REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy Twoje małżeństwo jest ważne

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ewa Grączewska-Ivanova

REKLAMA

REKLAMA

Prawie 400 kierowników i zastępców urzędów stanu cywilnego nie ma uprawnień do udzielania ślubów. Unieważnienie małżeństw przed sądami może oznaczać lawinę roszczeń wobec Skarbu Państwa.

Rząd pracuje nad projektem ustawy przywracający moc prawną czynnościom dokonanym przez niewłaściwie powołanych kierowników USC. Istnieje bowiem poważne ryzyko, że kilkadziesiąt tysięcy ślubów cywilnych, pośrednio także kościelnych oraz aktów stanu cywilnego może zostać unieważnionych przed sądami powszechnymi. Wszystko przez niewłaściwe powołanie kierowników urzędów stanu cywilnego i ich zastępców.

Konieczna abolicja

REKLAMA

Resort spraw wewnętrznych i administracji chce temu zapobiec. Przygotował projekt nowelizacji ustawy z 1986 r. Prawo o aktach stanu cywilnego (Dz.U. z 2004 r. nr 161, poz. 1688 oraz z 2007 r. nr 21, poz. 125 i nr 181, poz. 1287), który legalizuje z mocą wsteczną czynności dokonywane przez wadliwe powołanych kierowników USC.

Z proponowanego art. 4 wynika, że czynności dokonane przez kierowników USC i ich zastępców powołanych bez wymaganych konkursów będą uznane za dokonane przez uprawniony organ. Chodzi o działania urzędników od 7 sierpnia 2005 r. do dnia wejścia w życie nowelizacji.

Głównym powodem wprowadzenia abolicji jest liczba wadliwie powołanych kierowników (zastępców) USC. Okazało się, że jest ich 357. Unieważnienie małżeństw przed sądami może oznaczać lawinę roszczeń odszkodowawczych wobec organów administracji winnych zaniedbań. Resort chce więc jednym przepisem przeciąć wątpliwości prawne.

Według Elżbiety Michałowskiej-Dec, sędzi z Sądu Okręgowego w Lublinie, pod względem moralnym i ekonomicznym abolicja jest uzasadniona, zwłaszcza że w grę wchodzi ważność wielu małżeństw.

- Natomiast pod względem prawnym abolicja musi budzić poważne wątpliwości - wskazuje sędzia. Według niej dotychczasowe przepisy nie przewidują uzdrowienia tak szczególnej czynności jak jak małżeństwo.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

- Przepisy kodeksu rodzinnego i opiekuńczego ściśle określają, że oświadczenia przyszłych małżonków muszą być złożone przed kierownikiem USC. Jest to przesłanka zawarcia małżeństwa. Złożenie oświadczeń przed innym pracownikiem USC, bo tak należy traktować wadliwie powołanych kierowników, oznacza, że małżeństwo nie istnieje w świetle prawa. Zatem każda osoba może wystąpić z powództwem o ustalenie nieistnienia małżeństwa - wskazuje sędzia Elżbieta Michałowska-Dec.

Nadzwyczajne okoliczności

Abolicję usprawiedliwia jednak wielu prawników. Ich zdaniem, wynika ona z ostrożności i chęci jednorazowego przecięcia wątpliwości dotyczących ważności małżeństw.

- W sytuacji, gdy tego rodzaju zabieg wzmacnia ochronę praw obywateli, uważam, że jest to dopuszczalne - mówi prof. Zbigniew Kmieciak z Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego.

Dodaje, że według niego przepis można rozumieć dwojako.

- Może to być sanacja tych czynności (uzdrowienie), a więc przywrócenie skutków prawnych temu, co było nieważne od początku albo też może to być potwierdzenie ważności tych czynności. Wydaje się, że chodzi raczej o potwierdzenie ważności tych czynności - wskazuje prof. Zbigniew Kmieciak.

Podobnie uważa prof. Michał Kulesza z Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego.

- Takie rozwiązanie jest absolutnie potrzebne, zwłaszcza że wadliwe powołanie kierowników urzędów stanu cywilnego było powszechną praktyką. To jest wyjątkowa sytuacja i państwo nie może przerzucać na obywateli wątpliwości prawnych dotyczących niejasnego prawa - mówi prof. Michał Kulesza.

Ochrona małżeństw

Po stronie władz i petentów była świadomość, że kierownik USC jest prawnie umocowany do wykonywania swych funkcji.

- To nie był indywidualny błąd, jeśli nawet sam Sąd Najwyższy miał wątpliwości w tej sprawie i jego orzecznictwo było rozbieżne - podkreśla prof. Michał Kulesza.

REKLAMA

- Uważam, że w takich przypadkach należy opierać się na zasadzie ochrony praw nabytych. W sytuacji, w której doszło do dokonania czynności rodzącej skutki prawne i nawet była wada formalna (np. brak konkursu), to przyjmuje się, że trzeba chronić interes i prawa nabyte adresata tych czynności - mówi prof. Zbigniew Kmieciak.

Ustawowa sanacja czynności może paradoksalnie wprowadzić jeszcze większe zamieszanie. Ministerstwo wprost przyznaje bowiem, że czynności można unieważnić z powodu błędów w procedurze naboru urzędnika.

