożności i chęci jednorazowego przecięcia wątpliwości dotyczących ważności małżeństw.

- W sytuacji, gdy tego rodzaju zabieg wzmacnia ochronę praw obywateli, uważam, że jest to dopuszczalne - mówi prof. Zbigniew Kmieciak z Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego.

Dodaje, że według niego przepis można rozumieć dwojako.

- Może to być sanacja tych czynności (uzdrowienie), a więc przywrócenie skutków prawnych temu, co było nieważne od początku albo też może to być potwierdzenie ważności tych czynności. Wydaje się, że chodzi raczej o potwierdzenie ważności tych czynności - wskazuje prof. Zbigniew Kmieciak.

Podobnie uważa prof. Michał Kulesza z Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego.

- Takie rozwiązanie jest absolutnie potrzebne, zwłaszcza że wadliwe powołanie kierowników urzędów stanu cywilnego było powszechną praktyką. To jest wyjątkowa sytuacja i państwo nie może przerzucać na obywateli wątpliwości prawnych dotyczących niejasnego prawa - mówi prof. Michał Kulesza.

Ochrona małżeństw

Po stronie władz i petentów była świadomość, że kierownik USC jest prawnie umocowany do wykonywania swych funkcji.

- To nie był indywidualny błąd, jeśli nawet sam Sąd Najwyższy miał wątpliwości w tej sprawie i jego orzecznictwo było rozbieżne - podkreśla prof. Michał Kulesza.

REKLAMA

- Uważam, że w takich przypadkach należy opierać się na zasadzie ochrony praw nabytych. W sytuacji, w której doszło do dokonania czynności rodzącej skutki prawne i nawet była wada formalna (np. brak konkursu), to przyjmuje się, że trzeba chronić interes i prawa nabyte adresata tych czynności - mówi prof. Zbigniew Kmieciak.

Ustawowa sanacja czynności może paradoksalnie wprowadzić jeszcze większe zamieszanie. Ministerstwo wprost przyznaje bowiem, że czynności można unieważnić z powodu błędów w procedurze naboru urzędnika.

- Mamy przecież sprawę Anny Streżyńskiej, prezesa UKE, która także została powołana poza konkursem. Sądy administracyjne nie uwzględniły tego typu zarzutów, opierając się na domniemaniu ważności aktu. Natomiast teraz ministerstwo daje niechcący taki sygnał, że można podważać akt ze względu na wady proceduralne związane z powołaniem danej osoby do pełnienia danej funkcji - uważa dr Krzysztof Wąsowski z Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego.

Wielu prawników w przyszłości chętnie skorzysta z tego przykładu dowodząc, że akt jest nieważny, bo wydający go urzędnik był nieprawidłowo powołany.

Powoływanie kierowników Urzędu Stanu Cywilnego

EWA GRĄCZEWSKA-IVANOVA

ewa.graczewska-ivanova@infor.pl

 

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Autyzm lub ADHD przemilczany w rekrutacji. Dlaczego kandydaci o tym nie mówią

Osoby z autyzmem, ADHD czy inną formą neuroatypową nie mówią o tym fakcie podczas procesu rekrutacyjnego. Dlaczego? Okazuje się, że większy odsetek osób neuroatypowych częściej szuka pracy niż osób neuronormatywnych.

Niekorzystna specustawa dla wcześniejszych emerytów - pozorne wykonanie wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. Zadowolone będą osoby nieobjęte tymi przepisami

Po opublikowaniu w dniu 3 marca 2025 r. założeń projektu ustawy o ustalaniu wysokości emerytur z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych dla osób, które do 6 czerwca 2012 r. przeszły na emerytury wcześniejsze na stronach Rządowego Centrum Legislacji ukazał się długo oczekiwany projekt tej ustawy datowany na 4 czerwca 2025 r.

Firmy chcą zatrudniać księgowych, ale… nie mają kogo! Brakuje ekspertów z doświadczeniem

Mimo stabilnej sytuacji kadrowej i rosnących wynagrodzeń, aż 84% księgowych przyznaje: znalezienie doświadczonego specjalisty to dziś prawdziwe wyzwanie. Barometr nastrojów 2025 pokazuje, że firmy częściej planują rekrutację niż redukcje – ale idealny kandydat musi dziś mieć znacznie więcej niż tylko znajomość Excela.

Polacy zaciskają pasa. Najnowszy raport pokazuje, na czym oszczędzamy najczęściej

Aż 37,2% Polaków deklaruje ograniczenie wydatków na elektronikę – wynika z najnowszego raportu. W czołówce oszczędzanych kategorii znalazły się też meble, odzież i materiały budowlane. Eksperci wskazują na wysokie ceny, niską częstotliwość zakupów oraz zmieniające się priorytety konsumenckie.

REKLAMA

Wysokość opłat za krew i jej składniki w 2026 r. [PROJEKT RESORTU ZDROWIA z 3 czerwca 2025 r.]

6 czerwca 2025 r. do uzgodnień i konsultacji publicznych trafił projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie określenia wysokości opłat za krew i jej składniki w 2026 r. Resort zdrowia ma czas na określenie tych opłat do 30 czerwca 2025 r.

Nawet 185 tys. zł na samochód dla osoby z niepełnosprawnością. Rusza druga tura naboru wniosków PFRON 2025

Druga i zarazem ostatnia w tym roku tura naboru wniosków w programie "Samodzielność – Aktywność – Mobilność!" rozpocznie się 1 sierpnia 2025 r. To szansa na uzyskanie nawet 85 proc. dopłaty do zakupu samochodu przystosowanego do potrzeb osoby z niepełnosprawnością ruchową. Sprawdź limity, warunki i checklistę, która ułatwi Ci wypełnienie elektronicznego wniosku w systemie SOW.

Pozew o zachowek. Co powinien zawierać i gdzie złożyć dokumenty?

Jak napisać pozew o zachowek, by uniknąć błędów, które mogą spowolnić lub utrudnić dochodzenie należności? To ważne informacje dla osób, które zostały pominięte w testamencie lub otrzymały mniej niż im się należało.

Podwyżki pracowników samorządowych z wyrównaniem od 1 marca 2025 r. Rozporządzenie w Dzienniku Ustaw [STAWKI]

30 maja 2025 r. w Dzienniku Ustaw RP zostało opublikowane rozporządzenie podwyższające kwoty minimalnego miesięcznego poziomu wynagrodzenia zasadniczego pracowników samorządowych zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Rozporządzenie koryguje także katalog stanowisk.

REKLAMA

Bez księgowych ani rusz. Przedsiębiorcy doceniają ich nie tylko za rachunki, ale i za wsparcie strategiczne

Aż 75% przedsiębiorców w Polsce darzy swoje księgowe i księgowych dużym zaufaniem, a 71% uważa, że ich wiedza realnie wpływa na sukces firmy – wynika z najnowszego badania. Księgowi stają się dziś nie tylko strażnikami finansów, ale i partnerami w rozwoju biznesu.

Prezydent Andrzej Duda podpisał ważną ustawę. Prosiła go o to ministra z rządu Tuska

Prezydent Andrej Duda podpisał ustawę o jawności cen mieszkań, po wcześniejszym spotkaniu z minister Katarzyną Pełczyńską–Nałęcz. Nowe regulacje nakładają na deweloperów obowiązek prowadzenia stron internetowych, na których podawane mają być ceny mieszkań od początku sprzedaży do jej zakończenia.

REKLAMA