REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy niepłacenie składek jest przestępstwem?

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Niewywiązywanie się z obowiązku płacenia składek na ubezpieczenia społeczne jest wykroczeniem zabronionym przez ustawę o systemie ubezpieczeń społecznych pod groźbą kary grzywny do 5000 zł. Jeśli płatnik długotrwale nie opłaca składek za zatrudnionych pracowników, grozi mu również odpowiedzialność karna za popełnienie przestępstwa. Społeczna szkodliwość takiego czynu jest bowiem wyższa niż znikoma.
Od 1 stycznia 1999 r. składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe są finansowane w równych częściach przez płatnika składek i pracownika. Jeżeli płatnik nie odprowadza do ZUS należnych składek, oznacza to, że zawłaszcza część dochodów pracownika (finansowane przez niego składki).
W razie ujawnienia takiego postępowania w wyniku kontroli przeprowadzonej przez inspektora ZUS, ZUS zawiadamia prokuraturę o popełnieniu przestępstwa przywłaszczenia cudzych pieniędzy oraz złośliwego lub uporczywego naruszania praw pracownika wynikających ze stosunku ubezpieczenia społecznego.
ZUS jest zobowiązany zawiadomić prokuratora lub policję o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu, o którym dowiedział się w związku ze swą działalnością.
Podstawa wszczęcia postępowania
Fakt niepłacenia składek może być łatwo stwierdzony przez ZUS. Do wszczęcia postępowania o popełnieniu przestępstwa dochodzi, kiedy:
• na konta ZUS nie wpływają składki za pracowników zgłoszonych do ubezpieczenia,
• w wyniku kontroli ustalono, że płatnik składek nie wywiązuje się z obowiązku opłacania składek za pracowników,
• sami pracownicy poinformują ZUS, że otrzymują wynagrodzenia pomniejszone o składki na ubezpieczenia społeczne, ale płatnik odmawia udzielenia informacji o przekazaniu składek do ZUS.
Zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa mogą złożyć także pokrzywdzeni pracownicy.

Zagrożenie
Złośliwe lub uporczywe naruszanie praw pracownika grozi karą grzywny, karą ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do 2 lat.

Przez złośliwość rozumie się działanie lub zaniechanie sprzeczne z przepisami o ubezpieczeniach społecznych, podyktowane chęcią dokuczenia pracownikowi, skłonienia go do rozwiązania stosunku pracy lub mające na celu osiągnięcie innego nagannego celu. Uporczywość zachodzi wtedy, gdy płatnik składek narusza swoje obowiązki wielokrotnie i czyni to mimo ingerencji ZUS lub samego pracownika. Przestępstwa te przedawniają się po upływie 5 lat od czasu ich popełnienia. Jeżeli w tym czasie zostanie wszczęte postępowanie karne przeciwko płatnikowi składek, okres ścigania przedłuża się do 10 lat od daty popełnienia przestępstwa.
Natomiast przestępstwo przywłaszczenia cudzego mienia przedawnia się z upływem 10 lat od czasu jego popełnienia. Jeśli jednak w tym czasie przeciwko płatnikowi składek wszczęte zostanie postępowanie karne, okres ścigania przedłuża się do 15 lat od dnia popełnienia przestępstwa.
Zagrożenie
Za przywłaszczenie pieniędzy pracownika płatnikowi składek grozi kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat.

Powierzenie mienia zachodzi nie tylko wtedy, gdy płatnik otrzymał je bezpośrednio od pokrzywdzonego, ale także wówczas, gdy zostało o­no przekazane płatnikowi z konkretnym poleceniem sposobu jego wykorzystania. Takie polecenie wynika m.in. z ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, która zobowiązuje płatnika składek do obliczania, potrącania z dochodów ubezpieczonych (pracowników), rozliczania oraz opłacania należnych składek za każdy miesiąc kalendarzowy.
Przywłaszczenie to bezprawne rozporządzanie mieniem innej osoby. Nie ma przy tym znaczenia zamiar płatnika składek wyrównania szkody w przyszłości. Potrącanie składek z wynagrodzeń pracowników bez odprowadzania ich do ZUS bez wątpienia stanowi uszczuplenie przysługującego pracownikom wynagrodzenia brutto i jest bezprawnym przywłaszczeniem wartości majątkowej.
Niepłacenie składek – przestępstwem
Niepłacenie składek może zostać uznane za przestępstwo, jeżeli zostały spełnione łącznie następujące warunki:
• czyn jest zabroniony pod groźbą kary przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia – w tym przypadku ustawę o systemie ubezpieczeń społecznych,
• społeczna szkodliwość jest większa niż znikoma (dotyczy to płatników składek nieopłacających składek przez długi czas lub/i nieopłacających składek za wielu pracowników),
• niepłacenie składek nastąpiło z winy płatnika składek, której nie wyłącza nieznajomość przepisów prawnych regulujących obowiązki płatnika składek.
Postępowanie przed sądem
Szkodliwość społeczna niepłacenia składek w części finansowanej przez pracowników jest wysoka, ponieważ w tym czasie ZUS nie przekazuje do otwartych funduszy emerytalnych części składki na ubezpieczenie emerytalne (7,3% podstawy wymiaru), co wpływa na wysokość przyszłej emerytury.

Zagrożenie
Płatnika składek nie zwalnia z odpowiedzialności fakt zapłacenia zaległych składek po wszczęciu postępowania przez prokuraturę.

