Jak liczyć okresy wypowiedzenia

Okresy wypowiedzenia wynoszą w przypadku umowy o pracę na okres próbny (art. 34 k.p.):

- 3 dni robocze, jeżeli okres próbny nie przekracza 2 tygodni,

- 1 tydzień, jeżeli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie,

- 2 tygodnie, jeżeli okres próbny wynosi 3 miesiące,

w przypadku umowy o pracę na czas nieokreślony (art. 36 k.p.):

- 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy,

- 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy,

- 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata,

w przypadku umowy o pracę na czas określony:

- 2 tygodnie, jeżeli umowa zawarta została na okres dłuższy niż 6 miesięcy, a strony stosunku pracy tak w niej postanowią (art. 33 k.p.),

- 3 dni robocze, jeżeli podpisano umowę o pracę na zastępstwo (art. 33¹ k.p.).

Okresy wypowiedzenia określone w tygodniach i miesiącach

Sposób obliczania okresów wypowiedzenia określonych w tygodniach i miesiącach wymienia art. 30 § 2¹ k.p. Zgodnie z tym przepisem okres wypowiedzenia umowy o pracę obejmujący tydzień lub miesiąc albo ich wielokrotność kończy się odpowiednio w sobotę lub w ostatnim dniu miesiąca. Oznacza to, że np. jednomiesięczne wypowiedzenie złożone w środku miesiąca kalendarzowego i tak upłynie z końcem następnego miesiąca kalendarzowego.

Przykład

Pracownik przepracował u jednego pracodawcy 5 lat na umowę na czas nieokreślony. Rozwiązanie umowy z takim pracownikiem następuje z zachowaniem 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia (art. 36 § 1 pkt 3 k.p.). Oświadczenie o rozwiązaniu umowy w tym trybie pracodawca złożył pracownikowi 3 kwietnia, a 3-miesięczny okres wypowiedzenia upłynie po 3 miesiącach, ale nie 3 lipca, tylko w ostatnim dniu trzeciego miesiąca, czyli 31 lipca. W rzeczywistości okres wypowiedzenia wynosi więc prawie 4 miesiące.

Wskazany w art. 30 § 2¹ k.p. sposób dotyczy zarówno okresów wypowiedzenia przewidzianych w Kodeksie pracy, jak i tych zastrzeżonych w układach zbiorowych pracy, jeśli są określone w tygodniach lub miesiącach.

WAŻNE!

Nie ma znaczenia, czy ostatni dzień wypowiedzenia wypadnie w niedzielę lub święto, gdyż dniem rozwiązania umowy będzie ostatni dzień miesiąca lub odpowiednio sobota.

Jeżeli z tego powodu, że rozwiązanie umowy przypada na niedzielę lub święto, pracodawca nie może wydać pracownikowi świadectwa pracy w tym dniu, wówczas powinien to uczynić nie później niż w ciągu 7 dni od dnia ustania stosunku pracy, przesyłając świadectwo pracy pracownikowi lub osobie upoważnionej przez pracownika na piśmie za pośrednictwem poczty albo doręczając je w inny sposób (§ 2 ust. 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 15 maja 1996 r. w sprawie szczegółowej treści świadectwa pracy oraz sposobu i trybu jego wydawania i prostowania, DzU nr 60, poz. 282 ze zm.).

Okresy wypowiedzenia określone w dniach

W taki sposób wskazane okresy obowiązują przy umowie o pracę na zastępstwo i przy umowie na okres próbny, krótszy niż 2 tygodnie i wynoszą 3 dni robocze (art. 33¹ i art. 34 pkt 1 k.p.). Kodeks pracy nie zawiera definicji „dni roboczych” ani nie przewiduje sposobu obliczania tak określonych okresów wypowiedzenia. Dlatego tym razem należy odwołać się do regulacji Kodeksu cywilnego dotyczącej terminów. Zgodnie z art. 111 k.c. termin oznaczony w dniach kończy się z upływem ostatniego dnia, a przy jego obliczaniu nie uwzględnia się dnia, w którym nastąpiło zdarzenie będącego początkiem tego terminu - w tym wypadku dnia złożenia wypowiedzenia.

Przykład

Pracownik zatrudniony na okres próbny wynoszący 12 dni otrzymał wypowiedzenie z dniem 1 października. Do obliczenia 3-dniowego okresu wypowiedzenia nie wlicza się dnia, w którym nastąpiło wypowiedzenie (zdarzenie), tj. 1 października, a więc zaczyna on biec dopiero od następnego dnia. W rezultacie umowa ta rozwiąże się 4 października.

Przy obliczaniu okresów wypowiedzenia określonych w dniach nie uwzględnia się niedziel i świąt. Przez „dni robocze” należy rozumieć wszystkie dni powszednie (zaznaczone w kalendarzu na czarno) z pominięciem niedziel i świąt, które zgodnie z art. 151⁹ § 1 k.p. są dniami wolnymi od pracy (zaznaczone w kalendarzu na czerwono).

Przykład

Pracownik zatrudniony na zastępstwo ma zgodnie z harmonogramem wolne piątki i soboty, pozostałe dni, w tym niedziele, są dla niego dniami pracującymi. W czwartek 13 grudnia pracodawca wręczył mu wypowiedzenie. Trzydniowy okres wypowiedzenia upłynie w poniedziałek 17 grudnia i w tym dniu umowa o pracę się rozwiąże. Nie wlicza się do niego dnia wręczenia wypowiedzenia (czwartku 13 grudnia) ani niedzieli wypadającej 16 grudnia.

Nie chodzi tu przy tym o dni pracujące konkretnego pracownika, któremu wręczane jest wypowiedzenie. Przy obliczaniu 3-dniowego okresu wypowiedzenia nie ma bowiem znaczenia, czy dni, na które przypada okres wypowiedzenia, są według harmonogramu dniami pracy czy dniami wolnymi dla tego pracownika.

Przykład

Pracownik jest zatrudniony w równoważnym systemie czasu pracy na podstawie umowy na zastępstwo. Zgodnie z grafikiem jego dni robocze wypadają 5, 7 i 9 listopada. Pracodawca wypowiedział mu umowę o pracę 5 listopada. W tym wypadku 3-dniowy okres wypowiedzenia rozpoczął się 6 listopada, a upłynie 8 listopada, mimo że dla pracownika zarówno pierwszy, jak i ostatni dzień wypowiedzenia jest dniem wolnym od pracy. Gdyby za „dni robocze” uznawać tylko dni pracujące tego pracownika, wówczas trzeci dzień okresu wypowiedzenia upływałby de facto dopiero 12 listopada, a więc po 7 dniach od chwili wręczenia wypowiedzenia, a nie po 3 dniach.

Okresy wypowiadania umów o pracę określone w Kodeksie pracy nie są sztywne. Zgodnie z art. 36 § 6 k.p. strony mogą po dokonaniu wypowiedzenia umowy o pracę przez jedną z nich ustalić wcześniejszy termin rozwiązania umowy, a ustalenie takie nie zmienia trybu rozwiązania umowy o pracę. Oznacza to, że nawet w sytuacji gdy zwalnianemu pracownikowi przysługiwał 3-miesięczny okres wypowiedzenia ze względu na staż pracy u danego pracodawcy, to strony mogą według swojej woli ustalić wcześniejszy termin rozwiązania umowy np. po 2 miesiącach. Nie ma też przeszkód co do przedłużania wymienionych w kodeksie okresów wypowiedzenia przez strony, jeżeli jest to korzystniejsze dla pracownika (art. 18 § 2 k.p.).

Ewa Przedwojska

asystent sędziego Sądu Najwyższego

w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych