Zwolnienie lekarskie, Urlop wypoczynkowy

Remontują mieszkania, jeżdżą na zagraniczne wakacje, pracują na całego, w taki sposób niektórzy „kurują się” na zwolnieniach lekarskich. Zakład Ubezpieczeń Społecznych, który tropi zdrowych chorych od nowego roku zamierza przykręcić kontrolną śrubę. Inspektorzy zyskają nowe uprawnienia. 

Będzie nowelizacja ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3. Opiekunowie w żłobkach i klubach dziecięcych otrzymają prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego, zniżki na przejazdy kolejowe czy tzw. dnia dyrektorskiego. Zostaną także objęci ochroną przewidzianą dla funkcjonariuszy publicznych.

Dodatkowy urlop wypoczynkowy zależny od stażu pracy dla tej grupy pracowników: 2 dodatkowe dni po 5 latach. Można zyskać do 10 dni. Resort rodziny pracuje nad nowelizacją ustawy nadającą nowe uprawnienia opiekunom dzieci w wieku do lat trzech. Co się zmieni?

Wkrótce zaczynają się zimowe ferie w szkołach. Rodzice często planują urlopy wypoczynkowe tak, aby mogli skorzystać z wypoczynku w dni, kiedy ich dzieci mają wolne od nauki. Pozwala to na wspólne spędzenie czasu i tym samym zapewnienie dzieciom opieki podczas np. ferii czy wakacji. Jak zatem w 2025 r. zaplanować urlop wypoczynkowy? Jak wykorzystać do tego dni wolne od nauki i pracy?

Już nie jedna, ale trzy rewolucje w kodeksie pracy są zapowiedziane. Sam rząd najbliżej jest tej, która ma skrócić czas pracy. Zamiast osiem godzin dziennie, 40 tygodniowo mamy pracować 40 godzin a może nawet tylko cztery dni w tygodniu. Z kolei wydłużenie urlopów wypoczynkowych - nawet o 9 dni, to postulat związkowców.

Rząd pracuje nad nowym typem urlopu wypoczynkowego. To ma być dodatek do urlopu wypoczynkowego 26 dni. Dodatkowy urlop może wynieść od 2 do 10 dni. Prace nad tą obietnicą prowadziło MPRiPS w 2024 r. Zobaczymy co się z projektem stanie w 2025 r. Dodatkowy urlop ma być przeznaczony tylko dla opiekunek i opiekunów pracujących w żłobkach, ale wprowadzenie tego rozwiązania otworzy dyskusję o rozszerzeniu nowej instytucji na inne zawody.

Zwolnienie lekarskie z kodem C oznacza niezdolność do pracy z powodu nadużycia alkoholu. Ile takich zwolnień otrzymali polscy pracodawcy w 2024 roku? Czy liczba L4 z powodu nadużycia alkoholu maleje? Kto najczęściej otrzymuje takie zaświadczenie od lekarza?

To propozycja przywileju, ale tylko dla jednej grupy zawodowej. Dla asystentów rodziny. Oprócz bonusu urlopowego jest jeszcze dodatek terenowy i korzystny ryczałt. Propozycja tych przywilejów – w trybie petycji (patrz koniec artykułu) – trafiła do rządu. Powinna być załatwiona pozytywnie albo negatywnie do połowy lutego 2025 r. W przypadku "Tak" nowe przepisy powinny stać się obowiązującym prawem najwcześniej w 2026 r. Wtedy po raz pierwszy asystenci mieliby 36 dni urlopu wypoczynkowego.

Pracownicy, którzy nie wykorzystali jeszcze – w ciągu bieżącego roku kalendarzowego – tzw. 2 dni opieki na dziecko – mogą wykorzystać je w okresie świąteczno-noworocznym, tym bardziej – jeżeli nie dysponują już urlopem wypoczynkowym, a pracodawca nie będzie mógł odmówić im udzielenia zwolnienia. Jeżeli tego nie zrobią – niewykorzystane dni wolne przepadną wraz z końcem roku.

Czy pracodawca może odmówić urlopu wypoczynkowego? Czy urlopu po macierzyńskim lub w okresie wypowiedzenia jest dozwolony? Kiedy zgodnie z Kodeksem pracy można odwołać pracownika z urlopu i przesunąć termin urlopu?

To prawdziwa rewolucja w ustalaniu stażu pracy. Na zmienionych przepisach kodeksu pracy skorzystają przede wszystkim osoby, które zarobkują na podstawie umów innych niź kodeksowe umowy o pracę. Urlopy, premie, nagrody. Co ważne ta zmiana w kodeksie pracy nastąpi najszybciej, jako pierwsza, wyprzedzając czterodniowy tydzień pracy i 35-dniowe urlopy.

Plan urlopów na 2025 r. należy sporządzić do 31 grudnia 2024 r. Należy w nim uwzględnić wszystkie dni należnego pracownikowi urlopu wypoczynkowego. Wyjątek dotyczy urlopu na żądanie w wymiarze 4 dni. Pracodawca powinien podać plan urlopów do wiadomości pracowników.

Urlop wychowawczy od 2 stycznia nie zmniejsza rocznego wymiaru urlopu wypoczynkowego. Czy można wnioskować o urlop wychowawczy w częściach zapewniających powrót do pracy z dniem 1 stycznia każdego roku w celu nabycia prawa do urlopu wypoczynkowego w kolejnych latach? Na pytanie Czytelnika odpowiada Główny Inspektor Pracy, Marcin Stanecki oraz ekspertka prawa pracy, Donata Hermann.

