REKLAMA
Zarejestruj się
REKLAMA
Zadaniowy system czasu pracy daje pracownikowi swobodę w organizacji dnia pracy. Jednak czy brak sztywnego grafiku oznacza brak nadgodzin? Sprawdź, kiedy elastyczność może prowadzić do pracy ponad normę i jakie obowiązki ma w tym systemie pracodawca.
Urlop wychowawczy jest uprawnieniem pracownika przysługującym w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem. Wielu pracowników zadaje sobie pytanie czy w czasie przebywania na urlopie wychowawczym bądź korzystania przez pracownika z obniżonego wymiaru czasu pracy pracodawca może rozwiązać umowę o pracę. A jeżeli tak to od kiedy obowiązuje ochrona przed rozwiązaniem umowy o pracę?
Sąd Najwyższy w uchwale z 26 lutego 2025 r. (sygn. akt III PZP 3/24) wydał przełomowe orzeczenie, potwierdzając prawo nauczycieli do wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych. Uchwała ta eliminuje wieloletnie wątpliwości prawne i ustanawia nowe standardy w zakresie wynagradzania nauczycieli za ich dodatkowy czas pracy.
Czym są nadgodziny (godziny nadliczbowe), jakie są ich rodzaje i zasady rozliczania? Jakie rekompensaty przysługują za godziny nadliczbowe? Wyjaśnia Karolina Woźniczka, specjalistka ds. kadr i płac w Meritoros SA.
REKLAMA
Pracę w godzinach nadliczbowych (tzw. “nadgodziny”) stanowi praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy. Czy pracodawca musi wyraźnie polecić pracownikowi pracę w nadgodzinach? Zdaniem Sądu Najwyższego można wykonywać pracę nadliczbową za wiedzą i zgodą (choćby) milczącą pracodawcy, gdy pracownik działa w jego interesie, bowiem polecenie pracy w godzinach nadliczbowych nie wymaga szczególnej formy i wystarczająca jest dorozumiana zgoda pracodawcy.
Źródłem nadgodzin nauczyciela może być odpowiadanie na emaile od rodziców, sprawdzanie kartkówek, przygotowywanie się do lekcji, rady pedagogiczne, zebrania, wycieczki. A nawet czas dyżurowania na korytarzu w czasie przerwy. Pod warunkiem przekroczenie 40 h pracy tygodniowo. Część nadgodzin może być realizowana w domu, gdyż nauczyciel nie ma normy dziennej pracy, a art. 43 Karty Nauczyciela stanowi, że do czasu pracy nauczyciela zalicza: zajęcia i czynności związane z przygotowaniem się do zajęć, samokształceniem i doskonaleniem zawodowym.
Praca wykonywana ponad normę czasu pracy z Karty nauczyciela jest pracą w godzinach nadliczbowych. Nauczyciele mają prawo do wynagrodzenia za nadgodziny, ale sami muszą zadbać o wypłatę. W razie sporu ze szkołą mają duże szanse na wygraną w sądzie.
Praca w godzinach nadliczbowych jest dopuszczalna, chociaż podlega pewnym ograniczeniom. Przede wszystkim nie można jej wykonywać w nieograniczonym zakresie. Ponadto nie wszyscy pracownicy mogą świadczyć pracę w nadgodzinach.
REKLAMA
Uchwała SN końca lutego 2025 r. jest podstawą do żądania przez nauczycieli zaległych nadgodzin za 2025 r. 2024 r. 2023 i 2022 r. ZNP przygotował wzór wniosku inicjujący dochodzenie tych należności. Uwzględniając liczbę nauczycieli (około 700 000 osób), którym od zawsze nie wypłacano nadgodzin, nawet kwoty za ostatnie trzy lata są znaczne. W pierwszym kroku ZNP rekomenduje skierowanie wezwania do dyrekcji szkoły. Wzór wniosku w artykule.