Uregulowanie składek nie oznacza bowiem, że czyn jest mniej szkodliwy. Zapłata zaległości może wpłynąć na wymiar kary, ale nie będzie miała wpływu na ocenę postępowania płatnika. Sąd kieruje się wówczas okolicznościami, które wpłynęły na niewywiązywanie się z obowiązku płacenia składek.
ZUS kieruje zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa, ale nie jest instytucją powołaną do rozstrzygania, czy w danym przypadku zachodzi przestępstwo. Ocenia jedynie, czy istniejący stan faktyczny stwarza uzasadnione podstawy do twierdzenia, że płatnik składek swoim działaniem popełnia przestępstwo. Ostateczne rozstrzygnięcie należy do oceny sądu wyrokującego w konkretnej sprawie. W konsekwencji o tym, czy płatnik składek zostanie ukarany i o wysokości nałożonej kary zadecyduje właściwy sąd.

•  art. 46 ust. 1, art. 98 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU nr 137, poz. 887 ze zm.),
•  art. 1, art. 101 § 1 pkt 3 i 4, art. 102, art. 218, art. 284 § 2 Kodeksu karnego,
•  art. 304 § 2 Kodeksu postępowania karnego,
•  art. 1 § 1 Kodeksu wykroczeń.
Anita Kowalczyk
Centrala ZUS


Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Skarbówka prześwietla tę podatkową ulgę pięć lat wstecz. Strach obleci miliony Polaków

Do końca kwietnia był czas na złożenie PIT-ów. Teraz swój czas ma skarbówka. Fiskus interesuje się przede wszystkim tymi, którzy skorzystali z ulg i odliczeń. Na celowniku znaleźli się między innymi rodzice. Część z nich może mieć problem.

Czy 25.05.2025 r. to niedziela handlowa, handel bez zakazu, zakupy w Lidlu i Biedronce, w galeriach, 0wszystkie sklepy otwarte czy tylko Żabka

Czy najbliższa niedziela nie jest objęta zakazem handlu i czynne są wszystkie sklepy? To kluczowe pytanie dla sensownego zaplanowania weekendu. Praktycznie każda rodzina potrzebuje dużych zakupów raz w tygodniu. Gdy składa się na niego niedziela han4dlowa, można wybierać dzień na zrealizowanie tego planu: sobota lub niedziela. Jeśli jednak niedziela jest z zakazem handlu, na duże zakupy pozostaje tylko sobota.

Po jakim czasie nie można odwołać darowizny?

Termin na odwołanie przekazanej darowizny jest dość krótki. Od czego zależy? Kiedy jest możliwe odwołanie darowizny?

Kiedy złożenie przysięgi przez nowo wybranego prezydenta RP? [WYBORY 2025]

Zgodnie z art. 128 Konstytucji, kadencja prezydenta RP rozpoczyna się w dniu objęcia przez niego urzędu. Pytanie brzmi: co to dokładnie oznacza i kiedy ten moment następuje? Kto stwierdza ważność wyborów na prezydenta RP?

REKLAMA

Sztuczna inteligencja w urzędach, zdrowiu i wyborach. „Nie będziemy już nigdy anonimowi”

Czy AI może uprościć życie obywateli i zrewolucjonizować państwo? Zdaniem Radosława Mechły, doradcy ds. AI w Buzzcenter, to nieunikniona przyszłość. W rozmowie z Infor.pl opowiada, jak technologia zmieni urzędy, system opieki zdrowotnej, rynek pracy i… naszą prywatność.

Tusk obiecuje: Kwota wolna wzrośnie do 60 tys. zł, ale nie w tym roku

Premier Donald Tusk nie owija w bawełnę: podniesienie kwoty wolnej od podatku to jego priorytet, ale w 2025 roku Polacy nie mają na co liczyć. „To moja twarda obietnica – zrealizuję ją w tej kadencji” – zapowiada. Warunek? Deficyt musi trzymać się w ryzach, bo inaczej grozi nam utrata miliardów z UE.

W którym mieście szanse na własne mieszkanie są największe?

Rynek wtórny na ogół wygrywa z pierwotnym pod względem dostępności mieszkań na przeciętną kieszeń. Portal GetHome.pl sprawdził, w których miastach wojewódzkich jest ona największa.

Ubezpieczenie mieszkania na wynajem krótkoterminowy – co musisz wiedzieć?

Wynajem krótkoterminowy jest coraz popularniejszą formą zarabiania na nieruchomościach, ale niesie ze sobą także pewne ryzyka. Co powinna zawierać dobra polisa dla najmu krótkoterminowego? Jak wybrać odpowiednie ubezpieczenie?

REKLAMA

Tydzień, maksymalnie dwa. Wielu pracowników nie czeka dłużej na wynik rekrutacji

6 na 10 badanych pracowników fizycznych deklaruje, iż maksymalny czas rekrutacji, jakiego oczekują od potencjalnego pracodawcy, to dwa tygodnie. Tak wynika z badania „Rynek pracowników fizycznych”, przeprowadzonego na zlecenie serwisu Pracuj.pl.

Darowizna w gotówce od matki: Skarbówka nie odpuszcza – liczy się forma przekazania środków

Choć darowizny między najbliższymi krewnymi często korzystają z pełnego zwolnienia z podatku, fiskus nie pozostawia miejsca na dowolność w ich dokumentowaniu. Najnowsza interpretacja podatkowa pokazuje, że nawet spełnienie podstawowych warunków, takich jak zgłoszenie darowizny w terminie i jej otrzymanie od członka rodziny, nie wystarczy, jeśli środki przekazano w gotówce. Taka forma – mimo zgłoszenia – może oznaczać konieczność zapłaty podatku.

REKLAMA