Nowelizacja ustawy zasiłkowej przewiduje doprecyzowanie przesłanek utraty prawa do zasiłku chorobowego. Projektowane zmiany określą pojęcia pracy zarobkowej oraz aktywności niezgodnej z celem zwolnienia. Zmienią się także przepisy regulujące zasady kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy.

W kwietniu 2024 r. Ministerstwo Rodziny zadeklarowało wprowadzenie nowej instytucji do prawa polskiego. To dodatkowy urlop wypoczynkowy (względem 20 albo 26 dni urlopu z kodeksu pracy). Wymiar tego urlopu wynosi 2 dni za każde 5 lat pracy (uwzględniając też okres edukacji). Nowe przepisy będą (o ile propozycję MRPiPS zaakceptuje premier Donald Tusk) adresowane tylko do opiekunów i opiekunek dzieci do lat trzech pracujący w żłobkach. Propozycja spowodowała dyskusję w Internecie. I mocne podniesienie przez Internautów pytania: "Dlaczego taki urlop tylko dla opiekunek i opiekunów, czyli jednej kategorii pracowników? Co z innymi pracownikami".

W dniu 25 października br., do uzgodnień, konsultacji publicznych i opiniowania trafił przygotowany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (nr w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów: UD114). Zakłada on wprowadzenie istotnych zmian w zakresie tego co wolno, a czego nie wolno pracownikowi w czasie przebywania na zwolnieniu lekarskim – począwszy od podejmowania sporadycznych, incydentalnych czynności, będących przejawami aktywności zawodowej, a na wykonywaniu pracy u innego pracodawcy skończywszy.

Czy po powrocie z urlopu wychowawczego należy się urlop wypoczynkowy? Jak wiadomo, urlop przedawnia się po 3 latach, a wymiar urlopu wychowawczego dla jednego z rodziców wynosi prawie 3 lata (35 miesięcy). Czy skorzystanie z tego uprawnienia może skutkować utratą urlopu?

Trwają prace nad zmianą przepisów regulujących zasady kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy. Obecnie obowiązujące regulacje są zbyt ogólnikowe i niedostosowane do dzisiejszych potrzeb. Projektowana nowelizacja doprecyzuje prawa i obowiązki dotyczące kontroli zwolnień lekarskich.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje o wyłączeniu możliwości wystawiania e-ZLA z Pulpitu Lekarza. 

Jaki jest wymiar urlopu wypoczynkowego i od czego zależy? Jak powinien być udzielany urlop wypoczynkowy? Co to jest urlop proporcjonalny? Jakie są prawa i obowiązki pracodawcy a jakie pracownika? Wyjaśnia specjalistka ds. kadr i płac. 

Do obowiązków pracodawcy należy udzielenie urlopu na żądanie pracownika i w terminie przez niego wskazanym. Pracownik powinien zgłosić żądanie udzielenia urlopu najpóźniej w dniu jego rozpoczęcia. Czy to wystarczy do skorzystania z urlopu na żądanie przez pracownika?

Ile dni urlopu dla pracownika w 2025 r. Czy urlop będzie zależy od stażu pracy? Kto może liczyć na wyższy wymiar urlopu wypoczynkowego w 2025 r.? Co z urlopem na żądanie? W jakich przypadkach pracodawca może przesunąć pracownikowi urlop wypoczynkowy?

W ostatnim czasie wiele się mówi o zachowaniu równowagi pomiędzy życiem prywatnym a zawodowym. Zwolennikami doktryny „work-life-balans” nie są już tylko pracownicy, ale coraz częściej przekonują się do niej również pracodawcy, oferując co rusz nowe przywileje swoim współpracownikom. Jednym, nierzadko spotykanym jest udzielenie pracownikom dodatkowych, płatnych dni wolnych np. z okazji urodzin. Jest to jednak dobrowolność zarówno ze strony pracodawcy, jak i pracownika. Przywilejem pracownika, który z pewnością pomoże zachować równowagę w życiu, jest urlop wypoczynkowy. Udzielenie go jest jednym z obowiązków pracodawcy, którego nieprzestrzeganie podlega karze grzywny. 

To już ostatnie dni na skorzystanie z tego uprawnienia. Z końcem września 2024 roku prawo do niego przepadnie i pracownik nie będzie mógł się domagać o pracodawcy realizacji swoich uprawnień. Sprawdź, czy dotyczy to również ciebie.

Obecny rynek pracy jest otwarty na osoby niepełnosprawne. Pracodawcy zauważają wiele korzyści we współpracy z takimi pracownikami, do których zaliczyć można np.: różnego rodzaju dofinansowania, poprawę wizerunku firmy, czy zwiększenie zaangażowania pracowników i ich integrację. Przedsiębiorstwo pokazuje tym samym, że jest empatyczne otwarte i wrażliwe na drugiego człowieka. Oczywiście wraz z szeregiem profitów w parze idą obowiązki, których zobowiązani są przestrzegać pracodawcy w takiej sytuacji. Do jednych z nich należy udzielenie dodatkowego urlopu wypoczynkowego. Komu przysługuje, w jakim wymiarze i jak należy udzielać dodatkowego urlopu wypoczynkowego? Na te pytania odpowiem w dalszej części tego artykułu.