Sąd Najwyższy przesądził - nauczyciel ma prawo do wynagrodzenia za godziny nadliczbowe albo do wolnego od pracy. Uchwała Sądu Najwyższego z 26 lutego 2025 r. zmieni wynagrodzenia nauczycieli na wyższe.
Czy osoba niepełnosprawna w stopniu lekkim może pracować w nadgodzinach? To pytanie, które często zadają sobie pracownicy i pracodawcy. Podpowiadamy jakie normy obowiązują w 2025 roku.
Rewolucyjne stanowisko SN dla 600 000 nauczycieli. Nauczyciel pracując ponad normę tygodniową, pracuje w nadgodzinach.
Czy podczas urlopu wychowawczego nauczyciel ma prawo do dodatku wiejskiego? W tym czasie nie wypłaca się wynagrodzenia za pracę. Jakie są przepisy Karty Nauczyciela?
Nie każdy ma świadomość tego, że praca w godzinach nadliczbowych jest 100% czy 50% płatna, nawet bez polecenia pracodawcy. Milczenie pracodawcy daje przyzwolenie pracy ponad dobowy wymiar czasu pracy. Czy to sposób na dodatki dla pracowników? Tak, bo to w interesie pracodawcy jest wyrażenie sprzeciwu.
Przepisy prawa pracy dopuszczają, aby niektórzy pracownicy nie mieli prawa do rekompensaty za pracę w godzinach nadliczbowych. Są jednak sytuacje, gdy z winy pracodawcy taka rekompensata jednak im przysługuje. O jakich pracowników chodzi?
Jak wyliczyć nadgodziny w 2025 r. Przykłady.
Po co pracodawcy dostęp do całości orzeczenia o niepełnosprawności dziecka? Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej odpowiedziało na wątpliwości Rzeczniczki Praw Dziecka. Problem dotyczy dokumentowania prawa do dodatkowego urlopu wychowawczego rodzica dziecka z niepełnosprawnością.
Nadgodziny: przekroczenie normy średniotygodniowej. Czym są nadgodziny? Co oznacza przekroczenie normy średniotygodniowej? Gdzie szukać informacji dotyczących sposobu ustalania dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych?
Ile trwa urlop wychowawczy w 2025 roku? Czy jest płatny? Kto może z niego skorzystać? Jaka jest podstawa prawna? Do którego roku życia dziecka należy go wykorzystać? Jak napisać wniosek o urlop wychowawczy? Artykuł zwiera wzór wniosku do pobrania (pdf i doc).
Urlop wychowawczy od 2 stycznia nie zmniejsza rocznego wymiaru urlopu wypoczynkowego. Czy można wnioskować o urlop wychowawczy w częściach zapewniających powrót do pracy z dniem 1 stycznia każdego roku w celu nabycia prawa do urlopu wypoczynkowego w kolejnych latach? Na pytanie Czytelnika odpowiada Główny Inspektor Pracy, Marcin Stanecki oraz ekspertka prawa pracy, Donata Hermann.
Kandydat na prezydenta Karol Nawrocki zapowiedział pierwszą inicjatywę ustawodawczą. Będzie nią uwolnienie ciężko pracujących Polaków od podatku za wypracowane nadgodziny.
Czy po powrocie z urlopu wychowawczego należy się urlop wypoczynkowy? Jak wiadomo, urlop przedawnia się po 3 latach, a wymiar urlopu wychowawczego dla jednego z rodziców wynosi prawie 3 lata (35 miesięcy). Czy skorzystanie z tego uprawnienia może skutkować utratą urlopu?
Nie wszyscy rodzice są świadomi, że w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, mogą otrzymywać świadczenie w wysokości 400 zł miesięcznie. Jest to tzw. dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w czasie ww. urlopu. Komu przysługuje, na jakich warunkach i w jaki sposób można się o nie ubiegać?
Niewiele osób zna wszystkie swoje prawa związane z rodzicielstwem. Czy wiesz, ze osoba uprawniona do urlopu wychowawczego może zamiast korzystać z tego urlopu, który jest całkowicie bezpłatny, obniżyć wymiar czasu pracy nawet o połowę?
