REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Urlop macierzyński przysługuje również w razie adopcji

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Dominika Cichocka

REKLAMA

Kodeks pracy gwarantuje szczególne uprawnienia nie tylko pracownikom posiadającym biologiczne potomstwo, lecz także tym, którzy decydują się na adopcję. Najważniejszym uprawnieniem rodziców adopcyjnych jest tzw. urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego. Jego wymiar zależy od wieku przyjętego na wychowanie dziecka.
Pracownicy, którzy zdecydują się na adopcję dziecka, mają określone uprawnienia wynikające z przepisów kodeksu pracy. Przepisy gwarantują im takie same prawa jak pracownikom, którzy są biogicznymi rodzicami swoich dzieci. Ponadto mogą oni korzystać z uregulowań specyficznych, np. z tzw. urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego.

Komu przysługuje

Szczególnym uprawnieniem pracownika decydującego się na przysposobienie dziecka jest tzw. urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego uregulowany w art. 183 k.p. Urlop ten przysługuje, jeśli pracownik przyjął dziecko na wychowanie oraz wystąpił do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka. Pracownik, który przyjmie wprawdzie dziecko na wychowanie, lecz nie wystąpi do sądu opiekuńczego z wnioskiem o jego przysposobienie, nie nabędzie prawa do urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego.

Wymiar urlopu

REKLAMA

Wymiar urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego zależy od wieku przyjętego na wychowanie dziecka. Co do zasady urlop ten przysługuje w wymiarze 18 tygodni, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko siódmego roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez nie dziesiątego roku życia. Im zatem starsze dziecko, tym urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego będzie ulegał stopniowej redukcji - w zależności od tego, ile tygodni brakuje do ukończenia przez dziecko siedmiu bądź dziesięciu lat. Redukcja ta nie może jednak doprowadzić do całkowitej utraty urlopu, gdyż kodeks pracy gwarantuje jego minimalny wymiar na poziomie ośmiu tygodni. Warto zaznaczyć, że prawa do omawianego urlopu nie nabędzie pracownik, który przyjął na wychowanie dziecko w wieku powyżej siedmiu lat, a w sytuacji gdy adopcja dotyczy dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego - w wieku powyżej dziesięciu lat.

W okresie urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego adoptującemu pracownikowi przysługuje zasiłek macierzyński w wysokości 100 proc. podstawy jego wymiaru, którą stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone mu za 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających adopcję dziecka.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Warto podkreślić, że urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego przysługuje zarówno w razie pełnego, jak i niepełnego przysposobienia dziecka.

PRZYKŁAD

BEZ WPŁYWU NA WYMIAR

Maria i Maciej K. adoptowali dwójkę dzieci w wieku półtora roku i trzy lata. W takiej sytuacji Marii K. bądź Maciejowi K. przysługuje urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego w wymiarze jedynie 18 tygodni. Jest to podstawowy wymiar tego szczególnego urlopu, a na jego długość nie ma wpływu liczba adoptowanych dzieci.

Kilkoro dzieci

Na wymiar urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego nie ma niestety wpływu liczba adoptowanych dzieci. Oznacza to, że zarówno pracownik przysposabiający jedno, jak i ten, który przysposabia kilkoro dzieci w wieku do siedmiu bądź dziesięciu lat (co ma zwykle miejsce w przypadku adopcji rodzeństwa), nabędzie prawo do urlopu w jednakowym wymiarze 18 tygodni. W przeciwieństwie zatem do zwykłego urlopu macierzyńskiego, wymiar urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego nie ulega zwiększeniu w zależności od liczby adoptowanych dzieci.

Kto może skorzystać

REKLAMA

O ile w myśl art. 180 k.p. urlop macierzyński przysługuje pracownicy, o tyle art. 183 k.p. uprawnienie do urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego przyznaje już pracownikowi. Takie sformułowanie oznacza, że z tego specyficznego zwolnienia może skorzystać zarówno ojciec, jak i matka adoptowanego dziecka. Ponieważ uprawnienie do skorzystania z urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego dotyczy każdego z rodziców, mogą oni swobodnie podjąć decyzję o tym, które z nich zaprzestanie pracy na rzecz sprawowania opieki nad adoptowanym dzieckiem. Z tego rodzaju urlopu może skorzystać w tym samym czasie tylko jedno z zatrudnionych rodziców, a zatem nie mogą oni podjąć tej formy opieki nad dzieckiem równocześnie.

