Umowa zlecenia, Umowa o dzieło

Umowa zlecenie z własnym pracownikiem może kosztować pracodawcę 30 tys. zł kary. W powszechnym przekonaniu pracodawcy chętnie zastępują umowy o pracę umowami zlecenia. Jednak w praktyce równie często traktują je jak uzupełnienie stosunku pracy. W obu przypadkach umowa zlecenia może być zarówno wybawieniem, jak i źródłem problemów. Sprawdź, jakich zasad przestrzegać w 2024 r., by uniknąć kary finansowej.

W powszechnym przekonaniu prawa i obowiązki z zakresu bhp dotyczą jedynie pracowników. Tak jednak nie jest. Jeśli praca jest wykonywania na innej podstawie, ale w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę, to pracodawcę również obciążają określone obowiązki. Po spełnieniu określonych warunków może jednak uwolnić się od dodatkowych kosztów. Musi to jednak zrobić już na etapie zawierania umowy.

Uwaga: trwają kontrole ZUS co do umów o dzieło. ZUS ewidencjonuje takie umowy. Dlaczego? Ponieważ ZUS jak i PIP chcą przeciwdziałać zatrudnianiu w formie cywilnoprawnej (zlecenie czy dzieło) w miejsce umów o pracę. Na płatnikach składek ciąży obowiązek zgłaszania do ZUS umów o dzieło zawieranych od 1 stycznia 2021 r. Od momentu zawarcia umowy o dzieło masz 7 dni na poinformowanie o tym fakcie ZUS.

ZUS informuje, że w 2023 r. złożono do ZUS-u więcej formularzy RUD niż rok wcześniej, ale odnotowano nieznaczny spadek zawieranych umów o dzieło zarówno w stosunku do 2022 r. jak i 2021 r.

Nie jest dopuszczalne zastąpienie umowy o pracę umową cywilnoprawną przy zachowaniu warunków wykonywania pracy. Jest to omijanie prawa, stąd też sądy mogą nawet ustalić, że jeżeli między zleceniobiorcą a zleceniodawcą było zawartych kilka umów zlecenia, a w istocie była to praca w rozumieniu Kodeksu pracy, to pierwsza z tych umów zlecenia będzie w istocie umową na okres próbny, a następne na czas określony i nieokreślony - w zależności od okresu ich trwania.

Umowa zlecenia jest z założenia umową mniej sformalizowaną niż umowa o pracę. Niewątpliwie jednak funkcjonuje ona na pograniczu prawa cywilnego i prawa pracy, co sprawia, że niektóre jej aspekty wymagają szczególnej uwagi. Tak jest na przykład z prowadzeniem ewidencji czasu pracy zleceniobiorcy. Choć może ona zbliżać ją do umowy o pracę, to jednocześnie po zmianie przepisów jej prowadzenie jest konieczne dla bezpieczeństwa zleceniodawcy.

Czy można pracować lub działać na własny rachunek unikając zabójczo wysokich składek na ubezpieczenie społeczne do ZUS, a niekiedy nawet korzystając już teraz z podwojonej kwoty wolnej od podatku? Można – na wszystko są legalne sposoby, jeśli potrafi się umiejętnie wykorzystać przepisy.

Kodeks pracy zobowiązuje pracodawcę do zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy nie tylko pracownikom, ale także osobom fizycznym wykonującym pracę na innej podstawie niż stosunek pracy. Na tej podstawie możliwe jest kierowanie zleceniobiorców na badania lekarskie.

Wynagrodzenie zleceniobiorcy podlega ochronie przed egzekucją komorniczą podobnie jak wynagrodzenie pracownika. Przepisy Kodeksu pracy regulujące granice potrąceń i kwoty wolne stosuje się także do wynagrodzenia z tytułu umowy zlecenia. Jakie warunki należy spełnić, żeby komornik zostawił środki niezbędne do egzystencji?

Co odróżnia umowę o dzieło od umowy zlecenia bądź umowy o świadczenie usług? Czy decydujące znaczenie ma nazwa umowy? Czy umowę o dzieło trzeba zgłaszać do ZUS i opłacać od niej składki na ubezpieczenie społeczne? Kiedy ZUS może zakwestionować umowę o dzieło?

Krajowa Informacja Skarbowa (KIS) uznała, że spółka prawidłowo potrącała podatek PIT od wynagrodzeń wypłaconych na podstawie umów o dzieło, gdyż umowy nie stanowiły części działalności gospodarczej odbiorców wynagrodzenia, lecz były traktowane jako indywidualne usługi.