Bliźniaki a urlopy dla rodziców (ojcowski, macierzyński, rodzicielski i wychowawczy) - niektóre z nich są dłuższe, a inne pozostają w wymiarze takim, jaki przysługuje przy urodzeniu jednego dziecka.
Właściciele przedsiębiorstw transportowych oraz menedżerowie z branży nie potrafią sobie wyobrazić czterodniowego tygodnia pracy. W ich ocenie, nie ma szans na realizację głównego celu – więcej czasu pracownika z rodziną, nawet za cenę ogromnego wzrostu kosztów dla firm, a cen usług dla klientów.
400 zł miesięcznie na opiekę nad dzieckiem w trakcie urlopu wychowawczego od 1 listopada 2024 r. Kto może ubiegać się o ten dodatek? Przez ile miesięcy można go pobierać? Kiedy i gdzie złożyć wniosek?
Dodatek za godziny nadliczbowe z 2023 roku wypłacany w 2024 roku. Jakie minimalne wynagrodzenie przyjąć? Kiedy przysługuje dodatek w wysokości 100 proc. wynagrodzenia za prace w godzinach nadliczbowych, a kiedy przysługuje dodatek w wysokości 50 proc. wynagrodzenia?
Urlop wychowawczy w 2024 r. udzielany jest na dotychczasowych zasadach. Co to jest? Ile trwa? Do kiedy można z niego skorzystać? Czy jest płatny? Co w przypadku zajścia w ciążę podczas urlopu wychowawczego? Jak urlop ten wpływa na wymiar urlopu wypoczynkowego? czy w czasie urlopu wychowawczego można posyłać dziecko do przedszkola? Czy można przerwać urlop? Czy zalicza się go do okresu składkowego? Pobierz wzór wniosku.
Pracownik – rodzic ma prawo do urlopu wychowawczego w wymiarze do 36 miesięcy. Są jednak sytuacje, gdy przysługuje mu dodatkowy urlop wychowawczy.
Zwiększenie rocznej ilości nadgodzin w regulaminie pracy - czy to możliwe? Okazuje się, że tak - można zwiększyć limit godzin nadliczbowych w ciągu roku kalendarzowego. Kluczowe są tutaj tzw. szczególne potrzeby pracodawcy. Tak więc ile może być nadgodzin w roku?
W jakim terminie należy wykorzystać urlop rodzicielski? Czy ojciec może skorzystać z 9-tygodniowej części takiego urlopu podczas urlopu wychowawczego matki?
Za pracę w godzinach nadliczbowych pracownik może otrzymać dodatek do wynagrodzenia. Jednak pracodawca nie zawsze musi go wypłacić. Jeśli jest to dla niego lepsze rozwiązanie, może udzielić pracownikowi czasu wolnego.
Pracy w nadgodzinach nie da się ocenić jednoznacznie – są pracownicy, których cieszy, bo mogą zarobić więcej, ale są i tacy, którzy nie chcą pracować więcej, niż przewiduje ich norma czasu pracy. Aby pogodzić w tym zakresie interesy pracodawcy i pracownika, ustawodawca ściśle uregulował limity i zasady pracy w godzinach nadliczbowych.
W regulacjach Kodeksu pracy przybywa uprawnień związanych z rodzicielstwem. Rodzice mogą już skorzystać z urlopu macierzyńskiego, ojcowskiego, rodzicielskiego i wychowawczego. Do tego katalogu niedługo dołączy nowy urlop dla rodziców wcześniaków. 100 proc. płatny.
System nadgodzin w szkołach jest tak skonstruowany, że logiczne jest wypłacanie wynagrodzenia za nadgodziny, których nauczyciel nie wykonał (nie ze swojej winy). Tak się nie dzieje. Z punktu widzenia nauczyciela jest on poszkodowany, gdy nie mógł „przydzielonej” mu godziny ponadwymiarowej zrealizować np. z uwagi na święto. To nie jest jego wina, a przyznana godzina jest elementem jego pracy i wynagrodzenia.
Kiedy wypadają Święta Wielkanocne 2024? Praca w Poniedziałek Wielkanocny i Niedzielę Wielkanocną - czy przysługuje za to dodatek? Czy za pracę w Wielkanoc (w niedzielę oraz święto) przysługuje rekompensata?
Korzystanie z uprawnień rodzicielskich wiąże się na gruncie prawa pracy ze szczególną ochroną pracowników, np. przed rozwiązaniem stosunku pracy, czy w zakresie nabycia prawa do urlopu wypoczynkowego. Inaczej jednak jest w przypadku tzw. trzynastki, czyli dodatkowego wynagrodzenia rocznego.
Normy czasu pracy nie ulegają proporcjonalnemu obniżeniu w razie zatrudnienia pracownika w niepełnym wymiarze czasu pracy. Ma to zasadnicze znaczenie przy ustalaniu rekompensaty za pracę ponad wymiar czasu pracy.
Dodatek wychowawczy w 2024 roku czyli dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego przysługuje osobom uprawnionym do zasiłku rodzinnego. Jakie warunki należy spełnić, aby otrzymać dodatek? Ile wynosi dodatek wychowawczy w 2024 roku?
Wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych może być również zastąpione ryczałtem.
Katalog uprawnień rodzicielskich z roku na rok jest coraz większy. Coraz częściej też z urlopów związanych z rodzicielstwem korzystają nie tylko kobiety, ale i mężczyźni. Po powrocie do pracy trzeba pamiętać o tym, jakie mają prawa.
W 2024 obowiązują nowe zasady rekompensowania pracy w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej i w niedziele i święta - dla urzędników i pracowników administracji. Zmiany są duże i na korzyść pracowników.
Jak urlop wychowawczy wpływa na urlop wypoczynkowy? Czy podczas nieobecności pracownicy będącej na wychowawczym nalicza się urlop wypoczynkowy za kolejne lata? Czy zaległy urlop może się przedawnić? Ile dni urlopu wypoczynkowego przysługuje po wychowawczym?
Można by sądzić, że czas pracy jest wyjątkowo precyzyjnie regulowany przez przepisy prawa w tym Kodeksu pracy w szczególności, co dotyczy także pracy w godzinach nadliczbowych czy w dni ustawowo wolne od pracy. Tymczasem nic z tych rzeczy – praktyka pokazuje, że podobnie jak telepraca była nieadekwatna do pracy zdalnej, tak obecne normy o pracy w godzinach nadliczbowych nijak się mają do problemu nadgodzin.
Przepis ustawy o Straży Granicznej mówiący, że za przepracowane nadgodziny przyznawany jest czas wolny od służby „w tym samym wymiarze” jest niezgodny z Europejską Kartą Społeczną – orzekł we wtorek 28 listopada 2023 r. Trybunał Konstytucyjny.
Temat 35-godzinnego tygodnia pracy coraz częściej przebija się w mediach i wśród opinii publicznej. Natomiast dzisiaj o tym rozwiązaniu nadal możemy myśleć bardziej w kategoriach egzotyki. Dlaczego?
Urlop wychowawczy przysługuje także w sytuacji, gdy dziecko wychowuje jedna osoba: rodzic bądź inny opiekun. Uprawnienie to przysługuje pracownikowi w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem. Jaki jest wymiar urlopu wychowawczego dla osoby samotnie wychowującej dziecko? Co powinien zawierać wniosek o urlop wychowawczy dla takiej osoby? Wyjaśniamy.
Zmiana w rozliczaniu nadgodzin wynika z wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) z 19 października 2023 r. (sygnatura C-660/20, sprawa Lufthansa CityLine). Dotyczy nadgodzin pracowników zatrudnionych ma część etatu (n. ½ etatu).
Pracownica chce iść na urlop wychowawczy. To kluczowy dla nas pracownik i staramy się ją przekonać, żeby została w pracy. Czy w ostateczności możemy odmówić jej skorzystania z urlopu wychowawczego?
REKLAMA