Warto podkreślić, że uprawnienie do skorzystania z urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego przysługuje rodzicowi będącemu pracownikiem. Nie ma tu znaczenia podstawa nawiązania stosunku pracy, wymiar czasu pracy ani staż pracy.

Podział urlopu

Co do zasady urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego powinien być wykorzystany w całości. Jednak w myśl art. 183 par. 1 k.p., do tego rodzaju zwolnienia od świadczenia pracy mają odpowiednie zastosowanie przepisy art. 180 par. 5-7 k.p. Oznacza to, że istnieje możliwość podziału urlopu w sytuacji, gdy jeden z rodziców adoptowanego dziecka zrezygnuje z wykorzystania go w pełnym wymiarze. Podział ten nie jest jednak dowolny. Aby jeden z rodziców mógł zrezygnować z opieki nad adoptowanym dzieckiem, muszą być łącznie spełnione następujące warunki:

• jeden z rodziców wykorzystał już co najmniej 14 tygodni urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego,

• z niewykorzystanej części tego urlopu skorzysta drugi zatrudniony rodzic.

Jeżeli drugi rodzic zdecyduje się wykorzystać pozostałą część omawianego urlopu, jego długość będzie uzależniona od tego, jaka część urlopu nie została jeszcze wykorzystana. Biorąc pod uwagę ustawowy wymiar urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego (18 tygodni) oraz możliwość jego podziału po upływie 14 tygodni, pozostała jego część będzie wynosić maksymalnie cztery tygodnie.

Podział urlopu mogą wymusić również nieoczekiwane sytuacje życiowe. W razie śmierci tego z rodziców, który korzystał z urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, niewykorzystana przez niego część przysługuje drugiemu z rodziców adoptowanego dziecka.

Warto podkreślić, że drugi z rodziców może wykorzystać pozostałą część urlopu tylko wówczas, gdy pozostaje w stosunku pracy. Nie nabędzie zatem takiego prawa rodzic zatrudniony na podstawie umowy cywilnoprawnej bądź pobierający zasiłek dla bezrobotnych.

PRZYKŁAD

MINIMALNY WYMIAR

Anna D. przysposobiła dziecko w wieku sześciu lat i 11 miesięcy. Wobec adoptowanego dziecka nie podjęto decyzji o odroczeniu obowiązku szkolnego. W takiej sytuacji Annie D. przysługuje prawo do urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego w wysokości ośmiu tygodni. Wprawdzie urlop ten przysługuje do ukończenia przez dziecko siódmego roku życia (pozostawaje okres czterech tygodni), jednak w art. 183 par. 2 k.p. gwarantuje pracownikowi przysposabiającemu dziecko w wieku do siedmiu lat minimalny wymiar tego urlopu na poziomie ośmiu tygodni.

PRZYKŁAD

REZYGNACJA Z CZĘŚCI URLOPU

Zofia i Adam J. adoptowali dziecko w wieku sześciu miesięcy. Z urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego w wymiarze 18 tygodni skorzystała Zofia J. Po upływie 14 tygodni Zofia J. może zrezygnować z pozostałej części tego urlopu pod warunkiem, że na pozostały czterotygodniowy urlop przejdzie drugi z zatrudnionych rodziców.

DOMINIKA CICHOCKA

gp@infor.pl

PODSTAWA PRAWNA

Art. 180, art. 183 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.).

Art. 29, art. 36, art. 47 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 31, poz. 267 ze zm.).

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Minimalna pensja 2026: Rząd ustala 4806 zł brutto! Sprawdź, ile dostaniesz na rękę

Rząd ogłosił projekt rozporządzenia w sprawie minimalnego wynagrodzenia i stawki godzinowej na 2026 rok. Od 1 stycznia najniższa pensja ma wynosić 4806 zł brutto, a stawka godzinowa – 31,40 zł. To decyzja Rady Ministrów po fiasku negocjacji w Radzie Dialogu Społecznego.

Zanim ruszysz w trasę. Praktyczne rady na wakacyjne podróże samochodem

Odpowiednie przygotowanie do podróży ma kluczowe znaczenie dla bezpiecznego przebiegu wakacyjnej trasy. Regularna kontrola stanu technicznego samochodu, przemyślane pakowanie, zaplanowanie trasy oraz zadbanie o wygodę kierowcy mają bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo – zarówno nasze, jak i innych osób na drodze.

Nowy minister rolnictwa zapowiada reformy: wsparcie dla aktywnych rolników, mniej biurokracji, silna pozycja Polski w UE

Minister Stefan Krajewski w pierwszym tygodniu urzędowania zapowiedział konkretne działania na rzecz polskiego rolnictwa. Stawia na wsparcie dla aktywnych rolników, deregulację przepisów, ochronę produkcyjnej funkcji wsi i silny głos Polski w unijnych negocjacjach handlowych. „Nowa siła rolnictwa” ma opierać się na współpracy resortu z instytucjami i rolnikami.

Nowe projekty KSR do konsultacji publicznych: wartości niematerialne i inwestycje w nieruchomości

Komitet Standardów Rachunkowości opublikował dwa projekty Krajowych Standardów Rachunkowości – dotyczące wartości niematerialnych i prawnych oraz inwestycji w nieruchomości. Dokumenty mają ujednolicić zasady ewidencji, wyceny i prezentacji tych aktywów. Opinie można zgłaszać do 30 września 2025 r.

REKLAMA

Odmowa dodatku z MOPS 2025 – jak się odwołać, jeśli masz orzeczenie o niepełnosprawności [WZÓR]

MOPS odmówił Ci dodatku, mimo że masz orzeczenie o niepełnosprawności? Takie decyzje zdarzają się coraz częściej, a często są błędne. Wiele osób rezygnuje z walki o swoje prawa, bo nie wie, jak się odwołać. W tym poradniku pokażemy Ci, co zrobić krok po kroku, jak napisać skuteczne odwołanie i gdzie je złożyć. Mamy darmowy wzór pisma, instrukcje prawne i konkretne wskazówki, dzięki którym odzyskasz należne świadczenie.

Co z podatkiem od nieruchomości, gdy brakuje dachu?

Trwałe i całkowite usunięcie dachu z budynku powoduje, że przestaje on być uznawany za budynek w rozumieniu ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Tym samym przestaje podlegać opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości. Nie powstaje również nowy przedmiot opodatkowania, jakim jest budowla – ponieważ nie są spełnione przesłanki ustawowe.

Kwota wolna od podatku 60 tys. zł? Donald Tusk zabrał głos: Nie sądzę, żeby to było możliwe już w 2027 roku

Kwota wolna od podatku miała wzrosnąć do 60 tys. zł – to jedna z głównych obietnic Koalicji Obywatelskiej. Premier Donald Tusk studzi jednak nadzieje: zmiana nie nastąpi ani w 2026, ani najpewniej w 2027 roku. Prezydent elekt zapowiada: jeśli Sejm nie zadziała, zrobi to sam.

Opłaty za dodatkowe obligatoryjne usługi związane z umową kredytową są częścią całkowitego kosztu kredytu i muszą być ujęte w ramach RRSO – Wyrok TUSE z 13 lutego 2025 r.

W dniu 13 lutego 2025 r. na wokandzie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) znalazła się nie tylko polska sprawa kredytu konsumenckiego, C-472/23, ale w tym samym dniu zostało również wydane rozstrzygnięcie w sprawie C-337/23 z wniosku prejudycjalnego sądu bułgarskiego, którego przedmiotem także były kwestie dotyczące kredytu konsumenckiego, a tym samym dotyczyły wykładni Dyrektywy 2008/48/WE.

REKLAMA

Masz orzeczenie o niepełnosprawności? Sprawdź, ile możesz dostać z MOPS, ZUS i PFRON – aktualna lista świadczeń na 2025 rok [TABELA]

Masz orzeczenie i żyjesz za kilkaset złotych miesięcznie? Możesz dostawać znacznie więcej. Wystarczy, że złożysz odpowiednie wnioski. W 2025 roku MOPS, ZUS i PFRON oferują realne wsparcie, o którym wiele osób nigdy nie usłyszało od urzędnika. Sprawdź, z jakich świadczeń możesz skorzystać i ile pieniędzy możesz zyskać – wszystko w jednym miejscu, przejrzyście i konkretnie.

Odpady w salonie? Nowe prawo dla fryzjerów i kosmetyczek od 2025 roku [Gość Infor.pl]

Czy salony beauty produkują odpady niebezpieczne? Nowe prawo nie pozostawia wątpliwości. Od 1 stycznia 2025 roku branża beauty – od fryzjerów, przez stylistki paznokci, aż po kosmetologów – podlega nowym, ścisłym przepisom dotyczącym gospodarki odpadami. Choć dla wielu właścicieli salonów to temat dotąd marginalny, dziś brak wiedzy może oznaczać wysokie kary.

REKLAMA