- Mamy przecież sprawę Anny Streżyńskiej, prezesa UKE, która także została powołana poza konkursem. Sądy administracyjne nie uwzględniły tego typu zarzutów, opierając się na domniemaniu ważności aktu. Natomiast teraz ministerstwo daje niechcący taki sygnał, że można podważać akt ze względu na wady proceduralne związane z powołaniem danej osoby do pełnienia danej funkcji - uważa dr Krzysztof Wąsowski z Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego.

Wielu prawników w przyszłości chętnie skorzysta z tego przykładu dowodząc, że akt jest nieważny, bo wydający go urzędnik był nieprawidłowo powołany.

Powoływanie kierowników Urzędu Stanu Cywilnego

EWA GRĄCZEWSKA-IVANOVA

ewa.graczewska-ivanova@infor.pl

 

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
WZON. Tata nie wstaje z łóżka i Komisja przyznała mu 78 punktów wsparcia. Poniżenie osób niepełnosprawnych

Kolejny list czytelnika Infor.pl o nieprawidłowościach (jego zdaniem) w procesie przyznawania punktów przez WZON, od których zależy wysokość świadczenia wspierającego albo w ogóle jego przyznanie. Publikowaliśmy wcześniej listy np.: 1) osoby niewidomej, która otrzymała 61 punktów oraz osoby sparaliżowanej od pasa w dół z ... 43 punktami. Obie osoby to niepełnosprawność w stopniu znacznym, orzeczenia o niepełnosprawności stałe.

Zmiana terminu wypłaty ekwiwalentu za urlop [PROJEKT MRPiPS z 10 czerwca 2025]

W środę, 11 czerwca 2025 r. do uzgodnień, konsultacji publicznych i opiniowania trafił projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Projekt zakłada m.in. zmianę przepisów dotyczących wypłaty ekwiwalenty za urlop.

Karol Nawrocki odebrał uchwałę PKW o wyborze na urząd prezydenta

Karol Nawrocki odebrał uchwałę PKW w sprawie stwierdzenia wyniku wyboru prezydenta RP, którą podczas uroczystości na Zamku Królewskim wręczył mu szef PKW Sylwester Marciniak.

Jaki stopień niepełnosprawności uprawnia do... ? [Przykłady 2025]

To pytanie często zadają osoby z niepełnosprawnościami. Z jakim stopniem można ubiegać się o określone ulgi i świadczenia? Co przysługuje ze stopniem lekkim, umiarkowanym, a co ze znacznym? Prezentujemy kilka ważnych przykładów.

REKLAMA

Co dalej z paktem migracyjnym? UE wciąż czeka na ruch dwóch krajów, w tym Polski

Już 25 krajów UE przekazało swoje plany wdrażania paktu migracyjnego, nie zrobiły tego Węgry i Polska - wynika z opublikowanego w środę 11 czerwca raportu Komisji Europejskiej. KE wezwała w nim spóźnione państwa do przyspieszenia działań w tej sprawie.

Zatrudniasz Ukraińców w 2025? Sprawdź nowe obowiązki, kary do 30 tys. zł i możliwe dofinansowania

Zatrudnianie obywateli Ukrainy w Polsce to temat, który nie traci na aktualności. W 2025 roku, po wejściu w życie nowych przepisów z 1 czerwca, pracodawcy muszą szczególnie uważać na formalności, terminy i obowiązki. Jednocześnie mogą skorzystać z atrakcyjnych form wsparcia finansowego. Sprawdź, jak legalnie zatrudnić obywatela Ukrainy i jakie dokumenty są potrzebne.

Konkurs MEN: Bezpłatne studia podyplomowe przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela w kształceniu zawodowym /zgłoszenia do 10 lipca 2025/

Ministerstwo Edukacji Narodowej ogłosiło konkurs na studia podyplomowe przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela w kształceniu zawodowym dla obecnych i przyszłych nauczycieli. Na realizację projektów przeznaczono niemal 50 mln zł.

Kiedy zakończenie roku szkolnego 2024/2025? Kiedy rozpoczęcie roku szkolnego 2025/2026? /Kalendarz roku szkolnego/

Choć jeszcze niedawno rozbrzmiewał pierwszy dzwonek, dziś uczniowie i nauczyciele odliczają już ostatnie dni do wakacji. Kiedy zakończenie roku szkolnego 2024/2025? A co z rokiem szkolnym 2025/2026? Jak wygląda kalendarz roku szkolnego 2025/2026?

REKLAMA

ZUS, urlop, PIT i ryzyko. Umowa o pracę czy B2B? Porównanie na przykładach z 2025 roku

Coraz więcej osób rozważa przejście z etatu na własną działalność. Równie często pracodawcy zamiast umowy o pracę proponują współpracę w modelu B2B. W 2025 roku po zmianach w składkach ZUS i podatkach ten wybór staje się jeszcze bardziej istotny. W artykule porównujemy te formy współpracy, pokazując różnice w wynagrodzeniu, zabezpieczeniach i ryzykach na konkretnych liczbach i przykładach.

Nawet 30 tys. zł kary za podpalenia, w tym za wypalanie traw i rozniecanie ognia w lasach, na łąkach i torfowiskach

Zostaną wprowadzone wyższe kary za podpalenia, w tym za wypalanie traw i rozniecanie ognia w lasach, na łąkach i torfowiskach. Tak zakłada projekt autorstwa Ministerstwa Sprawiedliwości. Zgodnie z propozycją górna granica grzywny za sprowadzenie zagrożenia pożarowego wzrośnie z 5 do 30 tys. zł; mandaty za wykroczenia wzrosną z 500 zł do 5 tys. zł.

REKLAMA