Krajowa Informacja Skarbowa w swojej interpretacji wyjaśniła, że świadczenia wypłacane opiekunom za podróże i pobyty zagraniczne mogą korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym do określonej kwoty dziennie.

W pierwszym półroczu 2023 r. przekazano do ZUS 610,4 tys. formularzy RUD, na których zgłoszono 850,7 tys. umów o dzieło. To nieco więcej niż w analogicznych okresach w latach 2021-2022. Nie zmieniła się charakterystyka podmiotów, które zgłaszają umowy o dzieło, oraz ich wykonawców.

W pierwszy półroczu 2023 r. – stanowili oni 52,81 proc. wykonawców. Co czwarty wykonawca umowy o dzieło to osoba w wieku 30-39 lat – 56,2 tys. Prawie 2 tys. umów podpisali wykonawcy w wieku 80 i więcej lat. Umowy o dzieło zawierane są najczęściej na jeden oraz osiem dni. 

Przez pierwsze 6 miesięcy 2023 roku zgłoszono 850,7 tys. umów o dzieło, to nieco więcej niż w analogicznym okresie w latach 2021-2022 - wynika z danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Umowy o dzieło częściej były zawierane z mężczyznami i osobami w wieku 30-39 lat.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) potwierdził, że Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej jest płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych oraz odprowadza zaliczki na ten podatek za osoby, z którymi zawarte zostały umowy cywilnoprawne (zlecenia). GOPS dokonuje wypłat na rzecz podatnika.

W najnowszej interpretacji indywidualnej, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wyjaśnia obowiązki płatnika związane z wypłatą nagród w ramach programu poleceń. W skrócie, jeśli nagrody są wypłacane osobom polecającym, stanowią one dla nich przychód podlegający opodatkowaniu. Jednak, w zależności od statusu osoby polecającej, obowiązki płatnika mogą się różnić.

Jak poinformował rzecznik ZUS Paweł Żebrowski, osoby mające mniej niż 26 lat wykonujące umowy zlecenia mają obowiązek pilnie poinformować zleceniodawcę o utracie statusu studenta. Utrata statusu studenta może wynikać ze skreślenia z listy studentów albo obrony pracy. Uwaga! Hologram na legitymacji studenckiej nie świadczy o statusie studenta.

Krajowa Informacja Skarbowa (KIS), w swojej interpretacji wyjaśniła, że umowa zlecenia, zawarta przez rezydenta Polski, będzie zwolniona od podatku dochodowego od osób fizycznych. KIS opiera się na przepisach ustawy o podatku dochodowym, które zwalniają od podatku przychody osób do 26 roku życia w wysokości do 85.528,00 zł. 

Jakie są zasady podlegania ubezpieczeniu chorobowemu w przypadku wykonywania umowy zlecenia? Co w przypadku, gdy zleceniobiorca ma kilka zleceń?

Objęcie ZUS-em umów zlecenie i umów o dzieło było jednym z tzw. kamieni milowych wyznaczonych przez UE jako warunek dla odblokowania KPO. Rząd zapowiedział, że się zastosuje do unijnych zaleceń jednak na deklaracjach póki co się skończyło. Gazeta Prawna z 3 kwietnia podaje, że „Rząd wstrzymuje się z ozusowaniem zleceń”.

Częściej umowy o dzieło podejmują mężczyźni niż kobiety, a największą grupę wykonawców stanowią osoby w wieku 30 – 39 lat. Tak wynika z danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Umowy zlecenia zostaną oskładkowane w całości od przyszłego roku - takie zobowiązanie wynika z najnowszego Krajowego Planu Reform na lata 2023/2024. Dokument trafił do konsultacji. 

Umowa zlecenie jest formą zatrudnienia często stosowaną na rynku pracy. Czym różni się od umowy o pracę? Jakie zapisy powinna zawierać? Oto najważniejsze informacje.

Potrzebuję przez kilka miesięcy dorywczej pomocy do zaksięgowania kilku spółek. Znalazłam potencjalną kandydatkę, która chciałaby wykonywać te zadania zdalnie, w czasie przez siebie wybranym, na podstawie umowy o dzieło. Dzieło miałoby polegać na zaksięgowaniu kilku spółek, opisane zostałoby w sposób wskazujący na to, że celem stron jest osiągnięcie określonych rezultatów, czyli sporządzenie określonych deklaracji czy rejestrów, sprawozdań finansowych itp. Czy zawarcie takiej umowy byłoby możliwe w tej sytuacji, czy też istnieje bardzo duże ryzyko, że taki sposób świadczenia usługi zostałby uznany za umowę zlecenia?