REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Sąd Najwyższy: Nauczyciele muszą dostawać pieniądze za nadgodziny, czyli za dodatkową pracę powyżej 40 godzin w tygodniu

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Katarzyna Kalata
Doktor nauk prawnych, radca prawny
Nauczycielom należy się wynagrodzenie za nadgodziny. Przełomowa uchwała Sądu Najwyższego
Nauczycielom należy się wynagrodzenie za nadgodziny. Przełomowa uchwała Sądu Najwyższego
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Sąd Najwyższy w uchwale z 26 lutego 2025 r. (sygn. akt III PZP 3/24) wydał przełomowe orzeczenie, potwierdzając prawo nauczycieli do wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych. Uchwała ta eliminuje wieloletnie wątpliwości prawne i ustanawia nowe standardy w zakresie wynagradzania nauczycieli za ich dodatkowy czas pracy.

SN: Godziny ponadwymiarowe i nadliczbowe to nie to samo

W uchwale Sąd Najwyższy podkreślił istotną różnicę między godzinami ponadwymiarowymi a nadliczbowymi.

Godziny ponadwymiarowe to dodatkowe lekcje przydzielane nauczycielowi w ramach jego pensum i ustalone wcześniej w planie zajęć. Natomiast godziny nadliczbowe dotyczą pracy wykraczającej poza 40-godzinny tydzień pracy i związanej z dodatkowymi obowiązkami, np. organizacją wycieczek szkolnych, projektami międzynarodowymi czy opieką nad uczniami w dni wolne.

REKLAMA

REKLAMA

Przesłanki uzyskania wynagrodzenia za nadgodziny

Do tej pory nauczyciele napotykali trudności w uzyskaniu wynagrodzenia za nadgodziny. Pracodawcy często odmawiali im wypłat, powołując się na brak jasnych regulacji w Karcie Nauczyciela. Sąd Najwyższy rozwiał te wątpliwości, uznając, że nauczyciele – tak jak inni pracownicy – mają prawo do rekompensaty finansowej lub czasu wolnego za pracę przekraczającą ustawową normę.

Precedensowa sprawa nauczycielki

Punktem zwrotnym była sprawa nauczycielki języka angielskiego, pełniącej funkcję koordynatora międzynarodowego projektu wymiany uczniów. Jej dodatkowe obowiązki obejmowały organizację wyjazdu, szkolenia oraz koordynację działań między szkołami. Sąd przyznał jej wynagrodzenie w wysokości 18,5 tys. zł za nadgodziny, uznając, że jej praca wykraczała poza standardowe obowiązki dydaktyczne.

Czas pracy nauczycieli a nadgodziny

Należy przypomnieć, że nauczyciel zgodnie z przepisami nie może pracować więcej niż 40 godzin tygodniowo. W ramach tego czasu zobowiązany jest do realizacji obowiązkowych zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych, tzw. zajęć przy tablicy, jak również innych czynności wynikających ze statutowych zadań szkoły, np. prowadzenia kółek zainteresowań. Oprócz tego nauczyciele przygotowują się do zajęć, uczestniczą w samokształceniu i doskonaleniu zawodowym.

Wynagrodzenie przysługuje za realizację zajęć obowiązkowych w ramach pensum, a także za godziny ponadwymiarowe, które są przydzielane przez dyrektora szkoły. Dodatkowo nauczyciel otrzymuje wynagrodzenie za doraźne zastępstwa, np. za nieobecnych kolegów. Istotne jest jednak, że godziny ponadwymiarowe oraz godziny zastępstw realizowane są w ramach limitu 40 godzin tygodniowo, co oznacza, że formalnie nie można ich traktować jako nadgodzin.

Problem pojawia się w przypadku pracy wykraczającej poza tę normę, gdyż Karta Nauczyciela nie reguluje wprost kwestii rekompensaty za czas pracy przekraczający 40 godzin tygodniowo.

W kontekście omawianego orzeczenia sądy niższych instancji przyznały nauczycielce wynagrodzenie wraz z odsetkami, lecz szkoła złożyła skargę kasacyjną. Sąd Najwyższy, analizując sprawę, skierował pytanie prawne do poszerzonego składu: „Czy problematyka pracy w godzinach nadliczbowych nauczycieli została wyczerpująco uregulowana w Karcie Nauczyciela, czy też należy do niej odpowiednio stosować – na podstawie art. 91c ust. 1 Karty – przepisy Rozdziału V Działu Szóstego Kodeksu pracy?”.

REKLAMA

Skutki uchwały SN dla nauczycieli

Decyzja SN może doprowadzić do fundamentalnych zmian w podejściu szkół i samorządów do wynagradzania nauczycieli. Może także skłonić ustawodawcę do wprowadzenia nowych regulacji w Karcie Nauczyciela, które jednoznacznie określą zasady rozliczania nadgodzin.

W praktyce oznacza to, że nauczyciele, którzy do tej pory nie otrzymywali wynagrodzenia za pracę przekraczającą normę 40 godzin tygodniowo, mogą teraz skuteczniej dochodzić swoich praw. Dotyczy to szczególnie sytuacji takich jak prowadzenie zajęć pozalekcyjnych, opieka nad uczniami w weekendy czy uczestnictwo w szkolnych wyjazdach.

Uchwała Sądu Najwyższego z 26 lutego 2025 r. to istotny krok w kierunku zapewnienia nauczycielom sprawiedliwego wynagrodzenia za rzeczywisty nakład ich pracy. Orzeczenie potwierdza, że godziny nadliczbowe powinny być rekompensowane, co może prowadzić do daleko idących zmian w funkcjonowaniu systemu oświaty.

Dr Katarzyna Kalata - radca prawny Kancelaria Kalata

Dalszy ciąg materiału pod wideo
Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy można zignorować system kaucyjny i dalej wyrzucać puszki, plastikowe i szklane butelki do odpadów segregowanych tak jak dotychczas? Czy grożą za to kary?

O systemie kaucyjnym, polegającym na selektywnym recyklingu butelek szklanych, plastikowych oraz puszek aluminiowych o określonej pojemności w ostatnim czasie było głośno i napisano już prawie wszystko. Co jednak w przypadku, gdy ktoś nie chce lub nie ma możliwości i warunków, aby kolekcjonować niezgniecione butelki i puszki oraz oddawać je w punktach zbiorczych (np. automatach lub zobowiązanych do tego sklepach)? Czy zgodne z przepisami będzie wyrzucanie takich opakowań jak dotąd do odpadów segregowanych, to jest butelki szklane do zielonych, a butelki plastikowe oraz puszki aluminiowe do żółtych pojemników?

Prawa samotnego rodzica. Zasiłki, ulgi, alimenty i uprawnienia pracownicze. Oto, co Ci się należy!

Samotne rodzicielstwo stawia przed rodzicami wiele wyzwań, zarówno emocjonalnych, jak i finansowych. W Polsce system prawny oferuje szereg narzędzi i wsparcia, które mają ułatwić funkcjonowanie samotnego rodzica. Wiedza na temat przysługujących uprawnień jest kluczowa, aby w pełni korzystać z ochrony, jaką zapewniają przepisy. Dotyczy to zarówno aspektów socjalnych, jak i kwestii zatrudnienia.

Wyłączenie od dziedziczenia a wydziedziczenie. Co z zachowkiem?

Chociaż nazwy te brzmią podobnie, to w praktyce wyłączenie od dziedziczenia i wydziedziczenie są różnymi instytucjami prawa spadkowego. Na czym polega wyłączenie od dziedziczenia? Czy testament negatywny pozbawi niedoszłego spadkobiercę zachowku? Kiedy wydziedziczenie jest skuteczne?

Opłata Śmieciowa 2026. Nowe zasady i podwyżki w segregacji bioodpadów

Właściciele domów i mieszkań muszą przygotować się na kolejne obciążenie budżetu. W 2026 roku opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w wielu miastach i gminach wzrosną, a jednocześnie wejdą w życie nowe, bardziej restrykcyjne zasady segregacji, zwłaszcza w zakresie bioodpadów i systemu kaucyjnego.

REKLAMA

Budżet państwa zapłaci składki za nianię (np. za babcię). Dla emerytki to szansa na wyższą emeryturę. Trzeba tylko podpisać tę umowę

Znalezienie odpowiedzialnej osoby, która z troską zajmie się dzieckiem, to dla wielu rodziców ogromne wyzwanie. Nianią może być zarówno młoda osoba wchodząca na rynek pracy, jak i babcia, która chce dorobić do emerytury. ZUS informuje, że zatrudnienie opiekunki (także np. babci) na podstawie umowy uaktywniającej to rozwiązanie proste, bezpieczne i korzystne finansowo dla obu stron.

Tyle dla emerytów, tyle dla rodziców. Sejm bierze się za budżet na 2026 rok

Sejm rozpoczął prace nad budżetem państwa na 2026 rok, który przewiduje zarówno rekordowe wydatki na obronę i ochronę zdrowia, jak i konkretne wsparcie dla emerytów, rencistów oraz rodziców. Projekt ustawy kładzie nacisk na stabilność finansów państwa, rozwój infrastruktury, inwestycje strategiczne i politykę prorodzinną, a jednocześnie przewiduje kontynuację popularnych programów społecznych, takich jak 13. i 14. emerytura czy „Rodzina 800+”.

Polski sąd pyta TSUE o WIBOR w umowach kredytu sprzed 2018 roku. Czy to będzie „orzecznicza bomba”?

Zapamiętajmy datę 25 września 2025 roku, gdyż może ona być jedynym z kamieni milowych spraw dotyczących kredytów ze zmienną stopą procentową opartą na WIBOR. Tego dnia Sąd Okręgowy w Warszawie, rozpoznający sprawę o sygn. akt XXVIII C 22943/22, postanowił zadać Trybunałowi Sprawiedliwości Unii Europejskiej pytania prejudycjalne, które mogą okazać się przełomowe dla kredytobiorców, którzy zawarli umowy przed 1 stycznia 2018 roku.

Czy to koniec z promocjami skłaniającymi klientów do kupowania dużej ilości piwa, np. 5 puszek + 5 gratis? Trwają prace nad projektem nowelizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi

Wszystko zaczęło się od alkotubek, a teraz całkiem możliwe, że już w 2026 r. będzie koniec z promocjami skłaniającymi klientów do kupowania dużej ilości piwa, np. 5 puszek + 5 gratis. Nie wiadomo natomiast co ze sprzedażą alkoholu na stacjach benzynowych. Wciąż trwają prace nad projektem nowelizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi - propozycji jest dużo, stanowiska są zróżnicowane a resort zdrowia próbuje wypracować najbardziej optymalne rozwiązanie dla konsumentów ale i przedsiębiorców.

REKLAMA

Wiek emerytalny kobiety w górę? To tylko pierwszy krok do koniecznych zmian!

Wyrównanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn jest raczej nieuniknione, a w przyszłości może czekać nas jego dalsze podnoszenie. To jest efekt zmian demograficznych oraz wyzwań ekonomicznych, z którymi musi zmierzyć się system emerytalny w Polsce. Co nas czeka?

Ustawa o asystencji osobistej wchodzi w życie. Co czeka osoby z niepełnosprawnościami i ich opiekunów?

Projekt ustawy o asystencji osobistej to ogromny krok w kierunku niezależnego życia osób z niepełnosprawnościami. Ma zastąpić niestabilne programy (jak AOON) systemową regulacją. Nowa ustawa, przyjęta przez Stały Komitet Rady Ministrów we wrześniu 2025 r., wprowadza pełną indywidualizację wsparcia, którego wymiar może sięgnąć nawet 240 godzin miesięcznie. Sprawdź, co ta rewolucja oznacza dla Ciebie i Twoich bliskich.

REKLAMA